xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

1. Strafbeleid.

Dit is een dringende kwestie. De oplossing is echter (minstens) tweeërlei : andere aanpak van het voorzien in ‘logies’ en andere vormen van ’bewaking’.

1A. Andere politiek van voorziening in ‘logies’.

We gebruiken opzettelijk niet het woord ‘cellen’ omdat er in die ‘logies’ ook op andere, veel xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />goedkopere en snel te verwezenlijken, manieren kan voorzien worden.

Het totaal van de gedetineerden (en ‘te detineren’) personen is nl niet homogeen, maar bestaat uit verschillende categorieën. Er zijn de zware en gevaarlijke criminelen, die streng bewaakt moeten worden en daarom moeten ondergebracht worden in echte gevangenissen, veilig voor wat ontsnappingsmogelijkheden en onderlinge baldadigheden betreft.

Er zijn vervolgens de weliswaar gevaarlijke criminelen (pedofielen ed) die echter niet zo direkt macho’s zijn die over een gevangenismuur gaan klauteren of cipiers met wapens bedreigen.

Er zijn de jeugdigen (ook nog eens onder te verdelen, maar toch een categorie apart).

Er zijn de ‘witteboordcriminelen’, wat bewakingsnoodzaak betreft, te vergelijken met de cat. ‘pedofielen’

Er zijn vooral ook de vele ‘in voorhechtenis gehouden’ verdachten, die voor een gedeelte onschuldig zijn en dus helemaal niet thuishoren tussen veroordeelde zware criminelen.

De bestaande gevangenissen volstaan waarschijnlijk ruimschoots voor de eerste categorie : de zware en gevaarlijke criminelen, op voorwaarde dat men de andere categorieën er kan uithalen.

Voor dezen moet een leegstaande kazerne of eventueel een aangekochte leegstaande fabriek of klooster, met beperkte kosten en betrekkelijk vlug kunnen omgebouwd worden tot een voldoende veilig en menselijk verblijf.

Er zijn bovendien de mogelijkheden van de ‘electronische bewaking op afstand’, de enkelband en vormen van ‘gedeeltelijke invrijheidsstelling’ die deze ontlasting van de echte gevangenissen mede kunnen bewerkstelligen.

Deze ‘ingreep’ zal, op korte termijn, een onvermijdelijke supplementaire uitgave betekenen, maar is ook meteen een ‘besparing’, doordat de noodzaak van nieuwe gevangenissen, uiteraard veel duurder dan de voorgestelde maatregelen, zal wegvallen.

1B. Van bestraffing naar wederopvoeding

Hiermee bedoelen we een vrij ingrijpende wijziging in de manier van behandelen van de gedetineerden.

Vandaag bestaat die ‘behandeling’ hoofdzakelijk in het ontnemen van de vrijheid, plus het ontnemen van de meeste comfort en ‘genoegens des levens’, cultuur inbegrepen. Daar bestaan wel enkele uitzonderingen op : sommige gevangenen krijgen de gelegenheid te werken en op die manier wat ‘drinkgeld’ te verdienen (meer is het niet gauw, bij mijn weten), er wordt rondgegaan met boeken, ze kunnen af en toe (?) een film zien, er zijn uitzonderlijk optredens voor gevangenen. Er bestaan ook maatregelen ‘ter wederopvoeding’ van gedetineerden, meer voor jongeren dan voor de anderen. Ze kunnen zelfs een ‘aalmoezenier’ of andere ‘geestelijke raadsman’ spreken en dergelijke povere afwisselingen op het moordende gedwongen nietsdoen. (Er bestaan uitzonderlijke figuren die zich in de gevangenis hebben kunnen opwerken tot waardevolle en suksesrijke mensen, maar de uitzonderlijke - vooral karakteriële, maar ook intellectuele - mogelijkheden waarover die beschikten, kunnen onmogelijk als ‘haalbaar voor iedereen gelden en zijn derhalve ook waardeloos als ‘bewijs’  dat het mogelijk is ‘als men maar wil’).

Alles samen genomen zijn boven beschreven ‘wedereopvoedings-maatregelen’ die nu reeds bestaan, ontoereikend om de ‘doorsnee-gevangene’ een reële kans te geven beter uit de gevangenis te komen dan hij er ingegaan is. Integendeel : de gevangenissen worden een beetje de ‘hogeschool van de criminelen’, Men geraakt er vaak, soms eerder occasioneel,  in als een ‘beginneling’ maar komt er uit als een gevorderde of zelfs volleerde misdadiger.

DAT moet veranderen. DAAROM is een totaal andere aanpak niet alleen verantwoord, maar noodzakelijk. Bij deze werkwijze zal de klemtoon komen op allerlei vormen van gemeenschappelijke ‘heropvoeding’, zeg maar een deugddoende ‘hersenspoeling’, gekoppeld aan een individuele, aan elke persoon aangepaste en intense vorming van ‘een nieuwe mens’, die, eens vrijgekomen, alle kansen heeft, niet alleen om de maatschappij niet langer tot last te zijn, maar zelfs in die maatschappij een steentje bij te dragen.

De detailuitvoering van dit project zal uiteraard het werk moeten worden van intense studie en voorbereiding, die aan specialisten zal moeten toevertrouwd worden.

Het is duidelijk dat deze aanpak weer een pak duurder zal zijn dan de huidige....althans op korte termijn. Want op lange termijn zal de criminaliteit afnemen en zullen de kosten minder zijn dan vandaag.

Dat dit verhaal niet over heel de lijn een ‘suksesverhaal’ zal worden moeten we incalculeren. Er zijn ‘onverbeterlijken’, er zijn ‘hopeloze gevallen’. Het doel (op lange termijn) is een betere maatschappij, met minder criminaliteit en dus ook minder gevangenissen en minder onkosten.

Er blijft nog : de nazorg ! Ook die bestaat reeds, maar kan, door ontoereikende mensen en middelen, niet optimaal functioneren. Over deze nazorg zou een apart hoofdstukje zeker niet overbodig zijn.