LEOPOLD III

Leopold III is de meest omstreden vorst in de Belgische geschiedenis. In de korte vooroorlogse periode waarin hij regeert, kent het land grote moeilijkheden: een mondiale economische crisis, sociale onrust, taalstrijd, talrijke regeringswissels en dreigend oorlogsgevaar. Als kind van zijn tijd voelt Leopold III zich aangesproken door de roep voor een leiderschap dat boven de partijen staat. Met zijn krachtdadige interventies wil hij orde op zaken stellen, maar daardoor verzuurt zijn relatie met de politieke wereld.

In navolging van zijn legendarische vader is Leopold III een groot voorstander van de neutraliteitspolitiek en een sterke nationale defensie. Om België buiten een tweede oorlog te houden moet het land een onafhankelijke politiek volgen, los van de grote Europese mogendheden. Ondanks vredesinitiatieven schendt nazi-Duitsland op 10 mei 1940 het Belgische grondgebied. Leopold III neemt de leiding van de troepen in handen. Na de overgave van het leger blijft hij als krijgsgevangene in het bezette land achter. Dit is tegen de wil van de regering die na enige aarzelingen naar Londen uitwijkt om daar de strijd aan de zijde van de geallieerden voort te zetten. Leopolds ontmoeting met Hitler in Berchtesgaden, zijn tweede huwelijk, zijn geloof in een compromisvrede tussen de grootmachten en zijn negatieve houding tegenover de regering en de geallieerden zorgen na de oorlog voor een crisis van de monarchie. Vijf jaar lang is het land verdeeld tussen voor- en tegenstanders van de vorst. Tijdens deze ‘koningskwestie’ neemt zijn broer Karel tijdelijk zijn plaats in als regent. Onder druk van zware onlusten neemt prins Boudewijn in 1950 de koninklijke functie van zijn vader over. Een jaar later doet Leopold III afstand van de troon.

Leopold, Philippe, Charles, Albert, Meinrad, Hubertus, Marie, Miguel (3 november 1901 – 25 september 1983)

Van meet af aan ziet de Belgische bevolking Leopold III als een evenbeeld van zijn vader: jonge prins-soldaat in de oorlog, pleitbezorger voor wetenschappelijke en technische vooruitgang, verdediger van de neutraliteitspolitiek, echtgenoot en vader van een modelgezin. Leopold, Astrid van Zweden en hun drie kinderen Josephine-Charlotte, Boudewijn en Albert brengen de monarchie dichter bij het volk dan ooit. In 1935 komt Astrid om het leven in een auto-ongeval.

Na de Duitse inval in mei 1940 maakt Leopolds beslissing om de strijd te staken en bij zijn volk te blijven hem heel populair. Het beeld van de koning die het lot van zijn soldaten deelt, spat echter uiteen wanneer de bevolking verneemt dat de koning in september 1941 in het huwelijk is getreden met Lilian Baels.

In juni 1944 worden Leopold III en zijn gezin gedeporteerd naar Duitsland. Bij hun bevrijding in mei 1945 kan de koning echter niet naar België terugkeren, omdat zijn houding tijdens de oorlog het onderwerp van een hevige polemiek is geworden. De jarenlange verdeeldheid van het land blijkt ook duidelijk uit de uitslag van de volksraadpleging op 12 maart 1950: 57% is voor de terugkeer van de koning, 43% tegen. Uiteindelijk treedt Leopold III af ten voordele van zijn zoon Boudewijn. Hij trekt zich terug uit het publieke leven en wijdt zich aan studie, fotografie en ontdekkingsreizen.

ZM Koning Leopold III (1934-1950)
Civiele Lijst	12.000.000 (297.472 €)	289.200.000 (7.169.081 €)
Dotaties	2.000.000 (49.579 €)	48.200.000 (1.194.847 €)