Radio Veronica (zeezender) 


Lancering 15 mei 1960
Einde 31 augustus 1974
Land 
Uitzendgebied gericht op Nederland en Belgie
vanaf de Noordzee
Frequenties 192 meter (1960-1972),
538 meter (1972-1974) 
 
Radio Veronica was een zeezender die van 1960 tot en met augustus 1974 uitzond vanaf de Noordzee met programma's gericht op Nederland.

 Geschiedenis van Radio Veronica

Naar het voorbeeld van Radio Mercur in Denemarken werd op 15 oktober 1959 in hotel Krasnapolsky te Amsterdam besloten radio-uitzendingen vanaf een schip op de Noordzee te starten. Het station ging werken onder de naam Vrije Radio Omroep Nederland, afgekort VRON. Uit deze afkorting werd de naam Veronica afgeleid, dat ook refereerde aan het gedicht Het schaap Veronica van Annie M.G. Schmidt. Op 18 april 1960 vond een eerste testuitzending plaats. Radio Veronica ging definitief van start op 15 mei 1960 vanaf het voormalige lichtschip Borkum Riff, dat in de haven van het Duitse Emden werd omgebouwd tot zendschip, op 192 meter of 1562 kHz. In november 1964 werd de Borkum Riff vervangen door de IJslandtrawler Norderney.

Radio Veronica werd enorm populair bij de jeugd, omdat zij populaire en popmuziek uitzond in een vanaf 1969 vast programmaschema. Vanaf 2 januari 1965 werd een wekelijkse hitparade van de populairste nummers, de Nederlandse hitparade, al snel de Veronica Top 40 geheten, uitgezonden. Destijds werd popmuziek nauwelijks op de reguliere radiozenders (Hilversum I en II) uitgezonden. Deze formule was voor Nederland uniek. Vernieuwend voor Nederland waren ook de jingles, waaraan de luisteraar zijn favoriete diskjockey direct kon herkennen. Een nieuw fenomeen aan land waren de drive-in-shows, waarbij de luisteraars hun favoriete dj bij het draaien van plaatjes konden bewonderen. Deze Veronica-drive-in-shows kenden een groot succes en kregen veel navolging bij de omroepen, andere stations en discotheken.

Bekende dj's waren onder meer:

Rob Out, afkomstig van de NCRV, de latere eerste directeur van de VOO, met onder andere zijn programma Goud van Out,
Tineke de Nooij, de eerste vrouwelijke dj in Nederland, met Koffietijd en de jingle 1-2-3-4-5-6-7-8-9-Tíéíéneke!,
Cees van Zijtveld, verliet in 1966 Veronica voor de AVRO,
Frans Nienhuys (de oudste Nederlandse dj ooit, met zijn programma - Men vraagt en wij draaien), ex-VARA,
Joost den Draaijer (Joost mag het weten), ging in 1970 over naar Radio Noordzee Internationaal en in 1973 naar de NOS,
Lex Harding, eerder bij Radio Dolfijn,
Tom Collins,
Stan Haag (met zijn Jukebox),
Will Luikinga (met zijn programma Will wil wel),
Hans Mondt,
Klaas Vaak, als Tom Mulder vanaf 1974 bij de TROS,
Chiel Montagne (startte in 1971 bij de TROS het televisieprogramma met Nederlandstalige liedjes Op losse groeven / Op volle toeren),

Jan van Veen, vanaf 1971 bij Radio Noordzee en later bij de AVRO,
Bart van Leeuwen, ging in 1975 naar Radio Mi Amigo,
Robbie Dale (heeft nog een tv-programma JAM bij de TROS),
Eddy Becker, vertrok in 1970 naar de NCRV,
Krijn Torringa (als Bob van Bob & Brenda), later bij de AVRO.

Concurrentie op zee
Ondanks de goede luisterrapporten bleven de inkomsten achterwege. De gebroeders Verweij namen het bestuur over en Veronica werd alsmaar populairder, zodanig dat er andere kapers op de kust verschenen, zoals in 1967 Radio 227 en Radio Dolfijn, in 1970 Capital Radio en Radio Noordzee Internationaal, in 1972 Radio Caroline en in 1974 Radio Mi Amigo en Radio Atlantis.

