1982 – 23 september – Het Nieuwsblad :xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

            Niet te vroeg oordelen over samenvoeging

            DE “BLEKKEN” EN DE “SUSSEN” VERDWENEN IN MECHELSE FUSIE

           De stad die nooit de 100.000 inwoners haalde

“In 1976 werd de stad Mechelen vergroot met een aantal kleinere gemeenten en stukjes van Bonheiden en St.Katelijne Waver.

Hombeek, Leest, Heffen en Walem verloren aan de samenvoeging hun zelfstandigheid evenals Muizen dat vanuit de provincie Brabant naar de Dijlestad overkwam.

Mechelen kreeg door die fusie een inwonerstal van iets meer dan 79.000, waar  er voordien 65.000 ingezetenen waren.

De oppervlakte werd voortaan 68 km2, wat toe te schrijven was aan het feit dat de aangehechte gemeenten vooral landbouwdorpen zijn.

“Vanuit het centrum bekeken is dat een slechte zaak geweest”, zegt het Mechels gemeenteraadslid Oskar Renard (VU). Voor hem had de samenvoeging moeten leiden tot de vorming van een nieuwe stad, een aglommeratie met op zijn minst 100.000 inwoners.

Het ware aangewezen geweest om “residentiële” gemeenten zoals Rijmenam en Bonheiden, waar heel wat stedelingen zijn gaan wonen, bij Mechelen te voegen, samen met de twee Wavers. Dat had zo’n 30.000 inwoners meer betekend en deze gemeenten zijn van ouds op de Dijlestad gericht, hadden daar voor de fusie al bindingen en overeenkomsten mee.

Oskar Renard : “Om politieke redenen heeft men deze voor de hand liggende samenvoeging niet doorgevoerd, in St.-Katelijne Waver en in Bonheiden hadden CVP-parlementairen er belang bij om de aanhechting bij Mechelen te verhinderen”.

(...)

St.-Cecilia

Door de fusie met Mechelen verdwenen in de landelijke gemeente Leest de “Blekken” en de “Sussen”, twee dorpspartijen die mekaar voordien met wisselende kansen de meerderheid betwistten. Al eeuwenlang.

De politiek was er vervlochten met de fanfare en met de verschillende families, meestal boeren of mensen die iets met hun landbouwbedrijf te maken hadden.
De laatste burgemeester van Leest, Frans Lauwers, behoorde met zijn voorzaten tot de “Blekken” of die van Sint-Cecilia, de dorpsfanfare die in 1899 werd opgericht, intussen het predikaat “koninklijk” mag dragen en ten tijde van de onafhankelijkheid bij gelegenheid van de verkiezingen als dorpspartij optrad.

Van oktober 1938 tot bij de aanhechting zijn de “Blekken” onafgebroken aan het bewind geweest.

“Wij hebben onze gemeente nog een cadeau van 18 miljoen onder de vorm van een nieuwe school met turnzaal en refter kunnen meegeven : ze werd “ingehaald” in oktober 1976, vlak voor de fusie, en nu maken alle verenigingen van Leest er gebruik van”, zegt Frans Lauwers met trots.

Hij en zijn mensen hebben niet meer meegedaan aan de verkiezingen.

“Ik ben twaalf jaar burgemeester geweest, in opvolging van mijn oom Miel Verschueren en ik geloof te mogen zeggen dat we ons best gedaan hebben voor Leest, maar met nauwelijks 2.000 inwoners weegt ge niet meer door.”

Hij is in schoonheid geëindigd, heeft zelfs enkele keren de Mechelse burgemeester bezocht om bij de aanloop van de fusie sommige zaken te bespreken en inlichtingen door te geven die van belang konden zijn voor het welzijn van de vroegere gemeente.

Dat achtte hij tot zijn plicht.

Ook hij vindt de doorgevoerde samenvoeging eerder onnatuurlijk.

Als er toch moest gefusioneerd worden dan zou het volgens hem beter geweest zijn dit te doen  met landelijke gemeenten bijeen, bv. Leest, Heffen, Blaasveld en Heindonk.

Toch had de oud-burgemeester het allemaal veel slechter verwacht.

De inwoners kunnen nog op hun gemeentehuis terecht, waar de ene dag een bediende aanwezig is en de andere dag de veldwachter de dienst verzekerd.

Er wordt ook dienstbetoon verricht door de Mechelse schepenen, die beurtelings een of twee keer per week naar Leest en naar de andere deelgemeenten komen.

“Spijtig dat we niet voor alles zoals vroeger op het gemeentehuis kunnen zijn”, zegt Frans Lauwers. Zaken van bouw, waterleiding, geboorte en sterfgevallen (hoewel die laatste twee vooral in materniteiten en ziekenhuizen van het Mechelse plaatsvinden) kunnen er niet meer geregeld worden en dat vindt de oud-burgemeester een achteruitgang tegenover vroeger.

