Welke waren de beweegredenen tot het besluit van Pauwels Leenknecht om West-Vlaanderen omstreeks 1580 te verlaten en te vertrekken naar het eiland Zuid-Beveland in Zeeland?
Het antwoord op die vraag kunnen we wellicht gemakkelijker maken als we de geschiedenis van die tijd bezien.
In 1556 kwamen de Zeventien Provincien onder Spaans bewind, het harde bestuur, de zware belastingen en de vervolging van de protestanten leidden tot een gewapende opstand.
In Steenvoorde brak de beeldenstorm los in 1566 en verspreidde zich over heel de Nederlanden ,wat uiteindelijk resulteerde in de Tachtigjarige Oorlog en de afscheiding van de Republiek der Verenigde Provincien in 1581.
Gedurende het calvinistisch bewind van 1578 tot 1585 was het leven in Vlaanderen geheel ontwricht en was er veel schade aangebracht aan gebouwen en kerken. De herovering van het grondgebied en steden door de Spanjaarden onder aanvoering van Alexander Farnese ,hertog van Parma en Spaanse landvoogd der Nederlanden, en een pest epidemie deden het bevolkingsaantal flink dalen met funeste gevolgen voor de economische bedrijvigheid.
Veel ambachtslui,kunstenaars,arbeiders en handelaars verlieten het gebied en weken uit naar het Noorden waar er "minder " Spaans bewind was.
Op het platteland was het zeer onveilig door het optreden van vrijbuiters en watergeuzen , de Spaanse troepen hadden hierop geen vat.
Ook Wingene , de woonplaats van Pauwels Leenknecht, bleef niet gespaard van allerhande rampen. Op het einde van de 16e eeuw en herhaald in de 17e eeuw,kwam er verwoesting,brandstichting en ontvolking. De kerk in Wingene werd in 1593 in brand gestoken door de vrijbuiters van Oostende.
We kunnen rustig stellen dat het vertrek van Pauwels Leenknecht te maken had met de onveilige en ongunstige economische situatie en omwille van religieuze redenen.
Na de satisficatie van Goes in 1579,warbij geheel Zuid-Beveland overging naar de kant van de Prins van Oranje ,kon zoals bekend ,de gedane toezegging van handhaving van de R.K. eredienst niet gehandhaaft worden . De kerk in 's-Heer Arendskerke werd geplunderd en moest de laatste pastoor vluchten om zijn leven te redden.
De reformatie ging niet zo vlot in's-Heer Arendskerke ,pas toen enkele jaren later een grote groep Vlamingen ,om hun geloof gevlucht ,zich hier vestigden, begint de gereformeerde gemeente te ontstaan. De eerste predikant, de Vlaming Franchois Vertrecht ,werd in 1583 beroepen.Van de 53 lidmaten op de oudste lidmaten lijsten waren niet minder dan 40 personen afkomstig van Vlaanderen.
Hij verkoos zoals vele Vlamingen te vertrekken naar het protestante 's-Heer Arendskerke ,waar hij op 01-09-1585 zijn dochter Pierijntge ,op 8 oktober 1586 zoon Adriaen, - en op 18-05-1588 zijn zoon Gillis liet dopen in de hervormde kerk. Echter op de oudste bekende lidmaten lijsten (1581-1589) ,waar een veertigtal Vlamingen op staan ,komt Pauwels Leenknecht niet voor, kennelijk was de religieuze motivatie om te vertrekken toch niet zo groot.
Parenteel van Pauwels Leenknecht
1. Pauwels Leenknecht, afkomstig van Wingene in West-Vlaanderen, geboren omstreeks 1560, hij is overleden voor 1602 .
Hij trouwde omstreeks 1582 met Josijntge Gillis afkomstig van Thielt in Vlaanderen.
Josijntge is op zondag 17-11-1602 voor de tweede maal getrouwd met Sijmoen Cornelisz van Heinkenszand.
Kinderen van Pauwels en Josijntge:
1. Pierijntge, geboren in 1585 in 's-Heer Arendskerke.Zij is gedoopt op 01-09-1585.
2. Adriaen, geboren in oktober 1586 en gedoopt op 08-10-1586.
3. Gillis, geboren in 1588 in 's-Heer Arendskerke.(Volgt 2.)
4. Onbekend Leenknecht, gedoopt op 28-11-1590.
2. Gillis Pauwelsen Leenknecht, geboren in 1588 in 's-Heer Arendskerke,hij is gedoopt op 18-05-1588 in 's-Heer Arendskerke. Getuigen bij de doop waren Barbel Duemus en Aernoudt P.
Gillis is overleden voor 01-12-1629 in 's-Heer Arendskerke.
