WETENS -en BEZIENSWAARDIGHEDEN
over -en in ANTWERPEN
DEEL 4 : Sint-Andrieskwartier
Bij het vervolg op Deel 3 waren we in de Kronenburgstraat om het gebouw van de Haringrokerij te bekijken.
Nu gaan we onze stappen richten op het Sint-Andrieskwartier, onze geliefkoosde plaats in Antwerpen, omdat de bewoners van het Sint-Andries steeds een speciale band gehad hebben, surtout met de Schelde. Sint-Andries is al van de 14° eeuw een echte woonbuurt met veel karakter, en werd voor niets de "Parochie van Miserie" genoemd
Wist U dat... ?
- ze ook "Luizenmarkt - Kakhoek - Zottegang en Strontgang" werd genoemd
Daarom richten wij onze stappen naar de
Wist U dat ... ?
- er tussen de huisnummers 179-181,een plaats was, genoemd
- dit een steegje was dat ontstond in 1574 nadat Mattheus Melyn 16 huisjes had laten bouwen, waarvan nu niets meer te bespeuren valt, dan een stort
- Mattheus Melyn een verkoper was van niet of minimaal gebruikt hout.
Verder stadinwaarts, aan de huisnummers 155-157, het hoekpand met Willem Lepelstraat
HET HEILIG HUISKEN
zijkant van het "Heilig Huisken" kant Willem Lepelstraat.
Zicht op de voorgevel van het "Heilig Huisken"
Wist U dat ...?
- dit vroeger "Sinte Gheertruyden" (nr 155) en "Ghulden Boom" (nr 157) genoemd werrd
- het in 1974-75 gerestaureerd werd onder leiding van Carl De Ridder
- het beeldje op de hoek met Willem Lepelstraat " O.L.V. van Peis" uit de XVII° eeuw is
De één der beruchtste straten was van het Sint-Andrieskwartier, gekend voor haar bordelen, dieven, melaatsen en gehandicapten.
Wist U dat ... ?
- deze straat dateert van 1305 en naar Wilhelmus dictus (gezegd) Lepel genoemd werd, die hier in de 14° eeuw de gronden bezat
- er een spotdicht was dat luidde : "Leuven zich met drank verblijdt, Mechelen veel sotten slijt, Brussel voert een grote staet, Antwerpen heeft de Lepelstraat"
- in de straat een Leprozenziekenhuis was, ontstaan in 1231 door testament van Nikolaas van Wijneghem,
- dit ziekenhuis gesloten werd door Jozef II en afgebroken werd in 1798
- aan de huisnummers 14-12 dit pittoreske gangetje is, genaamd de
PAARDEKENSGANG of PEERDENGANG
Wist U dat ...?
- dit gangetje uit de XVI° eeuw is met binnenin arbeidshuisjes
- het poortje achteraan de foto toegang verleende aan de Makelarenplaats
Tussen het sociale woningcomplex, gelegen tussen Klooster - Prekers - Willem Lepel -en Van Craesbeeckstraat, vinden wij deze pleinen, die een osae van rust uitstralen
Wanneer men vanaf de Willem Lepelstraat naar het "blokken" complex kijkt, kunt u deze betonnen
COMMANDOBUNKER zien
Wist U dat ... ?
- deze kort na de WO II, in 1948, gebouwd werd door het korps van de Civiele Bescherming van de provincie Antwerpen
- deze diende ter bescherming van nucleaire - bacteriologische en chemische aanvallen
Op de zijgevel van een pand in de
deze tekening "Habbekrats" te bezien valt. Toch ook een bezienswaardigheid !
Als we nu onze stappen richten naar de Nationalestraat dan bemerken we op het pleintje aan de Nationalestraat, een klein poppekastje met daarin de pop van
DE NEUS
Wist U dat ...?
- dit beeldje van de hand van Ine Peetermans was.
- dit een folkloristische figuur was in het Sint-Andrieskwartier
- er nog andere folkloristische figuren rondliepen in de "parochie van miserie", zoals
Zotte RIK Mie CITROEN 't is weer LAGUERRE
de GILLES Stien MATTOT Janneke-de-ZOLDERZEIKER
Blinde MUS Zatte NEL
- dit beeldje een tijdje uit het straattoneel was verwijderd voor herstellingswerken
- dit nu een terug op het pleintje staat, maar enkele meters in de verlengenis van de Prekersstraat
- het pleintje aan de Nationalestraat "Geuzenpleintje" wordt genoemd.
Via de Lange Vlierstraat komen we op het Sint-Andriesplaats,
Wist U dat ... ?
