Pont-sur-Sambre ligt zoals Bavay vlak aan de Belgische grens, beide plaatsen zijn de moeite waard om te verkennen. Pont-sur-Sambre had vroeger industrie, en is nu vooral bekend voor het toerisme: wandelen, watersport, wellness. Pont-sur-Sambre is historisch interessant omwille van zijn ligging op de Romeinse heirweg Bavay – Aulnoy Ameries.

In het centrum staat La Tour du Guet : een uitkijktoren van 18 m. hoog; 17de eeuws, een historisch monument. Verderop La Maison du Patrimoine en het Parc naturel Régional de l’Avesnois. Op enkele kilometers la fôret de Mormal: wandelroutes zijn er volop.

Kerk Notre-Dame de Quartes was een pelgrimsoord tegen de 'vierdaagse koorts' (la fièvre de quarte; een soort malaria - koorts); deze kerk had al een vermelding in 1125; de oudste bewaarde delen zijn 15de eeuws.

Bavais - Bavay (Bagacum).

Dit belangrijk historisch centrum is een aanrader in de eerste plaats voor zijn museum en archeologische site met een Gallo-romeins forum van 25 000 m2, het grootste van Noord – Europa. Bavay was in de Gallo-Romeinse tijd de hoofdplaats van de Civitas Nerviorum in “Belgica Secunda”. In Noord-Gallië was Bavay een belangrijk knooppunt van heirbanen: ‘la cité des 7 voies romaines’. De belangrijkste heirbaan vormde de verbinding met Keulen. Bavay was tot de 3e eeuw een belangrijk bestuurlijk en handelscentrum. De opgravingen met onder andere het forum en het museum geven een beeld van wat Bavais moet geweest zijn. Het Forum was wel niet in verhouding tot het eerder geringe inwonersaantal.
Vlak voor het forum is er een zeer mooie tentoonstellingsruimte met een permanente audiovisuele ruimte voor 3D animatie, met op elke zetel een bijhorend brilletje, audiofoon (verschillende talen, ook Nederlands) en een navigatieknuppel voor de interactie. Hoewel het verhaal aan de magere kant is en gekunsteld aandoet, geeft het geheel een goed beeld van het vroegere forum. Het didactisch lokaal bij de ingang is bedoeld om o.a. mozaïeken te maken en volgens de opzichters komen zowel leerlingen van de lagere school als de universiteit naar hier. De tentoonstelling ging over de forums in het algemeen. Zeer mooi voorgesteld met duidelijke uitleg, tekeningen en objecten. Spijtig dat deze tentoonstelling tijdelijk is.

Condom

Condom departement Gers, regio Midi-Pyrénées, op Via Podiensis (étape jacquaire = pelgrims voor Compostella); de pelgrims kwamen van La Romieu en trokken verder naar Larressingle. Was belangrijk vanaf 14de eeuw, o.a. door oprichting van een hospitaal Saint- Jacques (Les hospices), voor 'femmes de mauvaise vie' maar ook voor pelgrims, gebrekkigen en armen. De overnachtingen voor de pelgrims gebeurden met verschillende personen in een bed, wat de gewoonte is en interessant voor warmte en plaatsbesparing.
We hadden vooral belangstelling voor de kathedraal Saint-Pierre de Condom die in zijn huidige situatie dateert van rond 1400. Deze bijzonder kerk kende periodes van bloei en verval en is een voorbeeld van zuiderse gotiek. Sommige elementen laten ons flamboyante gothiek zien. De buitenkant is merkwaardig o.a. het portaal met 'levendige' personages en engelen.
Het klooster ernaast had veel te lijden door plunderingen en verval.
Daar Condom het einde betekende van onze voettocht, hadden de organisatoren een deel van dit klooster (stedelijk eigendom; grote overdekte binnenplaats als ontmoeting- en feestruimte) ingericht voor de afscheidsviering. We zaten op stoeltjes van de gemeente, we hielden een bezinning en we dronken wijn. Origineel en bijzonder geslaagd.

