Voorinstellingen zijn standaardbewerkingen die u in één keer kunt toepassen op een foto.
We werken in de module Ontwikkelen.
De voorinstellingen vindt u in het linkerscherm.
Op de gebruikelijke manier kunt u een uitklaprijtje krijgen door te klikken op het driehoekje naast het woord Voorinstellingen.
Als u de Navigator (bovenaan in het linkerscherm) uitgeklapt hebt, ziet u de foto van het middenscherm in het klein.
Bij voorinstellingen is er nog een extra voordeel: door in het linkerscherm te bewegen (indrukken hoeft niet) over de namen van de voorinstellingen, ziet u in de kleine foto meteen het effekt
Pas als u daadwerkelijk indrukt met de linkermuisknop, wordt de voorinstelling echt toegepast op de foto
U kunt hierna de voorinstelling naar believen nog verder aanpassen. Dat laat ik u hieronder zien.
Aanpassen voorinstelling
Als voorbeeld neem ik (zie foto) de “Afgeronde hoeken, zwart”
Door klikken met de muis wordt deze voorinstelling toegepast op de foto
Nu moet u in het rechterscherm gaan zoeken wat Lightroom gedaan heeft. Dat is sterk afhankelijk van het soort voorinstelling. Het bekijken daarvan kan heel leerzaam zijn.
Hier moeten we zoeken bij Effecten: - de oorspronkelijke waarden stonden allemaal in het midden en de hooglichten helemaal links op nul
De nieuwe waarden zijn -100, 44, -100, 0 en 0
Nu gaan we desgewenst de voorinstelling aanpassen: - Middelpunt zetten we op 0 - Ronding op -70 - Doezelaar op 25
Voorinstelling bewaren Als de zelf gemaakte of aangepaste voorinstelling u bevalt, kunt u deze bewaren om snel toe te kunnen passen op andere foto’s.
Klik op het plusteken rechts naast heet woord Voorstellingen
Er verschijnt een nieuw scherm
Geef uw voorinstelling een nieuwe naam
Kies voor De map Lightroom presets of Gebruikers voorinstellingen ik heb voor de eerste gekozen omdat mijn eigen instellingen bij het linkerscherm dan meer bovenaan komen
Laat in principe aangekruist staan wat nu aangekrusit staat
Klik onderaan op de knop Maken
In het linkerscherm ziet u nu de naam van uw eigengemaakte voorinstelling
Behalve de presets van Lightroom zijn er op internet nog veel meer (gratis) voorinstellingen te vinden. Die kunt u dan inladen in Lighroom. Mochten daar veel vragen over zijn, dan schenk ik daar een andere keer aandacht aan.
In Lightroom kunt u op meerdere manieren foto’s classificeren. We werken in de module Biblotheek en in de rasterweergave (G van grid).
Vlaggetjes
De eerste classificering is het gebruik van de vlaggetjes.
Een wit vlaggetje betekent dat de foto mag blijven, een zwart vlaggetje wil zeggen dat u de foto wilt weggooien. In plaats van telkens op de deleteknop te drukken (en daarna de keuze verwijderen uit LR of fysiek van de schijf), is het handiger om met de vlaggetjes te werken.
U hoeft de vlaggetjes niet eens aan te klikken met de muis, maar gebruikt handiger de shortcuts P (Pick) voor blijven en X (eXit) voor weg. Handig daarbij is om de Capslock aan te hebben (dus de toets voor alleen hoofdletters, en meestal brandt er dan een lampje op het toetsenbord). In dat geval gaat Lightroom na het indrukken van de letter automatisch naar de volgende foto. Die capslock werkt op dezelfde manier als u gebruik wil maken van de sterren of kleuren (zie hieronder).
