Stenen windmolen Ten Hengst te Nukerke met bijhorend molenhuis. Zie ook afbeelding nr

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

Het Sint-Leonardusinstituut in het kerkdorp Louise-Marie

 In Louise-Marie werd in 1900 de eerste steen gelegd voor een gebouw dat dienst zou doen als sanatorium voor dames. Vanaf 1904  werden de zieken er verzorgd door zusters van de orde van de Zusters van Barmhartigheid. Sinds vele jaren is het instituut omgevormd tot een rustoord voor bejaarden. Zie ook afbeelding en tekst bij nummers 30 en 34. Een andere bron meldt dat het neo-gotisch instituut St-Leonardus, werd gebouwd in 1900-1902 op het grondgebied van Etikhove naar een ontwerp van de Gentse architect Herni Geirnaert.
In 1892 verwierf de Heer Scribe uit Gent vanwege de eigenaar van het Hof van Fiennes 160 ha grond op de wijk Louise-Marie. In 1905 werd op een deel van die grond een verplegings- en rusthuis opgericht, nl het Sint-Leonardusinstituut. Het gebouw was oorspronkelijk eigendom van Mw Liefmans uit Oudenaarde.De Zusters van Barmhartigheid uit Ronse oefenden er hun apostolaat uit. Het gebouw is 70m lang op een breedte van 15m. De kostprijs bedroeg toen 150 000 frank. De put die drinkwater verschafte  was 57m diep en er moest geboord worden door verscheidene rotslagen. Het waterdebiet was echter ontoereikend zodat er moest overgegaan worden tot nieuwe boringen en tot het gebruiken van bronwater  in de streek zeer voorhanden. De aansluiting op het waternet kwam er pas in 1976. Het instituut kan een 40-tal  ouderlingen opnemen die verzorgd werden door 10 kloosterlingen. In de jaren 90 werden meer en meer leken aangeworven en kreeg het interieur een verdiende opknapbeurt. Zie ook afbeelding en tekst bij nummer 29 en 33. In  het Gedenkboek van de Zusters van Barmhartigheid  vernemen we het volgende. De Eerwaarde Vader Van Melle, die in Holland de Zusters van Barmhartigheid aan het werk had gezien in de psychiatrische inrichtingen, had het plan opgevat te Louise-Marie een dergelijk gesticht te bouwen. Het mocht echter de goedkeuring van Monseigneur Stilleman, Bisschop van Gent, niet wegdragen, omdat de reeds bestaande krankzinnigeninstituten in de behoeften voorzagen. Na lange onderhandelingen kwam men tot het besluit een sanatorium te bouwen voor de rustbehoevende dames. Maar vooraf begonnen de zusters met het onderwijs.

In het Gedenkboek van de Zusters van barmhartigheid lezen we het volgende;

