Het Nederlandstalig Onderwijs in Brussel: Quo vadis?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Een lezing door Vlaams parlementslid Paul Delva

Hoe zien we de toekomst van het Nederlandstalig Onderwijs in Brussel? Met die vraag in het achterhoofd was het verzamelen geblazen in GC Den Dam op dinsdagavond 27 april. Zo'n 30 toehoorders zochten naar antwoorden in de uiteenzetting van Vlaams parlementslid Paul Delva.

Het Nederlandstalige onderwijs in onze hoofdstad is hoe langer hoe meer onderwerp van discussie en een politiek 'hot item'. Al is het voor Paul ook veel méér dan dat: als geboren en getogen Brusselaar zat hij hier zelf in de schoolbanken. Later stapte hij ook in het schoolbestuur van het Sint-Jan-Berchmanscollege, en als vader van drie is hij ook al betrokken partij. Vanuit het Vlaamse parlement volgt hij reeds drie jaar met argusogen de onderwijsgerelateerde dossiers.

In het 'probleemdenken' van sommigen wil Paul vooralsnog niet meegaan. Hij spreekt liever over de 'uitdagingen' die we in de nabije toekomst tegemoet gaan. Vier items verdienen volgens hem bijzondere aandacht:

-       CAPACITEIT: Toen de Nederlandstalige scholen in de jaren '70 en '80 begonnen leeg te lopen, werden er campagnes opgezet om een nieuw publiek te bereiken. De actie sloeg aan, en onze scholen zitten vandaag letterlijk vol. Het beoogde doel (het Vlaamse karakter van Brussel waarborgen) bleef echter uit. Geen 10% van de leerlingen spreekt nog Nederlands in de thuiscontext...

De komende decennia wordt er nog een overweldigende toename van het aantal kinderen in Brussel verwacht. Wil Vlaanderen zijn aandeel behouden, dan moeten er dringend scholen gebouwd worden. Maar wat met de kwaliteit?

-       KWALITEIT / DRAAGKRACHT: Vlamingen gaan internationaal graag prat op het kwaliteitsvolle onderwijs dat we organiseren. Toch trekken steeds meer directies en leerkrachten in Vlaamse grootsteden aan de alarmbel. Kan een school in Brussel die 90% anderstaligen herbergt nog dezelfde kwaliteit afleveren als een schooltje 'op de buiten' in Vlaanderen?

Paul Delva heeft cijfers getoond waaruit blijkt dat veel Vlaamse ouders uit Brussel (ondanks alle maatregelen ten gunste van het Brusselse onderwijs) van het tegendeel overtuigd zijn en hun kinderen liever sturen naar scholen de Vlaamse rand.. Een tendens die dringend omgekeerd moet worden!

-       INSCHRIJVINGEN: Iedereen kent ze ondertussen. De verhalen van kamperende ouders voor de schoolpoort. Het inschrijvingsbeleid in de steden blijft een hoofdbreken voor de beleidsmakers. Sinds de GOK-decreten in 2002 stapelen de onduidelijkheden en misbruiken zich op, ondanks de budgetten die vrijgemaakt werden om de inschrijvingen te stroomlijnen. Paul Delva heeft gepleit om de huidige verklaring op eer, waarbij men bevestigt dat men een bij een voorrangsgroep hoort, te vervangen door een objectieve maatstaf, bijvoorbeeld het voorleggen van een diploma in het Nederlandstalig onderwijs van één van beide ouders. Directies moeten namelijk deze verklaring op eer nu aanvaarden, hoewel dit soms manifest onjuist is. Dit is te wijten aan het gebrek aan vertrouwen bij en autonomie voor de directies.

-       LERARENTEKORT: Elke klas krijgt een leerkracht. Dat lijkt evident, maar in Brussel is het tekort aan leerkrachten nú reeds opgelopen tot 5%. Bijna 3 op de 5 jonge leerkrachten stoppen of verlaten Brussel binnen 5 jaar nadat ze gestart zijn. De taak van de blijvers wordt steeds zwaarder. Toch is er nog geen (financieel) verschil tussen een leerkracht in pakweg Kuregem of Molenbeek en een lesgever in pakweg Zedelgem. Maatregelen die de vorige onderwijsminister Vandenbroucke nam om leerkrachten aan te sporen om in Brussel te komen werken, zijn door zijn opvolger Pascal Smet nog voor hun aanvang weggesnoeid...

Deze punten vormden aanleiding tot een geanimeerd debat waar een verscheidenheid aan visies kwam bovendrijven. Aan het einde van de lezing benadrukte Paul dat deze punten niet los van elkaar gezien kunnen worden. Sleutelen aan één van deze pijlers heeft steeds een impact op de andere pijlers.

Het vraagstuk rond het Brussels Nederlandstalige Onderwijs is na dinsdag nog niet opgelost, maar dankzij Paul kunnen we ons wel een beeld vormen van de grote uitdagingen waar we voor staan. Benieuwd wat de toekomst brengt!

meester Lieven.