Van de paardentram naar de Dampoort tot de Hermelijn naar Flanders Expo
25-01-2008
Op. vervoer Gent (494)
Muzikale evenementen stonden ook in de jaren tachtig garant voor een massale volkstoeloop. Toen was het echter nog heel gewoon dat het openbaar vervoer zich met veel belgerinkel een weg over de Korenmarkt baande. Met wat zin voor overdrijving: zoek de tram van lijn 1 !...
Panorama vanaf het Belfort op het Gouden Leeuwplein en uiterst rechts een gedeelte van de Donkersteeg tijdens de Gentse Feesten van 1982. Een PCC-rijtuig heeft het Emiel Braunplein gedwarst en rijdt naar Klein Turkije. Deze spoorverbinding werd in augustus 1987 buiten dienst gesteld. (Onbekende auteur)
PCC 36 fungeerde tijdens de Gentse Feesten van 1982 op lijn 4 als "Theatertram". De reizigers konden gedurende hun rit genieten van korte sketches en voordrachten. We zien hier het rijtuig aan het Maria-Hendrikaplein, net voor het vertrek. (Onbekende auteur)
Een variante op de afbeelding bij rubriek 439a in aflevering 39: tijdens de Gentse Feesteneditie 1983 stond op het Emiel Braunplein de oude drie-asser 339 opgesteld. Naast attractiepool werd het rijtuig ook de functie van "infotram" toebedeeld. (Foto: F. Coussens - 16 juli 1983)
Nog een opname uit de jaren dat de keerlus rond de Sint-Niklaaskerk nog in gebruik was voor de rijtuigen van lijn "4 doorstreept" (Sint-Pietersstation - Korenmarkt). PCC 36 baant zich een weg tussen de wandelaars, om dan rakelings langs enkele terrassen van horecazaken de terminus te bereiken. (Foto: F. Coussens - juli 1983)
"Den 'drije-barré' op volle (paarden)kracht vooruit" blokletterde" de M.I.V.G.-krant in de herfsteditie van 1987. Het betrof de heruitgave van het knalsucces uit 1984. De "balladeuse" 8816 reisde heen en weer tusen het Belfort en Sint-Jacobs over een spoor van de in 1969 afgeschafte tramlijn 3, dat enkele maanden later op zijn beurt moest wijken voor de op komst zijnde trolleybus, die een beter wegdek verdiende dan het toenmalige.
Omdat het zo verdraaid nostalgisch oogt nog een tweede beeld van de paardentram tussen de "Mammelokker" aan het Belfort en het "Dreupelkot" aan Sint-Jacobs tijdens de Gentse Feesten van 1987. We staan hier oog in oog met de twee rasechte Brabantse viervoeters Pegasus en Rosinante. Veel kinderen hebben daar voor 't eerst een echt paard gezien...
Gesponsord door de krant "De Gentenaar" en in samenwerking met de vzw TTO pendelde gedurende de Gentse Feesten van 1988 een heuse "boerentram" tussen de Korenmarkt en het Sint-Pietersstation. De oude NMVB-motorwagen 9974 type S uit 1958 werd vooraf in de stelplaats door de gebroeders Ryckaert getest op de rijvaardigheid en tijdens een nachtelijke rit op eventuele problemen met de bovenleiding. In beeld: het rijtuig ter hoogte van het Belfort tijdens de rit van de stelplaats naar de Korenmarkt.
Als we er de historiek van de Gentse trammaatschappij en deze van de Buurtspoorwegen op nalezen, waren die twee lang niet bepaald lief voor elkaar. De laatstgenoemde deed vooral in de periode voor en na de Eerste Wereldoorlog verwoede doch vruchteloze pogingen om meer toegang te verkrijgen tot de Gentse binnenstad. Tevergeefs... Gezaghebbende personen van de "Tramways Electriques de Gand" moeten zich in 1988 in hun graf hebben omgedraaid, toen zelfs de Veldstraat niet meer heilig was voor een "ordinaire boerentram"... (Foto: E. De Keukeleire - 20 juli 1988)
Ruime publieke belangstelling voor het openbaar vervoer tijdens de Gentse Feesteneditie 1989. Voor het eerst werd lijn 1 "Sint-Pietersstation - Wondelgem" opgedeeld in twee secties, waarbij vanaf 14 uur het traject tussen de Korenmarkt en het Gravensteen verkeersvrij werd gemaakt. PCC 53, in dienst op lijn 12 "Sint-Pietersstation - Korenmarkt", komt hier uit de Cataloniëstraat om dan via de overloopwissel even verderop het wachthuisje te bereiken en de terugreis aan te vatten. (Foto: E. De Keukeleire - 19 juli 1989)
De Gentse 339 stond in 1989 weer op de sporen en bracht de liefhebbers voor de prijs van een gewoon kaartje naar het hart van de Feesten. Tramfanaat Achiel Ryckaert maakte het rijtuig weer rijvaardig en was daarmee niet aan zijn proefstuk. De "Gentse Feestentram", andermaal gesponsord door "De Gentenaar",vertrok vanaf 15 uur op het Ledebergplein en reed via het Zuid en de Korenmarkt naar het Sint-Pietersstation en terug. (Foto : Terminus Maria-Hendrikaplein - 18 juli)
De Gentse oldtimer 339 stond evenwel niet lang op de sporen, want hij raakte op donderdagavond 19 juli, na op het Ledebergplein enkele feestgangers te hebben opgepikt, aan de Sint-Lievensbrug betrokken bij een ernstige aanrijding met een vrachtwagen. Het plafond was aan één zijde volledig ingedeukt en diende achteraf gedemonteerd te worden. Het onderstel kreeg een ernstige deuk. Een takelwagen sleepte het rijtuig naar de stelplaats aan het Arsenaal. Achteraf bleek het uiteindelijk niet onherstelbaar beschadigd en reed vanaf 1992 opnieuw enkele rondjes door de stad.
