Binnen 3 dagen toen ze hun intreden en wie kent ze niet ? Sint-Mamertus - Sint-Pankratius - Sint-Servatius en Sint-Bonifacius. Deze drie (vier) heiligen zijn de koude santen of vriesheiligen en in de wijnstreken noemt men hen zonder omwegen de "wijndieven". Bij ondervinding weten we dat ze erg op ons gebeten kunnen zijn en ons kunnen doen rillen en beven gelijk in de voordagen van de winter. Het is een van ouds bekend verschijnsel dat telkenjare omstreeks halfmei zich voordoet, namelijk op enige meer of mindere warme dagen volgt een sterke daling van de temperatuur, die gepaard gaat met scherpe noordenwind, betrokken lucht en koude regen- of hagelbuien. De noordenwind vergezeld van vrije strenge nachtvorsten brengt veel schade toe vooral aan aardappelplanten, haver, jonge groenten en bloeiende fruitbomen. Het oude volksgeloof bracht dit verschijnsel in verband met de heiligen die omstreeks die tijd herdacht worden. Zo heeft men de HH. Mamertus, Pankratius en Servatius de "IJsheiligen" of "strenge heren" genoemd.
Men beweerde dat die afkoeling in de natuur verband hield met een zwerm kleine sterren, de Leoniden genaamd, welke tussen de zon en de aarde kwamen en een gedeelte van de zonnewarmte onderschepten. De oorzaak van deze afkoeling is de inval van een koude polaire luchtstroom wanneer de luchtdruk hoog is boven West-Europa en een depressie over de Oostzee en Finland ligt. Deze koude wordt ook wel haagdoornkoude genoemd, en hoe dat komt, wel dat vertel ik u morgen wel in mijn vervolg van de IJsheiligen, tot dan ?