- hier, vroeger, in het midden van het plein een put werd geboord van 200 meter diep, voor het ophalen van water
- deze put slechts een 10tal liter water per minuut gaf en en dus niet produktief was
Aan de hoek van de Pachtstraat, bemerken we een gebouw, waar het voormalige politiebureau van de 4° wijk was gevestigd, om later een filiaal te worden van de
STADSBIBLIOTHEEK
Wist U dat ... ?
- dit gebouw bij defnitief besluit van 7.4.1955 werd opgenomen in de lijst met beschermde gebouwen.
- het op 8.6.1955 verscheen in het Belgisch Staatsblad
Bij het verlaten van de Sint-Andriesplaats komen we in de waar we het gebouw van de voormalige
RIJKSWACHTKAZERNE kunnen bekijken.
Wist U dat ... ?
- dit gebouw dateert van 1875
- dit gebouw overtollig werd sinds de politiehervorming en nu staat te verkommeren
- tegenover dit gebouw, aan het nr 5, het "Multatulitheater" is gelegen
Ten einde van de Lange Vlierstraat komen we aan de Kloosterstraat en zetten onze stappen terug richting zuid, waar we tegenover het pleintje aan de Riemstraat, op de hoek van de Kloosterstraat, deze muurtekening kunnen bekijken als eerbetoon aan Marc Sleen (91 jaar). Het betreft de
TIENDE STRIPMUUR in Antwerpen
Wist U dat ....?
- deze muur werd ingehuldigd op 5 juli 2014
- ze ook een eerbetoon zijn aan Marc Sleen's stripfiguren Nero, Petoetje en Petatje en kapitein Oliepul.
Op het pleintje bevindt zich het statisch standbeeld van
Peter DE GROTE
Wist U dat ... ?
- deze van 1682 tot zijn overlijden in 1725, tsaar was van Rusland
- hij op deze plaats een standbeeld kreeg, wegens zijn verblijf in de Sint-Michielsabdij, die toen gelegen was in de Kloosterstraat.
- dit beeld een geschenk is van de Russische beeldhouwer Georgi Frangoeljan, met als pseudoniem Pjotr Michailov.
Op onze stappen terugkerend vonden we deze prachtige versierde gevel, dat toch ook een bezienswaardigheid is, niet ?
Wij begeven ons nu verder in de Kloosterstraat, tot aan de
waar de aan het nummer 4 dit mooie huis, met poort, van
SINT-JAN kunnen bewonderen
Wist U dat ... ?
- dit gebouw bij definitief besluit van 21.1.1987 werd opgenomen in de lijst van beschermde gebouwen
- dat dit besluit op 25.3.1987 verscheen in het Belgisch Staatsblad
Verder in de straat, aan de nummers 8 en 10 de respectievelijke gebouwen, genoemd
"DEN DONCKEREN NACHT " en "HET VOSKEN"
Wist U dat ...?
- deze beide huizen bij defenitief besluit van 13.1.1978 werden opgenomen in de lijst van beschermde gebouwen
- dat dit besluit op 1.3.1978 verscheen in het Belgisch Staatsblad.
Juist tegenover deze gebouwen, aan het nr 7, een mooi beschilderde voetgangersuitgang van de Hogeschool om de hoek, nl.
DE GAZETTESTEEG
Aan het nummer 31 in de Kloosterstraat, het gebouw
de HELLE
Wist U dat ... ?
- dit gebouw bij een definitief besluit van 28.11.1985 werd opgenomen in de lijst van beschermde gebouwen
- en dit besluit op 11.2.1986 werd opgenomen in het Belgische Staatsblad.
Aan de nummers 11-13-15-17 bevindt zich het
MERCATOR-ORTELIUSHUIS
Wist U dat... ?
- Gerardus Mercator de grootste geograaf van zijn tijd was en de uitvinder van de atlas
- Abraham Ortelius, een Antwerpse aardrijkskundige, cartograaf en geograaf was
- Ortelius zou gewoond hebben in het nr 33-35 van de Kloosterstraat en dus niet in het museum zelf
- het gebouw eveneens door een definitief besluit van 8.2.1946 beschermd is en dat dit besluit op 5.4.1946 verscheen in het Belgisch Staatsblad.
We zijn aan het einde gekomen van de Kloosterstraat, die in de verlengenis over gaat in den "Oever" waar we aan het nummer 21
DE GROOTE POORT aantreffen
Wist U dat ... ?
- dit gebouw beschermd wordt door een definitef besluit van 8.6.1988 dat op 24.12.1988 verscheen in het Belgisch Staatsblad
Op den Oever staat het standbeeld van
JACOB JORDAENS
Wist U dat ... ?
