Caravaggio 1573 - 1610 portret van Caravaggio (eig. Michelangelo Merisi da Caravaggio)
Italiaans schilder met grote invloed binnen en buiten Italië. Caravaggio maakte veel gebruik van clair-obscur (chiaroscuro). Hij creëerde dit contrast veelal d.m.v. strijklicht. Caravaggio brak met de oude gewoonte om figuren symmetrisch en achtergronden in detail weer te geven. De afgebeelde personen behielden echter wel de traditionele monumentaliteit. Zijn latere werk is minder plastisch. Hij groeide op in het dorp waar hij naar vernoemd is: Caravaggio. Hij bracht zijn leertijd in Milaan door, bekwaamde zich in stillevens, en trok rond 1590 naar Rome, waar hij vnl. het straatleven schilderde, totdat hij in bescherming werd genomen door kardinaal Del Monte die hem aan zijn eerste opdrachten hielp. De drie schilderijen (1597-1602) van episodes uit het leven van de apostel Mattheus werden een sensatie: nog nooit was een heilige op zo'n manier geschilderd. Nadien maakte hij vooral bijbels geïnspireerd werk. Zijn karakter was opvliegend: hij kwam vaak in aanraking met de Romeinse wet. Bij een ruzie om een weddenschap over een potje tennis (1606) sloeg hij zijn tegenstander dood, en was hij gedwongen naar Napels te vluchten. Via o.a. Malta en Sicilië ging hij uiteindelijk op weg terug naar Rome, waar voor zijn eerherstel werd gelobbyd. Tijdens zijn omzwervingen leverde hij overigens nog enkele meesterwerken af, zoals De onthoofding van Johannes de Doper. Hij overleed echter voordat Rome bereikt was, vermoedelijk aan een longontsteking, in Porto Ercole. Enkele dagen na zijn dood arriveerde de pauselijke clementie. Caravaggio heeft op veel schilders invloed gehad: buiten Italië op Georges de La Tour en op de schilders van de Utrechtse school, zoals Gerrit van Honthorst, en via hen op onder meer Rembrandt.
Bacchus
CARAVAGGIO trok echter vrij snel de aandacht van belangrijke opdrachtgevers, zoals kardinaal del Monte voor wie hij niet alleen religieuze werken maakte, maar ook zeer sensuele, homo-erotische Bacchusfiguren. De kracht en de emotionaliteit van zijn werk, waarin hij afstand nam van het al te verfijnde en gezochte maniërisme, maakten hem tot een van de meest invloedrijke kunstenaars van zijn tijd. Bacchus is in de Romeinse godsdienst de God van de wijn, de seksuele vrijheid en de vruchtbaarheid hij werd voorgesteld als een naakte of halfnaakte jongeman, vaak met een kroon van klimop en vergezeld door Ariadne of een panter. Ook is bekend dat het kan gaan om een jong, mannelijk lichaam en een vrouwelijk gezicht, mogelijk afkomstig van de Romeinse godin Kàka. Hij werd vooral vereerd in Athene, Thracië, Boeotië, India en op het eiland Naxos, het eiland waar Theseus Ariadne achterliet.
|