Sterren
Met sterren kunt u de foto’s markeren voor diverse groepen. Nu heb ik het nooit zo zinvol gevonden om vijf sterren te gebruiken voor zeer goed, vier voor goed enz. Dat vond ik onnodig ingewikkeld, want je gebruikt de foto wel of niet, maar niet half of bijna. Toch heb ik laatst een toepassing gevonden. Ik plaats mijn foto’s op enkele sites. Met het aantal sterren geef ik aan bij wlke site de foto thuishoort. Zo kan ik (na sortering op sterren) snel tellen hoeveel foto’s ik nog beschikbaar heb voor een bepaalde site. Het had natuurlijk ook zonder Lightroom gekund met plaatsing in verschillende mappen.
U hoeft overigens niet iedere keer het aantal sterren onderaan aan te klikken. Het indrukken van het betreffende cijfer (nul staat voor geen ster) werkt veel sneller.
Kleuren
Op eenzelfde manier kunt u ook foto’s markeren met een bepaalde kleur. Of daar een zinnige toepassing voor is, laat ik aan uw fantasie over.
Een combinatie van sterren en kleuren kan ook nog. Persoonlijk acht ik het een prima manier om door de bomen het bos niet meer te zien.
⦁ Als je klikt op het cropteken (shortcut letter R), in het Nederlands met een moeilijk woord uitsnijdbedekking genoemd, krijg je in het rechterscherm enkele mogelijkheden te zien. ⦁ Verhoud (staat onder Gereedschap): daarmee kun je zelf een uitsnede trekken. Gebruik ik nooit, omdat in het hoofdscherm gewoon de lijn naar binnen getrokken kan worden. Dat is veel gemakkelijker. ⦁ Meer naar rechts staat Origineel. Gebruik ik ook vrijwel nooit, maar kan handig zijn als je bijv. een precies vierkante foto wil. Dan klik je op de driehoekjes naar het woord Origineel en kies je voor 1 x 1. Andere bekende formaten zijn ook beschikbaar. ⦁ Nog meer naar rechts staat een hangslot. Als het dicht is, verandert met de lange zijde evenredig ook de korte zijde. De verhoudingen blijven dus ongewijzigd. Bij mij staat het slotll altijd open, want ik wil zelf helemaal vrij mijn uitsnede kiezen. Lees eventueel nog eens LR 13 over de hulplijnen bij het bepalen van de compositie. ⦁ Naast het woord “Hoek” staat links een klein liniaaltje. Klik op de liniaal, je ziet een kruisje met een liniaal. Met het kruisje kun je nu precies de horizontale lijn trekken die je hebben wil. De foto draait daarna vanzelf. ⦁ In plaats van de liniaal kun je ook de muis buiten naast de rand van de foto brengen. Je ziet dan twee pijltjes in een hoek van 90 graden. Die kun je met de muis heen en weer schuiven om de foto te draaien. ⦁ Tenslotte kun je ook nog de druppel van de liniaal verschuiven om de foto te draaien of zelfs het aantal graden precies intikken.
Voor een vervolg op de vorige tip maak ik bij uitzondering gebruik van een extra programma: het (oorspronkelijk Duitse) Nik software. Vroeger moest je dat kopen voor een paar honderd dollar, maar het programma is overgenomen door Google en sinds dit voorjaar gratis verkrijgbaar voor Windwos en Mac. Eigenlijk is het geen zelfstandig programma, maar een zevental plug-ins (hulpprogramma’s) bij Lightroom en Photoshop. Van die plug-ins is Silver Efex Pro al die jaren het meest populair geweest. Dat gaan we hier gebruiken.
Open het gedownloade programma en installeer het in Lightroom. Zorg dat Lightroom uit staat.
Bij het Welcome-scherm klikt u op Next
Bij Licence Agreement klikt u op I Agree
Bij de location (lokatie) hoeft u niets te kiezen, alleen kliken op Next
Hier moet u wel kiezen. Wijs de versie van Lightroom aan die u hebt. Mocht u ook Photoshop hebben, dan kunt u dat later ook voor Photoshop installeren, tegelijk kan niet. Klik vervolgens op Install
Het installeren duurt even; geduld ook al lijkt het niet verder te gaan. Als de installatie klaar is ziet u het laatste scherm en klikt u op Finish.
