XII  -  De reorganisatie in het departement MORBIHAN.

Het vervoer naar Morbihan gebeurde in 24 uur, hoewel men voor het vervoer per spoor twee dagen had voorzien.

De 29° mei ’s morgens wordt de divisie verdeeld over de streek van MALESTROIT, over een zone die zich uitstrekt van LA CHAPELLE (ten Noorden) tot ROCHEFORT-EN-TERRE (ten Zuiden) en (van het Westen naar het Oosten) van SERENT naar RUFFIAC. Malestroit komt van het Bretoens "Mael-Trech" (passage du seigneur) of van "mala streta" (mauvais chemin).

De streek beschikt niet over veel mogelijkheden tot huisvesting ; het is daardoor dat de verspreiding over meer dan 300 km² nodig is. Ondanks deze verspreiding, zullen sommige eenheden verplicht zijn onder tenten te leven.

Generaal Lebleu, bevelhebber van de Subdivisie van Vannes en de Plaatscommandant van Malestroit, Kapitein Carloër betuigen ons de grootste hoffelijkheid en spannen zich in, om onze materiële moeilijkheden te voorkomen.

Gezien de schikkingen, door de Franse overheden genomen, schijnt het niet dat Malestroit een eenvoudig doorgangspunt is, van waaruit we naar het kamp van Coëtquidan zullen gezonden worden : het zal het centrum zijn van onze reorganisatie. De verspreiding van de eenheden maakt de taken, die we ten spoedigste moeten uitvoeren, zeer moeilijk.

De capitulatie heeft een pijnlijke invloed op het moreel. De massa voelt zich onlekker, en voor de zwakkelingen, waarvan het aantal niet te versmaden is, is de oorlog ten einde. (Hij bedoelt de capitulatie van België).

Een noodzakelijk herstel wordt onmiddellijk ondernomen :

-        De eenheden die gecapituleerd hebben vormen het Veldleger.

-        De eenheden, die zich niet in de zone van dit leger bevonden, blijven buiten de capitulatie ; ze staan onder het bevel van de Minister, evenals de rekruteringsreserve, en moeten de strijd voortzetten aan de zijde van de bondgenoten. In 1914-18 voerde Koning Albert bevel over het Veldleger. De troepen die zich bevonden buiten de zone van dit leger, stonden onder het bevel van de Minister, vertegenwoordigd door de Algemene Legerinspecteur, die te Rouen verbleef.

-        De inspanning die we weldra zullen moeten doen, zal groot zijn, zowel op moreel als op materieel gebied.

De 31° mei wordt volledig verslag gezonden aan de Minister, over al de gebeurtenissen die zich hebben afgespeeld sinds de 15° mei. Het verslag vermeldt dat de divisie noch commandant, noch Staf bezit.

Wat er met de Divisiecommandant, de Generaal Michiels gebeurd is NA 13 mei is mij onbekend gebleven, de kolonel SBH DUEZ vermeld nergens zijn verdwijnen, enkel dat hij vanaf het verlaten van de streek van de Dender het bevel heeft over de hergroepering van de divisie en dat schijnt dus aangebleven te zijn tot begin juni 1940. Werd hij uit zijn functie ontheven ? Overgeplaatst en niet vervangen? Gekwetst of gesneuveld en niet vervangen? Krijgsgevangen genomen ? Alle vragen blijven open. Eén zaak is zeker, de Kolonel SBH DUEZ heeft zich met volle inzet gekweten aan de hem opgelegde taak. Velen zouden het hem niet kunnen nadoen.

Terwijl de eenheden hun kantonnementen inrichten en zich voorbereiden om versterkingen, uitrustingen en wapens te ontvangen, wordt een Stafkern opgericht. Deze is gebaseerd enerzijds, op het type van de Franse verlichte infanteriedivisie, anderzijds op wat er ons overblijft ; een omstandig organisatieontwerp, met een organieke lijst van de eenheden, wordt door de divisie opgemaakt en overgemaakt aan de Minister op 3 juni 1940.

Om nuttig werk te kunnen leveren, moet men het te verwezenlijken organisatietype kennen, het aantal eenheden, hun bewapening, de samenstelling van de diensten.

Het uitgewerkt project verminderde op aanzienlijke wijze de getalsterkte van de kleine eenheden der infanterie, het verhoogde de beweegbaarheid van de divisie, door een gevoelige vermindering van de door de manschappen te dragen last, en door het motoriseren van het ganse vervoer.

De uitrusting werd voorzien in twee op elkaar volgende vormen :

-        Eerst het kantonnement ;

-        Dan het gevecht.

Een ministerieel rondschrijven, gedateerd van 3 juni, ontvangen de 4 juni, luidt als volgt :

« Het is van belang, zo vlug mogelijk een leger terug samen te stellen, dat in staat is te strijden aan de zijde van de bondgenoten. De taak die op ons rust is gebiedend en heerlijk ».

               Het ministerie (Dienst van het Personeel) stelt een divisiestaf samen ; het duidt de titelvoerders aan voor het bevelhebberschap van het 2° Karabiniers, het 20A, en eindelijk, de 5° juni komt een generaal het bevel van de divisie nemen. Welke generaal ? De naam wordt niet gegeven. Voor mij had het enkel de Kol SBH DUEZ moeten zijn die promotie kreeg en bevestigd werd als Commandant van de divisie die hij heropgericht had. Maar ja, hij had een paar keer de Generale Staf en de politiek en ferme veeg uit de pan gegeven ..... vandaar .....

               De versterkingen, gevormd door de onderrichte soldaten, die op 10 mei 1940, met langdurig verlof waren, komen ons vervoegen. Maar deze geïsoleerden brengen aan de eenheden geen versterking, wel integendeel. Ze stammen uit eenheden vreemd aan de 7° I.D. en veroorzaken eer verwarring.

               De 8° juni bericht een Frans verbindingsofficier dat de bewapening van het Infanterieregiment verminderd werd. De bewapeningstabellen komen de 10° juni toe.

               Intussen heeft het regiment de uitstekende versterking ontvangen van en bataljon van het 54°, eenheid die goed in handen is van zijn bevelhebber.

               Reeds kondigt de Franse pers aan, dat een nieuw Belgisch Leger weldra in linie zal komen, hoewel de definitieve organisatie van de divisie eerst de 13° juni zal bekend zijn.

               De regering denkt er aan een leger van zes infanteriedivisies en een tankdivisie samen te stellen. Er is sprake een Franse I.D. op de Maginotlinie te doen aflossen door de 7° I.D.

Uitrustingen, wapens, observatiematerieel worden uitgedeeld.

Het hersamengestelde 18° regiment bestaat uit :

1 Staf ;

1 Commandocompagnie ; (wat we nu de Staf en Diensten Compagnie noemen)

1 Buiten-rang Compagnie ; ( ? Voor mij een onbekende naamgeving)

1 Regimentaire oorlogstuig compagnie ; (mij onbekend wat men met “oorlogstuig” bedoeld)

2 Bataljons infanterie, elk met 3 compagnies fuseliers-voltigeurs ;

1 Begeleidingscompagnie. (terug een voor mij onbekende naamgeving)

Het wacht op de versterking die zal toelaten een derde bataljon te vormen, maar het wacht vooral op wapens en munitie.

               Inderdaad, de operaties verlopen niet naar wens. Op het mirakel van de ommekeer, zoals die aan de Marne, mag men niet rekenen, nu dat de oorlogsverklaring van Italië, Frankrijk verplicht het Alpenfront te bezetten. En de vijand valt de verdedigers van de Maginotlinie in de rug een. De toestand verslecht snel. De radio kondigt aan dat de vijand opstapt naar Belfort en Orléans !

               De Franse verbindingsofficier wordt teruggeroepen door zijn Hoofdkwartier. We moeten ons vergenoegen met de radioberichten, en we weten dat deze berichten minstens 24 uren oud zijn.

               Iedereen volgt op de kaart. De opwinding is groot. De algemene indruk is, dat de gebeurtenissen elkaar snel zullen opvolgen, maar niemand waagt dit te zeggen. Nochtans, als de radio, de 17° juni ’s avonds, aankondigt dat de vijand Orléans nadert en Tours bedreigt, wordt de onrust zichtbaar. De verdedigingslinie van de Loire is in gevaar. Een gemotoriseerde raid naar Nantes, en naar de basis van St Nazaire mag in het vooruitzicht gesteld worden. Moest hij reeds begonnen zijn, dan kan de vijand, gezien de huidige snelheid van de krijgsverrichtingen, de monding van de Loire binnen 48 uren bereiken.

Er heerst een uiterste zenuwachtigheid. Deze onderhandelingen ten spijt, vordert de vijand.

Wat de divisie betreft, ze beweegt niet. Blijft ze echter ter plaatse, dan komen we, zonder strijd, in gevangenschap ! Zijn we tot zoiets gedoemd ?

               Komt het tot een einde op Frans grondgebied, dan blijft nog Engeland. En dit land kan, met zijn vloot, nog lange tijd een lucht- en zeeoorlog voortzetten.

