M.MARTENS bij ons thuis op Tenhout...meeuwerweg 17.......1952
Het was in de fifties....Martens kwam alle jaren naar zijne vriend DUPRIEZ(het Hotel waar hij dan verbleef) en wandelde naar Laak en omgeving....nu was hij thuis geraakt ...met boeken en plannen van 1506??? hier op TENHOUT...hij woonde in NIMY bij Namen!!!
Hij was op zoek naar de vroegere leemkuilen???In 1428 was in Laak AERT rector de Capelle Laeck.. Arnoldus FABRI;;;;DIE HAD HIER ENKELE NATUURLIJKE KINDEREN....op 't genoot???Ja,ja,we vielen van onze stoel toen hij uit zijn boek voor las van de toenmalig pastoor VANBINCHEM die ook natuurlijke kinderen had???Pas in 1497 is het "Capelle Santa Quirine "geworden...mens riep moeder terwijl ze kruistekens maakten...Martens was in Kongo geweest met Duppies,hij was er gewest beheerder...Hij sprak Congolees en toen wij ook 'n paar woorden kiswalili uitkraaiden was weer alle ijs gebroken...In SAFRAENBERG had ik bij de cadettenschool Congolees geleerd voor 't geval de luchtmacht van kleine brogel naar KATANGA zou vliegen....(maar dat droevige geval kent ge wel ???)Martens wist alles maar dan ook alles over Houtalen over Laak en Lillo...hij woonde naast de abdij van Floreffe en zat daar alle dagen in de archieven te modderen????
Nog nooit had hij in een twee peekaatje gezeten...dus wij met 't twee paardje over 't schietveld richting Massy enz.enz.enz.......
Sieke pap en de verdwenen boerderij met strooien dak van copieus dat waren zijn onderwerpen .....EN.....HIJ SCHREEF ALLES OP!!!!!!!!!!!!!zeer zeer traag altijd....Lucia gerits OP DE HOEK VAN DE MEEUWERWEG was in Meeuwen geboren in 1921Haar ouders verhuisden voor den oorlog van Winterslag naar de groenstraat...het waren melkboeren en SIEKE reed als jong meisje van 14 met de velo al rond met melk........in VOLLEN OORLOG IS ZE GETROUWD OM HIER HAAR EIGEN WINKELTJE TE BEGINNEN IN DE MEEUWERWEG.;;;In zowat 1947 officieel begonnen heeft ze meer dan 50 jaar "SIEKE PAP winkel gehad"!!!KOOBIETS zijn boerderij stond waar nu 't klaverke vier staat (den echte naam was GIELISSEN)....Interviews dat we deden....en verhalen dat we gehoord hebben....we zijn zelfs met 't 2 paardje eens naar NIMY bij NAMEN geweest....in de abdij en bij zuster SIMONNE die later daar ook was gaan wonen......maar
Tuur leerde LIMBURG naar de radio luisteren...ook de vrije radio
Onder de oorlog woonden wij in de café met 't schuurke aan de kerk van HOUTHALEN...tegenover ons woonde WOUTERS in 'n statige patriciërswoning(nu huis RUTTEN)...Jean de vader van tuur en onze pa waren afkomstig van Beringen...wij niet ...wij waren hoteliers!!! Als Pa wouters vertelde over Londen(waar hij gewoond had)of over de ouw"transvaal"met Afrikaanse woorden dat was 't muisstil in de café.... Tuur ging met de trein naar Leuven naar school...Conservatorium diktie-voordracht-toneelkunst!!ik met de tram naar Zonhoven(fraters)...opstel!!! Vader wouters was ooit bij 'n unitair belgisch-zuidafrikaans cultureel akkoord en tuur had toenal(onder den oorlog)'n archiefbewaarplaats over de boeren van transvaal('t Boerenrepubliek!) in 't schuurke,waar op zondag uitleenboekendienst was en waar repetities waren voor toneel en voordrachten met zang...en die zang dat waren (toenal)...ZUIDAFRIKAANSE LIEDJES!!! "mijn sari mareis"rij MER an ossewan"die kat comme weer"EK zal jouw krijg"................tuur leerde ons toenal van die liedjes(Leuvense studenten) Tuur volgde Germaanse filologie en de studenten hielden zich bezig met Afrikaanse letterkunde....hij vertelde ook (hij is trouwens altijd de man geweest van 't gesproken woord)met zijn speciale stem en zijn gekende taalvaardigheid in verzorgd