Ons eerste Contactblad van 2011 wordt ingeleid met een in memoriam voor Ludo Van Tilborgh, een bekende Ekerenaar, lid van onze heemkring, maar ondermeer ook van de Sint-Jorisgilde, carnavalsvereniging De Bierpruvers en wandelclub De Stroboeren. Vele jaren lang was hij de drijvende kracht achter de Ekerse bedevaarten naar het Waalse bedevaartsoord Banneux.
Voorzitter Alfons Van Den Wyngaert bericht over de bijzetting van Reine van de Walle de Ghelcke in de grafkelder van de familie Moretus aan de Ekerse Sint-Lambertuskerk, en kondigt een ruimer artikel over de familie aan in het volgende jaarboek.
Dezelfde auteur schreef ook een artikel over de Ekerse dokter Ferdinand Thielemans (1861-1937), eertijds een bekend en kleurrijk figuur in Ekeren. Hij woonde in de nog bestaande herenwoning op het einde van de Steenstraat, het latere kantoorgebouw van de ondertussen overgenomen en zo verdwenen verzekeringsfirma Arfin.
Met wat vertraging verschenen zopas het derde en vierde Contactblad van onze heemkring, in eenmaal twee nummers, maar wel met een groter aantal pagina's.
Walter Baplue maakte een fotoreportage over de afbraak van de aloude herberg Den Boterham, in de Veltwijcklaan aan het park van Ekeren, en over de opbouw van een modern appartementsgebouw op die plaats.
Wim D'hooge maakte een overzicht van de vroegere café's in de Ekerse Driehoekstraat. Hij traceerde de Luxor, den Aker, den Hert, de Lindenboom, de Donkere Wolk (de Jacht), de Lambeth Walk (den Dreioek), de Duivenvlucht, de Nieuwe Boulevard (Harmonicaist, de Kid), de Bossen, en de Welkom. Momenteel zijn er nog twee café's in de Driehoekstraat, den Aker en den Dreioek.
Fons Van Den Wyngaert verzorgde een bijdrage over de vraag kort na de Tweede Wereldoorlog van enkele inwoners van Hoogboom, om hun wijk over te hevelen van Ekeren naar Kapellen. Ruim gemotiveerd sprak de gemeenteraad van Ekeren zich in 1948 uit tegen de afscheiding van de Ekerse wijken Hoogboom en Zilverenhoek. Deze wijken werden pas op 1 januari 1983 een deel van de gemeente Kapellen, toen de rest van Ekeren als een district bij de stad Antwerpen werd gevoegd.
Wim D'hooge maakte een recensie van het boek "Illegitimus, mijn grootvader?" van Jan Van de Wouwer. Het boek handelt over het leven van zijn voorouders Jan Antoon Van de Wouwer, als een onwettig kind geboren op het Hagelkruis te Ekeren. Later werd Jan Antoon een succesvol wisselagent te Antwerpen, met een buitenverblijf in Hoogboom, de vroegere Zijdefabriek aan de Kaartsebeek. Vijf generaties lang werd in de familie Van de Wouwer verteld dat Jan Antoon Van de Wouwer het onecht kind zou zijn van een jonker Le Grelle. De auteur van het boek heeft door uitgebreide opzoekingen in archieven, bibliotheken en documentatiecentra met quasi zekerheid kunnen aantonen dat dat inderdaad zo was, en heeft ook de betrokken jonker kunnen identificeren.
Vers van de pers : het tweede Contactblad van 2010. Volledig gevuld met één bijdrage, van Robert Vervoort, over de begrafenisplechtigheid in 1925 van Antoon Van Den Weyngaert, de stichter van Sint-Mariaburg.
Recent verscheen het jaarboek 2009 van de Heemkring Ekeren, het zevenentwintigste al.
Na het woord vooraf van voorzitter Alfons Van Den Wyngaert brengt Robert Vervoort een bespreking van een boekje dat hij ter inzage had gekregen, over de bijdrage van de gemeente Ekeren aan allerhande volksfeesten in de jaren 1895-1908 en 1935-1949.
Van cultuurschepen Koen Palinckx werd een toespraak afgedrukt die deze uitsprak bij een ontvangst in het districtshuis van de inrichtende macht van de Moretusschool op 16 mei 2009.
Ward Van Osta vond in allerlei archiefbronnen heel wat tot hiertoe onbekende namen van Ekerse gezagsdragers in de 14e en 15e eeuw.
Alfons Van Den Wyngaert brengt een bespreking van een revue, opgevoerd door het zangkoor Sint-Cecilia in 1922.
