Dit rijmpje gaat recht door zee en het komt hard en ongecompliceerd aan. Het meldt ons een paar “ongezouten” feiten. Precies daarom is het ook voor kinderen zo makkelijk te begrijpen maar volwassenen begrijpen het dan weer vanuit een totaal ander levensperspectief.

Dit gedichtje wordt gescandeerd want het is een kinderlijk aftelrijmpje. Toch vernemen wij  een logische opeenvolging van gebeurtenissen die moeten helpen om een opeenvolging van geordende patronen te begrijpen. Dit kinderrijmpje bevat geen enkele moraliserende boodschap maar het bevat daarentegen wel enkele duidelijke rituele elementen.

Alle overgangsrituelen voor belangrijke levensfases zijn er om ons in staat te stellen in “de wereld van het bewustzijn” te kunnen binnengaan. Die rituelen begeleiden ook kinderen bij hun overgangsproces van “onbewust zijn” naar “ontwakend bewust zijn”. Ze verlenen aan het kind de toelating om voortaan “bewuster te leven.”

Louter praktisch oefenen zulke rijmpjes ook het geheugen van kinderen en ze ordenen logisch en systematisch de chaos van  zovele nieuwe, nog verse en dus nog niet verwerkte kinderindrukken. Ook stimuleren dergelijke rijmpjes het kinderlijke gevoel voor ritme, klank en associatie. Ze leren kinderen ook dat er tin de loop van elk mensenleven op regelmatige tijdstippen mogelijkheden of gebeurtenissen uitgesloten worden en zo leert het kind onbewust ook elimineren en differentiëren. 

Maar er is nog veel meer: deze rijmpjes noemt men cumulatieve rijmpjes omdat er een opeenvolging van gebeurtenissen in tijd en ruimte plaats vindt.  Op die manier kan het kind dus ook zijn begrip van tijd en ruimte ordenen zodat het bijvoorbeeld in dit geval ook een idee krijgt van groei – levens - en stervensritmen. Na ziek te zijn kon Salomon immers ofwel genezen, ofwel zoals in zijn geval nog zieker worden. Toen Salomon nog zieker werd kon hij ofwel genezen, ofwel sterven…dit laatste geschiedde en dit gedicht biedt ook nog eens ruimte te over om het inlevend en medelevend vermogen van het jonge kind te ontwikkelen. 

Daarnaast wordt het ook nog ingewijd in het principe van oorzaak en gevolg want tengevolge van zijn overlijden moest Salomon begraven worden en trouwens als hij niet geboren was dan zou hij ook niet kunnen sterven en…niet begraven kunnen worden.

Kortom: zulke kinderrijmpjes bereiden kinderen voor op een (volwassen)wereld van tijdelijkheid, oorzakelijkheid, van onderscheid, van sterfelijkheid en van zindelijkheid en zedelijkheid en dit is namelijk de wereld waarin kinderen voortaan zullen moeten leren leven.

Zulke kinderrijmpjes initiëren het kind voorzichtig in het relatieve van ons bestaan en in het relatieve van alle dingen en gebeurtenissen. Ze laten uiteraard ook een straaltje licht schijnen op het mysterie van de eeuwigheid( is dit werkelijk het einde van Salomon Grundy?)

Alle gebeurtenissen blijken dan wel een zekere willekeur te vertonen, maar ter zelfde tijd lijkt toch niets algeheel willekeurig te zijn. Weet u, één ding is zeker: “Alles verandert en niets blijft.”

Deze lange nabeschouwing over dit korte kinderrijmpje om te verduidelijken dat de wetmatigheden van Tao zich achter een soort schijnbare simpelheid kunnen verbergen. En daar nog het liefst van al. Wat simpel is, dat is daarom nog altijd niet zo simpel. Zo simpel is Tao ook weer niet!

GROTE GEDICHTENTEST: Na dit rijmpje zonder commentaar aan mijn kleinkind Sara Hussain (10 jaar) voorgelezen te hebben, werd haar reactie woordelijk genoteerd.

Na diep nadenken:

Sara: ”Dit is een gedicht om over na te denken. Eigenlijk. Zo verloopt het leven van alle mensen. Als ge er goed over nadenkt is dat normaal, en daarbij moet ik denken aan de Goede Week en aan het lijden van Jezus. Aan mijn twee overgrootmoeders die dood zijn. Als ge het gedicht snapt is het simpel, maar ge moet het wel snappen.  Ik zal er nog eens moeten over nadenken, want eigenlijk is het allemaal zo.”

Vaak, te vaak zien wij de rijkdom niet van bijvoorbeeld simpele rijmpjes.
Bij voorbeeld.

Walter Marsoul.