Als je er Keynes goed op naleest, ging het bij hem ook over het vastleggen van de nodige reserves bij hoogconjunctuur, zodat de overheid kon bijspringen in periodes van crisis. Onder druk van de groeiende welstand heeft men dat echter uit het oog verloren. Men heeft Keynes dus niet volledig toegepast. Hij geloofde ook niet in een voortdurende welvaartsgroei. Hij dacht dat men op een bepaald ogenblik een voldoende niveau van welstand kon bereiken, waarna een stationaire toestand mogelijk zou zijn.

Toen het systeem blokkeerde, kregen we een neoliberale politiek, die het ook meende te weten: namelijk het absolute geloof dat een totaal vrije markt tot meer welvaart moest leiden. Ook dat is fout gelopen: kijk naar de recente financiële en economische crisis.

Dat een totaal vrije markt kan leiden tot grote ecologische schade hebben we gezien met de olieramp in de Golf van Mexico. Om kosten te sparen heeft men daar olieboringen niet met de nodige zorgvuldigheid uitgevoerd, en sloeg men waarschuwingen van experts in de wind. De gevolgen waren duidelijk.

Door het uitbannen van de CFK's kregen we het ozon probleem onder controle. Iets analoogs deed zich voor met de zure regen. Nu is het moment gekomen om de opwarming van de aarde aan te pakken. Op dat vlak zal de overheid, via mondiale akkoorden, de vrije markt aan banden moeten leggen. Die zal immers niet spontaan aan een autoregulatie beginnen.

We hebben hier te maken met een typisch voorbeeld van 'the tragedy of the commons' (Garrett Hardin) (de tragedie van publieke goederen) Hij beschreef hoe volledige individuele vrijheid bij gemeenschappelijk gebruik van goederen, leidt tot een overexploitatie ervan. Elk individu streeft naar maximalisatie van het eigen voordeel terwijl de kosten, die dat particuliere voordeel met zich meebrengt, wel worden verdeeld over alle gebruikers van die goederen. Neem als voorbeeld de visserij: vissen zijn nog altijd 'publiek goed' die iedereen mag vangen. Wanneer bedrijven met een grote moderne vloot aan de slag gaan kunnen die enorme hoeveelheden vis ophalen. Anderen zullen op hun beurt van dit gemeenschappelijk goed willen vissen, maar door die concurrentie zal de oceaan langzaam uitgeput geraken Er zijn libertariërs die ervoor pleiten om de oceanen te privatiseren, die dus bepaalde gebieden toekennen aan bepaalde eigenaars, die er belang bij hebben dat het visbestand niet verdwijnt en dus hun vangsten zullen beperken. De vraag is echter wie deze gebieden zal afbakenen en met welk recht? In de oceanen heb je daarenboven stromingen die alle inperkingen zullen overschrijden.En voor de vervuiling van de lucht is die benadering al helemaal niet mogelijk. Wie plaatselijk lucht vervuilt, vervuilt de hele atmosfeer. De enige oplossing is het opleggen van wereldwijde regels, zoals verplichte quota bij het vissen, of CO2 uitstoot regulering bij luchtvervuiling.

Stilaan zal blijken dat echt werkzame Kyoto-akkoorden onvermijdelijk zijn, met organisaties die ze kunnen afdwingen.

Kortom, we moeten langzaam evolueren naar een wereldregering die ons, op wereldvlak, tegen de 'Tragedy of the Commons' moet beschermen. Dat is spijtig genoeg niet voor morgen, maar vroeg of laat wordt dat onvermijdelijk, althans als we deze wereld leefbaar willen houden.

Over ethiek: Moet er geen universele democratische macht bestaan die de ethische normen kan afdwingen?

Dat is inderdaad gewenst, maar dan moeten we wel twee garanties inbouwen. Ten eerste moet die wetgeving gebaseerd zijn op een brede consensus, bijvoorbeeld een duidelijke omschrijving van de misdaden die volgens iedereen onaanvaardbaar zijn. Ten tweede moeten we zeker zijn dat de rechters die daarover moeten oordelen, strikt de wetgeving volgen en een jurisprudentie opbouwen die vatbaar is voor kritiek. Rekening houdend met het feit dat de kapitalistische ordening van de economie en de financiën intrinsiek amoreel is,heeft een mondiale verspreiding ervan nood aan een democratisch gelegitimeerde tegenmacht die controle kan blijven uitoefenen. Anders-globalisten hebben gelijk wanneer ze betogen dat veel van de internationale organisaties die we vandaag kennen, die democratische legitimiteit niet hebben. Een positieve evolutie is alvast het Internationaal Strafhof in Den Haag, hoewel ook dat niet volmaakt is omdat veel landen niet meewerken.

We moeten streven naar een universalisering van het recht en van een wereldlijke ethiek.