“De fusie was toch bedoeld als middel om de dienstverlening aan de bevolking te verbeteren.”

Anderzijds vindt Frans Lauwers het positief dat de verenigingen ter plekke flink zijn blijven bloeien. Er worden geen hogere toelagen verleend, maar er blijkt wel meer materiële hulp geboden : podia, tafels, stoelen, tentoonstellingspanelen, vlaggen en dergelijke...” en onze fanfare die verleden jaar het wereldkampioenschap in Kerkrade won, kreeg bij gelegenheid van een ontvangst, 26 wimpels, voor evenveel bezoekende muziekverenigingen.”

Vuilkar

Landbouwer Victor Verschueren, wiens historische boerderij aan de Elleboogstraat ligt (noot : Hof ter Haelen) en wiens vader de voorlaatste burgemeester van Leest was, blijkt niet zo erg opgezet met de aanhechting van zijn gemeente bij Mechelen.

Hombeek, Leest en Tisselt, die waren volgens hem op mekaar aangewezen.

Vooral het feit dat “die van de stad” heel wat van z’n landbouwgrond hebben afgenomen voor het oprichten van “sociale woonwijken” zit hem dwars.

Ook het gemis aan dienstverlening op het vroegere vertrouwde gemeentehuis.

“Voor een aantal paperassen moet ge nu in Mechelen zijn, daar dient een halve dag aan besteed te worden. Vroeger was dat allemaal veel gemakkelijker : ge kende de secretaris en de veldwachter en dat ging heel vlot, maar de eerste is naar Mechelen verplaatst en de tweede is eigenlijk bij de stadspolitie ingelijfd. Hij heeft weliswaar een brommer gekregen, maar die schijnt veelal te dienen om tussen Leest en het stad heen en weer te rijden.”

De boer is ook niet te spreken over het verwaarlozen van de landbouwwegen (beste bewijs vindt hij in zijn eigen straat, een veldweg vol putten en bulten) en het minder goed onderhouden van grachten en bermen.

“Omwille van de reinigingsdienst moesten we toch niet bij Mechelen, want die hadden we vroeger ook. Die kwam maar één keer in de week voorbij (nu tweemaal), maar hij nam alles mee wat ge op de straatkant zette, nu is dat een gesleur met vuilbakken of plastiekzakken...”

(...)

Terugkomen

Jos Vanroy, de Mechelse burgemeester is het ermee eens dat de fusie er anders had moeten uitzien : de meer residentiële gemeenten uit de omgeving hadden er moeten bijgevoegd worden, zodat er een stad zou ontstaan zijn van bij de 100.000 inwoners.

“Het voordeel van de samenvoeging met de kleine landelijke gemeenten is dat we veel meer ruimte kregen, we verdubbelden in oppervlakte.”

Anderzijds bleek dat de stadsdiensten weinig afwisten van de toestand in deze landbouwdorpen. Er was geen inzicht in de voorhanden zijnde infrastructuur, geen duidelijkheid over een aantal op het getouw staande projecten en inzake hangende dossiers.

“Wij hebben heel wat moeten bestuderen,opnieuw bekijken en op mekaar afstemmen.”

Als voorbeeld noemt de Mechelse burgemeester het probleem van de riolering en behandeling van afvalwater.

Er moest eenvormigheid in de belastingen gebracht worden en ook in de waterbevoorrading.

Wat de wegen (en ook de landbouwwegen) aangaat, daar diende eerste een volledige inventaris opgemaakt.

“Dat is gebeurd en we zijn nu in de fase van aanbestedingen gekomen. In sommige gevallen aan de uitvoering.”

“We stonden als stad ineens voor problemen waar we niet zo dadelijk mee vertrouwd waren, bv. het tekeer gaan van overstromingen, het versterken van dijken, wij hebben dat aangepakt en denkelijk tot een goed einde gebracht.”

Hetzelfde zegt Jos Vanroy over de werking van het OCMW.

Het heeft allemaal tijd gevergd voor de fusie administratief voltooid was.

De volgende jaren zullen –wie er ook de meerderheid zal uitmaken- jaren van verdere aanpak en uitvoering worden.

“Kom in 1988 eens terug en oordeel dan”.

            SDL”

‘Van Toeters en Trompetten’, het socio-cultureel tijdschrift van de Kon.Fanf. St.-Cecilia gaf daarop volgend kommentaar :

“…In het artikel stelt men dat de ‘Blekken’ en de ‘Sussen’ verdwenen. Maar, in Leest zijn er nog heel wat mensen van voor 1977. We zijn er nog niet zo zeker van dat de beide rassen verdwenen en uitgestorven zijn. Wij kunnen ons enkel afvragen of de ‘Blekken’ nog wel degelijk bestaan !