Het regiment zendt aan de divisie volgende nota :

18° Linieregiment                                                                                                   De 17° juni 1940 – 21 u. 30

Staf

Persoonlijk en geheim

De bevelhebber van het 18°

Aan de Bevelhebber van de 7° I.D.

               Ik heb de eer u de toelating te vragen mijn regiment, met zijn vaandel, in richting va St-Nazaire te laten vertrekken.

De Frans-Duitse onderhandelingen stellen ons bloot overgeleverd te worden, indien we vooraf geen Brits schip kunnen bereiken.

De Kolonel-Bevelhebber

               (get) DUEZ

26-02-2011, 15:58 geschreven door DP

XV  -  WO II – Enkele ooggetuigenverslagen.

Door Van Massenhoven Maurits, Korporaal Mitrailleur Klas 35, 18° Linieregiment.

10 mei 1940 te Vroenhoven, bliksemsnel gevecht rond bunker en brug.

Voordat iemand wist wat er werkelijk gebeurde, hing de lucht al vol motorengeronk en hadden de bommen al tal van levens geëist. In de eerste ochtenduren op 10 mei 1940 daagden Duitse zweefvliegtuigen op boven het 160 ha grote plateau van het Fort van Eben-Emaal en twee- à driehonderd valschermspringers gingen een verbeten strijd aan met de 1000 à 1200 manschappen die belast waren met de verdediging van het Fort, dat met de beste wapens was uitgerust, maar niet voorzien was van enige bescherming voor een aanval uit de lucht.

De vestingtroepen zaten als een rat in de val, ze hielden het slechts anderhalve dag vol, want op 11 mei ’ s middags werd de witte vlag gehesen op wat het hart van de defensiegordel was.

Talrijke doden en gewonden lagen tussen het puin van bunkers en kanonkoepels. Door te beletten dat het fort de brug van Vroenhoven en Kanne onder vuur nam, kon de spoedige kanaalovertocht worden bedongen. Meteen stond de poort voor de vijand wagenwijd open.

In de vroege ochtend waren al 153 Belgische soldaten gesneuveld.

Eigenaardige « rijkswachters ».

               De Duitsers waren op Belgisch grondgebied nog voordat de oorlog begonnen was. Daarvan is Mevr. Verjans-Theunissen, voormalig schepen en gemeenteraadslid van de gemeente Vroenhoven, stellig overtuigd. In de avond van 9 mei kreeg zij bezoek van acht Belgische Rijkswachters. Blijkbaar een gewone inspectie van soldaten die op hun post moesten zijn in de loopgraven bij het Albertkanaal. Maar hoe vreemd, slechts één rijkswachter was de Nederlandse taal machtig. Ook te Riemst werden die avond Frans- en Duitssprekende burgers opgemerkt en hun aanwezigheid had stellig iets te maken met de brug van Vroenhoven die de volgende nacht niet sprong.

               Grenswachter Piet Crauwels, uit Vroenhoven, die mede met het opblazen van de brug was belast, stelde in de nacht vast dat de kabels voor de ontploffing doorgesneden waren (hier vergist de getuige zich, hij heeft waarschijnlijk achteraf geruchten dien aangaande gehoord en dit in zijn verhaal ingelast. Uit goed ingelichte bron, nl. Van Kol DUEZ weten we dat er GEEN elektrische ontsteking voorzien was op de brug).

Toen hij de lading van dichtbij tot explosie wou brengen, viel hij als één der eerste slachtoffers, gedood door een vijandelijke kogel. Deze plichtbewuste man die omstreeks vier uur in de morgen op 10 mei de dood vond, had juist voordien nog naar zijn karabijn gegrepen om te schieten naar de vijandelijke zweefvliegtuigen die soldaten achter de verdedigingslinie van het Albertkanaal begonnen te deponeren.

Van Massenhove Maurits was vlakbij de bunker, op de foto van de bunker, bij een krantenartikel heeft hij met eigen hand toegevoegd en het volgende aangetekend met een kruis :

“Hier heb ik uren doorgebracht, plat ter aarde want de kogels zoefden juist boven ons, we lagen daar lijk een kudde vee, wachten op de dood gelukkig niet voor velen van ons maar voor sommigen wel. Helaas 10 mei 1940.

Een korporaal is daar komen sterven ... , ... een grenswachter lag dood op buik verbrand door brandbom ...”

(zie bijlage)

Dood en vernieling.

               Toen brak de hel los boven Vroenhoven en bommenwerpers richtten een slachting aan onder de burgerbevolking. Weinig inwoners hadden immers aan het alarm, dat al zo dikwijls was gehoord, gevolg gegeven en velen werden in hun woning verrast. Dertig doden vielen te betreuren. In het gezin Nelissen-Bastiaens werden acht personen gedood en in het gezin Schepens drie. De meetkundige schatter Van der Mersch uit Gent, toen soldaat bij het 18° Linie dat met de verdediging van het gebied van Vroenhoven was belast, ontsprong de dans. Men maakte zich weinig ongerust over het alarm van 10 mei, even na middernacht, maar enkele uren later stond men voor de werkelijkheid. Vliegtuigengedreun en enkele schoten uit het Fort van Eben-Emaal namen alle twijfel weg.

               Een verwoede strijd werd geleverd rond de bunker en de brug van Vroenhoven. Alles gebeurde in de vroege morgen verrassend snel en door de openingen werden de soldaten in de bunker, die er nu nog staat, bestookt met vlammenwerpers. De verschrikte en verminkte Belgen vluchtten naar de uitgang, maar daar wachtte het Duitse geschut. In de nabijgelegen loopgraven waren de andere soldaten door de parachutisten overvallen. Verschrikkelijk waren de gevolgen, want het was nog geen 7 uur in de morgen, of er werden te Vroenhoven 153 doden en vele gewonden geteld. Toen trokken de Duitse legers over de brug, want de weg naar Tongeren lag open.

Dit verslag komt uit een dagblad van het jaar ‘69. (Welke krant of juiste datum is niet te lezen).

Verslag van wijlen mijn vader, Albert Van Holderbeke.

Hij vertelt het volgende, wijkt ook hier en daar af van de verklaringen van de Kolonel SBH DUEZ, maar, wat kon in die tijd een gewone “Piot” weten of te weten komen over de algemene tactische toestand.

Mijn vader was soldaat geweest bij het 9° Linie te Laken en Brussel, klasse 1935. Bij de mobilisatie, werd hij dus ingedeeld bij het 18° Linieregiment, opgerichte reserve van het 9°. Met zes gemeentegenoten (Waarschoot) maakte hij deel uit van dat regiment. Hij werd ingedeeld bij de ......Cie.

Hij begint zijn verhaal met : « Alles was uitgekocht ».

Volgens hem was die stormaanval door de Duitsers hoegenaamd niet nodig geweest in het gebied juist voor de Duits-Nederlandse grens. Weken op voorhand hadden ze het gebied uitgekocht. Heeft mijn vader altijd volgehouden. Eigenlijk hebben ze daar veel soldaten voor niets opgeofferd.

We hadden prachtige verdedigingsstellingen uitgebouwd langs het Albertkanaal te Tessenderlo, waren teruggetrokken naar de KW-lijn om vervolgens terug in een sector terecht te komen waar hoegenaamd geen enkele stelling aanwezig was (dit bevestigd het verslag van de kolonel Duez), en dat op enkele dagen voor de aanval, te kort om nog iets te ondernemen.

10 en 11 mei Vroenhoven – Hees – weg naar Tongeren.

Enkele dagen voor 10 mei werden we verplaatst naar Vroenhoven. Er was daar niets van verdediging.

Op donderdag 9 mei kregen we geen eten en waren verplicht ons reserverantsoen, t.t.z., corned-beef en beschuit op te eten. We waren toen drie dagen in alarm. In de nacht van donderdag op vrijdag komt de luitenant bij ons.

« Sta op ! Naar de stelling, ’t is menens ! ».

Met de nodige twijfel stapte de één na de andere naar zijn stelling. Het was 4 uur in de morgen.

Het was doodstil. We zagen hoe de dag openbrak boven Maastricht. En gelijk met het opkomen van de dag zagen we hoe de lucht plots krioelde van de vliegers zonder motor. Eén van die vliegers viel vlak bij ons neer en onmiddellijk reed uit de romp een motor met Duitse soldaten die al schietend met hun mitraillettes vertrokken. We hadden ons platgegooid achter onze stelling en de luitenant gaf meteen bevel tot schieten.

               Dat eerste schieten was nogal onhandig, omdat het ons zo plots overviel. We zaten met de idee dat de ontploffing van de brug, het signaal zou zijn voor ons van een vijandelijke aanval, maar die brug was voordien in de nacht al in handen van de Duitsers gevallen die de schildwacht met een mes hadden omgebracht. Maar eens we het geschreeuw hoorden van gewonde kameraden viel die aarzeling plots van ons af en schoten er op los.