- Jacob Jordaens geboren werd te Antwerpen, in de Hoogstraat 13 en op 85 jarige ouderdom stierf aan de "zweetziekte" (=cholera, TBC en malaria)
- het beeld is van de hand van Jules Pecher
- het in 1886 plechtig onthuld werd in de Van Breestraat te Antwerpen, en 15 jaar later verplaatst werd naar de Geuzen Hofkes (Fr. Rooseveltplaats)
- het 25 jaar later, na verbleven te hebben in Rijkevorsel, nog eens in 1986 verplaatst werd naar de Oever, waar het zijn huidige standplaats heeft gekregen.
Op de Oever bijna aan het standbeeld van Jacobs Jordaens dit stukje geveltekenwerk
Wij zijn nu wel aanbeland op den Oever, maar het was moeilijk om een gepaste wegwijzer in te lassen, daarom gaan we terug in de richting van de Kloosterstraat en nemen nu de eerste straat links en belanden in de Munststraat waar zich het
MUNTHOF zich bevindt
Wist U dat...?
- hier vroeger munten werden gemaakt en geslagen
- deze plaats diende als parkeerplaats voor de politievoertuigen van de Politie Mobiele Brigade, gelegen in de nabije Bogaerdestraat.
- dit nu een plaats is met een "oase" van rust en dat daar vele mooie graffiti-tekeingen zijn aangebracht aan de gevels.
- het werkelijk een plaats is om even te vertoeven
We zitten nu in de Muntstraat en de verlengenis hiervan is de Augustijnenstraat.waar we de toren van de
SINT-ANDRIESKERK kunnen aanschouwen
Wist U dat ... ?
- Pieter Paulus Rubens hier op 13.10.1609 in het huwelijk trad met Isabella Brant
- Petrus de pastoor hier de mis leidde van 1843 tot 1861
- het plein voor de kerk naar hem genoemd werd, nl
HET PASTOOR VISSCHERSPLEIN
Wist U dat ... ?
- op dit plein het beeld "Meditatie" staat van beeldhouwer Raymond Martin, dat een naakte vrouwenfiguur voorstelt op rotsen.
Via de komen we in de Sint-Andrieskerk waar we in de voortuin van de Sint-Andrieskerk het beeldje van
NETJE kunnen bekijken
Wist U dat ... ?
- dit de hoofdfiguur was uit de roman van Lode Zielens "Moeder waarom leven wij ?" (1931)
- dit beeld van Leopold Van Esbroeck hier staat sinds 1975
- het eerste stond naast de spoorwegbaan in de Simonsstraat, waar het onthuld werd op 24.6.1951, vlak bij de plaats waar Lode Zielens, op 28.11?1944, het slachtoffer werd van een V-bom.
- het beeldje in 1962 naar het Archief van het Vlaams Cultuurleven in de Minderbroeder werd ovcergebracht
- het zijn huidige plaats te danken heeft gezien Lode Zielens in de nabijheid, nl Pompstraat 17 geboren werd op 13.6.1901 en er tot zijn 8ste jaar verbleef.
Via de Waaistraat, straatnaam die te danken is uit het feit dat het daar erg waait, komen we op de binnenplaats van de waar het eveneens een oase van rust is en waar men een prachtig zicht heeft op de O.L.V.-Kathedraal
Via één der uitgangen komen we in de Korte Riddersstraat waar we onmiddelijk de prachtig tekening van Suske en Wiske kunnen aanschouwen uit het boek "Het eiland Amoras"'"
We gaan terug richting Sint-Andriesplaats omdat we in de Lange Riddersstraat de beide hieronder beschermde kleine huisjes over het hoofd hadden gezien
Verderop aan het nr 79
het huis de WITTE GRIFFOEN met CALLOÏSGANG
Wist U dat ...?
- dit gebouw dateert van 1515
- het via een smalle deur toegang verschaft tot de Calloïsgang
- de schilder Karel Verlat (1824-1890- in de Lange Ridderstraat zijn atelier had
- Mie Citroen, leurster Maria Theresia Geley, door hem gekozen werd als centrale figuur in volk "Het volk van Antwerpen vernielt het beeld van Alva"
- Mie Citroen een onwettig kind had, nl "Rik" die op 10 jarige ouderdom erkend werd door Henricus van Aken, waarmee zij getrouwd was, en van toen af "Rik van Aken" of "Zotte Rik" (zie bij folkloristische figuren) werd genoemd.
P.S. : het volgende Deel 5 zal handelen over het gedeelte vanaf de Steenhouwersvest, Vrijdagmarkt en modekwartier.
-o-o-o-O-o-o-o-
|