vertrek in 2002 van de ruimtependel STS 109 - Columbia F27 (Norad ID: 27388), naar de ruimtetelescoop HST voor de onderhoudsopdracht 3B.
De inzittenden zijn:
378 Scott D.Altman, bevelhebber (3de missie),
414 Duane G.Carey, piloot (enige missie),
296 Nancy J.Sherlock/Currie, missiespecialist (4de en laatste missie),
326 John M.Grunsfeld, ladinggezagvoerder (4de missie),
351 Richard M.Linnehan, missiespecialist (3de missie),
413 Michael J.Massimino, missiespecialist (1ste missie),
301 James H.Newman, missiespecialist (4de en laatste missie).
Opdracht:
Tot 12 maart zal de bemanning bezig zijn met oa het plaatsen van nieuwe zonnepanelen, camera en krachtbron, alsmede de verbetering van de koelinrichting.
Hiervoor werken Grunsfeld, Linnehan, Newman en Massimino, per twee, tijdens 5 EVA’s, gedurende in totaal 35u 35min aan de telescoop, terwijl Currie de robotarm bedient.
(afbeeldingen: crew, embleem, embleem HST-sm3b , HST aan Columbia vóór herstelling)
Nog enkele gegevens:
108ste pendelvlucht algemeen,
4de HST onderhoud.
lancering in 2013 vanaf Cape Canaveral SLC-40, van de het onbemande cargoschip Dragon-capsule CRS-2/SpX-2, naar het ISS.
Het is de vierde vlucht van SpaceX’s onbemand cargoschip naar het ruimtestation.
NASDA Expedition 34 commandant Kevin Ford en NASA-boordwerktuigkundige Tom Marshburn grijpen op 3 maart met Canadarm2 de capsule en koppelen ze met de Harmony-module van het ISS.
Dragon brengt 700kg cargo naar het ISS, als vijfde en laatste vlucht van het tweetraps lanceertuig Falcon 9 v1.0, alsmede de tweede operationele missie onder NASA kontrakt van “Commerciele Bevoorradingsdiensten”.
Buiten de normale voorraden voor de bemanning van het ISS en wetenschappelijke experimenten, bevatte de lading ook een CD met daarop het lied "Up in the Air", van de rock band Thirty Seconds to Mars. Het lied werd op 18 maart uitgezonden tijdens het NASA TV-programma.
Dragon kwam op 26 maart terug naar de aarde met 1370kg vracht, waaronder 660kg resultaten van wetenschappelijke experimenten en apparaten.
Een team van SpaceX-ingenieurs, technici en duikers pikten de capsule uit zee nabij de kust van Baja, Californië.
(afbeeldingen: koppeling van het schip aan ISS, embleem)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2013-010A
Norad ID: 39115
Andere namen: Dragon SC4, SpaceX CRS-2
Lanceertuig: Falcon 9
overlijden in 2011 van John Michael "Mike" Lounge
Amerikaanse ingenieur/astronaut (A180)
geboren op 28 juni 1946 te Denver, Colorado
selektie: NASA Astronaut Groep 9-1980
missies: STS-51-I, STS-26 en STS-35
verbleef 20d 2h 23m (20,10d) in de ruimte
overleed aan de gevolgen van leverkanker.
Hij ontving meerdere onderscheidingen, waaronder de NASA Space Flight Medaille (hier afgebeeld).
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 2002:
- dmv een Ariane-5, de ESA aardobservatiesatelliet ENVISAT 1-PPF (27386), als opvolger van ERS's;
in 2005:
- dmv een Zenit-3 SL, de Amerikaanse communicatiesatelliet XM Radio-3 (28626), met 130 betalende radiokanalen.
in 2010:
- dmv een Proton-M, de Russische navigatiesatellieten Uragan-M nrs 731/Kosmos 2459 (36400), 732/Kosmos 2460 (36402) en 735/Kosmos 2461 (36401);
in 2017:
- dmv een Atlas, de Amerikaanse militaire satellieten USA 274/INTRUDER 15 (42058) en USA 27 P/L 2/INTRUDER 16 (42065).
lancering op 28 februari in 2005 vanaf Baikonur L1/5, van het Russische vrachtschip Progress M-52, naar het Internationaal Ruimtestation.
Het vrachtschip koppelt op 2 maart aan de Zvezda-module, met 2500 kg aan oa voedsel, water, zuurstof, brandstof en uitrusting voor de uitvoering van wetenschappelijk onderzoek.
