Detail
Kathedraal Autun
(Frankrijk)




Kapiteel aan de romaanse kathedraal in Autun. De slapende drie koningen worden wakker gemaakt door een engel die hen opwekt om de ster te volgen.

Zuivere voorbeelden van het waargenomene zijn de Griekse werken uit de klassieke bloeitijd en de kunst van de renaissance. Zie ook Venus van Milo (linkerkolom).

De uiterst op de visuele waarneming gerichte, tekening van Rembrandt vormt een sterk contrast met het vormgeven van het idee in onderstaande afbeelding van Franz Marc, die gevoelsmatig de agressiviteit van het roofdier accentueert in de spanning van zijn lijnenspel. De toch raak geobserveerde dierfiguren in de grotten van Lascaux geven een tussenvorm te zien.

In de geschiedenis van de beeldende kunsten zien we hoe beurtelings het afbeelden van het uiterlijk waargenomene en het uitbeelden van een innerlijke beleving als ideaal worden gezien.

Wie wilde zien, tot welke graad de kunst de natuur kan imiteren, kan het gemakkelijk aan dit schilderij ondervinden... . De ogen hadden die glans en tegelijkertijd die vochtigheid die men altijd in de natuur kan waarnemen... en het inkarnaat van het gezicht scheen geen schilderwerk meer, maar werkelijk vlees. In de welving van de hals zag men bij nauwkeurige beschouwing de harteklop...

Kolossale afgodsbeelden van zacht vulkanisch gesteente op de Paaseilanden, op paaszondag 5 april 1722 door Jacob Roggeveen (1659-1729) ontdekt. De vulkanische Paaseilanden zijn de meest oostelijke eilanden van Polynesië, waar naast kleine houtplastieken en maskers enorme stenen beelden voorkomen.

Men neemt algemeen aan dat de kunst van magisch-religieuze oorsprong is. Dat wil zeggen dat de oudste kunstzinnige vormgeving de beïnvloeding van hogere machten tot doel had (grotschilderingen, afgodsbeelden, bezweringsmaskers, dodencultus etc.). Eerst in tweede instantie zou de menselijke behoefte aan verfraaiing zijn gaan meespreken. Het zou echter nog vele eeuwen duren voor de kunst als culturele uiting een eigen leven ging leiden. Nog tot na de middeleeuwen werd wat wij kunst noemen gezien als een product van ambachtelijke bekwaamheid.

De middeleeuwse estheticus Thomas van Aquino (1225-1274) bracht onder woorden wat heel West-Europa in die tijd van de kunstenaar verwachtte: zijn werk moest getuigen van "claritas" (duidelijkheid in de verbeelding van het verhevene), "integritas" (gaafheid, kenmerk van al het goddelijke) en "consonantia"(samenwerking van alle kunsten tot het gemeenschappelijk ideaal). Eerst toen schoonheid tot een zelfstandige "luxe" werd verheven, ontstond de splitsing tussen dienende kust (beantwoordend aan een bepaald doel) en vrije kunst (die zijn waarde aan zichzelf ontleent).

De Aardappeleters
Vincent van Gogh
(1853-1890)




Wat is cultuur?
Cultuur is datgene wat de mens van de natuur en van zichzelf maakt. In de huidige betekenis slaat het zowel op materiële vormgeving (gereedschap, kleding, onderdak enz.) als op de vormgeving van een meer geestelijke structuur (taal, wetenschap, religie, politiek en kunst). Cultuur is ondeelbaar. We mogen geen element geïsoleerd zien, al zijn we gewend de cultuur in onderdelen te analyseren. De oudste wetenschap die speciaal de cultuur bestudeert is de cultuurgeschiedenis. Deze brengt de uitingen van een cultuur in verband met het levensgevoel waaruit ze ontstonden en tracht dat levensgevoel weer te verklaren uit de maatschappelijke omstandigheden en uit al datgene wat er aan cultuur aan voorafging.

