Tot op vandaag is het zo dat de strafuitvoeringsrechtbank een veroordeelde met een gevangenisstraf van langer dan drie jaar na een bepaalde duur elektronisch toezicht kan toekennen. Bij een straf korter dan drie jaar is het de gevangenisdirecteur die beslist of de veroordeelde al dan niet de volledige straf met een enkelband thuis mag uitzitten.

'Door de invoering van een derde volwaardige strafoptie kan de rechter een straf op maat uitspreken afhankelijk van de feiten en situatie. De nieuwe strafmaat vormt een alternatief voor een drastische opsluiting en lichtere werkstraf. Daarnaast garandeert elektronisch toezicht een vlottere terugkeer in de samenleving gezien de veroordeelde blijft werken of werk zoekt en sociale contacten behoudt. Natuurlijk is deze manier van straffen ook goedkoper voor de samenleving. Niet alleen de gevangeniskost valt weg, de veroordeelde kan ook werken waardoor justitie niet langer in een leefloon moet voorzien. Tot slot zal de overbevolking in de strafinstellingen gevoelig teruglopen', zegt Carina Van Cauter (Open Vld), die het initiatief nam voor het wetsvoorstel.

De meerderheidspartijen legden samen de modaliteiten vast. Zo zal de enkelband kunnen worden toegekend voor feiten die maximaal met 1 jaar gevangenis zouden worden bestraft. Om praktische en financiële redenen bedraagt de minimumstraf 1 maand. Maar de zwaardere misdrijven zoals doodslag, verkrachting, gijzeling komen niet in aanmerking. Na een derde van de termijn kan een veroordeelde vrijkomen. Bij het niet naleven van de voorwaarden kan de straf alsnog worden omgezet in opsluiting.