Vertegenwoordigers uit welzijnsveld trekken aan alarmbel

Welzijns- en Gezondheidsraad van de provincie Antwerpen vreest voor gevolgen bij het verdwijnen van provinciale tussenniveau

De Welzijns- en Gezondheidsraad van de Provincie Antwerpen trekt stevig aan de alarmbel. De vernieuwde taakstelling die de Vlaamse regering oplegt aan de provincies baart de vertegenwoordigers uit het sociale werkveld grote zorgen. Vlaanderen wil persoonsgebonden aangelegenheden zoals beleid rond Welzijn en Gezondheid grotendeels overnemen. Daardoor zullen heel wat samenwerkingen en innovatieve projecten in de toekomst niet meer mogelijk zijn. “We voelen ons zondermeer in de steek gelaten. Als de provincies verdwijnen, verliezen we een onmisbare neutrale partner en kunnen we geen nieuwe initiatieven meer uitrollen.”, zegt François Boddaert van de provinciale Welzijns- en Gezondheidsraad.

De welzijns- en gezondheidsraad bestaat uit vertegenwoordigers van

sociale organisaties en het werkveld. “Deze raad detecteert regionale behoeften en signaleert noden, problemen, vernieuwingen, tendensen die zich in het werkveld voordoen. Vanuit hun praktijkervaring adviseert de raad bij de voorbereiding en de uitvoering van het provinciaal welzijnsbeleid.”, verduidelijkt Boddaert.

Grote bezorgdheid

In het huidige ontwerp van de Vlaamse regering staat dat de persoonsgebonden aangelegenheden, en meer specifiek de welzijnsbevoegdheden, grotendeels bij de Vlaamse overheid gecentraliseerd worden. Dat baart de Welzijns- en Gezondheidsraad grote zorgen. “Er is nood aan een intermediair bestuur zoals de provincie, die  dicht bij het werkveld staat én voldoende schaal heeft om iets in beweging te zetten. Het is naast een gezaghebbend en intersectoraal bestuur ook een neutrale, aanspreekbare en herkenbare partner. Als deze korte lijn wegvalt, verliezen we een onmisbare schakel in de realisatie van bovenlokale samenwerkingen en innovatieve projecten. Bovendien vrezen we dat een rigide opsplitsing tussen persoons- en grondgebonden bevoegdheden een integrale benadering in de weg staat. Denk bijvoorbeeld aan het vrijwilligerswerk dat zich niet enkel afspeelt binnen de zorgsector (persoonsgebonden), maar ook  in andere grondgebonden materies zoals toerisme. De ene vrijwilliger mag dus nog wel ondersteund worden door de provincies en de andere niet? Wat met de provinciale ouderenadviesraad die in de schoot van de Dienst Welzijn ontstaan is en nu door de dienst ondersteund wordt? Zij geeft ook advies over grondgebonden aangelegenheden zoals wonen en mobiliteit. Wie gaat deze adviesraden ondersteunen? Dit kan je niet vanuit één ooghoek benaderen.”, beklemtoont Boddaert.

Provinciale realisaties: enkele voorbeelden

“De provincie zet in op het geven van impulsen aan vernieuwende projecten.”, zegt Boddaert.  Alleen zo kunnen we innovatief blijven. Met deze impulssubsidie kunnen organisaties in een beginfase experimenteren en bij gunstig resultaat de ideeën omzetten naar regulier beleid.” Denk bijvoorbeeld aan de projectoproepen Vrije tijd voor kinderen in armoede. Hiermee willen we vernieuwende experimenten die het welzijn van kinderen bevorderen, met specifieke aandacht voor het terugdringen van kinderarmoede, stimuleren. Een ander voorbeeld is TEJO. Dit staat voor therapeuten voor jongeren. Het is een vrijwilligersorganisatie waar jongeren tussen 10 en 20 anoniem en gratis terecht kunnen voor kortdurende therapeutische begeleiding.

Na een succesvolle werking in Antwerpen werd een opstartsubsidie voorzien voor een TEJO-werking in Mechelen, Turnhout en Lier.

