Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 10

“Krieg und Leichen, die letzte Hoffnung der Reichen” van John Heartfield beeldt uit wat oorlog in wezen is: er wordt verdeeldheid gezaaid tussen twee partijen, een vuurlinie ontstaat, welhaast zoals een grenslijn tussen een warmte- en een koudefront in de hoogzomerluchten maar dit keer niet met een gordijn van water maar met een muur van vuur. Het vuur wil blijven branden, slorpt brandstof op, herleidt alles wat brandbaar is tot as, wat concreet betekent dat alle voorradige energie voortaan afreist richting het front, waar het allemaal wordt verteerd. Generaties noeste arbeid, machtige bouwwerken, prachtige kunstwerken, vernuftige infrastructuur, veeteelt, landbouw, energiecentrales, universiteiten, fabrieken: alles waar zovele jaren lang het heetste hartenbloed werd aan gegeven, wordt in geen tijd verpulverd. De werkloosheid neemt schrikbarende proporties aan, de middenstand wordt weggeveegd, beginnend bij de kroegen en de kapperszaken maar het houdt niet op tot alles weg is. In de warenhuizen blijven eerst de voedselvoorraden staan, zij overschrijden de houdbaarheidsdatum en worden weggeschonken voor de voedselbedeling aan wie niet langer werken nadat vele bedrijven over kop zijn gegaan. In een volgende fase, de recessie genaamd, wordt de productie teruggeschroefd, de rekken blijven leeg, er ontstaan tekorten tegelijk met een zwarte markt. De terugloop van de productie verandert steeds meer arbeiders in steuntrekkers, de staat moet lenen bij de banken, de mensen gaan honger lijden en verkopen tegen spotprijzen hun huizen aan de banken. Alras komt de fase waarin de werklozen zichzelf moeten verkopen maar dit keer als frontsoldaat. Het volk wordt gedecimeerd, de bezittingen komen in handen van de rijken, herinner u, zij wilden 'Lebensraum'...

Ontmenselijking begint aldus met het beroven van de burgers van hun arbeidskracht, vervolgens van hun bezittingen en tenslotte ook nog van hun leven want de hebzucht kent geen grenzen. De waarde van een mensenleven wordt door de oorlog plotseling belachelijk klein omdat schaarste ervoor zorgt dat een moord gepleegd wordt voor een brood. Met de schande van de lafheid als listig drukkingsmiddel rest niemand nog de vrijheid om te verzaken aan de burgerplicht en aan het front beëindigen dan de leden van de laagste kaste van de oorlog voerende volkeren van beider zijde elkanders leven ten bate van de leden van de hoogste kasten van beider zijde die zich schuil houden totdat de onwetenden aan beider zijde hun laatste druppel bloed vergoten hebben. In wezen zijn de oorlog voerende partijen allerminst de volkeren die strijden aan het front: de oorlog wordt gevoerd onder de armlastigen van de twee partijen en onder het meeslepende gedreun van hun volksliederen moorden zij elkander uit terwijl de rijken afwachten om na de slachting met de buit aan de haal te gaan zoals de reusachtige bloedhond, de hypocriet met medaille en met hoge hoed van John Heartfield doet die over de lijken op het slagveld wandelt. In 1933 viel Hitlers knokploeg ofte de Sturmabteilung Heartfields huis binnen en moest hij vluchten naar Praag totdat in 1938 de Duitsers het land bezetten en hij naar Londen vluchtte. De pen is sterker dan het zwaard en daarom worden wie de waarheid opdelven met de dood belaagd.

(J.B., 2 januari 2024)

Deshumanisatie: het nieuwste proces

Aflevering 9

Waar het onverstand aan de macht is, denkt men de volksgezondheid te kunnen verbeteren middels het liquideren van de zieken. Men probeert leerlingen tot klant te houden en er te blijven aan verdienen door gokkend op gemakzucht het studiepeil te laten zakken. Men manipuleert de index door niet langer levensnoodzakelijke middelen mee te tellen doch computersoftware en andere plastic prutsen. Men lost de werkloosheid op door werkzoekenden zonder inkomen te zetten. Voor sociale huurders worden kleinere hokjes bedacht en straks ook kazernes, het voorportaal der concentratiekampen. Men past een mouw aan de vergrijzing met reclamecampagnes voor euthanasie. Men gelooft de staatsschuld in te kunnen dijken met de verkoop van de schulden, wat de staatsbon doet, of, eerder nog, met het invoeren van vrijkooprechten voor criminelen. Men vermeerdert het aantal gelovigen door de moeders onder druk te zetten om hun weerloze baby's te laten dopen. Men gelooft onfrisse histories die het eigen blazoen schaden ongedaan te kunnen maken door het vak geschiedenis op school te schrappen.