De Nik software gebruiken
We gaan hier alleen heel kort uitleg geven voor Silver Efex Pro (SEP).
In de module Ontwiikkelen kiezen we helemaal linksboven Foto, dan Bewerken in, dan Bewerken in Silver Efex Pro 2.exe
Er komt een nieuw scherm. Kies voor: Een kopie bewerken met Lightroom-aanpassingen Klik vervolgens op bewerken.
Nu komt er een groot nieuw scherm van Silver Efex Pro 2 Links staan allemaal voorinstellingen die u kant en klaar kunt gebruiken.
Kies om hier te oefenen voor 005 High Structure (harsh) en sluit af met rechtsonder Save
U gaat automatisch terug naar LR met de veranderingen van SEP 2.
In LR staan de schuifjes weer allemaal in het midden.. Ik kan dus vervolgens i LR opnieuw een verdere aanpassing maken.
Dat resultat laat ik u ook zien.
In Silver Efex Pro en de andere programma’s van Nik software is nog veel meer mogelijk, maar dat valt buiten het kader van deze LR-tips.
Wees niet bang om zelf dingen uit te proberen. Zelf heb ik nog nooit een cursus fotografie gevolgd (behalve de lessenreeks hier), maar dat had u al gemerkt aan mijn eigen foto’s.
Als uitgangspunt neem ik dit keer een foto van een Braziliaanse schone dame.
De omzetting naar zwart-wit is heel eenvoudig.
Maak met uw camera de foto altijd in kleur, want dan hebt u de meeste informatie opgeslagen. Omzetten naar ZW kan beter later gebeuren.
Open de foto in LR
Klik bij het scherm rechts op Zwart-wit (naast Kleur). Over het algemeen maakt LR automatisch een heel charmante conversie naar ZW
Voor verdere bewerking kunnen we natuurlijk gebruik maken van het Standaardmenu met Belichting, Contrast enz. Maar bij een kleurenfoto, ook al is deze omgezet naar ZW, zijn er nog andere mogelijkheden:
We kunnen hier aanpassingen maken voor diverse kleuren. Ga naar onderdeel “HSL / Kleur / Zwart-wit”. Dat laatste is al gemarkeerd omdat u eerder koos voor ZW. U had in plaats daarvan ook hier kunnen kliken op Zwart-wit met uiteraard eenzelfde resultaat.
Onder die tekst Zwart-wit ziet u de (automatische) Zwart-wit mix. Mocht u dat niet zien, klik dan op het driehoekje naast“ Zwart-wit”.
Ik ga nu wat overdreven verschuivingen laten zien om aan te tonen dat kleur nog heel wat mogelijkheden biedt in een geconverteerde ZW foto.
Als eerste ga ik de tint van het gezicht lichter maken door Oranje te verschuiven tot 70.
Als tweede stap ga ik de kleur rood verschuiven naar -45 om met name de lippen donkerder te maken. Ook het deel van de kleding waar rood in zit, wordt iets donderder.
Het derde voorbeeld dat ik geef, is het verschuiven van de kleur blauw naar -40. Ziet u de kleurverschillen in de kleding?
Nu is het aan u om verder te experimenteren met andere kleuren. En u weet nog: dubbelklikken op de druppel zet de kleur weer in de originele stand.
U kunt zich wellicht nog herinneren dat ik (op 12 aug) bij een foto de vraag stelde waar de foto genomen was. Op de meest creatieve manieren kreeg ik de (soms) goede antwoorden binnen.
Als de GPS-gegevens in de foto zitten, is het antwoord bij LR heel eenvoudig.
In het rechterscherm staan bij Metagegevens de GPS-coördinaten.
Als u klikt op het piijltje echts bij de GPS-gegevens, verschijnt er een nieuw scherm.
In de hoofdscherm ziet u daar precies de lokatie.
In het linkerscherm bij de Navigator idem, maar dan op kleienre schaal zodat ook de omgeving erbij te zien is.
