Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
31-12-2006
Morgen wordt januari geboren ! ! !
J
anuari komt voort van janus, de naam van een oude mytologische koning van Latium, aan wie Numa Pompilius de eerste maand van de hervormde kalender toewijdde. Janus had twee aangezichten, het oude keek naar het verleden, het jonge naar de toekomst. Hij werd ook afgebeeld met een sleutel, waarmede hij toegangen en deuren beheerste. Alzo opent hij de deur van het jaar; deur is in t Latijn janua
Hij werd door onze Germaanse voorouders Wolfsmánoth genaamd, omdat de wolven door honger gedreven, de bossen verlieten en zich in de vlakten vertoonden.
In oude almanakken spreekt men van hard-of haardmaand, wat waarschijnlijk beduidt dat bij harde koude, de mensen maar liefst bij de haard vertoefden.
Ook betitelde men hem vroeger als louwmaand = looimaand, de maand waarin het leder gelooid werd. Inderdaad wanneer men in november de dieren slachtte, werden de huiden dan gelooid en daarna tot leder bewerkt.
Verder wordt hij ook genoemd ijsmaanden wintermaand, omdat we volop in de winter zijn.
Dikwijls hoort men ook Jezusmaand, door het feit dat vooral in t begin van de maand, de geboorte van de Heiland in het brandpunt van de belangstelling staat.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
31 December 2005 was een bewolkte dag met lichte regen. De maximum temperatuur bedroeg toen 6,6° en die werd om 12u21 waargenomen. De minimum temperatuur werd om middernacnt vastgesteld en die bedroeg 2,2°. 31 December 2004 was eveneens een bewolkte dag met af en toe een lichte bui maar met een zachte temperatuur die toen steeg tot 10,2° om 11u28 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg toen 8,7° en die werd om ietsje na middernacht genoteerd. De warmste 31ste december sinds de waarnemingen was deze van 1901 met 13,4°. De koudste 31ste december ooit kwam in 1908 voor met min 14,1° !
Inderdaad, morgen vieren we Sint-Sylvester en dan doen we de deur van 2006 definitief achter ons dicht ! In de Kempen meent men te weten dat sneeuw op deze dag een voorteken is van een goede hooioogst en dat wordt daar als volgt vertelt :
" Veel sneeuw op oudejaar, veel hooi in 't nieuwe jaar."
En in verband met de druivenoogst leert ons dan weer een andere weerspreuk 't volgende :
" Sylvesterwind met morgenzonneschijn, geeft zelden goede wijn. "
Voor morgen dus een dag met veel sneeuw, en een morgen zonder zonneschijn ! Maar of dat ook zo zal zijn is een ander paar mouwen denk ik. Weinig hooi dus maar misschien wel goede wijn, en met wat zijn we dan 't beste gediend ? Mijn keuze is rap gemaakt !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
30 December 2005 was een zwaar bewolkte dag met sneeuwbuien. Het kwik geraakte niet hoger dan 0,1° en dat gebeurde om 13u29. De minimum temperatuur bedroeg die dag min 2,7° en die werd om 0u07 opgetekend. 30 December 2004 was een bewolkte dag met een maximum temperatuur van 8,7° om 19u28 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg toen 4,7° en die werd om 7u57 opgetekend. De warmste 30ste december sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1925 met 13,8°. De koudste 30ste december ooit kwam in 1950 voor met min 16,7° ! ! !
Wanneer we rond deze tijd veel mollen zien, of beter molshopen dan duidt dit op een zeer zachte winter, of zelfs op geen winter !