We maken een flinke sprong voorwaarts in de tijd, om te belanden midden de Gentse Feesten anno 2006. Het jaar voordien werd het wisselcomplex in de Cataloniëstraat in gebruik gesteld, wat de trams van lijn 1 toeliet rechtstreeks de Veldstraat in te draaien en zo naar "Flanders Expo" terug te rijden. De reizigers richting Korenmarkt dienden het rijtuig te verlaten aan de halte "Sint-Niklaasstraat".
Zicht vanaf de Sint-Michielshelling op een Hermelijntram in dienst op lijn 1 "Flanders Expo - Korenmarkt", die in de Cataloniëstraat de bocht neemt naar de Veldstraat toe.
Om het voetgangersgebied binnen de Gentse Feestenzone zo verkeersvrij mogelijk te houden volgden ook de buslijnen een gedeeltelijk gewijzigd parcours. Dat leverde alweer enkele zeldzame plaatjes op, onder meer dat van een dieselbus ter vervanging van de trolleybussen op lijn 3 "Mariakerke-Post", hier op de Kouter...
Verschijnt deze aflevering iets later dan voorzien, dan ligt dat ook aan het feit dat ik actief de wijzigingen aangaande het openbaar vervoer tracht in beeld te brengen die een gevolg zijn van de Gentse Feesten. De digitale opnamen zijn wel via de scanner eerst afgedrukt moeten worden om het aantal kilobytes beneden de 200 te krijgen. Een vereiste vanwege Seniorennet. De beeldkwaliteit daalt daar evenwel door. Lijn 4 is in twee delen opgesplitst. De rijtuigen vertrekken aan het Sint-Pietersstation met de rolfilm op "Gravensteen" en keren daar via de overloopwissel in de Geldmunt terug.
Op het gedeelte van lijn 4 vertrekkende van de terminus "Moscou" worden de reizigers tot aan het Duivelsteen gebracht, net binnen de feestenzone. Voor de terugreis wordt gebruik gemaakt van de overloopwissel in de Limburgstraat.
Op het Maria-Hendrikaplein wordt door de Koninklijke Dekenij Sint-Pietersstation de woensdag van de feestenweek een rommelmarkt gehouden. Een Hermelijntram in dienst op lijn 1 "Flanders Expo - Korenmarkt" scheert langs de kraampjes, op weg naar het centrum.
Terminus van lijn 4 aan het Maria-Hendrikaplein. De Gentse Feesten zijn halfweg. Enkele fuifnummers zijn duidelijk aan een eerste evaluatie (bezinning) toe...
Graag sluit ik deze aflevering af met drie rubriekjes "oude stijl",waarmee ik feiten bedoel uit de glorietijd van de drie-assers. Weliswaar ingekorte krantenartikels al of niet begeleid van de originele persfoto.
"...Woensdag heeft zich aan het kruispunt Burggravenlaan - Parklaan een ongeval voorgedaan dat tal van mensenlevens had kunnen kosten indien het noodlot het had gewild. Het tramrijtuig 356 van lijn 7 kwam de 300 meter lange weg afgereden in de richting van het Sint-Pietersstation. Wanneer de geleider van zijn remmen wilde gebruik maken teneinde zonder gevaar de scherpe bocht naar rechts te nemen, stelde hij met ontzetting vast dat zij defect waren. Alhoewel de wattman nog gebruik maakte van de handrem, slaagde hij er praktisch niet in de snelheid van het logge voertuig merkelijk te verminderen. Het onvermijdelijke deed zich dan ook voor. Wanneer het tramrijtuig aan grote snelheid in de bocht kwam, sprong het uit de sporen, bolde nog enkele meter verder, om dan midden een hels lawaai op de linkerzijde te kantelen. Het dient niet gezegd te worden dat onder het veertigtal reizigers - meestal schoolkinderen - een ware paniek ontstond. De meeste die uit het voerttuig konden geraken sloegen door schrik bevangen op de vlucht. Onmiddellijk daagde hulp op en werden de passagiers die er niet in geslaagd waren op eigen kracht uit het voertuig te geraken, uit hun netelige positie bevrijd door voorbijgangers en toegesnelde automobilisten. Slechts een viertal personen liepen lichte kwetsuren op. Ook de wattman liep enkele verwondingen op en was zeer onder de indruk. Het mag werkelijk een geluk heten dat het voertuig op de linkerzijde gekanteld is en niet langs de open zijde, zoniet hadden er vele slachtoffers te betreuren geweest bij degenen die op de platforms stonden. Het tramverkeer werd vele uren gehinderd en moest op één spoor geschieden, want het kostte heel wat moeite om het zwaar beschadigde rijtuig recht te trekken, terug in de sporen te brengen en weg te halen..."
Drie-asser 325 met aanhangwagen uit de reeks 65-72 geparkeerd op het Emiel Braunplein, richting Klein Turkije, klaar om de rit langs lijn 4 naar het Sint-Pietersstation aan te vangen. Foto uit 1958, kort voor de afbraak van de huizenrij. Rechts een gedeelte van het belfort.
NOG VEEL MEER OVER HET GENTSE OPENBAAR VERVOER!!!
Bekijk ook het blog "MIVG" van Dany !!!! ________________________________________