               Op dat moment zag de hemel zwart van de vliegtuigen met motors waaruit voortdurend parachutisten werden gedropt die schietend naar beneden zweefden.

Van overal werd er nu geschoten, we wisten niet meer wie er vriend of vijand was, maar blijkbaar lagen we toch betrekkelijk veilig in onze put, nog vrij goed afgedekt. Tegen de middag kwam de luitenant naar ons gekropen en zei : “rondom ons is er niemand meer overgebleven tenzij gewonden en gesneuvelden”.

Ik stelde voor om ons achteruit te trekken naar de boerderij waar onze veldkeuken had gestaan. Rond vier uur ’s nachts verlaten we de schuilplaats. Op een bepaald moment moesten we in een gracht langs de baan sluipen terwijl we beschoten werden door de Duitsers. Maar toch, ik had het gevoel dat ze ons niet zagen en dus ook niet konden raken, ze schoten juist boven ons de bast van de bomen weg. Op de boerderij was er niemand meer.

Vanuit de boerderij zijn we door een partij rogge geslopen tot in het dorpje Hees ongeveer 1 km van ’t kanaal. Het dorpje was stuk geschoten. Tot aan een klein winkeltje zijn we gelopen waar we een fles melk en wat koeken hebben meegenomen. We rammelden van de honger. Voor de winkel stond een sjieke wagen met een verbrijzelde voorruit en een chauffeur die doodgeschoten was achter het stuur.

Toen we aan de rand van het dorpje kwamen, zagen we hoe het dorpje volledig omsloten was met tanks. De bevolking die in het veld was gevlucht smeekte ons om weg te gaan uit vrees voor nieuwe beschietingen. En inderdaad, de Duitse tanks kwamen op ons toegereden.

We zijn nog kunnen vluchten en ontkomen aan de tanks, we hadden ook geen kogels meer en wat vermochten we tegen die tanks. Na ons her en der verdoken te hebben bereikten we de weg naar Tongeren, maar daar wachtte ons het einde, we waren volledig omsingeld en zonder munitie, zodat er voor ons niets anders opzat dan ons handen in de lucht te steken, het was 2 uur in de namiddag, we waren doodmoe en uitgehongerd.

Mijn vader geeft, naast het feit dat hij het gevoel had dat de Duitsers beter op de hoogte waren van de toestand dan zijzelf, ook nog enkele andere voorbeelden waarvan hij meende af te leiden dat alles uitgekocht was.

Zes weken lang hebben we in Tessenderlo gezwoegd en prachtige loopgraven en tracés gegraven met stevige stellingen en schuilplaatsen. Een paar dagen voor 10 mei worden we verplaatst naar Vroenhoven, waar helemaal niets voorhanden is.

De avond voor 10 mei zien we dat er uit een nieuwgebouwd wit huis lichtseinen worden gegeven. We verwittigen de luitenant, het bericht wordt doorgegeven, maar niets speciaals gebeurt er. Op de dag zelf van 10 mei wordt bijna alles rondom ons platgeschoten of gebombardeerd. Alleen dat witte huisje bleef overeind, onbeschadigd.

Weken op voorhand hadden de mensen uit de streek gendarmes zien rijden die geen Vlaams spraken.

Maar al bij al zijn de Duitsers toch verschoten van de weerstand die er is geboden, ondanks hun moderne wapens, hun overmacht, hun tanks, de verrassing en hun vijfde colonne, en dat tegenover een reserveregiment nog uitgerust met oude wapens van 1914-18 en waarvan één derde met boerenverlof was.

Hij heeft nooit gesproken over het gebruik van krijgsgevangenen op de brug als menselijk schild, maar, het kan goed zijn dat hij dat niet kon weten of zien, dat schijnt ook slechts op 10 mei gebeurd te zijn.

Mijn vader heeft een “oorlogsdagboek” bijgehouden, hoewel dat verboden was en heeft het boekje altijd kunnen verstoppen tot zijn terugkomst uit krijgsgevangenschap. Het is wel een heel klein boekje, geschreven in potlood en slechts met enkele slagzinnen of woorden, maar het laat toe ongeveer het verdere verloop van zijn belevenissen dag na dag te volgen.

Hij zou op 16 februari 1941, na een lange zwerftocht door de krijgsgevangenkampen, terug thuis zijn. Maar dat is een ander verhaal, al even boeiend en spannend, met zijn vlucht naar Frankrijk in 1942, de latere  gevangenname aldaar, gedeporteerd worden naar Duitsland en na het einde van de oorlog, zijn terugkeer naar België na de nederlaag van Duitsland in 1945 enz ... ... .

                                                                                                                      Roland Van Holderbeke

Zeker is, dat alles niet altijd volledig waarheidsgetrouw weergegeven is, maar men moet rekening houden met de ingesteldheid van de mensen en de verschrikking die ze meegemaakt hebben. Hun onwetendheid over wat er gebeurde naast hen en de verhalen rond het gebeuren later, geven soms een andere draai aan het juiste verloop van de gebeurtenissen.

Sommige teksten werden ook slechts vele jaren na de oorlog genoteerd.

We mogen ook niet vergeten dat de 7° infanteriedivisie en in het bijzonder het 18° Linieregiment met de vinger gewezen werd direct na de aanval als zou zij, en enkel zij schuld geweest zijn van de ramp.

Wat de kolonel SBH DUEZ niet op zich heeft laten zitten en hevig verweer gegeven heeft, zelfs tot de publieke publicatie van zijn verweerschrift, die u in de voorgaande afleveringen hiervoor hebt kunnen lezen. Zijn nota’s werden verspreid in mei 1946, maar ze werden onmiddellijk bij de gebeurtenissen genoteerd door de kolonel zelf in zijn dagboek, enkel zijn bittere commentaar werd er tijdens de oorlogsjaren en in 1945 aan toegevoegd. Ooit, wanneer de regering de opening van de archieven van Landsverdediging zal toelaten, zullen we het velddagboek van het18° Linie Regiment en de andere eenheden en van de Divisie zelf kunnen inkijken om minutieus alle feiten na te gaan.

Wie het ganse verhaal van het 18° Linieregiment doorgenomen heeft, weet dat de verbroedering onmiddellijk van start ging vanaf 1941 met daadwerkelijke hulp aan de weduwen, wezen, invaliden, echtgenoten en kinderen van de krijgsgevangenen enz ... hij begrijpt zeker dat zij, alle mannen van het 18° hun kolonel met veel respect graag hadden, voor wie ze door het vuur gingen en naar wie ze opzagen en dit niet alleen zijn mannen, een weduwe werd zelfs voorzitster van de afdeling West-Vlaanderen van de oudgedienden van het 18° kort na de oorlog. Tot op heden, alhoewel al heel erg gedund, vormt het 18° nog steeds één Korps en er hebben nog steeds elk jaar begin mei plechtigheden plaats te Vroenhoven, Hees, Maastricht en de andere dorpen in de omgeving, waarop de anciens hun gevallen makkers herdenken.

26-02-2011, 16:04 geschreven door DP

XIX  -  Adjudant Depotter in actie

Het uitvoerige verhaal van de belevenissen van de Adjudant Lucien Depotter is ooit verschenen in het maandblad van de "Vriendenkring der Oud-strijders van 40 van het 18° Linieregiment" begin 1947 en ook in het tijdschrift van Landsverdediging "Het Leger – De Natie" eveneens in 1947. De reeks, onder de naam "Roemrijk verleden" werd kort na de oorlog opgesteld, en in meerdere vervolgverhalen opgenomen in die tijdschriften. Ik geef hier enkel een korte samenvatting, een soort chronologisch rapport van de daden van de adjudant Lucien Depotter en zijn mannen.

De regimentscommandant, zich bewust van de inname van de brug te Vroenhoven (en ook van deze te Veldwezelt), het geweld waarmee de vijand de aanval leidt en de ontbrekende communicatielijnen naar de ondereenheden toe, is zich bewust dat de bressen geslagen in de verdediging niet kunnen dichtgemaakt worden. Het is van het uiterste belang te trachten de bruggen te laten springen. De regimentscommandant vraagt, in het bijzijn van gans zijn staf, en vrijwilliger. Opdracht: aan de bevelhebber van het I / 18° linieregiment het bevel overmaken tot springen van de brug of door list de brug te bereiken en het ontstekingssysteem in werking te zetten.

Adjudant Lucien Depotter biedt zich zonder aarzelen aan. Hij is de pelotonscommandant van het peloton verkenners van het 18° Linieregiment, wiens sectie wielrijders ten Zuiden van de brug van Vroenhoven, langs het kanaal ontplooid is en waarvan de andere sectie, bestaande uit motorrijders bij de regimentsreserve ingedeeld is. "Het is een ontzagwekkend figuur, in het lederen overvest, onder den helm der gemechaniseerde troepen".

