Historie
Je hoeft hier aan de Costa Blanca echt niet diep het binnenland in te gaan om geschiedenis op te doen. Want de kuststreek tussen Valencia en Alicante heeft zoveel interessants te bieden dat je maanden vooruit kunt in je ontdekkingsdrift. Het wemelt hier niet alleen van kastelen, ruïnes en grotten, maar ook van beroemde kloosters, kerken, gigantische watervallen en opgravingen tot aan het geboortehuis van de Borgia's in Gandia toe.

Sinaasappels
Wie terug wil in de Moorse tijd hoeft slechts vanuit Javea door de Sierra Altana, richting Alcoy te rijden. Maar wie in de streek van Javea zijn ogen de kost geeft ziet in de gelaatstrekken van de autochtone bevolking heel duidelijk de Moorse invloeden. Tussen Javea en Gata zijn nog waterbronnen te zien die door de Moren zijn aangeboord en door hen werden gebruikt voor de bevloeiing van de sinaasappelplantages, waar de hele Costa Blanca nog steeds zo rijk aan is.
Maar ook de Romeinen drukten hun stempel op dit gedeelte van Spanje. Het eiland Portichol bijvoorbeeld was het "onderkomen" van het eerste Romeinse legioen dat Javea aandeed. Dat bouwde er rond het begin van de jaartelling een nederzetting, die later omstreeks het jaar 570 werd gebruikt door monninken, die vluchtten voor de christenvervolger koning Leo Vigildo.

Romeins.
Een ander merkwaardig Romeins overblijfsel is te zien achter de Parador in Javea ( een hotel op staatskosten gebouwd op een historische plek). De stenen trappen in een kanalensysteem. omsloten door afgebrokkelde pilaren, lijken iets weg te hebben van een Romeins bad, maar volgens de annalen van Javea zijn het de resten van een visfabriek of van een ijzergieterij uit de Romeinse tijd. Imponerend zijn de steile rotswanden van Cabo de la Nao, die op de zeebodem doorlopen en zich tachtig!!! kilometer verderop verheffen tot de eilanden groep de Balearen. Tegen de bijna onbereikbare rotswanden van le Nao, hoog boven de zeespiegel, hangen touwladders. Niemand weet hoe ze daar gekomen zijn. Ze leiden naar grotten waar versteende voetstappen van mensen zijn aangetroffen. In de prehistorische grotten van Benido Leich, die wel bezocht kunnen worden, werden in 1931 150 geraamtes ontdekt, afkomstig van El Cid en zijn mannen, die op de vlucht waren voor de Moren. En bij Cabo Negro in Javea maar ook achter het eiland Portichol zijn in de Moorse tijd (1091) gouden en zilveren schatten begraven. Duikers leveren daar elke zomer het bewijs van.