Wat is kunst?
Zoals de geest van een cultuur zich in ieder aspect ervan openbaart, zo weerspiegelt deze zich steeds duidelijk waarneembaar in de kunst. In zijn algemeenheid kan men kunst zien als een resultante van esthetische, technische en expressieve kwaliteiten, welke in een bepaalde - voor onze zintuigen waarneembare - vorm tot uiting zijn gebracht. De waarde van deze vorm voor de gemeenschap, de kunstwaarde dus, zal enerzijds afhangen van het technisch vermogen waarmee de kunstenaar het juiste symbool voor zijn beleving weet tot stand te brengen. Anderzijds hangt de waarde van een kunstwerk samen met de positie die de kunstenaar ten aanzien van de cultuur van zijn tijd inneemt. Zo kregen de schilderijen van Vincent van Gogh lange tijd geen waardering omdat de tijdgenoot zijn techniek van uitbeelden niet aanvoelde.

Eén van de meest geniale schilders uit de late middeleeuwen was Jeroen Bosch, die zijn doeken met vaardige hand vulde met de meest vreemdsoortige, vaak surrealistisch getinte taferelen. Deze "wonderlijke fantasieën van spooksels en hellegedrochten" waren zo in tel, dat Jeroen zelfs opdrachten van Bourgondische en Spaanse hoven ontving. Het meest besproken en bestudeerde schilderij is wel het paneel de "Marskramer" of zoals anderen beweren de "Verloren Zoon". "Zijn gelaat is het treffendste deel van het schilderij. Weemoed, levensdrift, onverschilligheid, zorgeloosheid en zelfspot en, niet in het minst, zelfkennis bracht Bosch erin tot uitdrukking. De varkens bij de trog duiden op zijn voormalig beroep, het kussende paar in de deuropening op zijn uitspattingen. De nok van het dak siert een op een stok gestoken bier- of wijnkan. De kruik of kan was het zinnebeeld van volop drinken. De duiven op het dak hebben een onkuise betekenis. "Duiven op zolder houden" komt nog thans voor in de zin van: bordeel houden. De herberg draagt een zwaan als uithangteken. Waarschijnlijk is de zwaan hier niet alleen een symbool van drankzucht, maar ook van onkuisheid. Aan de deur van de taveerne hangt een kooi, waarin een ekster zit. De ekster is bij uitstek het symbool van de snapper. Zulke eksters zijn de vrouwen in het verdachte huis, die azen op het geld van de klant. Met de linkerhand steekt de zwerver de hoed voor zich uit, waar een els op gestoken is, die een pikdraad tegen de bol drukt. De els, het mes en de lange stok stempelen hem tot een ruwe kerel. Men gebruikte ze wel om ermee te vechten. Verder draagt de man aan zijn ene voet een schoen en aan de andere een slof: "op schoen en slof" hetwelk armoede betekent. Aan zijn mand hangt een kattenvel, waarin men een middel tegen reumatiek ziet of een voorwerp dat ongeluk aanbrengt. De man komt voor een gesloten hek, d.w.z. de mogelijkheden tot een beter leven worden ongedaan gemaakt door de zonde de dronkenschap". Door zijn gebruik van de symboliek neemt Bosch tussen zijn tijdgenoten een zeer aparte plaats in. Hij beeldt de mensen niet af zoals ze zich aan de wereld tonen, maar zoals ze van binnen zijn en zich innerlijk voelen. Met dit herscheppen heeft hij een bepaalde bedoeling, ieder symbool heeft een betekenis. Jeroen Bosch is een typische overgangsfiguur van de middeleeuwen naar de renaissance. Getuigden zijn voorgangers en tijdgenoten in hun werken van eerbied en vroomheid, Jeroen toont ons het andere, minder opgewekte, beeld van de middeleeuwen: de tijd waarin geloofsafval, ketterij, hekserij en tovenarij met bloedige wreedheid onderdrukt werden.