Hij vertrekt met zijn motorrijwiel met zijspan en twee door hem zelf uitgekozen soldaten. Hij verlaat de CP om de steenweg Tongeren-Maastricht te Laeffelt te bereiken. Een korte halte bij de tweede echelon, situatie noteren, de vijandelijke troepen waarnemen en het terrein verkennen. De zone is te gevaarlijk en Depotter besluit die zone niet te doortrekken maar ze langs het Zuiden te omzeilen om naar Vroenhoven te komen. Ze bereiken het dorp, dat op het eerste zicht schijnbaar niet door de vijand bezet lijkt. Van daaruit zal hij trachten zijn sectie die er ten Zuiden ligt te bereiken. Hij kent het terrein zeer goed, daar hij dagelijks zijn manschappen geïnspecteerd heeft; hagen, een kleine ingegraven weg, dekkingen achter de ongeschonden huizen zullen hem toelaten sprongsgewijze vooruit te komen. Depotter en de motorrijder hebben elk een pistool 9 mm en de andere soldaat heeft een lichte mitraillette. Boven hun hoofden draaien vijandelijke vliegtuigen in het rond, in de korenvelden liggen enkele neergehaalde vliegtuigen. Op de grote baan liggen stukgeschoten wagens, stukken van uitrustingen en dode paarden, de weg vertoond grote kuilen en is versperd door omgeworpen bomen, al zigzaggend bereiken ze de eerste huizen van Vroenhoven. Gekwetste mannen marcheren naar het achterland, het was goed ze te ondervragen, maar men kan er niets uithalen, ze zijn te verschrikt en volledig verloren. Op enkel honderd meter van de brug horen ze de geweersalvo's. Depotter bemerkt nu dat de weg zwaar vernield is, dat de huizen bij de brug, die de dag voordien nog als kantonnement dienden, volledig stuk geschoten zijn, lijken en zwaar gekwetsten liggen in het rond. Er wordt vanuit alle richtingen geschoten, hij weet niet of het Belgen of Duitsers zijn. Vlug zwenkt de motorrijder naar rechts in een zijweg die naar de kerk leidt, maar ze vallen daar onder vuur van een groep valschermspringers. De soldaat in het zijspan wordt gekwetst, maar ze kunnen ontsnappen. Enkele momenten later laat Depotter halt houden en vertrekt alleen op verkenning naar het kanaal. Al kruipend, lopend onder het vijandelijk vuur, bereikt hij de plaats waar zijn sectie zich verdedigd. Ongeschonden ligt de brug op 150 meter, de bunker staat er nog maar lijkt stom en levenloos. Uit de huizen rond de brug wordt voortdurend gevuurd, verdergaan zou zelfmoord zijn. Een half uur later heeft de kolonel een uitvoerig en bondig verslag van de adjudant. Zijn opdracht om de brug te laten springen geeft hij terug : de brug is onmogelijk te bereiken en wordt goed door de Duitsers verdedigd. De catastrofale toestand inziend, doet de kolonel nogmaals een beroep op enkele vrijwilligers om toch nog de brug te kunnen laten springen, aangezien de artillerie die taak niet kan overnemen daar ze praktisch uitgeschakeld werd door de vijandelijke luchtaanvallen. Men vermijdt een grote groep samen te stellen om aan de luchtwaarneming te ontsnappen. Terug zal men proberen door list en koelbloedigheid tot aan de brug te geraken. Depotter meldt zich terug als vrijwilliger, hij zal nu proberen langs het Noorden om, de vijandelijke zone binnen te dringen. Met drie motoren, rijden ze van Vlijtingen op Laeffelt en gaan door de tweede echelon. Door de ervaring van 's morgens hebben ze een klare kijk op de vijandelijke situatie. Voorzichtig vorderen ze, tot ze onder vuur vallen op een afstand van 50 meter van de huizen, ze moeten hun motoren achterlaten op de weg en duiken in de gracht. Hij maant zijn mannen aan in de gracht te blijven en hij zal trachten de huizen te bereiken. Met een sprong, onder felle vuursalvo's, komt hij tot aan het eerste huis, hij dringt binnen in het huis en onderzoekt het van beneden tot boven, hij kan eventueel rekenen op de vuursteun van zijn twee mannen, die nu allebei met mitraillettes uitgerust zijn. Van op de eerste verdieping kan hij het omliggende terrein onderzoeken in de richting van Maastricht. Nauwelijks is hij aan het venster of en kogelregen fluit door de vensteropening, voorzichtig probeert hij waar te nemen en bemerkt vijf Duitsers achter een haag die het huis waarin hij zich bevindt in het oog houden. Depotter heeft slechts een mitraillette met 50 patronen, 1 tegen 5, dat is te veel. Hij gaat naar de achterkant en neemt daar post om het terrein te verkennen. Hij acht zich hier veiliger en waagt het door het venster te kijken, waarop hij opnieuw onder vuur wordt genomen, de cirkel is gesloten. De steenweg Vroenhoven-Veldwezelt wordt gehouden door Duitse valschermspringers. Huizen branden, dieren lopen doelloos rond, het dorp Kesselt ligt in puin, Vroenhoven verdwijnt onder en dichte stof- en rookwolk, overal ziet hij Duitse groepen optrekken. Plots bemerkt hij een groepje van vijf man die op het huis afkomen gekropen om het in te nemen. Hij verschanst zich achter de deur en kan één aanvaller neerschieten als die op ongeveer 40 meter van hem is en op 30 meter stelt hij twee andere aanvallers buiten gevecht. Plots is er een verrassing voor hem, hij hoort het snelle en goedkenmerkende geknetter van twee Belgische mitrailleurs. Depotter herkent onmiddellijk het geschut van zijn mannen en onder hun vuur moeten de andere Duitsers zich terugtrekken. Ze helpen hun chef met alle kracht. Hetzelfde scenario zal die dag nog meermaals gebruikt worden, maar is uiteindelijk gedoemd om te mislukken, er is geen doorkomen aan, en als zijn munitievoorraad op is kan hij nog slechts rekenen op de steun van zijn mannen om te ontkomen. Plotseling wordt de huizengroep aangevallen door de Stuka's, overdonderend lawaai, bommen ontploffen en de huizen worden stuk gereten. Die aanval waarschuwt de tweede echelon, ze weten niet waar Depotter juist zit, maar aangezien de drukte rond dat groepje huizen, nemen ze het met alle middelen onder vuur. Nu wordt het echter helemaal dramatisch, onder vuur genomen door vuur en vijand voor Depotter in het huis en zijn twee mannen in de sloot. Van de Duitsers gaat momenteel gen gevaar uit, ze liggen onder vuur van Belgische zijde, uren vergaan, hij weet dat hij ooit zijn schuilplaats zal moeten verlaten en er resten hem amper nog 6 patronen. Bij het vallen van de avond, na tien verschrikkelijke uren doorleefd te hebben is hij nog steeds ongedeerd. Zodra het duister is, rond 21 uur, sluipt hij langs de achterdeur naar buiten. Na een lange en moeilijke omweg bereikt hij uiteindelijk, meer al kruipend dan lopend zijn mannen. Zijn mannen en hij zelf zijn uitgeput, hem blijft niets anders over dan hulp te halen. Hij legt zo snel mogelijk de 300 meter af die hem van Laeffelt scheiden, totaal uitgeput en bezwijmend valt hij in de armen van de kapitein van het steunpunt. Terug bijgekomen, geeft hij zijn eerste verslag en vraagt de kolonel hiervan op de hoogte te brengen. Terug fit, snelt hij zijn twee soldaten ter hulp, hij sleept ze letterlijk met hun voeten uit de gracht, draagt hen, spreekt hen moed in en uiteindelijk bereiken ze de tweede echelon. Maar daarmee is zijn geweten nog niet gerust, een derde keer keert hij terug om het achtergelaten materiaal te gaan halen, de drie motorfietsen en de achtergelaten mitraillettes.

De adjudant Depotter werd bevorderd tot Onderluitenant, wanneer weet ik niet, maar in het maandblad van de verbroedering van het 18° Linieregiment lees ik onder de rubriek Eervolle Onderscheidingen het volgende:

Het Oorlogskruis 1940 met Palm werd toegekend aan Onderluitenant Lucien DE POTTER, lid van onze Vriendenkring. Met deze onderscheiding ging volgende vermelding samen:

"Uiterst krachtdadige chef. Voerde het bevel over een peloton pantserauto's op het front aan de vaart van Wessem, en betoonde in talrijke gevechten den grootsten moed. Den 18° October 1944, aan het hoofd van een patroelje te voet, drong hij stoutmoedig in de vijandelijke lijnen en slaagde er aldus in al de gevraagde inlichtingen in te winnen".

Ik neem aan dat de Adjudant Depotter heeft kunnen ontkomen naar Engeland in 1940 en zich daar bij de Brigade Piron heeft aangesloten, om met deze Brigade in 1944 de Bevrijding te verwezenlijken. Hij is vermoedelijk bevorderd werd tot officier tijdens zijn verblijf in Engeland.

26-02-2011, 17:53 geschreven door DP

WO II - Chronologische lijst van de gebeurtenissen tussen 10 mei en 30 juni 1940.