Progress bracht ook de TNS-0 nano-satelliet mee, die op 28 maart vanaf het ISS in de ruimte gezet werd.
De loskoppeling gebeurde op 15 juni, waarna Progress, nu gevuld met afval en afgedankte uitrusting, de volgende dag verbrandde in de atmosfeer boven de Stille Oceaan.
(afbeelding: Progress vertrekkend van ISS)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2005-007A
Norad ID: 28624
Andere namen: Progress 17 of 17P (NASA benaming)
Lanceertuig: Soyuz-U
lanceringen van allerlei aard op 28 februari, onder andere
in 2006:
- dmv een Proton-M, de Saoudi-Arabische communicatiesatelliet Arabsat 4A (28943);
in 2009:
- dmv een Proton-K, de Russische militaire communicatiesatelliet Raduga-1/Globus nr18L (34264).
lancering in 2001 vanaf Baikonur L1/5, van het Russische vrachtschip Progress M-44, naar het Internationaal Ruimtestation.
Het vrachtschip koppelt op 28 februari aan de Zvesda-module met 2500 kg cargo, oa voedsel, water, zuurstof, brandstof en uitrusting voor de uitvoering van wetenschappelijk onderzoek.
De loskoppeling gebeurde op 16 april, waarna Progress, nu gevuld met afval en afgedankte uitrusting, nog dezelfde dag verbrandde in de atmosfeer boven de Stille Oceaan.
(foto: zelfde type Progress vertrekkend van ISS)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2001-008A
Norad ID: 26713
Andere namen: Progress 3 of 3P (NASA benaming)
Lanceertuig: Soyuz-U
felicitaties aan de jarige
Anatoli Vassilyevich Filipchenko (A042)
geboren in 1928 te Davydovka, Rusland
die deelnam aan de Soyuz ruimtevluchten 7 en 16;
Susan Jane Helms (A288)
geboren in 1958 te Charlotte, North Carolina
die deelnam aan de pendelmissies STS 54, 64, 78, 101 en 102(105).
(foto’s: vlnrFilipchenko en Helms)
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 2005:
- dmv een HII-A, de Japanse weersatelliet MTSAT-1R/Himawari-6 (28623), ter vervanging van Himawari 5;
in 2009:
- dmv een Zenit, de Canadese communicatiesatelliet Telstar 11N (34111);
in 2011:
- dmv een Soyuz-2-1B, de Russische navigatiesatelliet Uragan-K1 nr11L/Glonass-K1 nr701K (37372).
vertrek in 2011 van de ruimtependel STS 133 – Discovery/F38 (Norad ID: 37371), voor een 13-daagse missie naar het ISS.
De inzittenden zijn:
370 Steven W.Lindsey, bevelhebber (5de en laatste missie),
489 Eric A.Boe, piloot (2de missie),
465 Alvin B.Drew, missiespecialist (2de en laatste missie),
495 Michael R.Barrat, missiespecialist (2de missie),
491 Stephen G.Bowen, missiespecialist (3de missie),
506 Nicole M.P.Stott, missiespecialist (2de en laatste missie).
Opdracht:
Tot 7 maart zal de bemanning in en buiten het Internationaal Ruimtestation bezig zijn met oa de Leonardo module. Dit is de 8ste vlucht van de eerste van drie van deze veelzijdige onderzoek- en bevoorradingsmodules. Nu zal de module definitief aan het ISS blijven en PMM (Permanent Multi-Purpose Module) genoemd worden, ipv MPLM-1 (Multi-Purpose Logistics Module).
Ook de menselijke robot Robonaut wordt in het station afgeleverd en wordt er een fles met ruimtevacuum “gevuld”, op verzoek van Japanse studenten.
Robonaut 2 is een robot die de bemanning van het ISS moet gaan helpen bij verschillende dingen. Zo kan hij oa het ISS schoonmaken en ruimtewandelaars helpen door hun gereedschap vast te houden.
Onderdeel van de missie was ook het testen van de Dragon Eye, het navigatiesysteem waarmee de Dragon-ruimtecapsule van SpaceX een klein jaar later voor het eerst zou aanmeren bij het ISS.
NASA bracht tijdens deze missie ook EXPRESS Logistics Carrier 3 (ELC3) en Logistics Carrier 4 (ELC4) naar het ISS.
Voor diverse installaties en herstellingen zijn Bowen en Drew tijdens 2 EVA’s, gedurende in totaal 12u 50min, buiten het station aktief.
STS 133 landde op 9 maart op het Kennedy Space Center in Florida.