Hij trouwde 26 jaar oud op 08-06-1614 in 's-Heer Arendskerke met Tanneken Stoffels ,geboren omstreeks 1589 in 's-Heer Arendskerke.Tanneken is overleden voor juli 1626.
Hij trouwde ,38 jaar oud ,op 26-07-1626 in 's-Heer Arendskerke met Leuntje Frans.
Kind van Gillis en Tanneken:
1 Paulus Jillissen Leenknecht,geboren omstreeks 1619 in 's-Heer Arendskerke.(Volgt 3)
3. Paulus Jillissen Leenknecht, is geboren omstreeks 1619 in 's-Heer Arendskerke. Paulus Jillissen is overleden na 1665,ongeveer 46 jaar oud.
Hij trouwde ongeveer 39 jaar oud omstreeks 1658, het huwelijk werd aangegaan met Maycken Beerens,ongeveer 25 jaar oud,geboren omstreeks 1633.
Kinderen van Paulus en Maycken:
1 Barent, geboren in 1659 in 's-Heerenhoek.Hij is gedoopt op 06-04-1659 in 's-Heerenhoek.Barent Pauwels is overleden op 31-01-1725 in Heinkenszand,66 jaar oud.
Hij trouwde met Cornelia Cornelisse Reijnouts,geboren in Heinkenszand.Cornelia is overleden voor maart 1693 in 's-Heerenhoek.
Hij trouwde ongeveer 34 jaar oud ,omstreeks maart 1693 met Janneke Pieters,geboren in Nisse.
2 Andries Pauwels,geboren in 1662.(Volgt 4)
3 Maria Paulissen,geboren in 1665 in 's-Heerenhoek.Zij is gedoopt op 16-08-1665 in 's-Heerenhoek.
4. Andries Pauwels Leenknecht, geboren in 1662 in Calishoek ('s-Heerenhoek).en is gedoopt op 22-01-1662 in 's-Heerenhoek.Hij is overleden voor 13-01-1713 in Heinkenszand,ten hoogste 51 jaar oud.
Hij trouwde ,minstens 25 jaar oud,na 15-11-1687 in Nisse met Maria Cornelisse van de Walle,geboren in 1666 in 's-Heerenhoek,dochter van Cornelis Jacobs van de Walle en Martijntje Marijnis.Zij is gedoopt op 19-09-1666 in 's-Heerenhoek.Maria Cornelisse is overleden na 1713,minstens 47 jaar oud.
De kinderen van Andries Pauwels Leenknecht zijn zich rond 1720/1725 van de Plasse gaan noemen.Waarom?
Maria van de Walle is kort na overlijden van Andries Pauwels,op 13-08-1713 te 's-Heer Abtskerke hertrouwd met Deumis Machielsen.Haar oudste dochter Marike was toen al getrouwd,maar de overige kinderen hadden het ouderlijk huis misschien nog niet verlaten.
Mogelijk heeft Deumis,die weduwnaar was van Elisabeth Jansen waarmee hij 22 jaar getrouwd geweest is ,kinderen uit dit huwelijk meegbracht. Hebben de kinderen van Andries duidelijk willen maken dat Deumis niet hun eigen vader was en kozen zij een familie naam?Waarom van de Plasse?
Andries had wellicht heel zijn leven onder een patroniem geleefd en was de naam Leenknecht "vergeten"? Ook hebben zij de naam van de moeder van de Walle niet overgenomen maar het juist het tegenovergestelde ervan van de Plasse?
kinderen van Andries Pauwels en Maria Cornelisse :
1 Marike Andriesse van de Plasse.
2 Cornelia Andriesse van de Plasse.
3 Paulus Andriesse van de Plasse.
4 Martinke Andriesse van de Plasse.
5 Jannes Andriesse van de Plasse.
6 Cornelis Andriesse van de Plasse. (volgt 5).
5 Cornelis Andriesse van de Plasse , is geboren omstreeks 1696 in 's-Heerenhoek,zoon van Andries Pauwels Leenknecht en Maria Cornelisse van de Walle. Cornelis Andriesse is overleden voor 1757,ongeveer 61 jaar oud.
Hij doet belijdenis in de kerk te Heinkenszand op 31-03-1714.
Cornelis trouwde (1) ,ongeveer 25 jaar oud ,op 22-11-1721 in 's-Heerenhoek met Pieternella Marinusse Vader,22 jaar oud. Pieternella is geboren in 1699 in 's-Heerenhoek en gedoopt op 25-11-1699, en is overleden in 1729.
Cornelis trouwde (2) , ongeveer 33 jaar oud, op 04-04-1729 in 's-Heerenhoek met Leuntje Jacobsdr Kosten.Het kerkelijk huwelijk vond plaats op 04-04-1729 ook in 's-Heerenhoek.
