Er is geen kunst die een regering sneller onder de knie krijgt dan geld kloppen uit de zakken van het volk
Adam Smith
Adam Smith (1723-1790) hoeft nauwelijks te worden voorgesteld. Hij is gewoon mijnheer Kapitalisme. Door eigenbelang wordt de maatschappij beter was zijn motto. Een tweede citaat van hem maakt dit duidelijk:
Het is niet vanwege de goedheid van de
slager, de brouwer of de bakker dat wij ons eten verwachten, maar
vanwege hun eigenbelang.
Zijn boek Wealth of Nations was zijn meesterwerk en behoort tot de belangrijkste economische boeken en is de bijbel voor kapitalisten.
Hij had duidelijk geen hoge pet op met regeringen en overheden, die
hij enkel een duidelijk, wel omschreven en beperkte rol toedichtte.
Willekeurige inmenging en protectionisme zijn uit den boze, vandaar het
eerste citaat. Overheden maken altijd schulden die moeten betaald
worden door het opleggen van belastingen en daardoor de toekomst
hypothekeren. Niet mis voor iemand die dit reeds 235 jaar geleden
schreef.
Tevens was hij een groot voorstander van arbeidspecialisatie. Dat
dit leidde tot het beruchte bandwerk bevorderde misschien wel de
efficiëntie van een onderneming, maar zorgde ook voor weinig
arbeidsvreugde en veel leed, zoals prachtig uitgebeeld werd door Charly
Chaplin in Modern Times.
Toch had hij hoegenaamd geen slechte bedoelingen met zijn kapitalisme, dit bewijst dit derde citaat van hem:
Geen enkele maatschappij kan het goed gaan en gelukkig zijn, waarvan het grootste deel van de leden arm en ellendig is.
|