http://fr.wikipedia.org/wiki/Cath%C3%A9drale_Saint-Pierre_de_Condom

Cahors

Cahors is de hoofdstad van het departement Lot en ligt in een meander van de rivier de Lot en is bijna volledig omgeven door water (Opm. de meeste departementen kregen de naam van de rivier). Toeristische trekpleister en bekend voor de AOC Cahors wijn. Cahors was een welvarende stad in de Middeleeuwen. In 1360 tijdens de Honderdjarige Oorlog, werd het aan de Engelsen overgedragen. Dan begon het verval, pas in de 19e eeuw kwam er een heropflakkering en in de laatste decennia. De bevolking vluchtte en de vrijwel verlaten stad heeft zich nooit helemaal hersteld.
Cahorsin: betekent woekeraar; sommige handelaren van Cahorswerden rijk in de 13e en 14e eeuw door het verstrekken van leningen. Te merken aan de rijke huizen in Cahors (muren in baksteen, arcades en de gebeeldhouwde delen in natuursteen). 
De Romaanse Cathédrale St.-Etienne Is een van de meest oorspronkelijke koepelkerken van het ZW. Staatin het hart van de oude stad aan de place Aristide-Briand. Het Romaanse schip is uitgebreid met gotische kapellen. De twee grote koepels, die met 14de eeuwse fresco's zijn versierd, doen het interieur ruim lijken. De laatgotische kruisgang heeft mooi snijwerk. Het mooiste van de kathedraal is het 16de eeuwse timpaan boven de noordelijke deur, waarop de Hemelvaart van Christus, gedragen door engelen, wordt afgebeeld. Dit monumentaal bouwwerk is opgebouwd uit diverse onderdelen uit verschillende tijdperken van de 11e tot de 17e eeuw. Het schip is afkomstig van het oude deel in Romaanse stijl, dat in 1120 gebouwd is. De apsis waaraan in de 12e eeuw begonnen is maar die tussen 1285 en 1293 herbouwd is, is gebouwd in de gotische stijl. In het begin van de 14e eeuw is de oostelijk kant van de kerk vernieuwd na het slopen van de aanpalende huizen. In de 15e en 16e eeuw is aan de binnenkant van de kerk verbouwd, met name in de kapellen. In die tijd wordt ook het klooster gebouwd, dat een uitbundig voorbeeld is van de gotiek. La Chantrerie, een van de mooiste monumenten in de oude stad, nu een expositieruimte.

De beroemde 14de eeuwse Pont Valentré, met zeven gotische bogen en drie verstrekte torens is een voorbeeld van middeleeuwse militaire bouwkunst. De torens moesten de toegang tot de stad verdedigen. Het bouwen van de brug heeft 70 jaar geduurd, daar is ook de mythe van de duivel ontstaan. De bouwmeester van de brug zou zijn ziel aan de duivel verkocht hebben, maar met een list probeerde hij ervan af te komen. Als represaille brak de duivel elke nacht af wat er de dag ervoor aan de centrale toren toegevoegd was. Bij de restauratie in de 19e eeuw is daarom een duivel in de toren toegevoegd. Je gebruikt daarvoor best een verrekijker. Een van de belangrijkste toeristische trekpleisters.
Er is een mooie wandeling gemaakt langs de stadstuintjes. Je komt zo op de Boulevard Gambetta, de hoofdstraat van Cahors die met platanen omzoomd en is genoemd naar de beroemde 19de eeuwse radicale politicus Léon Gambetta, uit de stad afkomstig. De winkels hier en de nabijgelegen overdekte markt bieden allerlei lokale lekkernijen, waaronder de rijke, volle wijn van Cahors, vin noir genoemd. Ten oosten van de Boulevard Gambetta ligt de oude wijk, met huizen die aan een glorieus verleden herinneren. Stegen Bruggen die de stegen kruisen werpen schaduwen op de straten. In het licht zijn de renaissanceramen, het stenen snijwerk en de fijn afgewerkte draagstenen van de indrukwekkende herenhuizen te zien. Eén van de fraaiste is Hótel Roaldès, quai Champollion, met een zuidgevel van hout en verweerde rode baksteen, en een loggia en toren in Italiaanse stijl.
Grote bouwwerken: Hôtel de Ville (1837-1847), het theater, het paleis van justitie en de bibliotheek. Het deel van de stad tussen de Boulevard Gambetta (de winkelstraat midden door de stad) en de Lot is het bekijken waard.

