Over de mergel van Gelinden zijn talrijke artikels verschenen. Eerwaarde Heer Brouwers Jacques, pastoor in Gelinden tussen 1953 en 1967, heeft in het tijdschrift "Het Land van Loon" een omvangrijke eigen studie gepubliceerd over de mergel van Gelinden. Hetgeen ik nu neerschrijf is gewoon het verhaal over de Gelindense mergel om de onwetenden onder ons te verbazen met het feit hoe een doordeweeks dorp als Gelinden ooit wereldnieuws werd omwille van zijn mergelgroeve. Zestig miljoen jaar geleden (vroeg-tertiair) had onze regio een subtropisch klimaat. De zee overspoelde ons land en op de hoogten groeiden tropische reuzenbomen met daartussen weelderige plantengroei. De zee was zeer visrijk en talrijke vogelsoorten vonden er hun thuis. De eerste schriftelijke vermelding van de mergelkuil in het gehucht Overbroek te Gelinden dateert van 1612. Over een lengte van 300 meter en 10 meter hoog werden drie mergelgroeven uitgebaat. De mergel werd als meststof aangewend voor de plaatselijke landbouwgronden. Men moet weten dat Keizer Karel de Grote en zijn zoon Lodewijk de Vrome al in de achtste eeuw na christus het jaarlijks bemesten met mergel van alle landbouwgronden verplichtte. De mergel was niet alleen meststof, maar ook bouwmateriaal en grondstof voor de pottenbakkers. De OLV basiliek van Tongeren werd gebouwd met mergelblokken. Boussemart Jos van Lille had in 1770 een beroemde pottenbakkerij en porseleinfabriek te Luik. In een handschriift van hem, dat bewaard is gebleven, vinden wij de potaarde of mergel van Gelinden, vermeld tussen de verschillend aardsoorten die hij gebruikte om zijn mengels samen te stellen. Tussendoor wat plaatselijke geschiedenis : In het huis dat bewoond werd door Baptist Ory, woonde vroeger Willem Boden. Hij was de vader van Potbet en de ontginner van één van de drie mergelgroeven. De familie Boden was hier gekend als "bij potterkens". Een lid van de stam Boden was "Joès" of Jozef Boden, bijnaam "de weter". Hij bewoonde het huis dat later eigendom werd van Jozef Steuckers. In de jaren 1860 werd er veel onderzoek gedaan omtrent de mergelgroeve van Gelinden. Rond 1870 ontdekte professor G. Dewalque, hoogleraar aan de Luikse Universiteit, in de mergelkuil van Overbroek de afdrukken van 26 verschillende soorten bomen en planten die thans niet meer bestaan. Hij werd een paar jaren later bijgestaan door de Hoogleraren Graaf Georges de Looz-Corswarem en Constantin Malaise. In het totaal beschikte men nu over 59 fossiele afdrukken van planten, waaronder 33 nieuwe soorten, verdeeld onder 20 families. De meeste fossielen zijn uitgestald in de vitrines 36 en 37 van het Natuurhistorisch Museum in Brussel. Het Britisch Museum te Londen huisvest nog een zestal exemplaren. De Heren onderzoekers hadden een fossiele plantenreeks ontdekt die de schakel vormt tussen de flora van het krijttijdperk en de eerste tertiaire Tijd. Het "nieskruid" dat men ontdekt had nog geen latijnse naam en werd geregistreerd onder de naam "Dewalquea Gelindenensis". Buiten de plantenfossielen werden er ook schelpen gevonden van 23 soorten weekdieren, 15 verschillende vissoorten en een fragment van een niet nader te bepalen vogel. In een houten koffer in de voormalige pastorij te Gelinden werden een aantal mergelblokjes met afdrukken van plantenfossielen bewaard. Ik heb ze onder het beheer van pastoor Ory nog gezien. Toen pastoor Ory verhuisde wegens gezondheidsproblemen kwam de pastorij leeg te staan. De kist is dan verhuisd naar de parochiekerk, maar de mergelblokjes waren verdwenen. Ik hoop dat ze ooit eens terug boven water komen en een veilige plaats krijgen in bijvoorbeeld de parochiekerk. Het is tenslotte Gelindens erfgoed.
Ik ben Vanswegenoven René
Ik ben een man en woon in Gelinden (België) en mijn beroep is Bruggepensioneerd.
Ik ben geboren op 22/03/1947 en ben nu dus 77 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: erfgoed.
Ik ben Vanswegenoven René