June 1st

June 1st, 1940: In the West, the evacuation of the British Expeditionary Force from Dunkirk continues, with another 64,400 men taken off the beaches. The British destroyers Keith, Basilisk and Havant and the transport Scotia are sunk by Luftwaffe dive bombers.

 June 2nd

June 2nd, 1940: At Dunkirk, 26,200 British and French troops are evacuated from the beaches. The luftwaffe carries out raids on Lyon and targets in the Rhone valley.

 June 3rd

June 3rd, 1940: In Norway, British and French forces (24,000 men) abandon Narvik, while the last Allied troops are evacuated from Dunkirk (in all, 218,226 British and 120,000 French).

 June 4th

June 4th, 1940: German troops enter Dunkirk, taking 40,000 French prisoners and huge quantities of abandoned British equipment: 84,000 vehicles, 2,500 guns and 650,000 tons of supplies and ammunition. French bombers carry out night raids on Munich and Frankfurt, with negligible results.

 June 5th

June 5th, 1940: Beginning of Fall Rot (Operation Red), the second stage of the German invasion of France, also called the Battle of France (119 divisions, including 10 armored). Heeresgruppe B (von Küchler), with 50 divisions, opens the offensive on the Somme against the fortified positions of the Weygand Line. Hptm. Mölders, leader ofIII/JG 53 and Germany's top air ace (25 kills) is shot down near Compiegne and taken prisoner.

June 6th

June 6th, 1940: In the West, 7. Panzerdivision (Rommel). advancing W of Amiens, penetratees 20 miles into French territory. U-46 (Kptlt. Sohler) sinks the British armed merchant cruiser Carinthia off the west coast of Ireland.

 June 7th

June 7th, 1942: In the East, 11. Armee (von Manstein) begins the final assault on the Soviet fortress of Sevastopol in the Crimea.

 June 8th

June 8th, 1940: In Norway, the evacuation of British and French troops (24,000 men) from Narvik and Harstad is completed. The British aircraft carrier Glorious is sunk by the German heavy battle cruisers Scharnhorst and Gneisenau SW of Narvik. King Haakon and the Norwegian government leave Tromsö for England.

 June 9th

June 9th, 1940: In the West, German forces of Heeresgruppe A (von Küchler) advancing S from the Somme capture Rouen on the Seine.

 

June 10th

June 10th, 1940: In Norway, the remaining troops of the Norwegian Army surrender. Italy declares war on Britain and France and begins an offensive along the coast of the Riviera.

 June 11th

June 11th, 1940: In the West, German forces capture Rheims. The French government of Premier Reynaud leaves Paris for Tours. The RAF carries out raids on Genoa and Turin in Italy. The British cruiser Calypso is sunk by an Italian submarine off Crete.

 June 12th

June 12th, 1940: On orders from General Weygand, C-in-C of the French Army, the French forces opposing the advance of Heeresgruppe A withdraw to the south, offering little resistance. The Soviet Union issues an ultimatum to Lithuania which is soon followed by the occupation of the country by the Red Army.

 June 13th

June 13th, 1940: In the West, German troops reach the northern outskirts of Paris which has been declared an 'open city'. Italian bombers attack the French naval base at Toulon. The British auxiliary cruiser Scotstown is sunk by U-25 (Kptlt. Beduhn) off the Irish coast. The German raider Orion lays mines off Auckland, New Zealand.

 June 14th

June 14th, 1940: German troops enter Paris which has been evacuated by most of its inhabitants. Heeresgruppe C (von Leeb), with 24 divisions, prepares to cross the upper Rhine to attack the Maginot Line in Alsace. The French government leaves Tours for Bordeaux. All remaining British troops in France are ordered to return to England.

June 15th

June 15th, 1940: In the West, German forces of 7. Armee break into the Maginot Line and capture Verdun. 30,600 British and Canadian troops are evacuated from Cherbourg, Brest and St. Malo.

 June 16th

June 16th. 1940: In the West, German forces, supported by heavy artillery and Stuka dive bombers, continue their assault on the Maginot Line on a broad front. Units of IXX.Panzerkorps (Guderian) reach Besancon on the Swiss border. The French government of Paul Reynaud resigns and is replaced by one led by Marshal Petain. 57,000 British troops are evacuated from Nantes and St. Nazaire. U-101 (Kptlt. Frauenheim) sinks the British merchant ship Wellington Star in the Bay of Biscay. In the Baltic, the Red Army occupies Latvia and Estonia. Tens of thousands of "hostile' natives and their families are rounded up and deported separated from one another to NKVD prison camps in the Soviet Union.

 June 17th

June 17th. 1940: In the West, German troops cross the Loire near Orleans. The French premier, Marshal Petain, requests Germany's and Italy's terms for an armistice.

 June 18th

June 18th, 1940: In the West, German troops capture Le Mans and Cherbourg; the garrisons of Belfort, Metz and Dijon surrender. General de Gaulle forms the French National Committee at London and vows to continue the war on the side of Britain.

 June 19th
June 19th, 1940: German troops capture Brest, Toul and Strassburg.

 June 20th

June 20th, 1940: German troops capture Lyons. The German heavy cruiser Gneisenau is damaged by a torpedo from the British submarine Clyde.

 June 21st

June 21st, 1940: Franco-German armistice negotiations begin at Compiegne in the same railroad car of Marshal Foch where the German delegates received the Allied armistice terms in November, 1918. Hitler issues a proclamation announcing the end of the war in the West, and orders flags to be flown throughout Germany for ten days.

 June 22nd

June 22nd, 1940: An armistice between France and Germany is signed at Compiegne. Its terms, read out loud to the French delegation by Generaloberst Keitel, provide for the occupation of the entire Channel and Atlantic coastlines, all major industrial areas, Alsace-Lorraine (to be returned to Germany). Most of southern France will remain unoccupied, with a French administrative center at Vichy; the French Army and Navy is to be demobilized and disarmed; France is to bear the cost of the German occupation, and all French prisoners of war are to remain in Germany until a peace treaty is signed.

 June 23rd

June 23rd, 1940: Hitler makes a brief sightseeing visit to Paris; motoring through nearly empty streets, he makes a special point of viewing Napoleon's tomb, ending his tour at the Eiffel tower.

 June 24th

June 24th, 1940: An armistice is signed between France and Italy at Villa Indusa near Rome.

 June 25th

June 25th, 1940: At 1:35 a.m. CET, all acts of war between the French and German armed forces cease officially.

 June 26th

 June 27th

 June 28th

June 28th, 1940: Following an ultimatum to the Rumanian government, the Red Army occupies Bessarabia and the northern part of Bukovina.

 June 29th

 June 30th

June 30th, 1940: German troops occupy the British Channel Islands off the coast of Brittany.

26-02-2011, 17:55 geschreven door DP

De Duitse Aanval in het Westen

Het aanvalsplan codenaam “Fall Gelb”

Fall Gelb was de codenaam voor het aanvalsplan (of Schieffenplan) van het Duitse leger op Frankrijk en de Benelux voorzien bij de aanvang van de Tweede Wereldoorlog.

Op 10 januari 1940 raakte een vliegtuig, bij een vlucht van Münster naar Keulen uit koers (?) en deden een noodlanding te Vucht (deelgemeente van Maasmechelen) met aan boord de majoors Hönmanns en Reinberger van de Duitse Luftwaffe. De Duitse aanvalsplannen vielen in Belgische handen. Betrof het hier wel degelijk om een uit koers geraken van het vliegtuig met een noodlanding (vergelijk de afstand Münster-Keulen is ongeveer dezelfde als Keulen-Maasmechelen, ze zouden dus niet gemerkt hebben dat ze een dubbele afstand aan het afleggen waren?) of was het een gewiekste manoeuvre van de Duitsers om de Belgen te misleiden? Ik denk dat het laatste juist is. Hitler besloot daarom in februari 1940 zijn plannen radicaal te wijzigen en het Schlieffenplan verder te laten bestaan als afleidingsmanoeuvre. Op die manier hoopte hij de geallieerde troepen te misleiden (waarin hij geslaagd schijnt te zijn) en verder naar het noorden weg te lokken terwijl hij voor de eigenlijke aanval een plan gebruikte dat was opgesteld door Generaal Erich von Manstein, Stafchef van de legergroep A.

Dat plan voorzag in het afsnijden van de geallieerde hoofdmacht van Frankrijk via een snelle doorstoot dwars door de Ardennen om zo de Maas te bereiken en door te stoten tot Abbéville, aan de monding van de Somme.

Cruciaal hierbij was de verovering van het fort van Eben-Emaal dat vlak op de aanvalsroute lag.