Conques: een ommetje maar de moeite waard

We dienden met de auto een ommetje te maken van anderhalf uur; we hebben het ons niet beklaagd. Conques blijft in ons geheugen als een topmoment bij onze verkenning van kerken en routes naar Compostela in Frankrijk. Geen wonder dat het vroeger (in de Middeleeuwen vooral) en nu symbool voor de pelgrims naar Compostela. In 1998 kwam Conques op de lijst van Werelderfgoed. De diensten voor Toerisme Conseil Régional Midi-Pyrénées erkende zijn belang in 2008 door Conques uit ter roepen tot een van de Grands Sites van de Midi-Pyrénées. Voor verdere info en afbeeldingen: http://fr.wikipedia.org/wiki/Conques
Conques is een klein dorp (departement Aveyron; arrodisement Rodez; Midi-Pyrénées) in Frankrijk en is een van mooiste plaatsjes van Frankrijk met een schitterende abdijkerk van Sainte Foy en typische straatjes en pleintjes. Goede accommodatie voor eten en drinken. Voor logies kan je ook terecht bij de paters. Vooraf reserveren is nodig en wat verplichte bezinning moet/kan je erbij nemen. Het dorp is verkeersvrij: je parkeert op grote parkeerplaatsen net voor de dorpskern. De weg ernaar toe is kronkelend en lang. Conques was en is bekend als etappeplaats op de route naar Compostella - Via Podiensis. De pelgrims werden vooral aangetrokken door de relieken van de heilige Foy, een jonge martelares uit de 4e eeuw. De abdijkerk van Sainte Foy dateert uit de 12e eeuw en is gebouwd in de Romaanse stijl. Ze bevat een beroemd gebeeldhouwd timpaan: het Laatste Oordeel. In de 19e eeuw redde de schrijver en inspecteur van de monumentendienst Prosper Mérimée (weeral hij...) de kerk van de ondergang, door aan te dringen op restauratie.
Veel kerkschatten zijn behouden gebleven, onder meer doordat de bewoners van Conques de waardevolle stukken verborgen hielden in hun huizen gedurende de Franse Revolutie. De verzameling geeft een goed beeld van Franse edelsmeedkunst van de 9e tot de 16e eeuw en bevat enkele opmerkelijke voorwerpen, waaronder het beroemde beeld van de heilige Foy uit de 10e eeuw. Mooi gepresenteerd: het lijkt op het eerste gezicht op een beeldje uit de Romeinse periode; de edelstenen werden er telkens aan toegevoegd als er geld voorhanden was. Hoe men op een sluwe en slinkse manier de schedel van deze jonge martelares bemachtigde van het nabijgelegen Agen is een verhaal apart en illustreert de nood voor een klooster en zeker voor een pleisterplaats voor pelgrims te beschikken over 'sterke' relieken.
Te bezoeken in de aangrenzende schatkamer; op de middag gesloten: controleer de openingsuren op http://fr.wikipedia.org/wiki/Conques waar je tevens prachtige afbeeldingen vindt.