Toen "de Heere zag dat de boosheid des menschen" groot was, besloot hij alle leven op aarde te verdelgen door een zondvloed: "mens en vee, kruipend gedierte en het gevogelte des hemels. "Alleen Noach en de zijnen zouden behouden blijven. Hij gebood daarom Noach een ark te maken en zich daarop vervolgens met zijn gezin en met mannetjes en wijfjes van elke diersoort in te schepen. Als Noach deze opdracht volbracht heeft "zijn alle fonteinen des grooten afgronds opengebroken en de sluizen des hemels geopend. "Wanneer na 150 dagen de watervloed weer zakt, laat Noach een duif uit de ark vliegen, die tegen de avond met een vers olijfblad in de snavel terugkeert, ten teken dat de aarde weer droog is komen te liggen.
In het verhaal over de stad Babel heet het dat de mensen in een tijd, dat zij nog allen dezelfde taal spraken, het plan opvatten een stad te bouwen met "een toren welks opperste in den hemel zij." "Toen kwam de Heere neder" en bracht hun taal in verwarring, zodat zij elkaar niet langer verstonden. "Alzoo verstrooide ze de Heere van daar over de gansche aarde."

Foto

Slaaf en Leeuw


Schilderij brengt recordprijs op

HONG KONG (ANP) - 26 november 2006.
Een schilderij van de Chinese schilder Xu Beihong (1895-1953) is zondag voor omgerekend 5,3 miljoen euro onder de hamer gegaan. Het schilderij Slaaf en Leeuw uit 1924 is daarmee het duurste Chinese olieverfschilderij dat ooit is geveild. Xu schilderde na reizen door Europa in een stijl die de Westerse en traditioneel Chinese methodes combineerde.

Verbouwing "Drokje"

Foto

Olieverf 90x100 (3x)

3-luik
abstract

'Drieluiken van nu'

WIERDEN - 6 november 2006. Vanaf 22 december t/m 7 januari is er een expositie in het 'Koetshuis' in Roden met als thema 'Drieluiken van nu'. Beeldend kunstenaar Jan Aanstoot uit Wierden exposeert daar ook enige drieluiken. De expositie wordt georganiseerd door 'Verkuno'.

Foto

Voorbeeld Triptiek of Drieluik
Tuin der Lusten


DRIELUIKEN VAN NU

VERKUNO Salon 2006: in Koetshuis te Roden

Plaats en datum:
Het Koetshuis, Mensingeweg 3 te Roden,  van 22-12-06 t/m 7-1-07.
Openingstijden: donderdag t/m zondag van 13.00 tot 17.00 uur.
Opening: vrijdag 22 december 2006 om 20.00 uur.
Attentie! Extra geopend op 25, 26 december en 1 januari ook van 13.00 tot 17.00 uur.

Traditiegetrouw organiseert VERKUNO in december haar jaarlijkse Salon, waar dit jaar nieuw werk te zien zal zijn van 16 Nederlandse kunstenaars. Voor deze Salon is gekozen voor het thema "Drieluiken van nu". VERKUNO is de actieve vereniging van professionele Beeldende Kunstenaars en Vormgevers in de gemeente Noordenveld.

In dit project van bovenregionale betekenis is gekozen voor dit thema, gezien de specifieke eigenschap van het drieluik, doordat bij het sluiten en openen van de panelen steeds nieuwe totaalbeelden ontstaan. Als voorwaarde aan de deelnemende kunstenaars is dan ook gesteld, dat het publiek de drieluiken mag openen en sluiten. Op de tentoonstelling zijn vele verschillende beeldende stijlen en technieken vertegenwoordigd.

Aan het project doen zestien beeldende kunstenaars mee uit het midden en noorden van het land. De deelnemende kunstenaars zijn:
Yvette van der Aa / Jan Aanstoot / Jelly van den Bosch / Willem Bleeker / Ad Breedveld / Margreet Hajee en Annet van der Kamp / Clemens Jongma / Cisca Kok / Maarten van Leuken / Sonja Leutholff / Anneke Malingree / Ansje van den Muyzenberg / Sonja Rosing / Marijke Traast-Bos / Antje Veldstra / Marijke Wiegers

WIERDEN - Kunstenares Herma Drok van Petit Galerie Atelier "Drokje" heeft onder de naam "du Pain, du Vin, du Boursin" in de beeldentuin aan de Kupersweg 2/X op vrijdag 27 oktober en zaterdag 28 oktober 2006 een gezellige wijnproeverij gehouden.