(afbeeldingen: STS 133 crew en embleem, Leonardo in shuttle, Robonaut)
Nog enkele gegevens:
133ste pendelvlucht algemeen,
35ste pendelvlucht naar het ISS,
aanmeerdatum 26 februari aan PMA-2,
loskoppeldatum 7 maart,
60ste bemanning naar het ISS,
laatste vlucht van Discovery.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 2007:
- dmv een HII-A, de Japanse spionnen IGS Radar-2/Reda 2 (30586) en IGS Optical-3/Kougaku 3 (30587), voor het detekteren van raketlanceringen
in 2009:
- dmv een Taurus, de NASA milieusatelliet OCO (Orbiting Carbon Observatory), voor CO2 meting, waarvan de lancering echter mislukt;
in 2012:
- dmv een LM-3C, de Chinese navigatiesatelliet Beidou DW 11 (38091),
- dmv een Atlas V, de Amerikaanse militaire communicatiesatelliet MUOS 1 (38093).
in de rand:
Aan de lancering van STS 133 gingen meerdere technische problemen vooraf, zo werd het vertrek (oorspronkelijk voorzien voor oktober 2010) meerdere malen uitgesteld.
Ook met de bemanning liep het fout. Tim kopra moest wegens een fietsongeval vervangen worden door Stephen Bowen.
lancering in 2017 vanaf Baikonur L1/5, van het Russische vrachtschip Progress MS-05, naar het Internationaal Ruimtestation.
Het vrachtschip koppelt op 24 februari aan de Pirs-module met 2450 kg cargo, waaronder voedsel, 420kg water, 50kg lucht en zuurstof, 700kg brandstof en uitrusting voor het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.
Progress bracht ook een Orlan-MKS ruimtepak van 156kg en onderdelen voor de leefbaarheid in het ruimtestation.
De loskoppeling gebeurde op 20 juli, waarna Progress, nu gevuld met afval en afgedankte uitrusting, verbrandde in de atmosfeer boven de Stille Oceaan.
(foto: Progress gekoppeld aan het ISS)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2017-010A
Norad ID: 42056
Andere namen: Progress 66 of 66P (NASA benaming)
Lanceertuig: Soyuz-U (786ste en laatste van dit type).
lancering in 2017 vanaf Kennedy LC-39A, van het ISS bevoorradingsschip Dragon CRS-10.
Na de succesvolle lancering landt de eerste trap van de Falcon veilig in de voorziene landingszone.
CRS-10 komt op 23 februari met 2490 kg cargo aan bij het ISS en wordt door de RMS-arm aan de Harmony module gekoppeld. De koppeling werd 24 uur uitgesteld wegens een fout in het navigatiesysteem.
De hoofdlading bestaat uit SAGE III (Earth observation experiment) en zijn Nadir Viewing Platform SAGE-NVP, alsmede het U.S. Department of Defense's Space Test Program Houston 5 (STP-H5) package.
De lading bevat onder meer voorraad en uitrusting voor de bemanning, reserveonderdelen en wetenschappelijke uitrusting en experimenten.
Het schip wordt op 18 maart losgekoppeld met behulp van Canadarm 2 en landt op 19 maart behouden in Stille Oceaan met 1650kg materiaal uit het ISS, waaronder de MISSE-module, het OPALS-experiment en allerlei onderzoeksmateriaal en apparatuur.
Het is de 9de commerciele bevoorradingsvlucht naar het ISS, voor NASA uitgevoerd door SpaceX, dmv van een Dragon vrachtschip (SpX-7 mislukte in juni 2015).
(afbeeldingen: het schip nadert het ISS en het embleem ervan)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2017-009A
Norad ID: 42053
Andere namen: SpaceX CRS-10, SpX-10
Lanceertuig: Falcon 9
Massa: 4200 kg.
felicitaties aan de jarige
Joseph Peter Kerwin (A060)
geboren in 1932 te Oak Park, Illinois
die deelnam aan de Skylab 1 missie;
Byron Kurt Lichtenberg (A130)
geboren in 1948 te Straudsburg, Pennsylvania
die deelnam aan de pendelmissies STS 9/41A en 45;
Rodolfo Neri-Vela (A195)
geboren in 1952 te Chilpancingo, Mexico
die deelnam aan de pendelmissie STS 23/61B.
