Nu er sterke aanwijzingen zijn dat het Higgs-boson echt bestaat is er weer toekomst voor het Standaard Model. Of er ook toekomst is voor de Supersymmetrie en de Supersnaar-theorie is een ander paar mouwen. Nu pretendeer ik geenszins hier iets van te begrijpen. Die hele deeltjes-kermis hoort thuis in de quantum-mechanica, en de uiterst ingewikkelde wiskundige modellen die daar achter zitten zijn alleen maar te begrijpen door 'the very, very few'. Of dat 'a happy few' zijn valt nog te bezien. Richard Feynman, die verzot was op woordgrapjes, zei eens: "I think I can safely say that nobody understands quantum mechanics." Het is wel een hele bende: die deeltjes van het 'Standaard Model', en de Supersymmetrie maakt het nog veel ingewikkelder. Eens kijken wat een sarcastische Lee Smolin erover schrijft:
[...]"Eerst en vooral: een theorie kan niet gedeeltelijk supersymmetrisch zijn. Als één deeltje een superpartner heeft, moeten ze er allemaal een hebben. Zo verschijnt elke quark met een bosonische partner: een squark. Het foton heeft als partner een fotino. De interacties worden dan zo afgestemd dat, als alle quarks vervangen worden door squarks op hetzelfde ogenblik dat we alle fotons vervangen door fotinos, de probabiliteiten van de verschillende mogelijke uitkomsten onveranderd blijven. Er is natuurlijk een eenvoudiger mogelijkheid. Kan het niet dat twee deeltjes die we al geobserveerd hebben partners zijn? Misschien gaan het foton en het neutrino samen? Of het Higgs en het elektron? De ontdekking van een nieuwe relatie tussen bekende deeltjes zou zeker elegant zijn - én overtuigend. Spijtig genoeg heeft niemand ooit een succesvolle supersymmetrische binding gepostuleerd tussen twee bekende deeltjes. In plaats daarvan worden, in alle supersymmetrische theorieën, het aantal deeltjes tenminste verdubbeld. Een nieuwe superpartner wordt simpelweg gepostuleerd om samen te gaan met elk bekend deeltje. Niet alleen zijn er squarks en sleptonen en fotino's, er zijn ook sneutrino's om samen te gaan met neutrino's, Higgsino's met de Higgs', en gravitino's om te koppelen met de gravitons. Twee aan twee, een regelrechte ark van Noé van deeltjes. Vroeg of laat, naarmate je verstrikt raakt in het web van nieuwe namen en namino's, begin je je te voelen als Sbozo de clown. Of Bozo de clownino. Of 'swhatever'. In voor- en tegenspoed: de natuur ís niet zo. Zoals al opgemerkt: geen enkel experiment heeft ooit bewijs geleverd voor het bestaan van een selektron. En er schijnen, tot dus ver, geen squarks, geen sleptonen en geen sneutrino's te zijn. De wereld bevat enorme aantallen fotonen (meer dan een miljard voor elk proton), maar niemand heeft ook maar een enkel fotino gezien."[...] (Lee Smolin: "The trouble with physics" ~ vertaling KK)
Aldus Lee Smolin, in zijn heroïsche poging, de hedendaagse deeltjes-fysica voor de leek begrijpelijk te maken. Een ware tour-de-force! (verbazend genoeg nog altijd niet vertaald.)
LIMERICK TER ERE VAN HET HIGGS-DEELTJE
Een 'wig' is in Schotland een pruikje En 'Higgs' was in fysica 't puikje En zonder die puik, Bleef massa een pruik En nam 't standaard model een duikje! ~ Karlkraus
|