Hoe herken ik een persoonlijkheidsstoornis?
Iemand met een persoonlijkheidsstoornis reageert anders op situaties of personen dan doorgaans verwacht wordt. Anders dan normaal kan bijvoorbeeld zijn angstig, wantrouwend, agressief of juist onverschillig, afstandelijk. Dergelijke reacties kunnen nadelig of schadelijk zijn voor de persoon in kwestie of de omgeving.
De volgende klachten of gedragingen kunnen signalen van een persoonlijkheidsstoornis zijn:
-
terugkerende conflicten met mensen in de omgeving
-
een vrij star denk- en leefpatroon; zwart-wit denken
-
sterke stemmingswisselingen en extreme gevoelsuitingen
-
moeite met zelfbeheersing
-
niet richting weten te geven aan het leven
-
snel buitengesloten of afgewezen voelen
-
neiging tot afhankelijkheidsgedrag: verlatingsangst
-
niet flexibel om kunnen gaan met de eisen van het dagelijks leven
-
steeds terugkerende drang tot verzet
Deze lijst is niet volledig, maar geeft een indicatie van gedragsuitingen van persoonlijkheidsproblemen. De grens tussen normaal functioneren en een persoonlijkheidsstoornis is moeilijk te trekken. Niet geheel vreemd, want er zijn maar liefst tien verschillende persoonlijkheidsstoornissen te onderscheiden. Deze worden onderverdeeld in 3 groepen gedragingen:
1. Vreemd en excentriek gedrag paranoïde persoonlijkheidsstoornis: wantrouwig, achterdochtig;
-
schizoïde persoonlijkheidsstoornis: ontwijken sociale contacten, beperkte uiting van emoties;
-
schizotypische persoonlijkheidsstoornis: irreëel denken;
2. Overdreven, emotioneel en ongewoon gedrag;
-
antisociale persoonlijkheidsstoornis: roekeloosheid of agressie zonder berouw of spijt;
-
-
theatrale persoonlijkheidsstoornis: overdreven emoties, overdreven hang naar aandacht;
-
narcistische persoonlijkheidsstoornis: legt nadruk op eigenwaarde, behoefte aan bewondering.
3. Gespannen en angstig gedrag;
-
ontwijkende persoonlijkheidsstoornis: sociaal geremd, minderwaardigheidsgevoelens, overgevoelig voor kritiek;
-
afhankelijke persoonlijkheidsstoornis: overmatig behoefte aan verzorging, overmatig aanhankelijk, angst om verlaten te worden;
-
obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis: perfectionistisch, star in omgang en opvattingen;
De tien persoonlijkheidsstoornissen hebben geheel verschillende kenmerken en lopen uiteen. Ook de ernst van de stoornis kan per type stoornis behoorlijk verschillen. Zo kan iemand met een antisociale persoonlijkheidsstoornis regelmatig fors in botsing komen met zijn omgeving, terwijl iemand met een ontwijkende persoonlijkheidsstoornis dit juist niet snel zal gebeuren. Dit wil niet zeggen dat iemand niet de kenmerken van verschillende persoonlijkheidsstoornissen tegelijk kan hebben. Het stellen van de juiste diagnose kost dus vaak wat meer tijd. Pas na intensief onderzoek door een psycholoog of psychiater kan de diagnose van een persoonlijkheidsstoornis worden gesteld.
Lees verder>>> http://www.mentrum.nl/?page=885
|