GENSHAGEN - Ludwigsfelde een onderzoek naar een verzwegen en/of onbekend of ongekend gebeuren.
24-04-2008
eten, minder eten ... honger
Er was eens sprookje. Men beloofde, betere omstandigheden, meer loon, meer sociale voordelen...
Toen de eerste, al dan niet vrijwillig, aankwamen in Duitsland, was het nog vrij goed. Er was voor ieder genoeg. Maar... Naar mate de oorlog vorderde werden de omstandigheden slechter en slechter. Velen bekwamen drie maal daags een maaltijd. Zij het pover maar men had geen "echte" honger. Het buikje was gevuld. Doch... vanaf eind 1943 werd het stilaan anders. Niet alleen de bombardementen deden wat zij "niet" moesten doen... Ook de rantsoenering, of liever de kwaliteit en de hoeveelheid van het voedsel ging zinderogen achteruit. Het gewicht van de boterhammen werd steeds kleiner, de soep steeds dunner, het vlees was er soms niet meer... De dwangarbeiders dienden zich te behelpen met dat wat er was. Gelukkig was er nog post en kon men van thuis uit af en toe iets ontvangen. Maar, ...de post was niet zoals vandaag. Dus ... meermaals was het toegezonden voedsel naar de vaantjes. Een beetje schimmel kon geen kwaad, zolang het eetbaar was.... Hoe de tijden veranderden : Bij Daimer-Benz in Marienfelde mochten de Fransen de maaltijden gebruiken in een gemeenschappelijke kantine, samen met de Duitsers. Toen... plots dit voorrecht werd opgegeven en zij ergens anders hun maaltijd dienden te gebruiken. Niet alleen de plaats was veranderd, ook de hoeveelheid en de kwaliteit van het voedsel ging fel achteruit. Bijvoorbeeld : de bloemkool was voor de bazen, wij kregen de bladeren..... Met uitzondering van de USSR-dwangarbeiders of -arbeidsters mochten de anderen "Lebensmittelpakete" ontvangen. Voor velen een redding, ook al was de versheid soms niet dat.... Maar deze waren "überlebenswichtig".
Een klein voorbeeld : 's morgens een stukje brood, 's middags in de fabriek een paar "pellepattatten met een beetje saus met af en toe 20 gr. vlees en 's avonds een klets confituur of een brokje kaas.
Het is niets voor niks dat bij de bevrijding velen zich begaven aan het eten van onder ander paardevlees, gesneden uit kadavers die langs de weg lagen. Wij kunnen het ons niet voorstellen... voor een stukje vlees... en met doodsverachting.... want kogels (russische) konden ieder moment vernieling zaaien.
Eén zaak staat als een paal boven water.... zij die het overleefd hebben... ondanks honger en vooral bombardementen... hebben hun "pere" afgezien.
Laat ons hopen dat wij (naast die ene) nog getuigenissen mogen ontvangen van toenmaals betrokkenen. Met onze dank.
Tijdens ons bezoek aan Ludwigsfelde, Genshagen hebben wij kennis kunnen maken de overblijfselen van een "lager", gelegen Am Birkengrund. Naast dit "lager" waren er binnen het stadsgebied van Berlin meer dan 1.000 "lager". Velen daarvan bestonden uit houten barakken. Neergezet door en ingericht door GBI Speer en onderhouden (?) door het DAF. (Deutsches Arbeits Front). Er was een onderscheid tussen de "lager" voor Ostarbeiter en deze voor "Westarbeiter". Eén verschil kon men merken aan het aantal personen dat diende te verblijven in de barakken. Voor de "Ost" een pak meer dan bij de "West". Wij kunnen echter stellen dat de leefomstandigheden in de barakken verre van confortabel was, zo was er (meestal) maar één toilet en/of wasgelegenheid. Daar deze behuizing niet voorzien van enige isolatie was het in de winter zeker niet van de poes. Grotere bedrijven, zoals Daimler, Siemens, beschikten over eigen kampen waar het leven, zo je dat nog leven kunt noemen, "minder" slecht kan genoemd worden. Naar mate de oorlog vorderde werden de omstandigheden er zeker niet beter op. Wij beschikken over informatie, die trouwens iedereen kan terugvinden via het net, waaruit blijkt dat het verschil tussen "Ost" en "West" immens was. Voor de "ost" was het steeds kommer en kwel. Voor de "west" waren de omstandigheden ietjes beter. Zoals bijvoorbeeld dat de "west" geen bewaking zou gekend hebben, terwijl de "ost" enkel buiten konden om te werken. Dit voordeel doet evenwel niets af van de mindere omstandigheden waarin beide groepen dienden te leven. Een zaak staat vast, of de "west" nu al dan niet ietjes vrijer waren, de prikkeldraad was er. Tijdens onze legerdienst deden wij soms "de muur". Neem gerust aan dat "de muur doen" in deze kampen, zowel west als oost, zeker niet aan te raden was. Kortom, het leven van dwangarbeiders, zij het nu "ost" of "west, was geen verhaal om over naar huis te schrijven. Wij kunnen stellen dat het voor iedereen niet makkelijk was zich te handhaven. Het is niet voor niets dat velen na de bevrijding een al dan niet blijvend trauma hadden. En over de maaltijden..... dat is voor later. Blijven kijken...