Leuntje is geboren in Heinkenszand.
kinderen van Cornelis en Pieternella :
1 Marinus Cornelisse van de Plasse, geboren op 12-10-1722 in 's-Heerenhoek.(volgt 6).
2 Andries Cornelisse van de Plasse,geboren op 04-03-1726 in 's-Heerenhoek.
3 Johannis van de Plasse, geboren op 11-10-1727 in 's-Heerenhoek.
kinderen van Cornelis en Leuntje :
1 Jacob van de Plasse,gboren op 1729 in 's-Heerenhoek.
2 Paulus van de Plasse, geboren op 03-01-1731 in 's-Heerenhoek.
3 Paulus Cornelisse van de Plasse, geboren op 28-07-1732 in 's-Heerenhoek.
4 Gerard van de Plasse,geboren op 1734 in 's-Heerenhoek.
5 Maria van de Plasse, geboren in 1735 in 's-Heerenhoek en gedoopt op 05-11-1735.
6 Adriaen van de Plasse,geboren in 1736 in 's-Heerenhoek,en gedoopt op 11-11-1736 in 's-Heerenhoek.
7 Caetje van de Plasse geboren in 1738 in 's-Heerenhoek en gedoopt op 13-04-1738.
8 Cornelis van de Plasse, geboren op 05-10-1739 in 's-Heerenhoek.Hij is gedoopt op 06-10-1739 in 's-Heerenhoek.
6. Marinus Cornelisse vann de Plasse, is geboren op 12-10-1722 in 's-Heerenhoek,zoon van Cornelis Andriesse van de Plasse en Pieternella Marinusse Vader. Hij is gedoopt op 18-10-1722 in 's-Heerenhoek.Marinus is overleden op 07-04-1768,45 jaar oud.
Marinus trouwde voor 1754 met Jacoba Jacobse Wagenaar,Jacoba is geboren omstreeks 1738 en overleden op 16-12-1798,ongeveer 60 jaar oud.
kinderen van Marinus en Jacoba:
1 Pieternella van de Plasse, geboren in 1754.
2 Jacob van de Plasse,geboren op 04-01-1760 in Heinkenszand. ( volgt 7).
7. Jacob van de Plasse,is geboren op 04-01-1760 in Heinkenszand,zoon van Marinus Cornelisse van de Plasse en Jacoba Jacobse Wagenaar. Jacob is overleden op 11-09-1837 in 's-Heer Abtskerke ,77 jaar oud.
Jacob trouwde in Baarsdorp omstreeks 1795 met Josina Fraanje, Josina is geboren op 29-10-1771 in Borssele,dochter van Gillis Pieterse Fraanje en Jannetje Marinussse Oudvaer. Josina is overleden op 07-10-1809 in 's-Heer Abtskerke,37 jaar oud.
kinderen van Jacob en Josina :
1 Jacoba van de Plasse,geboren in 1796 in Heinkenszand.
2 Marinus van de Plasse,geboren in 1797 in Heinkenszand. ( volgt 8)
3 Gillis van de Plasse,geboren op 11-07-1799 in Heinkenszand.
4 Pieternella van de Plasse,geboren in 1802 te 's-Heer Abtskerke,overleden op 19-09-1849 in 's-Heer Arendskerke.
5 Adriaan van de Plasse,geboren op 26-09-1804 in 's-Heer Abtskerke.
6 Cornelis van de Plasse,geboren op 11-05-1806 in 's-Heer Abtskerke.
7 Tannetje van de Plasse, geboren op 13-04-1809 in 's-Heer Abtskerke.
8. Marinus van de Plasse , is geboren in 1797 in Heinkenszand ,zoon van Jacob van de Plasse en Josina Fraanje.Marinus is overleden op 30-11-1855 in 's-Heerenhoek,58 jaar oud.Marinus trouwde ,21 jaar oud , op 01-10-1818 in 's-Heerenhoek met Tannetje Servaas,17 jaar oud. Tannetje is geboren op 13-01-1801 in 's-Heer Arendskerke,dochter van Johannis Servaas en jannetje Ossewaarde. Zij is gedoopt op 18-01-1801 in 's-Heer Arendskerke.Tanntje is overleden op 09-02-1881 in 's-Heerenhoek..80 jaar oud.
kinderen van Marinus en Tannetje :
1 Josina van de Plasse,geboren in 1819 in 's-Heerenhoek en overleden in 1852.
2 Janus van de Plasse,geboren op 08-01-1820 in 's-Heerenhoek en overleden op 29-10-1887 in Ovezande.Hij is gehuwd geweest met Anna Vermeulen en Cornelia Verschrage.
