De vele theorieën die het schilderij als hekeling of uitbeelding van de verschrikkingen van Bruegels tijd opvatten, deden het schilderkunstige en coloristische geweld van het werk onrecht aan. Op de eerste plaats uit het zich als een apocalyptisch beeld. Bruegel slaagde erin om op meesterlijke wijze "te schilderen, wat niet te schilderen is", zoals zijn vriend Ortelius over hem schreef, d.w.z. een verschrikking boven mensenmaat, kosmisch en alomvattend. Niet de angst of de dreiging, maar de wanhoop van een verdwaasde mensheid voor een onontkoombare straf spreken tot de verbeelding van de museumbezoeker.
Bruegel onderging duidelijk de invloed van Jeroen Bosch zoals blijkt uit de ongebreidelde verbeeldingskracht en de fascinerende kleuren.