Van de vroeger Ekerse heemkundige Hendrik Kanora werd een artikel opgenomen over de wipmaatschappij De Hoop, dat oorspronkelijk verschenen was in drie afleveringen van het weekblad De Polderwacht van 1934.
Robert Vervoort schreef een biografische bijdrage over de Kempense heimatschrijver Alfons Jeurissen, die in 1916 in Ekeren kwam wonen en naar wie de straat waarin hij woonde thans genoemd is.
Dezelfde Robert Vervoort zet ook zijn reeks "Het Fotoboek van Ekeren" verder, met dit jaar een heleboel oude prentkaarten van Sint-Mariaburg.
Gilbert Degueldre analyseerde een aantal hypotheekakten met Ekerse onderpanden uit de jaren 1632-1642, bewaard in het fonds Privilegiekamer in het Antwerpse stadsarchief.
Daarna is het terug aan voorzitter Fons Van Den Wyngaert die zorgde voor een vervolg op zijn uitgebreide artikel over het Laarhof op het Laar, dat verscheen in het jaarboek van 2007.
Wim D'hooge van het Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders schreef de geschiedenis van de herberg De Fortuin die tot in 1953 op de Markt stond op de plaats waar nu café Derby is en dat in de 17e eeuw haar naam kreeg van de Antwerpse brouwerij De Fortuin, van wie ze bij contract haar bier moest afnemen.
Traditioneel sluit Paul Van Bockel af met een overzicht van de Ekerse gebeurtenissen van het jaar 2009.
Het jaarboek 2009 van de Heemkring Ekeren telt 202 pagina's op A4-formaat en werd ondertussen onder de leden verdeeld. Het kan besteld worden door overmaking van 10 euro op rekeningnummer 068-2009503-78. Lidmaatschap van de Heemkring kost 10 euro en daarvoor krijgen de leden vier maal per jaar een Contactblad en het nieuwe jaarboek in het begin van het volgende jaar.
Onlangs verscheen het eerste nummer van de 28ste jaargang van het Contactblad van de Heemkring Ekeren.
Voorzitter Alfons Van De Wyngaert bijt de spits af met een artikel over de bezwaren die dokter Van Humbeeck, bewoner van de villa in de Veltwijcklaan die tegenwoordig Villa Geniets genoemd wordt, in 1922 had tegen de schietingen van de wipmaatschappij De Hoop. Verdwaalde pijlen zouden gevaar opleveren voor zijn kinderen en dienstbodes, alsook voor voorbijgangers.
Wim D'hooge maakte een overzicht van de tien café's die er vroeger in de Driehoekstraat waren : de Luxor, den Aker, Den Hert, de Lindenboom, de Donkere Wolk, de Lambeth Walk/Dreioek, de Duivenvlucht, de Nieuwe Boulevard/Harmonicaist/Happy Days/The Kid, de Bossen en de Welkom. Thans zijn er nog twee café's, den Aker en den Dreioek.
Het vierde en laatste Contactblad van onze heemkring is net verschenen. Voorzitter Alfons Van Den Wyngaert schreef een bijdrage over Ghislain Van de Poel (1849-1922), een notabele Ekerenaar van eind negentiende en begin twintigste eeuw. Hij was dorpsonderwijzer en nadien gemeenteontvanger, voorzitter van de zangmaatschappij Sint-Cecilia en muziekmeester van fanfare Labore et Constantia. Hij was ook lid van de kerkfabriek en geruime tijd raadslid in de provincieraad van Antwerpen. Wim D'hooge van het Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders ontdekte in het archief van de Ekerse notaris Jan Rutten verschillende aktes in verband met een vechtpartij met slechte afloop tijdens de Ekerse kermis van 1665. Kort na die vechtpartij in de herberg Den Roosenhoet op de Plaetse overleed ene Jacob Cornelissen aan zijn opgelopen verwondingen. De vermeende dader Joris Anné werd voor vier jaar uit de heerlijkheid Ekeren verbannen.
Recent verscheen het derde nummer van de 27ste jaargang van het Contactblad van de Heemkring Ekeren. Wim D'hooge verzorgde een bijdrage over de geschiedenis van de Ekerse jeugdateliers. Verder een interessante brief over de geschiedenis van de Sint-Theresiakapel op den Bunt en een bericht over een gedenksteen uit 1881, die afkomstig was van het landhoofd van de brug over de Laarsebeek ter hoogte van de voormalige Sint-Lucaskliniek.
