Colette wordt geboren in 1873 als Sidonie Gabrielle Colette in Saint-Sauveur-en-Puisaye waar haar vader belastingontvanger is (gedemobiliseerd uit het franse leger na het verlies van een been). Ze kent een gelukkige jeugd met liefhebbende ouders en vooral haar moeder Sido heeft een enorme invloed op haar. Door slecht beheer verliest haar vader gaandeweg het niet onaanzienlijke familiebezit. In 1891 moeten zelfs meubels verkocht worden.

Op 20 jarige leeftijd trouwt ze met een Parijse playboy Henri Gauthier-Villars, beter bekend als Monsieur Willy. Haar echtgenoot is een bekend journalist, maar in feite schrijft hij niet zelf: hij heeft verscheidene ‘ghostwriters’ ter beschikking.

Na een jaar huwelijk, op een ogenblik dat ze geldgebrek hebben, suggereert hij dat Colette schoolherinneringen zou schrijven, liefst met zoveel mogelijk pikante details.

Het resultaat bevalt hem niet, maar een jaar of vijf later herneemt hij de tekst, vult hem aan en geeft hem uit onder zijn naam als ‘Claudine à l’école’. Dit is het begin van een reeks, voor, voor die tijd alleszins, ‘gewaagde’ boeken, geschreven door Colette en ondertekend door Willy. 

Alhoewel hij openlijk ontrouw is, oefent haar echtgenoot een enorme macht over haar uit en ‘dwingt’ haar te schrijven. Het duurt nog tot 1905 voor ze uit elkaar gaan (de echtscheiding is nog eens vijf jaar later) en Colette zelfstandig gaat leven.
Aangezien Colette nog niet van haar pen kan leven, wordt ze ook pantomime-actrice.
Ze verschijnt o.a. in de Moulin Rouge, samen met haar lesbische vriendin Marquise de Belbeuf (Missy), in een scene die zo’n schandaal veroorzaakt dat de politie ingrijpt.

In 1911 wordt ze verliefd op Henri de Jouvenel en ze trouwen eind 1912, twee maanden na de dood van haar moeder.
Zes maand later wordt haar dochter Colette (Bel-Gazou) geboren. Zijzelf is dan 40 jaar.
Colette blijft schrijven, niet alleen over de Parijse Belle Epoque, maar ook over haar geliefde natuur, de dieren en de planten uit haar geboortestreek.
Tijdens de 1e wereldoorlog is ze ook journaliste aan het front. In 1920 krijgt ze het Légion d’honneur voor haar verdienste als auteur.
In 1923 verschijnt ‘Le blé en herbe’ haar eerste roman die ze alleen met Colette ondertekent (daarvoor ondertekende ze met Willy Colette).

Ze is het meest bekend door haar roman Gigi. Dit boek is twee maal verfilmd, er is een toneelstuk van gemaakt en het verhaal is gebruikt voor een musical.