De Voorbereiding en doortocht door Nederlands Limburg, de bruggen over de Maas

Het Duitse Hoofdkwartier had zijn 6° Leger aangesteld voor de aanval richting België. Als Stoottroepen had het bovendien nog volgende eenheden in eerste lijn opgesteld, allen gehard in de strijd tegen Polen en Noorwegen:

-        Het “Battaillon zur besondere Verwendung 100” van de “Abwehr”

-        De „Sturmabteilung Koch“ van de „7° Flieger Division“

-        Het Infanterieregiment 151, versterkt met het gemotoriseerd „Pionier Battaillon 51“

-        De “4° Panzer Division”

-        De “3° Panzer Division”

-        Gevechtsvliegtuigen der eenheden van het “VIII Fliegerkorps”

Hun opdracht was:

-        De drie Maasbruggen te Maastricht in handen nemen zonder schade

-        De bruggen over het Albertkanaal te Veldwezelt, Vroenhoven en Kanne in België in handen nemen zonder schade en de steun van het fort van Eben-Emaal uitschakelen

-        Het Fort van Eben-Emaal innemen

-        De bruggenhoofden rond de bruggen van Veldwezelt, Vroenhoven en Kanne uitbreiden

-        Luchtsteun verzekeren aan de aanvallende grondtroepen

De inname van de bruggen over de Maas in Maastricht konden niet zoals deze over het Albertkanaal, ingenomen worden vanuit de lucht. Het actieplan voor de bruggen te Maastricht bestond ui drie fases.

-        Mannen in burger waren al van vóór de 8 mei 1940 in Maastricht en werden aangevuld met mannen in burger die de grens naar Nederland overschreden te Voerendaal met fietsen en zich naar Maastricht begaven. Hun opdracht was de ontstekingsmechanismen en de ladingen van de bruggen over de Maas onbruikbaar te maken.

-        Het “Sonderverband Hocke” (een compagnie motoren, sidecars en fietsers), verkleed in uniformen van de Nederlandse Militaire Politie kwam tijdens de nacht van de 9° op de 10° mei in de nabijheid van Sittard over de grens en vorderde naar Maastricht. Ze hadden als taak de opdracht van de mannen in burger over te nemen, te volbrengen indien nodig, de bruggen te beveiligen en te houden tot de komst van de eerste gepantserde aanvalsformatie.

-        Een gepantserde aanvalsformatie zou de Duits - Nederlandse grens te Sittard oversteken bij het krieken van de dag op 10 mei en doorstoten tot Maastricht om de bruggen te bezetten en te beveiligen.

Op 10 mei rond 10:00 uur was de 4 Pz Div te Maastricht.

De kleine landstrook tussen de Duitse grens en de Belgische grens op Nederlands grondgebied was slechts uiterst zwak verdedigd, zodat het Duitse aanvalsplan zijn vrij beloop kreeg.

De Stormaanval met Valschermspringers in België

De aanval van Duitsland op Noorwegen was een eerste test geweest en had het grote belang van een verrassingsaanval met valschermspringers in al zijn mogelijkheden aangetoond. Zware verliezen lieten zich echter niet verloochenen. Sommige eenheden moesten volledig nieuw opgericht worden na hun terugkeer uit Noorwegen. 

Het Belgisch meest strategisch objectief moest ten allen prijs in handen genomen en uitgeschakeld worden om de opmars van het 6° Leger mogelijk te maken en ongehinderd België binnen te trekken. Dat voornaamste objectief was het Fort van Eben-Emaal, een zeer goed gesitueerde hindernis, goed bewapend en een sterk verdedigingspunt aan het Albertkanaal met een natuurlijke hindernis enerzijds en anderzijds een aangelegde antitankgracht versterkt met prikkeldraadversperringen en mijnenvelden. Het beschikte over lichte en zware artilleriestukken en luchtafweergeschut, beschermd door betonnen bunkers, kazematten, bevoorradingspunten, nutsvoorzieningen en medische steun. Ondergrondse tunnels en galerijen verbonden de verschillende afdelingen en bezet met ongeveer 1000 man was het dus een serieuze hindernis. De veldartillerie bestreek een zone gaande van Maastricht ten Noorden tot Visé ten Zuiden., alsook de bruggen over het Albertkanaal van Kanne tot Weldwezelt.

Het Duitse Oppercommando had vastgesteld dat een luchtlanding met parachutisten niet kon slagen, er waren de natuurlijke hindernissen boven op het fort, het grote gevaar dat de valschermspringers zouden afwijken en buiten de zone terecht zouden komen. De opdracht tot inname van het Fort moest dus door zweefvliegtuigen gebeuren. Hitler had een plan goedgekeurd dat was uitgewerkt door Generaal Kurt Student waarin voor de aanval gebruikt werd gemaakt van zweefvliegtuigen. De aanvallers werden uitgerust met een nieuw wapen, de holle lading, speciaal ontworpen en ontwikkeld voor deze aanval, ze waren allemaal “pioniers” of hadden een volledige genieopleiding ontvangen en tevens gehard in het gevecht (Noorwegen) en valschermspringers. (1)

De opdracht werd toevertrouwd aan de gevechtsgroepen van Hauptmann Koch, “Sturmtruppe Koch”, die reeds in Noorwegen hun diensten bewezen hadden. Koch had de opdracht een speciaal luchtlandingdetachement samen te stellen met manschappen van zijn 1° bataljon, 1° Regiment Valschermspringers en van de Compagnie Pioniers van het 2° Bataljon, 1° Regiment Valschermspringers, onder bevel van Leutnant Witzig.

Dat detachement “Koch” bestand uit 11 officieren, 427 Onderofficieren en soldaten, 42 daarvan waren de piloten van de zweefvliegtuigen, maar hadden ook een intensieve Infanterie en Genieopleiding achter de rug.

De intensieve opleiding van deze groep ging onmiddellijk van start te Hildesheim, aanvallen uitvoerend op de houten maquettes van het fort die men daar had opgebouwd. Iedere groep kon bijna blindelings de opgelegde taak uitvoeren. De piloten van de glijders oefenden in het landen in beperkte LZ’s en gebruikten zelfs prikkeldraad rond de landingsglijders om de snelheid van het glijden bij de landing te verminderen van de DSF230 type zweefvliegtuigen. De glijders en de manschappen trainden intensief samen om tot een perfecte aanval te komen. (1)

Voor de aanval op de bruggen van het Albertkanaal en het fort van Eben-Emaal had de Hauptmann Koch, de bevelhebber van de zwevers en valschermspringers, zijn stormafdeling in vijf groepen ingedeeld:

1. Kampfgruppe Beton

Leiding: Leutnant Schacht

Zij valt de belangrijkste brug over het Albertkanaal te Vroenhoven aan. Over deze brug loopt de voorziene marsweg voor de aanvalsstorm op Brussel. Bij deze gevechtsgroep bevindt zich ook de Staf van de Stormafdeling onder bevel van Hauptmann Koch. (4)

De getalsterkte bedraagt in totaal 160 man.

Vijf minuten vooraleer de zweefvliegtuigen landden op het Fort van Eben-Emaal, kwamen de glijders van de groep “Beton” onder bevel van de Leutnant Schacht neer in de omgeving van hun objectief, de brug van Vroenhoven, één van de drie bruggen, nodig voor de snelle overgang van de 4 Pz Div en het 6° Leger.

Ze hadden te kampen met zeer sterke wederstand rond de brug, maar gebruik makend van het verrassingseffect, de speciale ladingen en de juiste timing en plaats van het neerkomen van de zwevers was de brug snel in hun handen gevallen. Het feit van het neerkomen midden op en tussen de stellingen maakte de verrassing totaal.

De Belgische weerstand was zeer hevig en er kon slechts een zeer klein bruggenhoofd opgebouwd worden, dat bestendig onder Belgisch geweervuur lag. De brug echter kon intact gehouden worden en alle tegenaanvallen door de Belgische Infanterie werden afgeweerd.

Ze werden eerst ’s avonds van 10 mei afgelost door een vooruitgeschoven Infanterie Bataljon.

2. Kampfgruppe Stahl

Leiding: Oberleutnant Altmann.

Zij heeft de opdracht de brug te Veldwezelt in te nemen. Over deze brug loopt de voorziene aanvalsroute naar Antwerpen.

Getalsterkte 100 man.

De “Stahlgruppe” kwam aan op het zelfde ogenblik als de groep van Wintzig op het fort, namelijk om 05:20 uur dicht bij de brug van Veldwezelt, onder leiding van de Leutnant Altmann. Er was hevige weerstand van de Belgische verdedigers, de brug was in Duitse hand halverwege de namiddag. Ze konden de brug in handen houden, niettegenstaande herhaalde Belgische tegenaanvallen om de brug terug te heroveren. Ze werden slechts ’s avonds laat op 10 mei afgelost door regulaire troepen.

3.Kampfgruppe Eisen

Leiding: Leutnant Schächter

Opdracht: verovering van de brug van Kanne. Deze brug staat onder directe waarneming van het fort van Eben-Emaal.

