vrouwelijke militairen van de T.N.I. (de vijand)

De "Kota Inten"op het punt te vertrekken met het eerste grote contingent mensen van de divisie. De historische datum was: zaterdag, 3 September 1949.

Monument van verzoening

Met verleden

‘s-Hertogenbosch heeft er een heel mooi gedenk-teken bij. Aan de Zuiderparkweg is zaterdag 9 juli 2004 het indrukwekkende Indiëmonument onthuld. Indrukwekkend vanwege zijn betekenis voor nabestaanden van de 35 Bossche militairen die in voormalig Nederlands Indië het leven lieten, maar ook door de boodschap van vriend-schap en vrede die de Deurnese ontwerpster Saskia Vermeesch erin legde.

Wat is nu eigenlijk de symboliek achter het ontwerp, waarin twee hoge zuilen en een half-ronde gemetselde muur opvallen? “Ik heb een beeld van verzoening willen scheppen. In gesprekken met oud-Indiëstrijders is het mij opgevallen hoe verzoenend zij staan tegenover het Indonesische volk. En in Indonesië merkte ik hoe verzoenend mensen daar tegenover Neder-landers staan”.

Saskia Vermeesch is van Indische afkomst en opgegroeid met rituelen en gebruiken in Indonesië, en verwijst daar vaak naar in haar beeldhouwwerk.

“Ik heb een tempel willen maken, een plek voor bezinning, gedenken, rust  en intimiteit.

Daarbij heb ik de sierlijke vormen van de Indonesische bouwkunst met de strakke lijnen van de West-Europese architectuur.”

Als grondvorm koos Saskia Vermeesch voor een cirkel, die half wordt omsloten  door een gemetselde muur in de vorm van een berg. “De muur maakt de plek intiem, maar niet gesloten. Voor de bergvorm heb ik gekozen omdat in Indonesie bergen heilige plaatsen zijn waar de goden wonen. De namen van de 35 overledenen zijn op bronzen plaatjes vereeuwigd in deze berg.”

Twee hoge bronzen zuilen fungeren als toegangspoort tot het binnenste deel van het monument. De vorm van deze zuilen wordt bepaald door een Indisch batikpatroon. “Deze toegangspoort is de overgang van de matriele wereld naar de immatriele wereld van goden en overledenen.”  

Saskia Vermeesch legde zaterdag zelf een lotusbloem bij het monument. “De lotus wortelt heet diep in de aarde en wordt in verband gebracht met de cirkel van het leven, van geboorte tot dood. Het bronzen beeeld in het monument, dat is geinspireerd op de vorm van een altaar, draagt een lotus die op het punt staat open te gaan. De jonge Indiegangers waren in de vroege bloei van hun leven. De bladeren van de lotus wilden zich juist ontvouwen. Helaas hebben ze zich voor deze jongens nooit mogen openen.”

Rondom het altaar is plaats om bloemen te leggen. In het beeld zijn twee uitsparingen gemaakt als kommen warin men bij herden-kingen water kan schenken en bloemen zonder steel kan laten drijven als een offer.

Een hartstenen halve cirkel draagt de tekst: Met alle respect voor ALLE gevallenen herdenken wij hen die ons ontnomen zijn tijdens de strijd in en om Nederlands Oost Indië en Nieuw Guinea van 1941 tot 1962  en de woorden  Laat ons bij jullie zijn.......wij moesten al zoveel missen

(dit artikel is ovegenomen uit het Brabants Dagblad van maandag 11 juli 2004)

"Het is moeilijk de atmosfeer te beschrijven, de tegenstanders waren nummeriek in de meerderheid en het ontbrak hen niet aan fanatisme. Wij konden het niet bolwerken. Terwijl er in Den Haag door "koekebakkers en "kruideniers"eindeloos werd gezwamd over Indië en de oorlog, twee onderwerpen waarvan zij geen enkel opzicht de realiteit kenden. Jan soldaat werd in dit zinloze gevecht de dupe. De beleidsvoerders traceerden zich op "vakantie"vliegreizen naar Indië, waar zij niet verder durfden te gaan dan een zwaar bewaakt luxe hotel in Batavia. Onder het genot van een stevige borrel, nasi goreng en een Indische rijstafel werd er opnieuw met "oogkleppen" op strategie gepland dat altijd op niets uitliep.

Dergelijke toestanden maakte het gesloof van de soldaten achter de sawahdijkjes en nachtelijke patrouilles moeilijk en trok een zware wissel op moraal en prestatievermogen. Zij werden afgescheept met beschimmeld aardappelmeel en keiharde kakies waarvan zij lamme kaken kregen, plus 94 cent soldij per dag. Mijn persoonlijke ervaring is, dat ondanks de armoedige verzorging, dat plichtsbetrachting en saamhorigheidsgevoel van hoofdzakelijk dienstplichtig personeel het halfbakke militaire apparaat in West Java met veel pijn en moeite op gang hebben gehouden."

met dank aan de de hr.B.