De afgelopen jaren experimenteerde de provincie op vraag van de Vlaamse overheid met een samenwerkingsmodel rond intrafamiliaal geweld. Er werd een traject uitgewerkt tussen hulpverlening, politie, justitie en lokale besturen om slachtoffers en plegers te begeleiden. “Dit CO3-model blijkt bijzonder succesvol en zal uitgerold worden in heel Vlaanderen. Zonder de experimentele fase op provinciaal niveau was dit nooit gelukt.”, verzekert Boddaert.

Oproep

“De sterke betrokkenheid van het werkveld en de representatieve vertegenwoordiging van de Welzijns- en Gezondheidsraad leidt tot netwerken tussen organisaties en/of lokale besturen. De werking van de actoren kent een betere afstemming, de expertise wordt verhoogd en leemten in het zorg- en dienstverleningsaanbod opgespoord en aangepakt.”

De provinciale Welzijns- en Gezondheidsraad roept de Vlaamse regering op om bij de implementatie van haar beleid rekening te houden met hun bezorgdheden. “Het succesvolle overlegmodel van de provincie Antwerpen mag niet teloor gaan. Dankzij het provinciaal initiatief wordt regionale en intersectorale samenwerking gestimuleerd en is een innoverend beleid mogelijk. We vrezen dat de onschatbare expertise van de provincies en hun professionele ondersteuning verloren gaat. Hoe dan ook is een intersectoraal advies- en inspraakorgaan op provinciaal niveau nodig, liefst onafhankelijk van de regelgevende (sectorale) overheid!”, pleit Boddaert.

Getuigenissen uit het werkveld

Kempens Welzijnsplatform –  voorzitter Mon Verrydt:

“We kunnen altijd rekenen op de deskundige inbreng vanuit de provincie als het gaat over inzicht in de welzijnsvoorzieningen en de noden in de welzijnssectoren. Er is  inzicht in de data, de nieuwe noden en ook wijzigingen in de reglementering en opportuniteiten om startende of experimentele initiatieven te ondersteunen.”

Het Huis-Antwerpen vzw – algemeen coördinator Rita Hey:

 “Het Huis-Antwerpen vzw weet uit ervaring hoe onontbeerlijk de provinciale steun is. Het kon al meermaals op de provincie rekenen voor financiële ondersteuning van haar vormingsactiviteiten en de uitbouw van nieuwe projecten. Als organisatie die volledig op vrijwilligers draait, is deze steun onmisbaar.”

Nachtzorg Antwerpen – Voorzitter Hugo Goedemé:

“De provincie Antwerpen faciliteert de sectorale en intersectorale samenwerkingsverbanden, initieert een overlegplatform, geeft initiatieven een stimulans, en neemt de rol op van intermediaire tussen de organisaties en sectoren, waarbij zij er over waakt dat alle partners - ongeacht politieke of andere kleur -betrokken worden bij alle fora.”

Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Antwerpen – algemeen directeur Stef Anthoni:

“Voor het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Antwerpen is de ondersteuning van de provincie van zeer groot belang. Zij hebben het mogelijk gemaakt om onze werking provinciaal goed uit te bouwen en te verankeren. Zij zijn financieel steunend, maar ook regio-stimulerend. De provincie is perfect geplaatst om het gesprek met de lokale en regionale besturen aan te gaan en in een gezamenlijke visie iedereen bij de hulp te betrekken en voor zijn verantwoordelijkheid te stellen.Dit gaat over de grenzen van de subsidiërende administraties en ministeries heen. De provincie is stimulerend op het vlak van vernieuwing en het opzetten van experimenten in hulp en samenwerking. Dankzij een startsubsidie gedurende een aantal jaren konden experimenten ontwikkeld worden, zonder dat dit in gans Vlaanderen al direct moest geïmplementeerd worden. Daardoor kunnen er zaken uitgetest en bijgestuurd worden in nauw overleg met alle betrokken partijen, vooraleer een ruimer initiatief van start gaat.Als de rol van de provincie weg valt, zullen ze hem binnen afzienbare tijd op één of andere manier terug moeten uitvinden.”

CAW De Kempen – psychologe Lotte Theuwis:

“Met al onze vragen kunnen we steeds terecht bij het provinciale steunpunt. Zij toont ons de juiste weg met praktische vraagtekens. Ze organiseert overleg met andere partners in de provincie om inhoudelijke twijfels, moeilijkheden of hinderpalen te bespreken. We leren van de successen van de projecten van onze provinciale collega's. De provinciale werking heeft duidelijk een meerwaarde!”