Ook in het hoofdscherm is de foto groter of kleiner te maken door de druppel tussen min en plus te verschuiven
Het type kaart staat nu op hybride,maar u kunt ook bijv. Wegenkaart kiezen via de bekende driehoekjes naast het woord Hybride.
Overigens heeft mijn Nikon geen GPS mogelijkheid. Ik heb de GPS-gegevens met de hand ingebracht. De kaarten komen dan vanzelf te voorschijn. Ook dat kan in LR, maar dat is aan u om zelf te ontdekken.
In de module Bibliotheek kun je je foto’s op vele manieren filteren. Daar zijn meerdere toepassingen voor te bedenken. Ik zet je op weg met een filtering van wat mijn foto’s van het jaar 2016.
Klik in het linkerscherm op de folder waarvan je de foto’s wilt filteren
Klik in het hoofdscherm om de filterbalk te voorschijn te halen
Ik heb nergens aparte kenmerken (zoals kleuren, tekst of tekst toegevoegd), dus ik kies hier voor Metagegevens
Er verschijnen diverse kolommen. Je kunt nu twee dingen doen: a. Kolommen toevoegen of weghalen Dat doen we door de muis over de titel van de kolom te bewegen en dan aan de rechterkant van de titel te rechtsklikken met de muis b. De inhoud van de kolom te veranderen. Daartoe klik te op de driehoekjes naast de titel. Er verschijnt een lijst met andere sorteerkeuzes.
Als ik nu klik in één van de kolommen, bijvoorbeeld in de kolom Shutter Speed op 20 seconden (dat zijn 9 foto’s), dan wordt meteen in de andere kolommen een aanpassing gemaakt. Je ziet alleen nog de gegevens van die selektie en ook onderaan komen alleen die foto’s te staan.
Klik op Geen als je wilt stoppen met de filtering.
Het is een leuke mogelijkheid om eens te kijken waar je accenten liggen bij het fotograferen. Op deze manier ontdekte ik tot mijn verbazing dat ik veel meer de groothoeklens gebruikte dan ik dacht.
De processor (ik beperk me hier tot Windows) Het is leuk om te weten dat een quad core CPU zeer van nut is bij vooral het maken van previews of het exporteren van foto’s, maar laten we het simpel houden: hoe hoger de getallen hoe beter. Een i7 is beter dan een i3 en een kloksnelheid van 3 GHz is beter dan eentje van 2 GHZ. Let overigens ook op de leeftijd van de computer: 2 GHZ van 2016 is veel sneller dan 2 GHZ van 2008.
Geheugen (RAM) Omdat Lightroom met veel data werkt, wordt allereerst het geheugen gebruikt en vervolgens de harde schijf. Minder dan 8 GB is niet aan te bevelen, maar meer is natuurlijk beter (en kost meer).
Harde schijf Vooral de catalog en de preview hebben voordeel bij een snelle harde schijf. Het is duidelijk dat een SSD daarbij ruimschoots in het voordeel is, alhoewel een schijf met 7200 rpm prima werkt. Natuurlijk zorg je ervoor dat je minstens 20% vrije ruimte hebt op je harde schijf. Dat werkt beter.
Maak je veel gebruik van een externe harde schijf, dan is de verbindingssnelheid uitermate belangrijk. USB3 is tien keer zo snel als USB 2. Koop dus geen externe schijf met USB 2 meer. Het nog snellere Thunderbolt of USB-C laat ik even buiten beschouwing.
De grafische kaart Een goede grafische kaart kan heel pretig zijn, alhoewel je bij laptops vaak nauwelijks keuze hebt. Houdt ook rekening met eisen die de resolutie van je scherm stelt. Een gewoon HD scherm (1920 * 1080) is 2 MP, maar als je een 4K scherm hebt, praat je al over 8 MP en dat vraagt van Lightroom dus heel wat meer rekenwerk om alles goed op het scherm te krijgen.