3 Jannetje van de Plasse,geboren op 24-07-1821 in 's-Heerenhoek en aldaar overleden op 09-05-1879.
4 Jacob van de Plasse,geboren op 31-07-1822 in 's-Heerenhoek en overleden op 29-01-1844.
5 Marcus van de Plasse,geboren op 18-12-1824 in 's-Heerenhoek en overleden op 29-08-1901 hij is gehuwd geweest met Margaretha Huige en Geertje Langemaire.
6 Adriaan van de Plasse,geboren op 31-03-1826 in 's-Heerenhoek en overleden op 04-05-1826.
7 Adriaan van de Plasse, geboren op 31-07-1827 in 's-Heerenhoek en overleden op 06-11-1827.
8 Marinus van de Plasse,geboren op 30-10-1829 in 's-Heerenhoek. ( Volgt 9).
9 Cornelis van de Plasse,geboren op 06-12-1830 in 's-Heerenhoek en overleden op 19-10-1831.
10 Cornelia van de Plasse, geboren in 1831 en is overleden op 19-10-1831.
11 Jacob van de Plasse, geboren en overleden in 1832.
12 Cornelis Marinusse van de Plasse, geboren op 19-03-1833 in 's-Heerenhoek.
13 Pieter van de Plasse,geboren in juli 1834 en overleden op 08-09-1834 in 's-Heerenhoek.
14 Pieternella van de Plassse, geboren op 11-04-1837 in 's-Heerenhoek.
15 Neeltje van de Plasse , geboren op 14-09-1838 en overleden op 02-12-1838 in 's-Heerenhoek.
9. Marinus van de Plasse, is geboren op 30-10-1829 in 's-Heerenhoek,zoon van Marinus van de Plasse en Tannetje Servaas. Marinus is overleden op 20-07-1878 in Heinkenszand.
Marinus triuwde,29 jaar oud, op 23-06-1859 in Heinkenszand met Hendrina Koens, 20 jaar oud.Hendrina is geboren op 28-09-1838 in Heinkenszand, dochter van Jan Pieterse Koens en Maria van de Dood. Hendrina is overleden op 06-11-1912 in Oostburg,74 jaar oud.
Hendrina is ook getrouwd geweest maet Cornelis Nagelkerke, zij verbleven op de boerderij van haar zoon Johannes, na 1898, in Oostburg.
kinderen van Marinus en Hendrina :
1 Antonette van de Plasse,geboren op 24-06-1861 in Heinkenszand en overleden op 06-03-1949 in 's-Heer Arendskerke. Zij is gehuwd geweest met Jan Vermue.Uit dit huwelijk 10 kinderen.
2 Maria van de Plasse,geboren op 22-01-1864 in Heinkenszand en overleden op 27-09-1934 in Biezelinge. Zij was getrouwd met Petrus Vermue. Uit dit huwelijk 13 kinderen.
3 Johannes van de Plasse, geboren op 22-08-1870 in Heinkenszand. ( Volgt 10).
10. Johannes van de Plasse, is geboren op 22-08-1870 in Heinkenszand, zoon van Marinus van de Plasse en Hendrina Koens. Johannes is overleden op 19-10-1954 in IJzendijke.
Johannes trouwde ,27 jaar oud, op 27-04-1898 in Nisse met Johanna Kegel,24 jaar oud. Johanna is geboren op 10-09-1873 in Nisse, dochter van Aalbrecht Kegel en Tannetje Vroonland. Johanna is overleden op 23-04-1948 in IJzendijke,74 jaar oud.
Johannes (mijn Grootvader) was landbouwer in de Henricus polder in Oostburg.
Kinderen van Johannes en Johanna :
1. Marinus van de Plasse,geboren op 11-03-1899 in Oostburg.
2. Antoinette van de Plasse, geboren op 23-07-1900 te Oostburg.
3. Albertus van de plasse, geboren op 18-10-1901 te Oostburg.
4. Mattheus van de plasse, geboren op 28-09-1902 te Oostburg.
5. Cornelis van de Plasse, geboren op 16-12-1903 te Oostburg.
6. Petrus Johannes van de Plasse, geboren op 21-11-1905 te Oostburg.(volgt 11)
7. Jan Petrus van de Plasse, geboren op 08-04-1907 te Oostburg.
8. André Gerardus van de Plasse, geboren op 05-08-1908 te Oostburg.
9. Hendrina Antoinetta van de Plasse, geboren op 28-04-1911 te oostburg.
10. Jacobus Anthonius van de Plasse, geboren op 09-11-1912 te oostburg.
11. Petrus Johannes van de Plasse, geboren op 21-11-1905 te Oostburg en is overleden op 25-08-1985 te Oostburg.Hij trouwde op 24-09-1940 te Hoofdplaat met Johanna Simonse geboren op 18-07-1909 te Baarsdorp ('s-Heer Abtskerke).
Kinderen van Petrus en Johanna :
1. Angéle
2. Harold
3. Arnold
4. Henriette
|