“De Eerwaarde Vader Van Melle, die in Holland de Zusters van Barmhartigheid aan het werk had gezien in de psychiatrische inrichtingen, had het plan opgevat te Louise-Marie een dergelijk gesticht te bouwen. Het mocht echter de goedkeuring van Monseigneur Stillemans niet, Bisschop van Gent, niet wegdragen, omdat de reeds bestaande krankzinnigeninstituten  in de behoeften voorzagen. Na lange onderhandelingen kwam men tot het besluit een sanatorium  te bouwen voor rustbehoevende dames. Maar vooraf begonnen de Zusters met het onderwijs. In  September  1899, kwamen op aanvraag van den E.H. Van den Abeele, Pastoor, twee Zusters naar Louise-Marie om de lagere school te doen. Zr Placide en Zr Leona. Wat later kwam Zr Begga voor de bewaarschool. Ze bleven voorlopig te Ronse vernachten tot in 1902 het huis  was voltrokken dat bestemd was tot de woonst van den E.H. Onderpastoor, of eventueel van een rustend priester, en nu in gebruik werd genomen door de Zusters. Ondertussen was de bouw begonnen van het Gesticht. Moeder Idalie had er  in Mei 1900 den eersten steen van gelegd. Doch het werk vorderde  maar langzaam; twee volle jaren werden er aan besteed en eerst in 1904 namen de Zusters met enige Dames haar intrek in het Gesticht. Ter nagedachtenis van de vader van Mej. Eléonore Liefmans, die het terrein had geschonken, werd het “St Leonardusgesticht “ genoemd. Opgevat in gothischen trant door Architect H. Geirnaert van Gent, biedt de hoofdgevel een fraai uitzicht; doch de ligging op een der hoogtepunten van onze Vlaamse Ardennen, met een heerlijken uitkijk naar het Noorden, in een rustig centrum van schilderachtige uitstapjes door bos en land,  maakte er een uiterst geschikt  rustoord van. Het heeft dan ook aan belangstelling niet ontbroken. Velen komen in de zomermaanden naar die plaats voor verkwikking en stilte, waar de lucht zuiver is en de menschen rustig zijn, en gaan verkwikt en opgebeurd terug naar huis. Ook ‘s winters blijven sommige dames het Gesticht bewonen en genieten er van het mooie landschap, dat ook in het gure jaargetijde nog bekoorlijk is. Van in den beginne werd er tevens gezorgd voor de geestelijke belangen der bewoners. Op de eerste verdieping werd, in afwachting van een waardiger Godshuis, een kapel ingericht, die in 1905 door den Z.E. H. De Bruyne, Pastoor -Deken te Ronse, werd gewijd. Sedertdien berust het H. Sacrament in het Gesticht, en hebben de Zusters en de Dames, dikwijls gelegenheid de H. Mis te volgen. Deze wordt gecelebreerd door de dienstdoenden priester of door een geestelijke die een rustkuur komt  nemen in ’t Gesticht.Maar Louise-Marie dat de “charme” kent van de stilte en de afgezonderdheid,  ondervond er ook bezwaren van. Tot 1915 was de petroollamp er de enige verlichtingsmiddel. De electriciteitsmaatschappij zag er tegen op haar net met Louise-Marie uit te breiden en zo bleven de mensen aangewezen  op de petrool, olie en kaarsen, waarvan de schaarste wegens de oorlog zich gauw deed voelen. Dan werd er besloten bij middel van een accumulatorenbatterij het Gesticht van electrisch licht te voorzien. Later in 1922 zou  deze ook dienen om een pomp in beweging te zetten, die het water uit een 200 m afgelegen bron, naar het Gesticht zou voeren. Het was een kostbare en niet steeds practische installatie, waarvan de ongemakken gauw waren vergeten, toen in 1935 de verbinding met het nu uitgebreide electrisch net tot stand kwam.

Om in de behoeften van de steeds talrijker wordende bewoners van het huis te voorzien hadden de Oversten van Ronse een groote partij land gehuurd, toebehorende aan Mej. Liefmans, en werd er in 1924-25 een nieuwe boerderij opgericht, naar de plannen van J. D’Hayer uit Schoorisse. In 1929 kocht Ronse het gehuurde land van Mej. Liefmans en kwam aldus in het bezit van een aanzienlijk labeurterrein, dat met gesticht, aanhankelijkheden en hovingen één blok vormt.

Naast de stoffelijk verbeteringen noemen wij ook de centrale verwarming die in 1939 in het Gesticht en in het huis van den dienstdoende preister werd geïnstalleerd. Nog andere moderne gerieflijkheden waren in het vooruitzicht, maar konden wegens oorlogsomstandigheden niet worden aangebracht.

We vermeldden reeds vroeger dat het Gesticht vroeger ook openstond voor rustbehoevende priesters. Herhaaldelijk, bijzonder sedert 1932 is de E.H. Ackerman, Algemeen Bestuurder der Zusters van Barmhartigheid, de rust gaan genieten te Louise-Marie. Na enkele dagen was hij weer opgeknapt en kon terug aan den arbeid in het drukke Moederhuis. Doch in 1933, bij de afbraak van de oude gebouwen waarvan het Directeurshuis deel maakte, koos hij voorgoed de wijk naar Louis-Marie, waar hij zich installeerde in het huis van den dienstdoende priester. Vijf jaar heeft hij nog in stilte geleefd. Met de meeste belangstelling en vroom gebed volgde hij nog de ontwikkeling van de Congregatie. Den 17 December 1941 vierde hij er in besloten kring, doch met de hartelijkste deelneming van al de huizen der Congregatie, zijn diamanten priesterfeest. Een jaar later den 30  December overleed   hij in de stichtendste gevoelens van godsvrucht. Hij liet de herinnering na van een wijs, geleerd en vroom priester.

