|
5/11 We staan nu dichter aan de nucleaire afgrond dan in 1962 - Niburu
Bovenstaande is het resultaat van een alarmerende analyse van de hedendaagse nucleaire dreigingen door de lens van historicus Ferdinand van Gorp, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Van Gorp, een expert in Koude Oorlog-geschiedenis, vergelijkt de huidige geopolitieke spanningen met de Cubacrisis van 1962 – een moment waarop de wereld op de rand van een nucleaire oorlog balanceerde.
Als je rond kijkt in ons land dan schijnt er niet een Russische dreiging te bestaan. Hetgeen Rob Jetten kakelt vindt men belangrijker dan de situatie op het wereldtoneel.
Een situatie die volgens experts nu gevaarlijker is dan ten tijde van de zogenaamde Cuba crisi op het hoogtepunt van de Koude Oorlog in 1962.
Dit artikel, gepubliceerd in De Morgen, biedt een alarmerende analyse van de hedendaagse nucleaire dreigingen door de lens van historicus Ferdinand van Gorp, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Van Gorp, een expert in Koude Oorlog-geschiedenis, vergelijkt de huidige geopolitieke spanningen met de Cubacrisis van 1962 – een moment waarop de wereld op de rand van een nucleaire oorlog balanceerde.
Hij concludeert dat de situatie nu nog gevaarlijker is, vanwege de multipolaire wereldorde met meerdere nucleaire machten en een gebrek aan diplomatieke remmen. Het stuk, geschreven in een journalistieke stijl met veel directe citaten van Van Gorp, benadrukt recente ontwikkelingen zoals de oorlog in Oekraïne, spanningen rond Taiwan en de nucleaire ambities van landen als Noord-Korea en Iran. Het artikel dient als wake-up call, met de boodschap dat miscalculaties nu sneller kunnen escaleren dan tijdens de bipolaire Koude Oorlog.
Van Gorp's kernboodschap is dat de huidige wereld complexer en onvoorspelbaarder is dan in 1962. In plaats van een duel tussen twee supermachten (VS en Sovjet-Unie) spelen nu meerdere actoren een rol: Rusland, China, de Verenigde Staten, Noord-Korea en zelfs niet-staten als terroristische groeperingen. Dit leidt tot een 'complexer speelveld', zoals hij het omschrijft, waarin nucleaire retoriek een routineus politiek instrument is geworden.
Een cruciaal voorbeeld is Ruslands dreigementen in 2022 om nucleaire wapens in te zetten tegen westerse steun aan Oekraïne – een tactiek die de spanningen opvoert zonder directe escalatie, maar de drempel voor fouten verlaagt.
Van Gorp waarschuwt: “De situatie is gevaarlijker dan in 1962, omdat we nu te maken hebben met een complexer speelveld waarin miscalculaties sneller kunnen escaleren.” Hij wijst ook op het verval van diplomatieke mechanismen, zoals de hotline tussen Washington en Moskou, die tijdens de Koude Oorlog levensreddend waren. In plaats daarvan domineren sociale media en populistische leiders, die nucleaire dreigementen inzetten voor binnenlands applaus.
Een groot deel van het artikel duikt in parallellen met het verleden om de urgentie te onderstrepen. De Cubacrisis van oktober 1962, toen Sovjet-raketten op Cuba de VS dwongen tot een blokkade, wordt als ijkpunt genomen. Die crisis eindigde miraculeus door geheime onderhandelingen tussen Kennedy en Chroesjtsjov, inclusief een belofte om Jupiter-raketten uit Turkije te verwijderen.
Van Gorp contrasteert dit met vandaag: “In 1962 was er nog een rationeel besef van wederzijdse vernietiging; nu ontbreekt dat soms bij leiders als Poetin of Kim Jong-un.” Een ander voorbeeld is de Berlijnse Crisis van 1961, met de bouw van de Muur als nucleair schaakspel.