Getalsterkte 80 man

De zweeftoestellen van de “Eisen” groep van Leutnant Schächter, kwamen neer dicht bij de brug van Canne en vielen onder een hevig vuur. Ze vielen midden in een hevig vuurgevecht tussen de Belgische verdedigers en een oprukkend Duits Infanterie bataljon, dat voorop liep op het voorziene tijdsschema. Schächter werd gedood en vervangen door de Leutnant Meissner. Onmiddellijk na de landing van de vijandelijke troepen op het fort had de Majoor Jottrand (Commandant van het fort), het bevel tot springen van de brug te Kanne gegeven. De verbindingen met de andere bruggen waren onderbroken. De Belgische verantwoordelijke officier slaagde er in de brug te laten springen, deze was zwaar beschadigd maar was nog door infanteristen te gebruiken. De Belgische verdedigers konden de gecombineerde aanvallen van beide Duitse eenheden afslaan, maar ook de Duitse eenheden weerstonden aan de Belgische tegenaanvallen tot ze later op de avond van 10 mei afgelost werden door verse troepen van de 4° Pz Div.

4. Kampfgruppe Granit

Leiding: Oberleutnant Witzig.

Lamleggen van het Fort Eben-Emaal. Houden van het fort tot de aankomst van de Infanterie.

Getalsterkte : 86 man, waaronder 2 officieren (Lt Witzig en Lt Delica). 11 man daarvan waren de piloten van de zweeftoestellen.

De groep “Granit”, met 11 glijders, getrokken door JU-52 vliegtuigen waren vertrokken van op twee vliegpleinen juist buiten Keulen (Wahnheide en Butzweilerhof ?) om 04:30 uur ’s morgens op 10 mei 1940.

Ze werden gelost op een hoogte van 7000 ft, nog boven het Duits grondgebied (boven Aken) en gleden geruisloos naar hun doelgebied. Slechts 9 zweefvliegtuigen landden op de top van het fort te Eben-Emaal om 05:20 uur, twee zwevers hadden pech en moesten noodlanden onderweg. Deze van Witzig, was kort na het vertrek in de omgeving van Keulen moeten noodlanden (gebroken kabel), de tweede zwever met pech moest landen nabij Düren.

Witzig gaf het bevel aan zijn mannen het terrein te ontruimen en hij zelf begaf zich eerst te voet, en dan met een opgeëiste auto terug naar het vliegveld. Daar wist hij een reserve JU-52 op de kop te tikken en kwam met dit vliegtuig zijn mannen vervoegen. Een nieuwe kabel werd aangebracht en met een vertraging van twee uur werd de reis verder gezet. De mannen van de tweede zwever met pech, te Düren geland, vervolgden te voet hun weg en kwamen onder hevig geweervuur aan op het objectief.

Niettegenstaande ze hun bevelhebber verloren hadden, stormden de mannen direct zowel op hun eigen objectieven af, als op deze van de onderweg verloren manschappen van de twee zwevers. Ze werden nu bevolen door de Hauptfeldwebel Wenzel. In een mom van tijd, slechts enkele minuten, hadden ze de kanonnen, de kazematten en de bunkers buiten gevecht gesteld, gebruik makend van 1 kg, 12,5 kg en massieve 55 kg speciale holle ladingen en van vlammenwerpers. De kleine ladingen werden gebruikt voor het vernietigen van het observatieposten en de toegangsdeuren. De 12,5 kg ladingen dienden voor de vernieling van de kanonlopen en munitieboxen en de zware ladingen werden gebruikt om de geschutkoepels, verluchtingskokers en andere dikke betonnen bouwwerken en kazematten te vernielen of buiten gebruik te stellen. De pioniers uit de 9 vliegtuigen slaagden erin op 10 minuten tijd, zich meester te maken van de kazematten van de mitrailleurs, ze vernielden of neutraliseerden een maximum aan kanonnen en lieten de observatie posten en bovenste verdiepingen springen. In minder dan dertig minuten werden de kazematten Mi-Noord, Mi-Zuid en de Artillerieblokken die naar het Noorden konden vuren (Ma1, Ma2 en koepel Noord) alsook de Blok IV geneutraliseerd. Ze plooiden zich aansluitend terug aan de Noordzijde van het Fort, gesteund door de Stuka’s (2), konden ze aan alle tegenaanvallen van de 7° Belgische Divisie weerstaan.

Het objectief was uitgeschakeld, maar nog niet ingenomen. Sommige verdedigers boden nog steeds heldhaftig weerstand, niettegenstaande de vernieling van de kanonnen, onderstanden enz… tot in de morgen van 11 mei, toen de Duitse aanvalsgroep versterkt werd met een gans Geniebataljon. De overmacht was te groot, de Belgen zaten gevangen als een muis in een val en de Belgische Commandant, Majoor Jottrand (3) besliste de 11 mei ’s middags (12:15 uur) de weerstand te staken en zich over te geven.

De Duitse aanvalsgroep “Granit” telde slechts 6 gesneuvelden en een 15-tal gewonden. Van de 6 doden, vielen er drie in één van de schachten toen ze op een Belgisch verzet stootten.

5. Reservezug

Leiding: Leutnant Ringler.

Staat klaar om tussen Vroenhoven en Kanne met een landing tussen te komen om de verbinding tussen die twee zuidelijke gevechtsgroepen te verwezenlijken. De juiste landingsplaats was nog nader te bepalen.

Getalsterkte 80 man.

Al op 11 mei ’s morgens was de ganse gevechtsgroep “Koch” herenigd te Maastricht, in de namiddag van 11 mei, waren alle objectieven met succes bezet door het geregeld leger en de doorgang naar het westen lag open voor de aanvalsgolf van de pantserdivisies en het 6° Leger. De Gevechtsgroep Koch had slechts enkele verliezen te melden. 

De ganse voorbereiding en opleiding was in volledige geheimhouding doorgevoerd, de manschappen hadden uitdrukkelijk verbod ook maar iets aan hun familieleden te vertellen, dat zou aanschouwd worden als hoogverraad en met de dood bestraft worden. Eben-Emaal moest ten allen koste ingenomen worden, het werd als de sterkste verdedigingsstelling van Europa beschouwd, het beheerste drie bruggen en vijf grote invalswegen. De geallieerden hadden tevens zich misschat door aan te nemen dat de Ardennen ondoordringbaar waren voor aanvallende pantsertroepen.

Opmerkingen:

Hier kan ik alleen maar opmerkzaam maken op het belang dat gegeven werd aan, en de intensieve Genieopleiding die deze troepen genoten hadden. Men komt altijd Genie te kort, en de opleiding wordt meestal verwaarloosd en beperkt tot de enkele kleine Genie eenheden die ons leger nog telt, die te lijden hebben onder allerlei “budgettaire beperkingen”. Een degelijke genieopleiding is niet in een paar weken gegeven.

 De naam Stuka is de afkorting van het Duitse woord Sturzkampfflugzeug (duikbommenwerper) maar deze benaming werd meestal gebruikt om de tactische duikbommenwerper van het type Junkers Ju 87 van de Duitse Luftwaffe aan te geven.

Het idee om dergelijk toestel te ontwikkelen ontstond toen Ernst Udet in september 1933 in de Verenigde Staten een demonstratie van Curtiss F8C tweedekkers (Helldivers) zag. Udet kocht twee van die vliegtuigen en liet ze naar Duitsland vervoeren waar hij ze demonstreerde aan het Ministerie van Luchtvaart.

In het begin van de Tweede Wereldoorlog boekte de Duitse Luchtmacht, die toen beschikte over de volstrekte luchtoverheersing, grote successen tegen grondtroepen.

Voor de Luftwaffe leek het toestel te kunnen zorgen voor precisiebombardementen die, gemeten in geld, materiaal en mankracht, goedkoop te noemen was. Het was een vervangmiddel voor de artillerie en verleende uitstekend steun aan de infanterie in de aanval.

Het toestel was één van de meest gespecialiseerde ontwerpen die ooit in massaproductie is genomen. Het was voorzien o.m. van een raam in de vloer waardoor de piloot het doel kon zien en uitgerust met luchtremmen die de duik zeer langzaam konden maken waardoor hij precies kon richten.

Dit éénmotorige toestel met zware knikspantvleugels was voorzien van sirenes, van daar het helse lawaai dat zij maakten bij hun duikvluchten om nog meer angst aan te jagen aan de aangevallen troepen.

Het type Junkers Ju 87B kon één bom van 500 kg meevoeren of één van 250 kg en vier van 50 kg. Het had echter een zeer beperkte actieradius van 285 km, zijn groot nadeel. De kleine bomlading werd gecompenseerd door de korte afhandelingstijd op de basis zelf, waardoor sommige toestellen tot 6 vluchten per dag maakten.

De Stuka-eenheden kregen veel aandacht van het Duitse propaganda-apparaat.

 De bevelhebber van het Fort te Eben-Emaal was Majoor Jean Fritz Lucien JOTTRAND. De gevangen genomen Belgische troepen werden volledig afgezonderd van de andere krijgsgevangenen en afgevoerd naar het krijgsgevangenkamp te Fallingbostel. De gehele actie moest geheim blijven tot halfweg 1941.