Dit overzicht kunnen wij niet besluiten zonder melding te  maken van het kort maar ingrijpend bestuur van Moeder Ignace die vier jaar te Louise-Marie verbleef, tot ze in 1928 tot Algemene Overste werd verkozen. Naast den heilzamen invloed van den practiserenden geneesheer Dr Dehet, heeft de moederlijke zorg en meewarigheid van Moeder Ignace krachtig meegeholpen tot genezing of tot opbeuring van de zieken.” (tekst uit Gedenkboek  bij de eeuwfeestviering van de Congregatie der Zusters van Barmhartigheid van Ronse door Eug. Heyrman)

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

43 . Molen Ten Hotond staat langs de Zandstraat te Zulzeke,deelgemeente van Kluisbergen, waarvan sinds generaties enkel de stenen kuip overblijft en dienst doet als uitkijktoren. Een oriëntatietafel maakt je wegwijs bij de studie van het wijds panorama. De molen staat immers op een pracht van een getuigenheuvel 140m boven de zeespiegel. De eigenlijke top van de heuvel bedraagt 150 m en ligt een paar honderd meter verder oostwaarts in het bos ( aan het waterreservoir). Insiders beweren dat men vanop de toren tot 107 kerktorens kan waarnemen, uiteraard bij zeer uitgeklaard weer. De Hotond is een getuigenheuvel die gevormd werd kort na de laatste ijstijd. Maar voordien,tijdens het tertiair tijdvak, reikte de oerzee tot in onze streken en zette  zand en klei af. (Op het Heidje in Nukerke vormt zand de bovenste bodemlaag, typisch een duin). Bij het terugtrekken van het water voerden felle noordenwinden fijn zand aan die het ontstaan gaf aan de heuvelrij die reikt van het Heuvelland, over de rug van de Vlaamse Ardennen, over de Pottelberg en de Oude Berg te Geraardsbergen tot de heuvels van het Hageland. Daar de ondergrond zavel en ijzerzandsteen bevat hebben de heuveltoppen goed weerstand kunnen bieden aan de erosie tijdens de laatste ijstijd, wat niet uitsluit dat er diepe dalen werden gevormd en het ontstaan gaf aan de vele uitlopers (Eikenberg., Edelareberg, Bossenaer,…). Na WO-II werden op de meeste heuveltoppen van de Vlaamse Ardennen zavel gewonnen voor de bouw en de wegenaanleg. Gelukkig werd de laatste zavelgroeve rond 1995 gesloten. Hier en daar heeft die zavelwinning een blijvend litteken nagelaten zoals je kan merken op de noordenflank van de Hotond. De eerste bewoners van onze streek, doortrekkende jagers, hechtten een groot belang aan deze heuveltoppen. Deze werden reeds vroeg in de geschiedenis bewoond, getuige de vondsten op de Kluisberg van silexpuin. Plaatsnamen als Kwaremont, Calmont, Laemont, Hotond , gaan terug tot de de Gallo-Romeinse periode. Een Romeinse heirbaan  liep van Bavay  over Ronse en Kwaremont naar de kust.

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

32.     De Sint-Pieterskerk te Kerkem. Het  kerkje is een klein driebeukig neo-gotisch gebouw. De onderbouw van de toren  van de kerk bestaat uit geërodeerde zandsteen afkomstig van de afgravingen op de getuigenheuvels.  Tijdens verbouwingswerken werd de kerk verhoogd in 1775. Deze datum staat gegrift in de sluitsteen boven de ingangsdeur. De kerktoren zou voordien een derde lager zijn geweest. Je ziet trouwens duidelijk de sporen  van de oorspronkelijke  wijzerplaat. De kerk, het kerkhof en de omheiningsmuur zijn beschermd als monument en als landschap bij K.B. van 18-11-76. Het meubilair is hoofdzakelijk 18^de eeuws. De kansel dateert uit 1687. Het  orgel is 17^de eeuws en was oorspronkelijk bedoeld voor het Sionklooster te Oudenaarde.
Tijdens de gemeenteraadszitting van 27 november 2013 werden restauratiewerken aan dit geklasseerd kerkje toegewezen aan de firma Aanemingen Seynhave tegen een totale prijs van € 366.811,94.

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

 De Ladeuzemolen gelegen langs de “Maerckebeek”  (nu Maarkebeek), is een overblijfsel van het kasteel “Ladeuze”.  De molen zelf zou dateren van 1400 maar werd voor het eerst vermeld in 1571. Het was van oorsprong een olie- en korenwatermolen in eigendom van het thans verdwenen nabijgelegen kasteel van Ladeuze. Alle pachters van het domein waren verplicht  er hun graan te laten malen waarvan de gebruikelijke “tiende” werd  afgenomen. In 1909 werden de molenstenen aangedreven d.m.v. een stoommachine. De productie van olie werd stopgezet vóór W.O.-I.  De molen bezit nog  het lijnzaadmechanisme en  2  reuze grote  molenstenen.De "tiendenschuur staat iets verop".