Hij trekt een lijn naar hedendaagse hotspots, zoals China's nucleaire oefeningen rond Taiwan in reactie op Amerikaanse wapenverkopen – een echo van de Cubacrisis, maar met een Aziatisch twist. Van Gorp benadrukt dat historische lessen, zoals de noodzaak van 'rode lijnen' en backchannels, genegeerd worden.
Hij citeert het bijna-incident met een Sovjet-onderzeeër in 1962, die per ongeluk een torpedo afvuurde, als waarschuwing: “Zulke haarsnede-momenten zijn nu waarschijnlijker door de toename van cyberdreigingen en hybride oorlogvoering.”
Het artikel schetst een gedetailleerd beeld van hedendaagse risico's, gesteund door feiten en voorbeelden. Centraal staat de Russisch-Oekraïense oorlog, waar Poetin nucleaire doctrine aanpast om 'escalate to de-escalate' toe te passen – een strategie om conventionele nederlagen met atoomdreigementen te compenseren.
Van Gorp noemt specifiek de dreiging van tactische kernwapens in Europa, wat de NAVO's artikel 5 zou activeren en een kettingreactie kan veroorzaken. Andere dreigingen omvatten:
Noord-Korea: In 2023 versnelde Kim Jong-un nucleaire tests, met meer dan 30 lanceringen, wat VN-sancties uitlokte maar proliferatie aanmoedigt.
China: Beijing's arsenaal groeide van 350 naar potentieel 1.000 kernkoppen tegen 2030, met een onduidelijke 'no-first-use'-doctrine die rivaliteit met de VS rond Taiwan verergert.
Iran en het Midden-Oosten: Teherans uraniumverrijking nadert wapenniveau, wat Saoedi-Arabië en Israël dwingt tot eigen nucleaire overwegingen, een regionale wapenwedloop. Van Gorp voegt toe: “De dreiging van nucleaire wapens wordt nu gebruikt als een politiek instrument, wat de kans op miscalculatie vergroot.” Hij wijst ook op technologische risico's, zoals AI in commandosystemen, die menselijke fouten kunnen versnellen.
Van Gorp schetst een spectrum van scenario's, van hoopvol tot catastrofaal, om de lezer te confronteren met keuzes.
Optimistisch: een diplomatieke doorbraak, geïnspireerd op de Helsinki-akkoorden van 1975, met een nieuwe ontwapeningsronde via de VN of bilaterale talks. Hij noemt de New START-verdragverlenging als potentieel startpunt, mits Trump of Biden ernaar handelen.
Pessimistisch: een onbedoelde escalatie, zoals een cyberaanval op nucleaire installaties die als aanval wordt geïnterpreteerd, leidend tot een 'limited' kernoorlog die uit de hand loopt.
Een derde pad is proliferatie: als Iran een bom krijgt, volgen anderen, wat een 'domino-effect' veroorzaakt. Van Gorp waarschuwt dat de VN-Veiligheidsraad verlamd is door veto's, en pleit voor burgerinitiatieven en druk op leiders. Zijn citaat vat het samen: “Zonder dialoog is een nucleaire confrontatie niet langer ondenkbaar.”
Het artikel eindigt met een dringende oproep tot actie, waarbij Van Gorp de huidige generatie leiders maant om historische wijsheid toe te passen. “We staan op een drempel die gevaarlijker is dan ooit, maar ontwapening is nog steeds mogelijk als we nu handelen,” stelt hij.
De toon is somber maar niet fatalistisch: de Cubacrisis leerde ons dat rationaliteit kan zegevieren, maar alleen met moedige diplomatie.
Het stuk sluit af met een bredere reflectie op de mensheid's kwetsbaarheid – met 13.000 kernkoppen wereldwijd, genoeg voor meerdere apocalypsen – en roept overheden op om nucleaire non-proliferatie prioriteit te geven boven geopolitieke ego's.
|