Hôtels(enfin zo noemde hij toen zijn uitspraak) De grote boerensympathie zal van vader versterkt overgegaan zijn naar tuur???we weten 't niet maar als hij vertelde of bijles gaf in de schoolklas thuis in 't schuurke op zondag(onder de oorlog)dan was iedereen met veel drummen binnen...De grahamstad en de martelaren van de rebellie..... we weten 't niet maar ...Zuid-Afrikaners ...die zegden..."SKIET NIE INMY GESICHT NIE;EK HET 'N GROOT AFRIKAANDER HART"..... Ons jeugdig enthousiasme was "EK zeg niks Ni".........Toen later Tuur na militairendienst bij 't tolkenkorps slaagde in 't examen N.I.R.(program- matorgesproken woord)ZAGEN WE HEM TERUG ALS LESGEVER OP DE RADIO BRUSSEL(soldaten zangkoor milac van sooi Willems) Ontelbare radiorubrieken,interviews en reportages hebben we in Limburg met hem verzorgd....Zijn leergierige geest en zijn zeer brede belangstel- ling voor alle dorpjes in LIMBURG brachten hem terug voor radioveldwerk...B.R.T.2 omroep Limburg...eerst gewestelijke omroep in Brussel!!! Het eerste wat hij zei in zijn nieuwe radio(dokter willemsstraat 1947)..."Het Limburgs leven zal nu in al zijn aspecten voor de Mikro komen......... Maar de helft van de Limburgse programma's werden altijd opgeschort...wegens vakantie...zo ontstond studio L...de L van LAMBDA(Fm 100.5) Tuur stopte om 24 uur op Fm IOO en wij(met losse medewerkers)begonnen met de nachtstudio VRIJE RADIO voor VAKANTIEGANGERS!! Zo plaatselijk als uwe vrije radio is...zo kunnen en mogen wij nooit werken,zei Tuur...jammer,we hadden gene kul,maar toch VEEL TUUR!!!
Ondersteunt je onze web ? ? ? Het is GRATIS ...Stuur ons 'n postkaart of bel eens 011/52 27 92
Mensen laten glimlachen of iets inspireren ??? dat is ons doel ... ben je gekieteld ? ? ? D e web van Loesje ... is een cadeautje GRATIS uit nodigingen om bij ruilclub L te ruilen of om ideeën uit te wisselen moeten na afspraak.
Wie is Loesje...toen Loesje op de radio kwam wilde ze de wereld(haar wereld)beter & mooier maken...Met muziek...altijd muziek Loesje wilde & wilt nog altijd...Het recht op vrijeheid van menigsuiting & alles voor niks.
PAMPA Range...vanaf 1940...oefenterrein nieuwe kanonnen...
Op de donderslagen heide hadden Société COCKERILL 6oo ha in gebruik...Voor 't gebruik van de nieuwe kasseiweg tot Helcteren moest tol betaald worden...dus in Helcteren waren er meer sluikwegen...van LAAK naar 't Sonnis...BARRIER IO...een plaats met verlichte paal te LAAK werd al vanaf 1818 omzeilt???Het tolrecht werd daardoor afgeschaft in 1866!!!Onder de vorige oorlog ruziede men al over 'n kanaal van Hasselt over Hengelhoef en de heide van Helcteren???(plannen zijn nooit uitgevoerd)Toch waren er nog Duitsers die in 1940...Helcteren kende. Luftwaffe kwam hier ervaring opdoen voor scheepsbombardementen(slag om Engeland)...er werden stenen en houten scheepsvormen gebouwd .. er waren treinsporen met cibels en schietoefeningen met kanonnen...De STUKA'S deden hier de eerste lucht en grondoefeningen....PARALELO-POEOPEDOEM...of toch iets zo ongeveer??? Op 't laatste van den oorlog trokken alle Duitsers(meestal deserteurs)naar 't kasteel van Massy!!! Toch liep er nog veel verkeer over de Postbaan langs Kelchteren de moppevennen (de hutten) en de zandweg naar de zwarteberg(koolput)!!! Henneptelers en landmeters met geweld vochten voor stukske goeie grond...Kadasterarchief over 't schietveld....???Een franse priester verkocht aan de Belgische staat 't domein Massy in 1939...Tijdens de volle oorlog werd hier grond langs alle kanten verkocht aan 't Leger...Duits ...Belgisch Pas in de "FIFTY'S"kregen we 'n ROYAL AIR FORCE...Helcteren viel in 't A.P.!!!dat was 'n voorwaarde om 'n oefenterrein te maken voor vliegtuigen ...'t leger mocht dus zelf de veiligheidszone e^n de voorwaarden stipuleren???bijgevolg ook beslag op gronden in Meeuwen-wijshagen Landsverdediging(en ik was er bij)had zijn eigen staatsveiligheid...M.P.'s...B.O.B.'s en dat waren er andere as de b o b 'ers van nu!!! Kortom na onze opleiding bij de nieuwe NATO te EVERE UTELE...radiotransmissie...begonnen de pionierswerken inKl.Brogel en Helcteren