(foto’s vlnr: Kerwin, Lichtenberg en Neri-Vela)
overlijden in 2014 van Valeri Nikolayevich Kubasov
Russische ingenieur/cosmonaut (A040)
geboren op 7 januari 1935, te Vyazniki, Vladimir Oblast
selektie: Burgerspecialisten Groep 2-1966
missies: Soyuz 6, Soyuz 19 en Soyuz 36
verbleef 18d 17h 57m (18,75d) in de ruimte
overleed te Moskou
Hij ontving meerdere onderscheidingen, waaronder die van Piloot-Kosmonaut van de Russische Federatie (hier afgebeeld).
overlijden in 2014 van Dale Allan Gardner
Amerikaanse NASA marinevlieger/astronaut (A125)
geboren op 8 november 1948, te Fairmont, Minnesota
rang: Kapitein, USN
selektie: NASA Astronaut Groep 8-1978
missies: STS-8 en STS-51-A
verbleef 14d 00h 52m (14,04d) in de ruimte
was gedurende 12u 14min aktief tijdens 2 EVA’s
overleed aan de gevolgen van een hersenbloeding, te Colorado Springs, Colorado.
Hij ontving meerdere onderscheidingen, waaronder het Distinguished Flying Cross (hier afgebeeld).
lanceringen werden niet gemeld.
in de rand:
Op 22 mei 2012 werd de eerste Dragon-capsule gelanceerd met als bestemming het ISS. Op 24 mei werd deze capsule aan het ISS gekoppeld door André Kuipers. Op 31 mei 2012 werd de capsule losgekoppeld van het ISS en kwam de Dragon in de Grote Oceaan neer op de coördinaten: 27N, 123E. Dit was echter een testvlucht, bedoeld om de boordsystemen te testen. Het toestel was vrijwel leeg. Een tweede vlucht vond plaats op 8 oktober 2012, waarbij het toestel op 10 oktober aan het ISS koppelde.
lancering in 2015 vanaf Baikonur L1/5, van het Russische vrachtschip Progress M-26M, naar het Internationaal Ruimtestation.
Het vrachtschip koppelt amper 6 uur na de lancering aan de Zvezda-module met 2370 kg cargo, waaronder voedsel, 420kg water, 50kg zuurstof, 435kg brandstof en 1465kg reserve onderdelen en uitrusting voor het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.
Progress werd ook gebruikt voor het verhogen van de omloopbaan van het ISS.
De loskoppeling gebeurde op 14 augustus, waarna Progress, nu gevuld met afval en afgedankte uitrusting, verbrandde in de atmosfeer boven de Stille Oceaan.
(foto: Progress vóór aanmering aan ISS)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2015-008A
Norad ID: 40392
Andere namen: Progress 58 of 58P (NASA benaming)
Lanceertuig: Soyuz-U
Massa: 7300kg.
lancering in 2016 vanaf Tanegashima Space Center, van de Japanse (JAXA) ruimtetelescoop Hitomi, naar een baan om de aarde.
De telescoop moet door middel van meting van X-stralen onze kennis vergroten van de extreem energierijke processen in het heelal, waaronder zwarte gaten en supernovae.
De uitrusting bestaat in hoofdzaak uit vier X-stralen telescopen en twee Gamma-detectoren.
De geplande levensduur van Hitomi is 3 jaar, maar het gaat al na amper 37 dagen mis door een ongecontroleerde spinsnelheid van het tuig, met de gedeeltelijke vernietiging ervan op 26 maart. Het radiokontakt gaat ermee verloren.
Tussen 26 en 28 maart meldde JAXA dat er drie korte signalen van Hitomi ontvangen werden. Later werd echter vastgesteld dat de signalen niet afkomstig waren van Hitomi, maar van een onbekende radiobron die niet was geregistreerd bij de Internationale Telecommunicatie Unie.
JAXA gaf op 28 april alle pogingen op tot herstel van het kontakt en begon met het onderzoek naar de oorzaak van het falen van de missie.
Hitomi was het resultaat van internationale samenwerking van meer dan 70 instellingen, met over 160 wetenschappers, met oa het Nederlands Instituut voor Ruimteonderzoek (SRON).