Ik stipte het hierboven al even aan: over het algemeen ben je met een desktop en alle mogelijkheden beter uit dan met een laptop als het Lightroom beteft. Zelf werk ik op beiden en tot nu toe gaat het naar tevredenheid.
Werkt Lightroom vervelend traag, dan zou het zinvol kunnen zijn om een upgrade te doen, maar vaak is een totaal nieuwe computer nog een betere optie omdat ook hier de ontwikkelingen hard gaan. Laat je goed voorlichten (en niet uitsluitend door de verkoper in de winkel).
Mocht u geen idee hebben wat uw computer herbergt, klik dan in LR op Help en daarna op Systeeminfo.
Als je een tijdje bezig bent geweest om wijzigingen aan te brengen in je foto, wil je soms wel even zien wat het verschil is met het origineel.
In de module Ontwikkelen klik je daartoe op YY in de werkbalk.
Je kunt de twee variaties naast, maar ook onder elkaar zetten en nog wat meer. Klik daarvoor op het driehoekje naaast YY.
Zie je de werkbalk met o.a. YY helemaal niet, dan is vermoedelijk je werkbalk verdwenen. Klik op de toets T van je toetsenbord en je werkbalk is weer terug.
Helemaal rechts in de werkbalk zie je ook een driehoekje. Daarmee kun je meer of minder opties laten zien in de werkbalk.
Er is nog een alternatieve mogelijkheid om voor en na te tonen. Als je de hele foto ziet (loepweergave of letter D), klik dan op de backslash toets ( ) om te schakelen tussen voor en na. De loepweergave is het vakje links naast YY.
Omdat een raw-bestand, in tegenstelling tot een jpeg-foto, nog niet door de processor van je camera verscherpt is, staat in Lightroom de verscherping standaard op 25. Bij een jpeg-opname staat hij op nul.
De betekenis van de schuifregelaars is niet altijd erg duidelijk.
Ik gebruik overwegend de schuif Hoeveelheid.
Te veel verscherping kan tot halo’s leiden: lichte randen rondom sscherp afgetekende randen. Lage waardes voor de Detail-schuifregelaar geven de hoogste halo-onderdrukking. Hogere waardes benadrukken de details meer, maar verhogen het risico op halo’s.
Om de werking van de schuifregelaars te leren kennen kan je de Alt-toets indrukken terwijl je de schuifregelaar bedient. Je ziet dan een grijsweergave van het effect van die specifieke schuifregelaar. Dat is vooral handig bij Masker: Wat wit is, wordt verscherpt, wat zwart is, wordt niet verscherpt.
Bij de foto’s:
Voor de “originele” foto heb ik een flinke crop genomen, om het efect van het verscherpen beter te kunnen laten zien Linksonder die foto zie je de gebruikte instellingen
De tweede afbeelding is maximaal verscherpt. Zie de instellingen eronder
Bij de derde foto is naast de verscherping ook de detaillering maximaal ingesteld. De gevolgen laten zich zien. De instellingen staan er weer onder
Op de tweede rij links is de detaillering weer terug naar de eerste instelling, maar nu is de straal maximaal. De straal regelt hoe ver aan weerskanten van de randen de respectievelijke verlichting / verdonkering doorgaat. Voor landschappen kun je wat lager gaan, voor portretten eventueel iets hoger. Ik gebruik het weinig. De gegevens staan er rechtsboven
Op de tweede foto van de tweede rij is het masker maximaal toegepast. Bij het indrukken van de ALT-toets zie je dat het beeld van wit tot bijna volledig zwart wordt. Zwart wordt niet verscherpt, dus is er hier heel weinig verscherpt.
De laatste foto van de tweede rij toont wat je ziet bij het tegelijk indrukken van de ALT-toets als je het masker verschuift. Hier is de waarde 69.
Opmerking:
Bij een goede verscherping mag je in de 1:1-weergave geen zichtbare halo’s zien.
scherpte en ruis verhouden zich als water en vuur; verscherping maakt aanwezige ruis meer zichtbaar en ruisreductie leidt tot minder scherpte.