De luchtmacht van België in d "Fifties...waren CANADEZEN en ENGELSEN ...in CHIEVRES waren de Belgen(Franssprekende officier piloten)...al 't personeel van de IO de wing en van de Pampa range samen was in 1953...'n paar honderd mannen............met altijd dorst!Die beginjaren van K.B.ee en van Pampa range te Helcteren ongelofelijk...VLIEGPROGRAMMA VERANTWOORDELIJKE...WA wasda?? Op 't vliegveld veranderden alle boerderijtjes in klein kroegjes langs 't schietveld kwamen nieuwe wegen en constructies met verkoophandel en de luchtmachters die kochten die aten die dronken...maar die betaalden ook...de Duitser die deden dat niet!!!Het blauwe gevaar???WA wasda???
Ik heb 't altijd al maar uitgesteld....maar vandaag zal ik 't eens uit de doeken doen....???WAAROM KAN 't schietveld niet verhuizen....???En ...of omdat juist 't schietveld een PARALELOPOEPEDOEM HEEFT................dat is een geometrische figuur met de twee kleine basissen van twee trapeziums op elkaar ....die twee basissen zijn TWEE KILOMETER(en hier staat de klasch of TARGET of doel om op te schieten)....dan is er in die trapezium een grote basis van ZES KILOMETER(schoothoek of straal achter 't doel)dus voor 2 en achter 6 km breedte...de voorgeschreven veiligheidszone is nog uitgebreid tot DRIE breed en ACHT kilometer (achterzijde)...NATO_HANDVEST!!!
Voor de fusie...was Houthalen bijna 5.OOO Ha en Helcteren zowat 3.OOO Ha...Het schietveld was groter dan Heusden(2000 en groter dan Koersel zowat 1500 Ha).....en toch...toch...Die paralelopoepedom ...die twee trapeziums op zijne kop...NERGENS KUNNEN WE DIE KWIJT OF NERGENS IS ER EEN TERREIN te vinden ...in heel België niet...zelfs LEOPOLDSBURG met 8.000 ha kan hem niet plaatsen.....
In mijn studie over 't schietveld ....die ik maakte als 200ste NATUURGIDS van België in 1970...leg ik 't nog eens uit ...en nog eens"zie info Houthalen"...Enkele Limburgse bezoekers van onze eerste toren en de houten chaletten van de in dienst name van de toenmalige "RANGERS" waren STIENISSEN ...Opdebeek...en dan broeder Caubergs en pater LANDEWALD met de vrienden van NATURA LIMBURG...02mei 1952...ruilingsakte door de staat van 6OO HA aangeslagen grond (domein Massy)...GROOTMOEDER NOVAK GRZEGERZEWSKI NOVAK was toen nog DE ENIGE overlevende van 't personeel van MASSY...ze woonde toen juist naast 't militaire domein dat vanafbewaakt werd...Vanaf 1953 werkten we met de luchtmachtcadetten aan de Toren...DIE moest klaar!!!voor 't officieel gebruik als schietterrein JUNI 1953 Gelet op de boomloze vlakte=dit is 'n PAMPA=gelet op de blokhut behuizing=cowboyrange???werd de oproepradiatoren...Radio PAMPA....... In de fifties-('t wordt hoog tijd dat de geschiedenis van de kazerne eens te boek wordt gesteld)was 't schietveld 't best bewaarde natuurgebied van LIMBURG...De grootste vervuiler is de mens zelf...en die mens had van ons geen toegang...ook de liefdeskoppeltjes niet die we weliswaar in de Weekends niet HOORDEN schieten ???Het vliegtuiglawaai heeft geen enkel storendeinvloed op de dierlijke bewoners...'t paradijs van "de fifties" voor fauna en flora...de controles van 't leefmilieu en de bufferzones van toen waren beter dan nu....toen werd ook met scherp geschoten!!