(afbeelding: vrije voorstelling van Hitomi in de ruimte)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2016-012A
Norad ID: 41337
Andere namen: ASTRO-H, X-ray Telescope
Lanceertuig: H-IIA 202
Massa: 2700 kg
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 2000:
- dmv een Ariane 4, de Japanse communicatiesatelliet Superbird 4/B1 (26095), met ionen-aandrijving;
in 2007:
- dmv een Delta 2, vijf NASA wetenschapssatellieten THEMIS/Artemis, nummers A/P5 (30580), B/P1 (30581), C/P2 (30582), D/P3 (30583) en E/P4 (30584), voor onderzoek van de maan en de magnetosfeer;
in 2016 samen met Hitomi:
- de Japanse technologiesatelliet Horyu-4 (41340), en
- twee universitaire micro-satellieten Kinshachi/ChubuSat, nummers 2 (41338) en 3 (41339).
in de rand
De naam Hitomi verwijst naar de pupil van een oog, en naar een legende van een schilderij van vier draken, waarvan er twee ogen kregen en in de lucht vlogen, en twee die oogloos werden achtergelaten als roerloze kunst.
lancering in 2011 vanaf Kourou ELA-3, van het ESA vrachtschip Johannes Kepler / ATV-2, genoemd naar de 17e-eeuwse Duitse astronoom Johannes Kepler, naar het Internationaal Ruimtestation.
Het onbemand vrachtschip koppelt op 24 februari aan de Zvezda-module met meer dan 7000kg nuttige lading tbv de Space Shuttle-missie STS-133 en de ISS Expeditie 26, waaronder voedsel, zuurstof, brandstof en uitrusting voor de uitvoering van wetenschappelijk onderzoek.
Het vrachtschip bracht ook het Internationaal Ruimtestation van 350 naar 400 km orbit, en gebruikte doorvoor 4500 kg brandstof.
Bij de lading was de GeoFlowk II hydrodynamica-experimentcontainer. Dit experiment is ontworpen om vloeistofbewegingen in microzwaartekracht te observeren en ze te vergelijken met computersimulaties, en zo wetenschappers te helpen convectiestromen in de mantel van de aarde te begrijpen.
Tijdens de voorbereiding tot loskoppeling op 20 juni, moest ATV-2 uitwijken voor ruimtepuin dat volgens NASA er mogelijk mee in botsing zou komen.
Het vrachtschip, nu gevuld met afval en afgedankte uitrusting, verbrandde de volgende dag in atmosfeer boven de Stille Oceaan.
(afbeeldingen: vrije voorstelling van het schip in de ruimte en het embleem ervan)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2011-007A
Norad ID: 37368
Andere namen: Automated Transfer Vehicle 002
Lanceertuig: Ariane 5ES
Massa: 20000 kg.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 2016:
- dmv een Rokot, de ESA aardobservatiesatelliet Sentinel-3A (41335).
in de rand:
Johannes Kepler is 9,7 m lang, heeft een diameter van 4,5 m en een totale massa van zowat 20 ton, waardoor het tot dan de zwaarste lading was die door de ESA gelanceerd werd.
Het schip bestaat uit twee delen: de voortstuwingsmodule, met vier hoofdmotoren en 28 kleinere stuurraketten, en de cargomodule, die maximaal acht standaard laadrekken kon bevatten; en is voorzien van vier zonnevleugels met een vermogen van 4.800 watt.
Johannes Kepler vervoert ongeveer 5 ton meer vracht dan Rusland's Progress-M-bevoorradingsschepen en ongeveer 1,5 ton meer dan de Japanse HTV.
De Johannes Kepler-missie betekende ook de eerste keer dat Europese astronauten aan boord waren van het ISS tijdens een ATV-missie, zijnde de Italiaanse astronaut Paolo Nespoli, die ATV-2 hielp aanmeren, en de ESA-astronaut Roberto Vittori die in mei met de Space Shuttle Endeavour (STS-134-missie) was aangekomen.
- de Zwitserse micro-gravitatie satelliet Dido-2 (42000),
- de Nederlandse technologie-demonstratie satelliet PEASSS (42015),
- de Kazachstanse Univ-opleidings satelliet Al-Farabi 1 (42016), en
- de technologie satelliet OSCAR 88/Nayif-1 (42017), van de Verenigde Arabische Emiraten.
in de rand:
Cube-sats en nano-satellieten zijn heel kleine (meestal cubusvormig van enkele cm grootte) en lichte (slechts een paar kg zwaar) wetenschappelijke of technologie satellieten.
394 Gerhard P.J.Thiele , ESA-missiespecialist (enige missie).
Opdracht:
De bemanning zal als “Shuttle Radar Topography Mission” (SRTM), de aarde tussen 60°Noord en 56°Zuid, in 3D in kaart brengen, met een nauwkeurigheid van 30m. Hiertoe steken twee radarantennes op een 60m lange mast uit het laadruim van Endeavour. Het volledig radarsysteem weegt ongeveer 12 ton.
