|
Alaska is een magische plaats. Op vele plaatsen heerst er een klimaat zoals wij kennen in België. Dat blijkt voor velen een complete verrassing te zijn omdat men Alaska associeert met enkel poolgebied. Niet alleen door zijn prachtige landschappen en diversiteit aan klimaten valt Alaska op maar niet in het minst door het Poollicht, ook Noorderlicht genoemd.
Het Noorderlicht is een lichtverschijning aan de hemel die alleen plaatsvindt in de poolgebieden. Het Zuiderlicht bestaat ook, maar die is minder imposant dan het Noorderlicht. Het Noorderlicht kan in allerlei verschillende vormen verschijnen, maar het heeft echter vaak de vorm van een boog. De kleuren kunnen variëren van blauw-wit tot geel-groen en rood. Ook de uitgestrektheid kan verschillen: de ene keer is het Noorderlicht een indrukwekkende lange strook en de andere keer is het een vrijwel onwaarneembaar klein lichtje.
Een onderzoek heeft uitgewezen dat het licht zich op een hoogte van 100 - 200 km bevindt, maar soms vindt het ook wel plaats op 1.000 km of op 50 km. Het begint meestal op grote hoogte en gaat vervolgens zakken. De duur van een Noorderlicht ligt tussen een paar uur tot aan een paar dagen. Degenen die lang blijven, zijn meestal de spectaculairste.
Alhoewel het poollicht ook waargenomen kan worden in het zuidpoolgebied (aurora australis), komt het vaker voor in het gebied rondom de noordpool (aurora borealis). De gebieden waar het Noorderlicht gemakkelijk is waar te nemen zijn Labrador, Zuid-Groenland, IJsland, Noord-Noorwegen, Noord-Siberië, Alaska en de noordelijke delen van Canada. Als er een zeer uitgebreid licht optreedt op zeer grote hoogte, kan het ook gezien worden in landen die op een lagere breedtegraad liggen.
Lange tijd was het moeilijk een verklaring te geven voor het Noorderlicht, omdat het iedere keer totaal anders kan verschijnen: het licht kan helder zijn of zwak, de kleuren kunnen zeer verschillen, de vorm is vaak een boog, maar kan uitstrekken over enorme hoogte. De eerste uitleg was dat men er achter kwam dat de poollichten dezelfde periode hebben als de activiteit van de zon, namelijk ongeveer 11 jaar. Men vond uit dat het maximum en het minimum van de activiteit van de zon overeenkwam met een grote respectievelijk kleine frequency van de poollichten. Op het moment dat het mogelijk werd gericht onderzoek te doen naar de zon, kwam men erachter dat het Noorderlicht verschijnt na 20 tot 40 uur na een zonnevlam, een ultra-violette "uitspatting" van de zon. Het Noorderlicht kan niet veroorzaakt worden door zonlicht, omdat dit zijn weg naar de aarde vindt in 8 min 18s. Waarschijnlijk wordt het poollicht veroorzaakt door "geïoniseerde deeltjes"-straling (protonen en electronen), welke een snelheid kunnen hebben van 1.500 km per uur of sneller. Deze deeltjes botsen met lucht-moleculen in de hogere delen van de atmosfeer. De lucht-moleculen zijn de reden voor het verschijnen van het poollicht.
Schematische schets
Maar waarom zijn deze lichtverschijnselen alleen maar zichtbaar in de poolgebieden? Als we de afstand aarde-zon (150.000.000 km) vergelijken met de diameter aarde dan is deze zeer klein. Dit betekent dat we de straling als een homogene bundel mogen opvatten. Als de geïoniseerde deeltjes dicht bij de aarde komen, worden zij afgebogen door het magnetische veld van de aarde richting de polen.
Anchorage, Alaska op 16 otktober 2005, iets voor middernacht.
|