Collegiale kerk van la Romieu kathedraal Saint - Pierre werelderfgoed Unesco

La Romieu is een kleine gemeente (540 inwoners) in het Franse departement Gers (regio Midi-Pyrénées) arrondissement Condom.
De kathedraal Saint - Pierre is van de XIV de eeuw en is werelderfgoed Unesco sinds 1998.
Arnaud d'Aux werd in 1312 tot kardinaal benoemd en liet La Romieu voor zijn geboortestreek bouwen. Zo ontstond aan de pelgrimsroute naar Compostella in 1318 een klooster met een kerk met twee torens en een binnenplaats gebouwd in gotische stijl. De sacristie wordt geflankeerd door twee torens: een achthoekige volledig gesloten toren en een vierkante toren met klokken. De sacristie heeft unieke fresco's met zwarte engelen (door de verkleuring). De betegelde vloer is origineel.
Het complex is in zeer goede staat. Beklim de toren via een smalle stenen wenteltrap en je hebt een schitterende uitzicht van op de dakconstructie. Af en toe kan je wat pauzeren om de verschillende vertrekken te zien. www.la-romieu.com (afbeeldingen, openingsuren, geschiedenis...)
De kathedraal Saint - Pierre zie je van ver liggen. Dit was een goed herkenningspunt voor de talrijke pelgrims van Compostela op de Via Podiensis. Ze kwamen van Lectoure en waren meestal op weg naar Condom. Deze monumentale kerk was eerst afhankelijk van het parlement van Bordeaux en later van het bisdom Condom.
Een tijd lang was lag de kathedraal en de gemeente op grondgebied dat in bezit was van de Engelsen. Sinds 1901 is deze kerk en het bijhorend klooster historisch monument verklaard, omwille van de uitzonderlijke gotische - meridionale architectuur.
Wij waren verrast hoe zulke grote kerk in zo'n kleine gemeente lag. De belastingen in de wijde omgeving die de landvoogden hieven konden de bouw betalen; de dorpelingen zelf hadden zeker daarvoor niet de middelen.

Poitiers

100.000 inwoners; hoofdstad van het departement Vienne en van de regio Poitou-Charentes.
Trek zeker anderhalf uur om te wandelen in het oude centrum en om enkele interessante kerken te bezichtigen. Opvallend is de ligging: op een heuvel tussen de samenvloeiing van de rivieren de Clain en de Boivre. Was vroeger een rijke stad en was vooral het verzamelpunt werd voor noordwest - Europa op de pelgrimsroute naar Santiago.

De kerk ‘Notre-Dame la Grande’ is door de harmonieuze verhoudingen en het volmaakte lijnenspel een prachtig voorbeeld van de romaanse bouwkunst. Boven het hoofdportaal en de arcaden aan weerszijden ervan zijn bas-reliëfs, die onder andere de geboorte van Christus, het kindje Jezus in bad, en Jozef in gebed verzonken weergeven. De booglijsten laten bijzonder mooi beeldhouwwerk zien, met planten en fabeldieren. Het schip heeft een tongewelf en twee zijbeuken. Het beeld achter het hoofdaltaar dateert uit de 16e eeuw, en stelt ‘Notre Dame des Clefs’ voor: ‘Onze Lieve Vrouw van de sleutels’, ter herinnering aan het feit dat in 1202 nog juist voorkomen kon worden dat een verrader de sleutels van de stad aan de Engelsen overhandigde.
De kerk ‘St. Hilaire le Grand’ werd al in de 11e eeuw gebouwd voor de vele pelgrims op weg naar Santiago de Compostella.

Interessante weetjes:
In de veertiende eeuw bestuurde Jean de Berry deze stad. Hij liet een belfort bouwen met een klok, die het vijfde openbare uurwerk was van Frankrijk. Voor de cultuurminnaar is Jean de Berry in de eerste plaats bekend van het getijdenboek Très Riches Heures du Duc de Berry verlucht door de gebroeders Van Limburg. Op Google vind je prachtige afbeeldingen.
In de meeste geschiedenisboeken is de associatie Poitiers met Karel Martel in 732 in die omgeving de Saracenen zou verslagen hebben. Dit zou de stop geweest zijn voor hun opmars naar Noord-Europa tot staan bracht. Men gist naar de preciese plaats van deze belangrijke veldslag: vele historici situeren dit tussen Tours en Poitiers. In de Engelse boeken heeft men het meestal over slag bij Tours (http://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Tours Bepaalde historici wijzen er op dat de nederlaag ook toe te schrijven was aan de demotivatie bij de Saracenen: ze geraakten vermoeid, het weer was bijzonder slecht en ze verlangden naar zonniger streken.