Als uitgangspunt neem ik een nachtelijke foto (ISO 8000), een beetje opgehelderd en ook nog eens flink gecropt, waardoor de ruis overduidelijk te zien is.
Er zijn boeken volgeschreven over vermindering van ruis. Ook zijn er vele alternatieve programma’s voor ruisvermindering. Met dat alles ga ik u niet lastig vallen.
LR kent twee soorten ruisvermindering:
Luminantie: als je dit verhoogt, vloeien de korrels meer in elkaar over en wordt alles “gladder”, wat bijv. bij haren zeker niet mooi is.
Kleurtint: als je dit verhoogt, vloeien de kleuren meer in elkaar over.
Het beste is om gewoon uit te proberen.
Begin met Ruisreductie -> Luminantie Laat de schuifjes Details en Contrast/Vloeiendheid voorlopig maar even rusten.
Dubbelklik op Luminantie om deze weer terug te zetten op beginwaarde en probeer nu Ruisreductie -> Kleurtint
Vaak heb je hierna de neiging op te gaan verscherpen, omdat ruisreductie een minder scherp beeld oplevert. Wees daar echter heel voorzichtig in, want voor je het weet is de remedie erger dan de kwaal.
Heb je een bloedhekel aan ruis?
Gebruik dan een zo laag mogelijke ISO-waarde en vermijd donkere delen in je foto die opgehelderd moeten worden.
Het rechterscherm bestaat uit een aantal deelschermen (Standaard, Kleurtintcurve, enz.) die u al of niet uit kunt klappen door te klikken op het driehoekje helemaal rechts in de regel.
Soms hebt u zoveel schermen uitgeklapt staan, dat u de weg een beetje kwijtraakt.
Op twee manieren kunt u dit vereenvoudigen.
Rechtsklik in de lege ruimte onderaan het rechterscherm. Er verschijnt een nieuw wit scherm.
Als u kiest voor Solomodus, dan staat er nooit meer dan één deelscherm uitgeklapt.
Misschien zijn er ook deelschermen die u eigenlijk nooit gebruikt. U kunt die laten verdwijnen (of later weer terughalen) door te klikken op het vinkje in het witte scherm (zie 1).
Eén van de meest interessante bewerkingen waardoor ik vanaf de eerste kennismaking “verliefd” raakte op Lightroom was de bewerking Clarity, in het Nederlands met een onhandig woord Helderheid genoemd. Het heeft echter weinig te maken met een lichtere of donkere foto, maar wel een foto die op deze manier veel meer “pit” kan krijgen. Veel effektiever dan het toevoegen van Contrast, want de bewerking Helderheid bettreft meer de middentonen en geeft een veel subtieler en aangenamer effekt.
In de voorbeelden ziet u hopelijk het verschil tussen Helderheid en Contrast.
Het naar rechts schuiven ven Helderheid geeft dus meer pit. Het verminderen van de Helderheid maakt het beeld juist heel vlak. Ook daar zijn toepassingen voor te bedenken. Wellicht kom ik er later nog eens op terug.
Levendigheid
Zoals Helderheid en Contrast beiden hun mogeljkheden hebben om meer accent in een foto te krijgen, zo zijn Levendigheid en Verzadiging een vergelijkbare tweeling om meer kleur in het beeld te kunnen brengen.
Hierboven heb ik verteld dat ik vaak een voorkeur heb voor Helderheid boven Contrast.
Mijn voorkeur voor Levendigheid boven Verzadiging is nog veel sterker.
Verzadiging leidt snel tot een foto met overdreven kleuren, terwijl Levendigheid, omdat het net als Helderheid vooral de middentonen betreft, op veel subtielere wijze meer charme aan een foto kan geven.
Ook hier laat ik het bij een enkele voorbeeld foto (verschuiven tot +60).
Opmerking:
Verzadiging gebruik ik eerder de andere kant op: juist minder verzadiging. Soms geeft dat een heel aparte sfeer aan een foto.