" Zijn er in december al veel mollen, dan laat de winter met zich sollen. "
Maar....persoonlijk heb ik tot vandaag nog geen mollen gezien, dus zou ik durven stellen dat we ons best maar opmaken voor een nakend winteroffensief ! Gisteren beloofde ik om u vandaag een trucje te leren waarmee men de zomer van volgend jaar kan voorspellen. Wel dat heeft iets te maken met de komst van Sint-David die morgen bij ons langs komt. Op Sint-David moet je vliertwijgen in 't water plaatsen om de soort van de zomer te voorspellen. Springen na een zekere tijd alle botten open, ontwikkelen ze zich en bloeien ze, dan komt er gegarandeerd een goede zomer. Maar verdrogen ze, geloof mij, dan is er niet veel goeds te verwachten en dan zal de aanstaande zomer letterlijk en figuurlijk in 't water vallen. Een kleine moeite voor een toch wel grote voorspelling, je moet alleen die kleine moeite willen doen.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
29 December 2005 was een bewolkte dag waar het kwik niet hoger steeg dan 0,2° en daar moest men toen zelfs tot 18u56 op wachten ! De minimum temperatuur bedroeg toen min 7,7° en die werd 's morgens om 7u56 opgetekend. 29 December 2004 was een dag met bewolking, zon en zelfs een lichte bui. De maximum temperatuur bedroeg die dag 6,9° en die werd om 14u29 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg toen 1,4° en die werd dan weer om 9u08 opgetekend. De warmste 29ste december sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1920 met 13,9°. De koudste 29ste december ooit kwam in 1908 voor met min 15° !
Vond u dat december veranderlijk was, dan mag je volgende weerspreuk geloven :
" Is december veranderlijk beste vrind, dan is heel de winter slechts een kind. "
Maar of december echt verandelijk was, ik denk van niet ! Dus zou de winter nog wel eens uit zijn "krammen" kunnen schieten ! ! ! Morgen komt Thomas ook bij ons langs en mocht die veel wind voor ons mee hebben, dan kan je er van op aan, dat we volgend jaar veel appelen gaan eten, want :
" Als Thomas door de bomen raast, dan krijgen we volgend jaar veel appelen bij mekaar. "
Morgen leer ik u een trucje waarmee je aan de weet kunt komen of we een goede, zoniet een slechte zomer moge verwachten, ik zou zeggen wees dus morgen zeker op post !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
28 December 2005 was een bewolkte dag waar de zon zich even liet zien. Het was tevens een ijsdag want het kwik steeg die dag niet hoger dan min 0,4°. De minimum temperatuur werd om 0u10 genoteerd en die bedroeg toen min 6,5°. 28 December 2004 was een dag met sneeuwbuien en een maximum temperatuur van 4,5° om 12u36 waargenomen. De koudste temperatuur noteerde men toen om iets na middernacht en die bedroeg 0,1°. De warmste 28ste december sinds de waarnemingen was deze van 1955 met 13,5°. De koudste 28 december ooit kwam in 1840 voor met min 11,6° !
Inderdaad, morgen is het de onschuldige kinderdag, en ook op die dag is er een weerspreuk en die komt ons al vertellen hoe het weer er in april zal uitzien :
" Het weer dat Kinderdag wil, komt terug ook in april. "
Laat ons dan maar op een erg mooie dag hopen voor morgen !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
27 December 2005 was een bewolkte ijsdag met lichte sneeuwval. De maximum temperatuur geraakte niet boven zero, zo noteerde men toen om 21u24 het warmste moment van de dag met min 0,4°. De minimum temperatuur bedroeg toen min 2,4° en die werd 's nachts om 2u40 waargenomen. 27 December 2004 was een zonnige dag met een maximum temperatuur van 2,3° om 13u59 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg toen min 6,1° en die werd 's morgens om 8 uur genoteerd. De warmste 27ste december sinds de waarnemingen was deze van 1839 met 14,4°. De koudste 27ste december ooit kwam in 1853 voor met min 12,6°.