“(In Brussel) brandden de ovens acht dagen na elkaar, zodat het grootste deel van de overheidsstukken van de Congo tot as en rook in de lucht boven Brussel werd veranderd”, aldus schrijft Joseph Conrad in zijn roman over de Congogruwelen, Heart of Darkness uit 1899.¹ De geschiedkundige Adam Hochschild vermeldt dat inzake het uitwissen van het verleden, Stalin alleen nog overtroffen wordt door Leopold II van België: “(...) in geen van de twintig grote toonzalen van het (Tervurense) museum (voor Afrikaanse kunst) is er de minste of geringste aanwijzing dat miljoenen Congolezen op onnatuurlijke wijze aan hun einde zijn gekomen. Er zijn nergens in Brussel aanwijzingen hiervoor”² En men moet hier aan toevoegen dat de Congocommissie het een eeuw na de aanvang van de gruwel in alle ernst heeft over haar hoop op een 'eervol slotakkoord'.³ Het betreft hier wel degelijk de Europese hoofdstad, door Hochschild als volgt omschreven: “Een deel van de skyline van de stad wordt gedomineerd door de meest grandioze met Congowinsten gefinancierde extravagantie van allemaal, de reusachtige Jubelboog, overladen met heroïsche beeldhouwwerken; hij ziet eruit als een opgeblazen combinatie van de Arc de Triomphe en de Branderburger Poort, met gebogen vleugels eraan toegevoegd. De compacte stenen en betonnen massa van de boog doet denken aan Conrads beschrijving van de niet nader genoemde Europese hoofdstad in Heart of Darkness als 'de grafstad'. Maar van de miljoenen Afrikanen wier inspanningen voor dit alles hebben betaald en die als gevolg daarvan in een graf van ongemarkeerde aarde zijn terechtgekomen, ontbreekt ieder spoor.”⁴

Goede cijfers halen is de boodschap en de lading die zij dekken werd herleid tot wind: dit is de beruchte korte termijnpolitiek van het bedrog in vol ornaat. Wie aan de toekomst denken, aan de kinderen en de kleinkinderen, zouden moeten inzetten op duurzame ontwikkeling maar de partij Groen! die dit als hoofdpunt opneemt in haar programma haalt volgens een recente enquête van Seniorennet gehouden bij de Vlaamse 50-plussers amper 1,8 percent van de stemmen - 98,2 van de (groot)ouders roepen het kroost toe: “Het zal onze tijd wel duren!”

Wie geloven dat het volk zich nu ontwikkeld heeft, mondig is en solidair, zoals bij uitstek Europa dat aan de wereld kondig poogt te maken, moeten nu eens dringend uitleggen waar die cijfers dan vandaan komen en wat zij betekenen. Minder dan één op de vijftig senioren verwerpt een politiek programma dat zich richt op het welzijn van het nageslacht. Ongeveer de helft stemmen rechts tot extreemrechts en conservatief: zij willen dat alles bij het oude blijft, dat de vernieling van het milieu wordt voortgezet, dat de inclusieve maatschappij verdwijnt ten voordele van sociale uitsluiting en sociaal onrecht en dat oorlogsvluchtelingen hier desnoods met geweld worden verdreven.

Het is de paranoia vanjewelste wanneer complotdenkers schrijven dat de oorlog tussen Israël en Palestina niet echt is doch in Hollywood in scène wordt gezet met de bedoeling om miljarden binnen te rijven maar er zit een grond van waarheid in die waanzin omdat oorlog altijd weer het laatste redmiddel is van de rijken om het volk onder de knoet te houden, zoals John Heartfield het uitbeeldt in zijn fotomontage uit 1932 met de veelzeggende titel: “Krieg und Leichen, die letzte Hoffnung der Reichen”.⁵

(J.B., 2 januari 2024)