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

           Parochiekerk  St-Brixius te Etikhove ligt in de vallei van de Maarkebeek op 27 m boven de zeespiegel. Deze classicistische kerk is een bescheiden gebouw uit het begin van de 19^de eeuw met laat-gotische toren van de voormalige kerk uit de 15^de eeuw. De kerk werd achtereenvolgens in 1768 en in 1837 verbouwd. Ze is ingericht met een Lodewijk XVI meubilair zoals het hoogaltaar, de muurbeschotten met de kerkmeesterbanken in het koor.  Het orgel , instrument van Lambertus  van Peteghem is beschermd. Op het kerkhof en in de kerk tref je enkele 17^de-eeuwse grafstenen aan  o.a. het epitaaf van Gerard de Ladeuze (+ 1669).

      De Sint-Pieterskerk  te Schorisse. Het is een bakstenen hallenconstructie onder één dak, met een laatgotische aanleg (16^de eeuwboven het westportaal. Rond  1579-1580 brandde de kerk af en werd hersteld. Het interieur   is classicistisch met slanke Toscaanse pijlers waardoor het zeer harmonisch lijkt. De mooie versiering werd uitgevoerd door de Italiaan Carlo Moretti. Veel 16^de en 17^de eeuwse kunstschatten zijn o.a. de gebeeldhouwde doopvond en een renaissance biechtstoel uit 1687.  Deze kerk, met inbegrip van het interieur, is beschermd vanwege de kunsthistorische waarde. Van de het 17^de-eeuwse Margariet hospitaal resten nog slechts enkele woningen en een 15^de -   eeuws beeld van de H. Margriet(in de kerk). De nabije omgeving is beschermd  als dorpszicht bij K.B. van 13-01-1981. Omer Wattez, bekend als de “Eerste beschrijver van de Vlaamse Ardennen”, werd hier geboren in 1857. De meer bekende romanschrijver, Herman Teirlinck , vermeldt Schorisse als “Schoorse” in zijn werken “Getuigenissen” en “De wonderbare wereld”.(uit Inventaris van het cultuurbezit in België) Reeds sinds einde 20^ste eeuw is de toevloed van gelovigen die wekelijks naar de kerk trekken  sterk gedaald. Bisdom en staat spreken van sanering. Zo ontstond een “Kerkenbeleidsplan”. Kerken worden gesloten, ontwijd, hergebruikt voor civiele doelstellingen. Eind 2018 was ook de kerk van Schorisse aan de beurt. Er was nog een grote slotviering op Kerstmis om 10 uur. Enkel huwelijken, doopsels en begrafenissen gaan voorlopig door tot er een herbestemming is gevonden.

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

Classicistische Sint-Eligius kerk uit 1775 te Maarke met aan de noordkant de vrijstaande gotische toren uit de 14^de eeuw. Mooi interieur met o.a. een harsstenen doopvont uit 1673, een preekstoel uit 1680 die afkomstig is uit de voormalige cisterciënzerinnenabdij  Maagdendale  te Oudenaarde. Het overige meubilair werd na het  bouwen van de kerk aangeschaft en is dus 18^de eeuws zoals  de portiekvormige  hoofd- en zijaltaren. Het orgel,  uit de periode 1806-1814 door P.C. van Peteghem uit Gent is beschermd bij K.B. van 17-02-1980. Verder is er een pracht aan kerkschatten o.a.  17^de en 19^de eeuws  Oudenaards zilverwerk i.v.m.  de St-Eligiusverering. Er liggen verschillende 16^de en 18^de eeuwse grafstenen. Dichtbij de ingang van de kerk ligt nog een bruine ijzerzandsteen waarop de veldwachter destijds  na de hoogmis stond om de berichten aan de bevolking kond te maken.

“Sinds 16 december 2013 is de Sint-Eligiuskerk van Maarke via een bisschoppelijk decreet onttrokken aan de eredienst. Daarmee werd een belangrijke voorwaarde vervuld om op 1 januari in te stappen in het Decreet Lokaal Cultuurbeleid en aanspraak te maken op een jaarlijkse subsidie van 34 000 €. … In de loop van 2014 en 2015 worden werken uitgevoerd die de ruimte beter zullen afstemmen op de noden van een modern cultuurhuis, evenwel zonder de unieke eigenheid van onze Cultuurtempel aan te tasten.” (Gemeentelijke info) Reeds 5 vijf werden in de kerk, occasioneel, culturele evenementen georganiseerd.

De naam van het centrum is voortaan Marca.

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig

12-12-2005 om 00:00 geschreven door Hedwig