Laat ons hopen dat het weer vandaag kalm is want dat zou dan erg gunstig zijn met het oog op volgend jaar, lees maar :
" Is de wind stil met Sint-Steven, dan zal 't jaar goede oogst geven. "
Maar voor 't zelfde geld zou er nu al een pak sneeuw kunnen liggen, en in zo'n geval leert een spreuk ons 't volgende :
" Op Sint-Stefaan, sneeuw op de baan, vuil om gaan, vuil om staan. "
Wel zou die sneeuw dan maar van korte geweest zijn want :
" Sint-Steffen, maakt alles effen. Nieuwjaar, maakt alles klaar. "
Vandaag mag men wel geen kolen eten om reden dat Stefaan, om aan zijn achtervolgers te ontsnappen, zich in een kolenveld verschuilde. 't Is maar dat ge 't weet ! ! !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
26 December 2005 was een tamelijk zonnige dag met een maximum temperatuur van 6,2° om 14u06 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg toen min 1,6° en die werd om middernacht opgetekend. 26 December 2006 was een licht bewolkte dag met afwisselend zon. Om 14u21 was het kwik gestegen tot 4,8°, de minimum temperatuur werd om 23u10 opgetekend en die bedroeg die dag min 3,7° De warmste 26ste december sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1839 met 14,1°. De koudste 26ste december ooit kwam in 1853 voor met min 16,7° !
Zacht weer met Kerstmis, dus iets buitentijds zegt maar, zal men later bekopen. De volksweerkunde bevestigt dat met talrijke typische spreuken en gezegden zoals b.v. :
" Vliegen op Kerstdag de muggen rond, dan dekt op Pasen het ijs de grond. "
En........
" Kerstmis in 't groen gekleed, houdt voor Pasen sneeuw gereed. "
En wat gedacht van deze :
" Een groene Kersttijd merkt dat fijn, dat zal een droeve Paastijd zijn; Maar Kersttijd wit of guur en koud; brengt groene Pasen dit onthoudt.
En om te eindigen :
" Met Kerstmis lengen de dagen, zoverre alsdat ge een teil pap kunt omstoten. "
Uitzonderlijk vertel ik u morgen welke boodschap Sint-Stefanus ons brengt die morgen bij ons op bezoek is.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
25 December 2005 was een bewolkte dag afgewisseld met zon. De maximum temperatuur bedroeg toen 7,3° en die werd om 13u58 waargenomen. De minimum temperatuur werd om 21u40 genoteerd en die bedroeg 1,2° 25 December 2004 was enveneens een bewolkte dag met heel even wat zon. De temperatuur steeg toen tot 8,1° en dat gebeurde om iets na middernacht. 's Avonds om 18u33 noteerde men toen de laagste temperatuur van die dag en die bedroeg precies 1°. De warmste Kerstmis sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833, was deze van 1997 met 14° ! De koudste 25ste december ooit kwam in 1870 voor met min 12,1°.
En wat men vroeger allemaal al niet geloofde met Kerstmis ! Zo heerste er bijna overal de gewoonte om met Kerstmis een stuk brood en een glas water op de vensterbank te zetten, in zekere dorpen legde de mensen haver en stro voor de staldeur. Om klokslag twaalf, dat was dus met kerstnacht, was alles gewijd. Het water bederfte niet, nocht verdampte; men deelde het brood aan mensen en dieren; de hoen die de haver pikte, zou de vos niet moeten vrezen. De koeien die van het hooi aten, konden geen kwaad als ze 's zomers in de natte klaver graasden. Water dat om middernacht geput werd, genas de maagpijn. Geen vlees eten bewaarde u van tandpijn. Appelen eten bracht zweren met zich. En zo kan ik nog een tijdje verder gaan Op Kerstdag en Nieuwjaar werd er onder of in de ooftbomen geschoten om ze vruchtbaar te maken. Kinderen op Kerstdag geboren hadden ros-blond haar. Jezus was ook ros-blond. Deze kinderen waren van God gezegend en men schreef hen het waarzeggen toe. Dat ging zelfs zo ver dat men ze raadpleegde bij de loting. Die goede oude tijd toch !