Omdat Helderheid ook de donkere delen meer accent geeft, combineer ik Helderheid vaak met meer Schaduwen om dit te verzachten
Een gebruik opnieuw een foto van een van onze collega’s met de vraag hoe de foto het beste rechtgezet kan worden.
Ook hier kan Lightroom helpen. Voor LR 6 of 5 gaat u naar Lenscorrecteis in de module Ontwikkelen
De aanwijzing hier betreft LR CC.
Ik neem de originele foto en plaats deze in LR.
Aanbevolen wordt om in de module Ontwikkelen eerste te gaan naar Lenscorrecties
Vink daar de eerste twee regels aan.
Probleem: er is geen lensprofiel. U weet natuurlijk welke camera u gebruikt, hier een Nikon.
Bij Merk klik ik op de driehoekjes rechts en zoek naar Nikon
Nu komt ook meteen een bepaalde lens naar voren. Gewoonlijk klopt dat; hier is het verkeerd, want er is een ander elens gebruikt, maar dat is niet zo erg.
Vervolgens gaan we naar de belangrijke stap: Transformatie
Klik daar op Automatisch (maar probeer eventueel ook even de andere opties uit voor een best resultaat)
De foto staat netjes recht. Eventueel nog wat restrandjes wegcroppen.
In LR 16 gaf ik nog de raad om liever af te blijven van de knop Kleurtint, want je kunt er de foto aardig mee verpesten.
In dit geval is het gebruik wel heel zinvol, omdat de foto genomen is onder een gekleurd dak, dat alle licht filtert zodat er een duidelijke kleurzweem ontstaat.
Hoe te corrigeren?
Kies WB (witbalans) en laat LR het meeste werk doen door meer naar rechts te kiezen voor -> Automatisch
LR doet nu zelf twee aanpassingen: a. Meer geel om het overtollige blauw eruit te halen b. Meer groen om het teveel aan magenta te verwijderen Op de schuifbalk zie je die tegenpolen: blauw tegenover geel en groen tegenover magenta (roodachtig)
Omdat ik nog niet helemaal tevreden was, heb ik zelf nog een kleine aanpassing gedaan door Temperatuur te zetten op 20 Kleurtint te zetten op -60
De tekst achter WB is vanzelf veranderd van Automatisch naar -> Aangepast
Opm. Bij het aanpassen van de kleurtint probeer ik twee zaken in de gaten te houden:
De kleur van de huid
Iets wat verondersteld wordt wit te zijn (hier het schoeisel van de man)
De eerste stap is bij mij het eventueel aanpassen van de compositie (LR 13).
De tweede stap is een kleurcorrectie, indien nodig (LR 16).
De derde stap is de eerste aanpassing van de belichting (LR 17).
Voor niet automatisch, maar liever handmatig.
Ik geef hier een opzet voor een persoonlijke voorkeur bij het werken:
Open de originele (RAW)foto
Schuif bij Belichting tot het belangrijkste deel van de foto goed belicht is. Let niet op delen die misschien te licht lijken te worden.
De regel Contrast sla ik gewoonlijk over; ik prefereer meestal Helderheid
De regel Hooglichten is heel belangrijk. Bij vrijwel alle foto’s schuif ik die meer of minder naar links. Ik ga dat hier o.m. doen vanwege de wolken en het lichte gebouw links
De regel Schaduwen gebruik ik ook veel, zeker bij donkere vlakken die het verdienen om opgehelderd te worden
De regel Witte tinten gebruik ik minder frequent, omdat het vaak niet nodig is
De regel Zwarte tinten daarentegen wel regelmatig, maar met voorzichtigheid, omdat Helderheid (daarover de volgende keer) vaak betere resultaten geeft. Schaduwen en Zwarte tinten lijken elkaars tegenpolen, maar kunnen vreemd genoeg toch soms best samen gebruikt worden. Experimenteren dus!
LR 17: Standaard paneel -> automatische belichting
LR 17: Standaard paneel -> automatische belichting
We vervolgen met module Ontwikelen en het rechterpaneel: Standaard.