Recent verscheen het tweede Contacblad van dit jaar. In het blad vooreerst een dankwoord aan Marcel Bollen die na 27 jaar als secretaris en iets minder als penningmeester zijn functies heeft neergelegd. Verder een artikel van Hendrik Kanora over de Ekerse dokters in de negentiende eeuw en een bijdrage van Wim D'hooge over de geschiedenis van het Kristus Koningplein en de hoeve De Zwaan die tot een bominslag op 6 januari 1945 op die plek stond.
Het 26ste jaarboek is weer een lijvig boekdeel geworden van 218 rijkelijk geïllustreerde pagina's. Na een voorwoord van voorzitter Fons Van Den Wyngaert verhaalt Robert Vervoort de geschiedenis van de hoeve in het Hagelkruis, waar nu eetcafé Ballantine's gevestigd is, in de negentiende eeuw eigendom van de adellijke familie de Bosschaert. Ward van Osta bespreekt de familienaam De Vriese die haar naam gaf aan de wijk Vriesdonk, en het voorkomen ervan in de heerlijkheid Ekeren in de dertiende tot zeventiende eeuw. Hermine Johnson-De Wagter verzorgde een bijdrage over het ontstaan van de wolfjestak van de Ekerse scouts in 1938 en de eerste twaalf wolfjes die zich toen aansloten. Robert Vervoort brengt weer een hele reeks oude prentkaarten uit zijn verzameling, dit jaar over het centrum van Ekeren. Fons Van Den Wyngaert schreef over Hendrik Gabriel van Gameren, 16e bisschop van Antwerpen en in 1764-1775 eigenaar van het Bisschoppenhof in de Donk. Wim D'hooge van het Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders achterhaalde de geschiedenis vanaf 1769 van de ontginning van de Franse Heide (Kapellenbos), tot 1846 Ekers grondgebied. Gilberte Degueldre behandelde de erfrenten uit 1632-1642 die bepand waren op goederen in het Laar en in de Donk. Nog van Wim D'hooge is een bijdrage over leven en werk van de Ekerse heemkundige Frans Bresseleers (1897-1979). Fons Van Den Wyngaert bespreekt nog het reglement van de zangmaatschappij Sint-Cecilia, kerkkoor van Ekeren-centrum, anno 1872. Als naar gewoonte besluit Paul Van Bockel met een overzicht van wat er in Ekeren gebeurde in het voorbije jaar 2008.
Het lidmaatschap van de Heemkring Ekeren bedraagt minimum 10 euro te storten op rekeningnummer 068-2009503-78. Voor dat geld ontvangen de leden vier maal per jaar een Contactblad, en een jaarboek in februari van het jaar erna. Zolang de voorraad strekt is het boek ook verkrijgbaar zonder lidmaatschap, voor 10 euro en af te halen in het Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders, Veltwijcklaan 19, tijdens de openingsuren.
Het nieuwe Contactblad van de Heemkring Ekeren staat helemaal in het teken van brood en bakkerij, dit naar aanleiding van de geslaagde voordracht over molens in februari. De geschiedenis van het brood door de eeuwen heen, de broodzetting te Ekeren in 1826, een overzicht van de bakkers in de gemeente Ekeren in 1827 en het reglement van politie over het brood en meel der gemeente Ekeren, van 1836, vullen deze aflevering van het Contactblad.
Jeroen Bosch, Pieter Bruegel de oude en ... de molen
Onder de titel "Jeroen Bosch, Pieter Bruegel de oude en ... de molen" als de heer Karel van den Bossche, voorzitter van het Centrum voor Molinologie te Sint-Amands, en voorzitter van het Verbond voor Heemkunde gouw Antwerpen, een voordracht geven in het Ekershof in Ekeren.
Op dinsdag 10 februari 2009 om 20 uur kan u meer te weten komen over wat de molen voor onze voorouders te betekenen had. Wat hadden die kunstenaars in de molen gezien. Of was er iets meer aan de hand?
Iedereen welkom om dinsdag 10/2/2009 20 u. , Ekershof, Groot Hagelkruis 6 te Ekeren.
Contactblad nummer 3 van de 26ste jaargang is verschenen. Alfons Van den Wyngaert vond informatie over de samenstelling van het eerste Ekerse gemeentebestuur in het Belgische regime in 1830. Wim D'hooge schreef een biografisch artikel over Eddy De Baere, burgemeester van Ekeren van 1966 tot 1970.
Heemkring Ekeren plant deze winter, in samenwerking met het Davidsfonds Ekeren, een voordracht over De Molen.