Er kwam in 1964 zelfs korte tijd een televisiepiraat, die van een speciaal hiervoor gebouwd artificieel eiland (het REM-eiland) uitzond. Van hieruit werden Radio Noordzee en TV Noordzee uitgezonden. Deze Radio Noordzee startte op 19 juli 1964 en stopte op 17 december 1964. TV Noordzee begon op 1 september 1964; het testbeeld was al vanaf 12 augustus in de lucht. TV Noordzee hield op te bestaan op 14 december 1964. Aan alles werd echter door ingrijpen van de Rijkspolitie een eind gemaakt. TV Noordzee, dat in een minimum van tijd zo populair geworden was, kreeg zijn vervolg aan land als nieuwe publieke omroep, de TROS.

Een andere, latere, concurrent moest op een andere manier bijna de activiteiten stopzetten. Op 15 mei 1971 werd de rust verstoord aan boord van de Mebo II (het zendschip van Radio Noordzee Internationaal) door een bomaanslag, gepleegd in opdracht van de directie van Veronica. Het was de bedoeling geweest dat het uit te branden schip een haven binnengesleept zou worden en aldus de concurrentie het zwijgen opgelegd zou worden. Veronica had geprobeerd met de eigenaren van Radio Noordzee een akkoord te sluiten om tegen betaling de Nederlandstalige uitzendingen te staken. Maar Radio Noordzee wilde hiervan niet weten, met de bomaanslag als gevolg. Een van de drie Veronica-directeuren, Bull Verweij, en aandeelhouder Norbert Jurgens werden later beiden veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf.

Tegenwind vanaf de wal
De roep naar Den Haag om een wettelijke verbod op de zeezenders werd daardoor luider en zo werd het voortbestaan van Veronica bedreigd door de in aantocht zijnde anti-piratenwet. Tot overmaat van ramp strandde de Norderney op 4 april 1973 op het strand van Scheveningen. Twee weken later reeds zond Veronica weer uit, nu vanaf de MV Mi Amigo, het zendschip van Radio Caroline, dat zijn diensten aanbood in ruil voor nieuwe studioapparatuur. Op 18 april 1973 werd het Veronicaschip weer vlot getrokken, terwijl op dat ogenblik tienduizenden jongeren in Den Haag een grote manifestatie hielden voor het behoud van hun geliefde muziekzender, toen in de Tweede Kamer in die weken de debatten over de ratificatie van het Verdrag van Straatsburg gaande waren.

De massabetoging was tevens het moment waarop Veronica een ledenwerfcampagne startte om een legale status als commerciële zender aan de wal te krijgen. Men zocht hiervoor donateurs voor de Veronica Omroep Stichting (VOS). De VOS zou een eigen radiozender, een Hilversum 4, op non-commerciële basis, beginnen. Omdat er nog geen wettelijke mogelijkheden waren om buiten het omroepbestel om een zelfstandig radiostation op te richten, richtte men voor de zekerheid ook alvast een Veronica Omroep Organisatie (VOO) op, naar het model van de legale omroep TROS, niet toevallig een omroep met "zeebenen". Indien de VOS niet toegestaan zou worden, zouden de donateurs automatisch overgeschreven worden naar een VOO-lidmaatschap.

Het Openbaar Ministerie verbood op voorspraak van minister van Doorn de VOS echter wegens het nastreven van een illegaal doel. De constructie die was bedacht voor de donateurs werd in eerste instantie nietig verklaard omdat de donateurs niet konden afzien van het lidmaatschap noch hun geld gerestitueerd konden krijgen. Bij een hogere rechter werd die uitspraak herzien: op de inschrijf- en omroepkaart stond duidelijk dat het het lidmaatschap van de VOO betrof maar dat tevens de VOS gesteund werd. Niettemin was het, naast het programma-aanbod dat Veronica presenteerde, een reden voor Van Doorn om geen C-status aan de omroep te verlenen. Veronica besloot het besluit bij de Raad van State aan te vechten.

Op 31 augustus 1974 om 18 uur stopte Radio Veronica de uitzendingen vanwege het van kracht worden van de anti-piratenwet.