In de eerstvolgende regel staat nu:
Tint en Autom.
Dat laatste Automatisch staat altijd al in het Wit om direct aangeklikt te worden.
Vroeger gebruikte ik dat regelmatig. Om een eerste indruk te krijgen van een aanpassing, maar de laatste jaren vind ik het resultaat bijna altijd nogal licht.
Om vertrouwd te raken met LR, is dit wel een goed middel.
Klik op Autom, kijk hoe het je bevalt en let vooral ook op de verschuivingen eronder; dat kan heel leerzaam zijn
Doe hierna CTR-Z (of ga terug in de Historie (linkerscherm) om weer terug te komen bij de oorspronkelijke opname.
Probeer nu zelf wat wijzigingen aan te brengen
Ik maak nu even een uitstapje hoe Lightroom de automatische aanpassing doet. Dit deel van de uitleg kunt u eventueel overslaan. Het is niet voor de eerste beginners.
Klik bij onze beginfoto (uitproberen met eigen foto’s wordt hierna ook aanbevolen) op Autom.
Als ik hierna met het indrukken van de letter J controleer op onder en overbelichting, zie ik slechts een geringe onderbelichting (dat wordt met blauw gemarkeerd)
Hoe was het vroeger? Neem als uitgangspunt weer de oorspronkelijke foto. Klik in het rechterpaneel helemaal onderaan op Cameracalibratie. Klik nu in de eerste regel bij Procesversie naast het jaartal 2012 en kies 2010.
Doe nu weer bij Standaard een Automatische aanpassing. U kunt nu zien dat de versie van 2012 net weer wat lichter is.
Voor alle duidelijkheid laat ik ook nog de cijfers zien bij de aanpassingen die Lightroom maakt bij procesversie 2012 en procesversieversie 2010
Dit alles is de reden dat ik de automatische belichtingscorrectie bijna nooit (meer) gebruik. Mijn voorkeur is handmatig. Wat nog niet wil zeggen dat ik het beter doe dan LR. Aan u de keuze.
We zitten zoals gebruikelijk in de module Ontwikkelen.
Het standaardpaneel staat in het rechterscherm.
Dat is het startpunt voor iedere fotobewerking.
Zorg dat je kunt lezen en schrijven met dit Standaard paneel, het is echt uitermate belangrijk.
In de eerste regel staat: Behandeling: Kleur | Zwart-wit Kleur is standaard. Op Zwart-wit kom ik een andere keer terug.
In de volgende regel zie je links een pipet. Daarmee kun je een plek aanklikken in de foto om een correct wit deel aan te wijzen. Gebruik het pipet vooral als je veel tijd over hebt en weinig vorderingen wil maken. Ik gebruik het nooit, maar anderen zijn handiger dan ik.
Meer naar rechts staat WB (witbalans): als opname. Dat heeft te maken met de witbalans die je in de camera gekozen hebt. Gewoonlijk verander ik hier niets, maar bij een nachtopname zou het je soms kunnenhelpen. Gewoon even experimenteren. Liever gebruik ik de volgende regel.
Dat is Temperatuur. Als je de druppel op de lijn naar links schuift wordt de foto blauwer (koeler), naar rechts juist warmer. Ik gebruik dit regelmatig voor een eerste gevoelsmatiger correctie. Behalve schuiven kun je ook rechts naast de lijn een getal intypen. Dat is handiger bij heel kleine correcties.
De volgende regel zegt: Kleurtint. Ik gebruik dit soms, maar mijn advies op dit moment is: afblijven!
IK WEET HET NIET MEER! Behalve de druppel bij de temperatuur, zul je in het begin nog veel meer druppels gaan verschuiven om van alles uit te proberen. Hoe kom ik nu weer bij de begin-instelling als alles in de wat lijkt? Oplossing: dubbelklik op de druppel of dubbelklik op het woord links en je druppel springt weer naar de begin-instelling.