Welke betekenis hadden molens bij onze voorouders? Watermolens, windmolens, hadden zij iets te vertellen? Of was het enkele om graangewassen van het land te malen en er brood mee te bakken? Welke betekenis had de molen op de schilderijen van Jeroen Bosch en Pieter Breughel de oude. Wat is het verschil tussen Vlaanderen en Brabant wat betreft molens?
Onder de titel "Bosch, Breughel en de molen" zal de heer Karel Van den Bossche een causerie houden met foto en beeldoverbrenging.
Binnenkort verneemt u hier meer over plaats, datum en uur.
Behalve enkele kleine berichten gaat het in ons recentste Contactblad vooral over het nieuw lokaal voor de handboogmaatschappij De Drij Akers in 1889. Wim D'hooge vond in het Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders een uitgebreid verslag over de feestelijke overbrenging van het lokaal van de vereniging van Den Anker in de Kloosterstraat naar Het Schuttershof in de Hofstraat (Veltwijcklaan) op 1 september 1889.
Op zondag 20 april had onze heemkundige boekenbeurs plaats in het Ekershof. Vooreerst willen we de verantwoordelijke van het Ekershof bedankten dat we zo vroeg reeds binnen konden om alles klaar te zetten. Ook de medewerkers verdienen een pluim om allen tijdig de handen uit de mouwen te steken zodat om negen uur de standhouders aan de slag konden om hun aanbiedingen te presenteren. De gegadigden waren al om half negen present en dienden uiteraard te wachten, wat niet altijd lukte.
Tweeëntachtig lopende meter boeken, informatie, postkaarten, medailles en gadgets met heemkundige inslag door negentien standhouders. Wie er niet was heeft iets gemist.
Bent u al jaren op zoek naar de Geschiedenis van Beirendrecht van pastoor De Meyer, of het oorlogsdagboek Ekeren in de Tweede Wereldoorlog van Bresseleers en Kanora of het boekje over het Zandvliets voetballeven? Wie weet vindt u deze boeken wel zondag 20 april op de Heemkundige Boekenbeurs van de Heemkring Ekeren. Veertig standhouders verkopen die dag nieuwe en tweedehandsboeken, prentkaarten, tijdschriften, enzovoort. Zowat alle heemkundige en genealogische verenigingen uit de ruime regio zullen aanwezig zijn om hun publicaties voor te stellen en te koop aan te bieden.
De Heemkundige Boekenbeurs gaat door nu zondag 20 april van 10 tot 17 uur in de Akerzaal van het Ekershof, Groot Hagelkruis 6/1 te Ekeren. Toegang gratis
Zopas verscheen alweer een nieuw Contactblad van de Heemkring Ekeren, met de volgende inhoud :
- een bijdrage over de oude kerk van de Antwerpse wijk Luchtbal, in 1926 opgericht toen het daar nog Ekeren was, en nu rijp voor de sloop. - de financiële balans voor 2007. - een artikel van Hugo Lambrechts-Augustijns over een voorval in Ekeren op nieuwjaarsdag 1634 - Robert Vervoort bespreekt een oude prentkaart van de Marialei (nu Willy Staeslei) in Sint-Mariaburg, met een paardentram. - het reglement uit de heerlijkheid Ekeren uit 1670, met maatregelen tegen vagebonden, straatschenders en bedelaars. - Wim D'hooge schreef een artikel over het herenhuis in de Steenstraat 53 te Ekeren, dat uit 1846 dateert en eigendom was van achtereenvolgens de families Harrewyn, De Grooff en Adriaenssen.
Het pas verschenen jubileumboek van de Heemkring Ekeren werd een hele turf van 280 bladzijden op A4-formaat.Voorzitter Fons Van Den Wyngaertvertelt : “Voor ons 25-jarig bestaan hadden we oorspronkelijk het plan opgevat om een omvangrijk fotoboek van Ekeren uit te geven. Dat bleek financieel echter een te risicovolle onderneming, omdat we ook niet konden rekenen op steun van het district voor dat project. Dus brengen we maar een jubel-jaarboek uit: meer artikels over de meest uiteenlopende Ekerse onderwerpen, meer auteurs en zeker ook meer bladzijden.” Het jaarboek van de Ekerse Heemkring wordt een dezer dagen aan de leden bedeeld. We konden al een exemplaar inkijken.
