WOORDJE VOORAF. Vandaag krijgen onze keukenkruiden weer de plaats waarop ze recht hebben, meer en meer gaan we terug naar de basis, misschien is dit wel een modetrend, maar dit buiten beschouwing zijn kruiden lekker, gezond en geven dat tikkeltje meer kleur en geur in onze kookpotten, maar ook in onze tuinen. De komende maanden wil ik hier op inpikken en gaan we de meest populaire kruiden nader bespreken, zowel wat de teelt betreft, maar ook met nuttige tips en misschien wel met één of ander receptje dat mogelijk een aanrader kan zijn bij een komend eetfestijn.
Waar vinden onze kruiden hun oorsprong? Als we terug gaan in de tijd zien we vooral dat kruiden gebruikt werden als geneesmiddel of zelfs als tovermiddel! Door de eeuwen heen zijn ze geëvolueerd tot de smaakmaker bij uitstek in onze gerechten. Een 4.000-tal jaren geleden werden ze zelfs al beschreven bij de Chinezen (o.a. anijs, dragon, tijm enz). Via de Romeinen en de ontdekkingsreizigers zijn ze uiteindelijk in onze streken beland. De Romeinen en de Grieken kenden reeds meer dan honderd kruiden! Bij ons waren ze vroeger (Middeleeuwen) vooral populair in kloostertuinen, abdijen en kasteeltuinen. De monniken brouwden er speciale medicijnen van die heilzaam bleken bij vele kwalen. Zo zijn ze ook langzaamaan bij de bevolking bekender geworden. Kruiden waren ook populair bij de arme mensen omdat ze een alternatief en surrogaat waren voor de zeer dure, ingevoerde specerijen (peper, muskaatnoot, kruidnagel, enz.)
Indeling.
- Eenjarige keukenkruiden: zijn keukenkruiden die slechts een groeiseizoen meegaan.
Populaire eenjarige: Basilicum, éénjarig bonenkruid, Dille, Oost-Indische kers, komkommerkruid.
- Tweejarige keukenkruiden: zijn keukenkruiden die twee groeiseizoenen meegaan, zaad geven en afsterven. Populaire tweejarigen: peterselie, kervel.
- Doorlevende keukenkruiden: zijn keukenkruiden die mits goede verzorging meerdere jaren overleven.
Populaire doorlevende keukenkruiden: bieslook, doorlevend bonenkruid, citroenkruid, citroenmelisse, dragon, Hysop, Roomse kervel, laurier, lavas, Lievevrouwebedstro, marjolein, mierikswortel, muntsoorten, rozemarijn, salie, tijm, venkel en zuring.
Waar groeien onze keukenkruiden het liefst? Keukenkruiden zijn niet veeleisend, ze groeien echter het best in een goed gedraineerde, voedzame, humusrijke grond. Liefst kiezen we hiervoor een zonnig plaatsje, misschien dicht bij ons keukenraam, zo kunnen we er extra van genieten en hebben we ze vlug bij de hand bij minder goed weer. We kunnen ze ook in onze borders gebruiken, gecombineerd met vaste planten, zo zijn ze ook decoratief en ze misstaan er allerminst. Als we geen tuin bezitten, kunnen we onze keukenkruiden ook kweken in potten mits goede verzorging zullen ze ook onze terrassen of vensterbanken sieren.
Hoe komen ze het best tot hun recht? Mits de gepaste dosering en geen te overdreven vermenging zijn ze echt lekker. De smaak is hier wel vrij persoonlijk, van bitter over scherp tot zelfs pikant, alles kan! Men kan ze gedroogd of ingevroren gebruiken, maar niets gaat boven vers.
In welke gerechten vinden we ze terug? Soepen, sausen, visgerechten, vleesgerechten, bij groenten en salades, in vinaigrettes, marinades, kruidenmayonaises, zelfs in nagerechten en drankjes (Elixir, Maitrank).
|