Amateurtheater 

is meer dan de som van de delen

Vier mensen van Berk en Breem begonnen vier jaar geleden met het schrijven van het stuk, waaronder ook regisseur Stefan Nouwen. “We zijn begonnen met het verzamelen van getuigenissen van overlevenden. Uiteindelijk bleek dat een beetje verloren werk want bijna alles wat we te weten kwamen, stond al in het boek ‘Herfststorm over Hechtel’ van Gerard Wuyts. We beschikten over een pak informatie, en toen was het zaak om er een verhaal van te maken met dialogen. Dat proces heeft heel wat tijd in beslag genomen. Uiteindelijk beslisten we om ons te concentreren op de 35 burgerslachtoffers en hun verhalen. Maar omdat er nog overlevenden zijn, kwam het erop aan om alles goed te checken. Het is dan wel toneel, het is een gevoelig thema”.

 Sober

Bèr Stalmans tekende voor de dialogen. “Wat in dit geval niet zo simpel was. We kozen ervoor om met een verteller als scharnierpersonage  te werken. Op die manier was er een link tussen de verschillende scènes. Ook hebben we het bewust sober gehouden. We zijn niet in de val getrapt om er een melodramatisch stuk van te maken. Dat zou het veel te zwaar gemaakt hebben. Ook de Duitsers hebben we niet slechter gemaakt dan ze waren. Het draaide vooral om de angst van de gewone burgers tijdens die zes dagen. Hun belevenissen in de schuilkelders”.

“Het was die ‘petite histoire’ die ons interesseerde” gaat Robert Bernaerts verder. “Hoe ging het er echt aan toe in de schuilkelders? Wat werd er gezegd? Hoe gingen de mensen er met elkaar om? Vooral de gevoelens van angst en paniek bij de gewone bevolking interesseerde ons. De ware feiten over de gevechten tussen de Engelsen en de Duitsers waren in Herfststorm eerder bijkomstig”.

 Jongeren

Berk en Breem zocht voor deze productie heel wat acteurs van buiten de eigen kring om mee te spelen. “Dat  zorgt voor een extra uitdaging omdat je zo heel wat mensen begeleid die nog nooit op een podium gestaan hebben. Maar ook acteurs uit andere kringen hebben meegespeeld. Zo hebben we bewust alle Duitse soldaten laten spelen door mensen die niet bij de kring zijn. Zo schep je wat afstand voor het publiek. Een leuk bijkomstig effect is dat we heel wat jongeren zochten om een rolletje te spelen en dat er daar heel wat van zijn blijven plakken. Ook de samenwerking met de harmonie maakte de regie erg uitgebreid”.

 Compromis

Regisseur en schrijvers kunnen het wel in hun hoofd hebben. Technisch moet ook alles mogelijk zijn. En wie techniek zegt bij Berk en Breem, die zegt Johan Helsen. Al dertig jaar lang de vaste waarde in de technische ploeg. “Technisch gesproken was dit een echt huzarenstukje. We wilden de kijkers het idee geven dat ze zich in het midden van het kruispunt bevonden waarrond zich een groot deel van de gebeurtenissen afspeelde. Dat betekende een volledige projectie rondom de tribune. Die projectie vormde het decor waarvoor de acteurs speelden. Dat alleen al was een hele uitdaging. Acht beamers die je zo moet aansturen dat het lijkt alsof je één aaneengesloten beeld hebt. Daarenboven zit je met uiterst korte afstanden om te projecteren. Toen twee dagen voor de première de software crashte was het toch even kritiek. Dan kan alleen kalmte je redden. Gelukkig hebben we een uitgebreide ploeg en stond iedereen in voor zijn specialiteit. Zo was er iemand die filmde, iemand die voor special effects zorgde, iemand voor het geluid….De techniek bij zo’n gigantische productie kan maar slagen als je als team werkt. En niet allen met acteurs, maar ook met actoren als regisseur, decorploeg én bestuur. Als die plezante samenwerking het beoogde resultaat oplevert zoals bij Herfststorm, dan kan je als amateurkring alleen maar dankbaar zijn. Want hoe sterk je stuk, je acteurs of omkadering ook zijn, het is meer dan de som van de delen”.                                                                                                                            Dave Cuypers