Na het woord vooraf van de voorzitter en een kort stukje over de vlag van de provincie Antwerpen is het aan dr. Ward Van Osta die schrijft over enkele parochiale conflicten tussen Ekeren en zijn gehucht Brasschaat in 1660 en later. Red Star Line – kenner Robert Vervoort zocht de emigranten uit de Polder op. Hugo Driesen geeft een overzicht van de Ekerenaars die een medaille kregen voor hun dienst in het leger van Napoleon.Bert D’hooge onderzocht het verre verleden van Ekeren en de omliggende polders en rivieren, en de mogelijke viking-oorsprong van het dorp. Gilberte Degueldre verklaart het begrip “Heerlijckheijt Eeckeren ende toebehoorten”. Frans Verresen schreef een bijdrage over de Liberale Turnkring van Ekeren, die in de periode 1919-1927 actief was. Vervolgens is het weer aan Robert Vervoort die een groot aantal oude Ekerse prentkaarten toont en bespreekt. Walter Baplue vervolgt zijn verhaal over de geschiedenis van de Ridderlijke Sint-Jorisgilde van Ekeren. Voorzitter Fons Van Den Wyngaert dook in de geschiedenis van het Oude Laarhof, een hof van plaisantie in het Laar, waarvan langs de kant van die weg nog een restant is overgebleven.Wim D’hooge van het Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders verhaalt over het bezoek van provinciegouverneur de Baillet-Latour aan Ekeren op 9 augustus 1908, weldra honderd jaar geleden. Christine De Blaere verzorgde een bijdrage over het huis Markt 7, een van de mooie huizen met trapgevel tegenover de Sint-Lambertuskerk. Van toekomstig districtsschepen Koen Palinckx lezen we een artikel over het wapenschild van Ekeren. Hugo Lambrechts heeft het over zijn voorouder Michiel Lambrechts, die in de 17e eeuw molenaar was van de molen in het Witven. Een tweede bijdrage van Wim D’hooge is een analyse van de Ekerse, Kapelse en Ettenhovense schepenbrieven uit 1676, bewaard in het rijksarchief te Antwerpen. Ook Hugo Driesen komt een tweede maal aan de beurt met een bijdrage over Ekerenaars die sneuvelden of vermist geraakten in de Eerste Wereldoorlog. Naar jaarlijkse gewoonte brengt Paul Van Bockel een relaas van wat er gebeurde in Ekeren in 2007. Een gedetailleerd overzicht van de publicaties van de Heemkring Ekeren in de periode 2003-2007 sluit het lijvige boek af.
De Heemkring van Ekeren werd in september 1982 opgericht in het kasteel Veltwijck, toen nog het gemeentehuis van het zelfstandige Ekeren. Enkele maanden later verscheen het eerste jaarboek. De stichtende voorzitter Staf De Meyer overleed al in april 1983. Sindsdien is Fons Van Den Wyngaert voorzitter van de Heemkring : “We hebben met onze kring al moeilijke tijden beleefd, maar de laatste jaren kwamen er opnieuw enkele enthousiaste bestuursleden bij, we kregen meer leden en meer degelijke auteurs die een historische bijdrage willen afleveren. En onderwerpen om over te schrijven zijn er ook nog genoeg.”
Het lidmaatschap van de Heemkring Ekeren bedraagt minimum 10 euro te storten op rekeningnummer 068-2009503-78. Voor dat geld ontvangen de leden vier maal per jaar een Contactblad, en een jaarboek in februari van het jaar erna. Zolang de voorraad strekt is het boek ook verkrijgbaar zonder lidmaatschap, voor 10 euro en af te halen in het Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders, Veltwijcklaan 19, tijdens de openingsuren : dinsdag 9-15 u., woensdag 18-21 u. en zaterdag 9 tot 12 u.
Na drie jaar organiseert onze heemkring opnieuw een Heemkundige Boekenbeurs, op zondag 20 april 2008 van 10 tot 17 uur, in de Akerzaal van het Ekershof, Groot Hagelkruis 6/1 te Ekeren.
Standhouders kunnen zich nog aanmelden.
Het laatste Contactblad van 2007 is ondertussen verschenen. Daarin het reglement voor de piano, van de culturele vereniging De Vriendenschaar, uit 1907. Verder een bijdrage getiteld "Herinneringen van Grootmoeder", namelijk de jeugdherinneringen van Joanna Maria Van den Bosch (Ekeren 20/8/1865 - Stabroek 10/6/1955).
Recent verscheen het tweede Contacblad van dit jaar. In het blad vooreerst een dankwoord aan Marcel Bollen die na 27 jaar als secretaris en iets minder als penningmeester zijn functies heeft neergelegd. Verder een artikel van Hendrik Kanora over de Ekerse dokters in de negentiende eeuw en een bijdrage van Wim D'hooge over de geschiedenis van het Kristus Koningplein en de hoeve De Zwaan die tot een bominslag op 6 januari 1945 op die plek stond.