Inderdaad ! Voor de fusie van de gemeenten waren de ‘Blekken’ in het omliggende gekend als de politieke vleugel van de Kon.Fanf. ‘St.-Cecilia’ Leest. De Blekken waren toen misschien beter gekend op politiek dan op muzikaal gebied. Nu is dat wel anders ! Onze fanfare heeft het zelfs op internationaal gebied heel ver gebracht. De ‘Blekken’ op politiek gebied zijn nooit buiten Leest geraakt, niet op nationaal gebied en zeker niet op internationaal niveau. Maar de ‘Blekken’ bestaan nog wel degelijk. Alleen hebben ze een andere inhoud gekregen. Sedert 1977 wordt alle energie gebruikt voor het musiceren en in 1978 leverde dat al een eerste wereldtitel op.

Sedert 1977 vielen ook de politieke bindingen weg die de ‘Blekken’ bijna een eeuw hadden samengebonden. Nu zullen de meeste politieke strekkingen wel in de fanfare aanwezig zijn, de een al meer dan de ander. Met het wegvallen van die politieke binding van voor 1977 is er stilaan ook een mentaliteitsverandering gekomen. De vroegere (van voor de fusie) of de ‘Oude Blekken’ waren een speciaal ras. Ze waren zoals de ‘Oude Belgen’ in hun tijd, zowat meer dan 2.000 jaar geleden. De ‘Oude Blekken’ deden alles voor mekaar. De een hielp de ander waar het kon. Als de een in moeilijkheden zat, ging de ander hem helpen. Die moest dat dan nog niet vragen ! Alles werd gedaan als een echte ‘vriendendienst’. En nu…?

Het ras van de ‘Oude Blekken’ bestaat nog. Maar stilaan worden het gewone Blekken.

’t Is zoals met de vaderlandse geschiedenis. Caesar schreef over de Oude Belgen dat ze de dappersten waren van alle Galliërs. Later zijn ze ook opgeslokt in het grote Romeinse rijk en verdwenen ze in het geheel.

Zal het zo ook niet gaan met de ‘Oude Blekken’ ? Zullen dat ook geen gewone ‘Blekken’ worden ? Zullen ze dat gemeenschapsgevoel niet verliezen dat hen jaren heeft samengehouden ? Zullen de Blekken zonder die politieke binding van vroeger en met de politieke verscheidenheid van het huidige ogenblik nog voor mekaar blijven zorgen en mekaar blijven steunen ook al heeft de een een andere politieke opvatting dan de ander ?

In een van de vorige afleveringen schreven we dat de vereniging zich niet meer bezighoudt met politiek en dat is in de huidige omstandigheden maar best ook. Dit betekent niet dat muzikanten of leden niet meer aan politiek mogen doen. Iedereen mag zijn overtuiging hebben. Er is nog de vrijheid van mening en de vrijheid van overtuiging. Iedereen mag ook lid zijn van andere verenigingen, ook al is dat een politieke groepering.

De hoofdzaak is echter : blijven we op mekaar steunen ? Kunnen we op mekaar blijven rekenen ? Blijven we mekaar helpen ?

Of zal over een aantal jaren het volgende artikel in de krant verschijnen…?

DE TRAGEDIE : de ‘BLEKKEN’ verdwenen.

Het zal er niet komen als we dat zelf allemaal willen !!! Het is daarom zeker niet de bedoeling met een nieuwe politieke partij te starten. De stembiljetten waren op 10 oktober ll. al meer dan groot genoeg. Als daar nog eens vroegere partijen van de Mechelse randgemeenten zouden bijkomen, dan zouden de stemhokjes weer eens te klein zijn.
Die in Leest werden gebruikt, zijn nog maar pas vernieuwd…

En anderzijds is er toch weer de geschiedenis die zch herhaalt…

Zo ging het met de ‘Oude Belgen’ !

OUDE BELGEN                       BELGEN                      BELGSKES

En…zo gaat het met de…

OUDE BLEKKEN          BLEKKEN                     ………………

Daartegen is meer één remedie : HET EEUWIGE VUUR.”

Foto ‘s : (Nieuwblad)

-Herberg “In den Bareel”, het lokaal van de vroegere “Sussen”, na de fusie enkel nog voor verenigingen en niet meer voor dorpspartijen. 

-Vic Verschueren, landbouwer en voorzitter van de fanfare Sint-Cecilia :“Ze pakken onze grond af en aan de landbouwwegen wordt niks gedaan”.

-Burgemeester Jos Vanroy.