De missie staat onder de gezamelijke leiding van NASA en DLR (Duitsland).
(afbeeldingen: crew, embleem, STRM embleem)
Nog enkele gegevens:
97ste pendelvlucht algemeen.
lancering in 2013 vanaf Baikonur L1/5, van het Russische vrachtschip Progress M-18M, naar het Internationaal Ruimtestation.
Deze Progress wordt in een 4-orbit rendez-vous gestuurd, wat reeds in twee vorige lanceringen gelukt was.
Het vrachtschip koppelt reeds na zes uur aan de Pirs-module met 2200 kg cargo, waaronder zuurstof, water, brandstof, reserve onderelen en uitrusting voor het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.
De loskoppeling gebeurde op 25 juli, waarna Progress, nu gevuld met afval en afgedankte uitrusting, de volgende dag verbrandde in de atmosfeer boven de Stille Oceaan.
(foto: Progress nadert ISS)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2013-007A
Norad ID: 39082
Andere namen: Progress 50 of 50P (NASA benaming)
Lanceertuig: Soyuz-U
felicitaties aan de jarige
Richard Alan "Rick" Mastracchio (A399)
geboren in 1960 te Waterburg, Connecticut
die deelnam aan de Soyuz ruimtevlucht TMA11M,
alsmede aan de pendelmissies STS 106, 118 en 131.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 2002:
- dmv een Delta 2, vier communicatiesatellieten Iridium, nummers 90(27373), 91(27372, 94(27374), 95(27375) en 96(27376);
in 2008:
- dmv een Proton-M, de Noorse communicatiesatelliet Thor 2R/5 (32487);
in 2009:
- dmv een Ariane 5, de Nederlandse communicatiesatelliet NSS 9 (33749),
hiermee samen:
- de communicatiesatelliet Hot Bird 10/Atlantic Bird 4A (33750), en
- de Franse militaire waarschuwers Spirale A (33751) en B (33752);
in 2010:
- dmv een Atlas, de NASA astronomiesatelliet SDO (Solar Dynamics Observatory - 36395);
in 2013:
- dmv een Atlas, de Amerikaanse aardobservatiesatelliet Landsat 8 (Landsat Data Continuity Mission – 39084);
in 2015:
- dmv een Falcon 9, de astronomiesatelliet DSCOVR (Deep Space Climate Observatory – 40390);
- dmv Vega VV04, de lifting-body IXV (Intermidiate eXperimental Vehicle), als suborbitale test, met de hulp van de AVUM (Attitude Vernier Upper Module) van de Vega.
lancering in 2009 vanaf Baikonur L31/6, van het Russische vrachtschip Progress M-66, naar het Internationaal Ruimtestation.
Het vrachtschip koppelt op 13 februari aan de Pirs-module met nuttige lading, voor uitbreiding van de bemanningscapaciteit naar 6 personen, waaronder voedsel, zuurstof, brandstof en uitrusting voor de uitvoering van wetenschappelijk onderzoek.
Progress bracht ook een nieuw Orlan-MK ruimtepak, om één van de oudere Orlan-M pakken te vervangen die eerder werden gebruikt voor EVA's.
De loskoppeling gebeurde op 6 mei, waarna Progress, nu gevuld met afval en afgedankte uitrusting, op 18 mei verbrandde in de atmosfeer boven de Stille Oceaan.
Tijdens de twaalf dagen vrije vlucht werden experimenten uitgevoerd als onderdeel van het Plazma-Progress-programma.
(foto: Progress meert aan bij ISS)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 2009-006A
Norad ID: 33593
Andere namen: Progress 32 of 32P (NASA benaming)
Lanceertuig: Soyuz-U
felicitaties aan de jarige
Garett Erin Reisman (A475)
geboren in 1968 te Morristown, New Jersey
die deelnam aan de pendelmissies STS 123(124) en 132.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 2000:
- dmv een M5, van de Japanse wetenschappelijke satelliet Astro E, voor de meting van oa X-stralen, die echter in een verkeerde orbit strandt;
in 2009:
- dmv een Proton-M, de Russische communicatiesatellieten Express AM-44 (33595) en Express MD-1 (33596);
in 2016:
- dmv een Delta, de Amerikaanse militaire satelliet USA 267/TOPAZ 4 (41334).
in de rand:
De lancering van Progress M-66 gebeurde voor het eerst vanaf complex 31, sedert de lancering van Progress M-15 in 1992.