achtergebleven Duitsers verkopen en breken 't schietveld af...
TOT IN 1946 LIEPEN ER NOG GEVAARLIJKE DUITSERS...deserteurs...MAAR OOK VLAAMSE LANDVERADERS...rond op 't schietveld alles wat ze te gelde konden maken of alles waar ze eten voor kregen mocht ge gratis voor niks meenemen...ZO MAAR...ALLES MOCHT WEG!!! kwalaak en tenhout waren in 1947 toen wij in de meeuwenweg naar t schietveld kwamen wonen echt gesloten gemeenschappen(boeren en kinderen) het viel op dat hier iedereen familie van mekaar was(nichten en kozijn huwelijken)...KWALAAK TELDE IN 1180 SLECHTS 112 INWONERS I N 1946 was 't nauwelijks verdubbelt...en de eerste en enige café hebben wij in de fifties(het huis van moen)helpen verhuizen naar bokrijk!!! Iedereen hielp toen "de boerenbond"...GRATIS EN VOOR NIKS...KEMPISCHE HUIZEN NAAR BOKRIJK SLEPEN...('t 2de huis was MOEN) de hotelse heiweg en de postbaan liepen toen heel anders...landbouwontginning naast de heide van 't schietveld was er nauwelijks...(alleen grasschapen) het hoevestraatje op 't einde van tenhout toen nog...LIEP TOT AAN DE GEBOUWEN EN SCHIETINSTALLATIES...muren in gemeste rode steen er waren meerdere opslagplaatsen voor buskruit en dynamiet...DIE MOESTEN IN APARTE HUISJES...kruitfabriekseks van 't sonnis en van tenhout er waren speciale kleine bosjes waar de munitie en de (koperen)obussen verstoken waren...die waren zeer rap geplunderd met stenen en alles(oud ijzer) het woonverblijf en de treinsporen van een naar de schuil en gemetste schietmuren in gemetste rode stenen waren nog omzegge intact!!! we hebben nog in de berlengs gezeten....WE WAREN DE MUNUTIE VOOR DE KANONNEN..tot die mannen die in 't kasteeltje van de sleep woonden of de Duitser van Massy(met de fiets)ons kwamen wegjagen...GEVAAR,,.??? onder den oorlog stond er 'n chique villa voorkant in witte steen en achterkant veel hout en hangaar...VAN HET WAALS PERSONEEL,,,??? we weten eigenlijk niet juist hoe en waarom maar het was 'n POEDERFABRIEK(ontplofbare poeder is in 't huis in 1947 ontploft)...MASY Duitser???onder den oorlog waren de geschuttorens(voor kanonnen)"Coupules" genoemd en werden er op 't schietveld zelf pachtgronden met woonhutje te koop JULES grenen(afkomstig van st.Truiden)heeft tot 1939 gebouwd en verbouwd...hij woonde in de villa juist op het kruispunt tenhout -kwalaak-postbaan hij is met zijn poederfabriek verhuist naar Zutendaal..."de sliep" zijn kasteeltje stond leeg en het regende binnen... DE WALEN DEDEN DE ONTMANTELING(in de weekeindes kwamen ze niet )en wij maar grote zware koperen obussen mijnen(ik mijn gij mijnt) snijbranders lagen er voor het "mee slepen"...HEEL DE INSTALLATIE AFGEVOERD NAAR WALLLONIE....BAKSTENEN BLEVEN LIGGEN en kanonsballen...IN 1947...bracht het geld in 't bakste...KANONSBALLEN ZOEKEN ...gratis op te rapen in de zandbergen van "'genoot"..........