 De Objectieven van de « Kampfgruppe Granit Truppenführer und LS Piloten»

Objective 16, Dummy Cupola. Oberjäger Heinemann - Trupp 7 - Uffz Scheidhauer
Objective 14, Dummy Cupola. Oberjäger Harlos - Trupp 6 - Uffz Zille
Objective 17, Canal Nord 60mm AT gun. Oberjäger Harlos - Trupp 6 - Uffz Zille
Objective 19, Mitte Nord MG turret. Feldwebel Wenzel - Trupp 4 - Uffz Bräutigam
Objective 13, Mitte Sud MG turret. Oberjäger Neuhaus - Trupp 9 - Uffz Schulz
Objective 12, 3x75mm guns. Oberjäger Arendt - Trupp 3 - Uffz Sapper
Objective 18, 3x75mm guns. Feldwebel Niedermeier (along with Delica) - Trupp 1 - Fw Raschke
Objective 24, 2x120mm guns. Oberjäger Maier - Trupp 2 - Uffz Brendenbeck
Objective 29, 4xAA MG's. Feldwebel Haug - Trupp 5 - Uffz Lange
Objective 31, Cupola Nord 2x75mm guns. Oberjäger Unger - Trupp 8 - Uffz Distelmeier
Objective 26, 3x75mm guns. Oberjäger Hübel - Trupp 10 - Uffz Kraft
Trupp 11 - Oberjäger Schwarz with Leutnant Witzig - LS Piloten Uffz Pilz

26-02-2011, 18:05 geschreven door DP

De Duitse Pantserdivisies te Vroenhoven

4. Panzer Division

1. Einsatz und Unterstellung:

Aufgestellt in Würzburg am 10 November 1938 an Stelle der nach Wien verlegten 2. Panzerdivision.  Die Division kam 1945 auf der Frischen Nehrung in russische Gefangenschaft.

1939

1940

2. Divisionskommandeure:

1. September 1939 Generaloberst Georg-Hans Reinhardt

5. Februar 1940 Generalleutnant Ludwig Ritter von Radlmeier

8. Juni 1940 Generalleutnant Johann Joachim Stever

24. Juli 1940 Generalleutnant Hans Freiherr von Boineburg-Lengsfeld

8. september 1940 General der Panzertruppen Willibald Freiherr von Langermann und Erlencamp

3. Gliederung:

4. Panzer-Division 1940 Frankreich

Panzer-Brigade 5

Panzer-Regiment 35

Panzer-Regiment 36

Schützen-Brigade 4

Schützen-Regiment 12

Schützen-Regiment 33

Kradschützen-Abteilung 4

Artillerie-Regiment 103

Aufklärungs-Abteilung 7

Panzerjäger-Abteilung 49

Pionier-Bataillon 79

Nachrichten-Abteilung 79

Versorgungstruppen

Nachschubtruppen 84

4 Pz Div Oorlogsdiensten 1939 - 1945

Datum	Corps	Leger	Legergroep	Inzetgebied
9.39	XVI	10. Armee	Süd	Poland
12.39 - 4.40	reserve	6. Armee	B	Niederrhein
5.40	XXVII	6. Armee	B	Maastricht, Lille
6.40	XVI	6. Armee	B	Peronne-Grenoble
7.40	XXVIII	2. Armee	C	France
8.40 - 10.40	XV	2. Armee	C	France
11.40	XXXIX	1. Armee	D	France
12.40	XXXXVII	11. Armee	C	Home
1.41	reserve	-	C	Home
2.41 - 4.41	XXXIX	7. Armee	D	France
5.41	reserve	-	B	East Prussia
6.41 - 12.41	XXIV	2. Panzergruppe	Mitte	26-02-2011, 18:10 geschreven door DP

Bronvermelding, links

–   Bronvermelding, links   Bronvermelding   Archieven Albert Van Holderbeke, oud-strijder 18° Linie Regiment Col SBH DUEZ : 1940 Van de uitwegen van Maastricht tot aan de voet van de Pyreneeën Dagboek Commandant de Leu de Cécil van het 18° Linie Regiment Dagboek Kolonel Stafbrevethouder DUEZ, bevelhebber 18° Linie Regiment De Eeklonaar De Meetjeslander Die Fallschirmjäger (Duitsland) Het Belang van Limburg (o.a. van 13.05.1986) Het Laatste Nieuws Het Volk IGN/NGI Interviews, afgenomen door van de leerlingen van de Gemeenschapsschool te Waarschoot van enkele oud-strijders van de gemeente (3° graad 1991) La ville de Pons (Frankrijk) Lexikon der Wehrmacht (Duitsland) Maandblad vriendenkring der oudgedienden van het 18° Linie Regiment (vanaf mei 1946) Oorlogsdagboek Albert Van Holderbeke (krijgsgevangene) Opstelwedstrijd leerlingen Gemeenschapsschool Waarschoot – Schooljaar 1998 Wikipedia encyclopedie             Links   http://groups.yahoo.com/group/ArmyRecognition/ http://groups.yahoo.com/group/ABL_History http://ibelgique.ifrance.com/clham http://www.feldgrau.com http://www.lexikon-der-wehrmacht.de http://www.waffenhq.de http://nl.wikipedia.org     met GNU/FDL – Vrije Documentatie Licentie http://www.fallschirmjaeger.de http://www.eliteforces.freeware.co.uk http://hsgm.free.fr http://www.fort-eben-emael.be         26-02-2011, 18:13 geschreven door DP

29-12-2011

Monument 1940 -Bastogne-Cpl Cady

Bastogne    Monument 1940 Herinneringsmonument ter eer van korporaal Emile Cady gevallen tijdens de verdediging van Bastogne mei 1940. Hij diende bij het 2e Regt. Ardense Jagers  (2e Regiment Chasseurs Ardennais. 2e Bataillon/5e Compagnie). Hij sneuvelde ten gevolge van een kogelverwonding, en werd postiuum onderscheiden met de medailles: Ridder in de Orde van Léopold II met palm. Oorlogskruis 1940 met palm. Herinneringsmedaille 1940-1945 met gekruiste sabels.  (Bron dhr Frans Gorissen) Monument pour Caporal Emile Cady du  2e Regiment Chasseurs Ardennais. 2e Bataillon/5e Compagnie.Tombé pendant la défense de Bastogne mai 1940. Ce monument a été inauguré le 4 septembre 1949 en présence des autorités militaires, civiles et religieuses ainsi que du père et de la soeur d’Emile CADY. Ce monument évoque le retrait des troupes belges le 10 mai 1940, le premier jour de la déclaration de guerre de l’Allemagne à la Belgique. "C’est après avoir rempli jusqu’au bout cette mission périlleuse de protection du repli que le caporal CADY, évacuant son abri devenu la cible des feux convergents ennemis, tombe mortellement blessé. Son camarade Louis BOUILLON, qui se replie en emportant déjà la mitrailleuse sur son épaule, prend le blessé sur son dos sous les feux ennemis et le transporte dans le bloc signal du chemin de fer. Entouré d’Allemands, BOUILLON est bien obligé de laisser là son caporal qui râle et parvient à rentrer dans nos lignes, toujours porteur de la mitrailleuse" (Lieutenant-général Merckx). Emile Cady était né le 8 avril 1919 à Villers-devant-Orval. Son nom est mentionné sur le monument aux morts de Villers-devant-Orval. (Source: Site officiel de la ville de Bastogne). La hure présente sur le monument fut sculptée par un artiste de Bastogne, Maurice NIZET (1929-1993). 29-12-2011, 00:00 geschreven door DP

10-01-2012

korporaal Emile Cady

Foto en fiche van korporaal Emile Cady , deze info werd doorgestuurd door dhr Frans Gorissen, waarvoor bedankt. Pertes des Chasseurs Ardennais durant la deuxième guerre mondiale:    http://www.fraternellechasseursardennais.be/pertes/pertes.html Verliezen van de Ardense Jagers tijdens de Tweede Wereld Oorlog: 10-01-2012, 00:00 geschreven door DP

08-05-2012

Cabour 1940

Op 2 en 3 juni 2012 organiseren wij aan het Museum Cabour Moeresteenweg , 141 Adinkerke – De Panne een levende geschiedenisgebeurtenis om de operatie Dynamo 1940 te herdenken. Wij hopen van u op deze culturele en historische gebeurtenis te mogen ontmoeten. Le 2 et 3 juin 2012, nous organisons au musée Cabour Moeresteenweg , 141 Adinkerke - La Panne (B) une reconstitution historique pour commémorer l’ opération Dynamo 1940. Nous espérons de pouvoir vous accueillir a cette événement historique et culturel . On 2 and 3 june 2012 Museum Cabour (WW2 study group) Moeresteenweg 141 Adinkerke – De Panne (B), we organizes a living history event of 1940 to commemorate operation Dynamo. We like to see you on this cultural and historical event. An den 2. und 3. Juni 2012 wir organisieren zum Museum Cabour Moeresteenweg, 141 Adinkerke - De Panne (B) ein Darstellung zum Gedenken von Operation Dynamo 1940. Wir hoffen von Ihnen auf diesen kulturellen und historischen gewährt zu sehen. http://www.bloggen.be/cabour/ 08-05-2012, 12:33 geschreven door DP