Mathilde Ezendam en Tineke Westerhoff gaven aan deze wijnproeverij een extra dimensie met hun schilderkunst. Beiden zijn zeer actief zowel in binnen als buitenland en hebben in diverse steden in Egypte en Rusland als in Nederland geëxposeerd.

Onder het genot van een hapje en gezellige muziek kon men in de verlichte beeldentuin diverse wijnen proeven. De Mitra verzorgde deze wijnproeverij en gaf tekst en uitleg, de hapjes werden verzorgd door Quality Catering Restaurant 't Coopmanshuys.

Foto

Uitvoering in Cortenstaal
Jan Aanstoot

WIERDENSE REVUE

De Wierdense revue was een theatershow. De show werd sinds 1951 niet alleen in Wierden opgevoerd. Ook verder in de provincie en daarbuiten was de show populair. Centrale ster was Dika (Joke Wanschers, 1920-2001). Andere medewerkers waren Moo (eerst gespeeld door Greet Wassink en vanaf 1971 door Miep Sanderman-Vrieze, 1928-2002), Hennek (Albert Paauwe, 1923-1997) en Graads (Gerard Höften). De begeleiding werd verzorgd door organiste Marion Haverkort-Paauwe en het Tucker Combo onder leiding van Freddy Golden. Alle leden van het gezelschap zijn overleden. De revue heeft een opvolger gekregen in de vorm van Wierden Geet Vedan.

Wierden - Jan Aanstoot geboren te Wierden (1948) is beeldend kunstenaar. Hij heeft een opleiding gehad aan de Academie voor Beeldende Kunsten te Arnhem. Zijn discipline(s) in de beeldende kunst zijn beeldhouwer, schilder en tekenaar. De materialen zijn o.a. cortenstaal. De technieken zijn acryl, aquarel, collage en olieverf. De benadering is abstract en experimenteel.

Zijn schilderijen tonen een sterke verwantschap met abstract-expressionistische stromingen terwijl er actionpaint-achtige elementen en toevoegingen als teksten te zien zijn. Hij probeert het gevoel dat hij op een bepaald moment heeft neer te zetten. Wanneer dan het werk de kijker tot denken aanzet of tot fantaseren prikkelt, dan heeft hij zijn doel bereikt. Esthetiek is dan minder belangrijk. "De individuele verbeeldingskracht van de waarnemer moet na mij het werk doen, hij/zij maakt het als het ware af. Om die reden dragen de doeken meestal geen titels. Een schilderij moet je persoonlijk raken, zodat het een deel van jouw verhaal wordt", aldus de beeldend kunstenaar.

Thema's zijn menselijke emoties en relaties, religie en spiritualiteit. De soorten opdrachten staan in relatie met openbare ruimten voor particulieren en bedrijven. Kunstenaar Jan Aanstoot werkt in opdracht en vrij.

Foto

Ingrid Groeneveld

WIERDEN - De schilderijen van Ingrid Groeneveld variëren van figuratief-realistisch tot abstract. Grootste inspiratiebron is de natuur. Tulpen, bloemen, zee, strand, landschappen en mensen, eventueel in abstracte vorm zijn de belangrijkste thema's in haar werk. Bij alle schilderijen combineert ze twee of meer technieken. Bijvoorbeeld krijt met inkt, inkt met aquarelverf, zand met olie- of pastelverf. Door in lagen te schilderen ontstaat extra diepte.

Schilderen is voor Ingrid inspanning, ontspanning en hobby. Ingrid schildert vanuit inspiratie, gevoel en spontaniteit. Ze noemt dat zelf een innerlijke drang. Daarom is het voor haar moeilijk om in opdracht te werken. Voor haar is kunst de ultieme koppeling van gevoel en verstand. Haar grootste wens is mensen te laten genieten van haar schilderijen.