De afgelopen weken keek ik raar uit de ogen toen ik een paar Vlaamse kranten las. Jan in de Herberg uit Zonhoven is onlangs overleden en Jentel van Ongeval is de talentvolle verdediger van voetbalclub Oud-Heverlee Leuven. Dat zijn namen waarbij ik me onmiddellijk afvraag of deze mensen een Nederlandse voorvader hebben. In Vlaanderen hoor je zelden zo'n rare achternamen waarmee je toch enigszins moet glimlachen. In Nederland is zo'n afwijkende achternaam vrij gewoon. Geen enkele Nederlander vertrok ooit een spier in het gezicht toen twintig jaar geleden André Paus en Alex Pastoor tegenover elkaar stonden in voetbalwedstrijden in de eredivisie. Nederlanders dragen veel meer dan Vlamingen korte namen die refereren naar een eigenschap of een dier dat ooit in de familie was: denk aan Arie Haan. Nogal wat Nederlanders heten Bult, Withaar, Buurman, Stoppels, Geurtjes, Platjes (spits van Volendam). Nederlandse namen zijn ook korter dan Vlaamse, zoals Kaas, Hond, Kreeft, Pik of Zuur. Dan is er nog de categorie die verwijst naar een beroep dat ooit door een voorvader uitgeoefend werd: (Wim) Kok, Baggerman, Moordhamer, Blauwpoeper. Maar het meest vallen natuurlijk achternamen op waarbij een Vlaming direct denkt: "Dat kan niet, dat is een grap, die"Ollander" houdt me voor het lapje; die leperd denkt dat ik een oen ben en hoopt dat ik me ronduit belachelijk zal maken met die naam in goed gezelschap te noemen." Daarna komt de douche omdat de persoon in kwestie echt zo heet. Een paar bekende voorbeelden: Naaktgeboren, Slotboom, Onverwacht, Springintveld, Rotgans, enzovoort. Napoleon De bekende uitleg die voor die eerder uitzonderlijke namen gegeven wordt, is historisch onjuist. De burgerlijke stand is in Nederland boven de rivieren eerst ingevoerd in 1811 toen Bonaparte genoeg had van de kuren van zijn broer Louis die hij koning van "Holland" had gemaakt. (Het Zuiden van Nederland beneden de rivieren werd door de Fransen beschouwd als een deel van de Zuidelijke Nederlanden en was al sedert 1794 bij Frankrijk ingelijfd. dat laatste overigens tot grote tevredenheid van de elite in het Noorden die de zogenaamde "generaliteitslanden" een paar eeuwen lang als een soort kolonie beschouwden.) De legende beweert dat de Nederlanders zo boos waren over de inlijving en de nieuwe Franse bureaucratie dat ze op een gemakkelijke manier verzet pleegden. Ze trokken verplicht naar de burgerlijke stand en gaven daar als bewijs van hun minachting de gekste namen op. Toen de Fransen eind 1813 Nederland verlieten, na de nederlaag van Bonaparte in de Driekeizersslag bij Leipzig, arriveerde de zoon van de vroegere stadhouder Willem V op het strand van Scheveningen. Hij had indertijd platte broodjes gebakken met Bonaparte, om tenminste in Duitsland een klein rijkje te krijgen, maar de Britten hadden het hem vergeven. Deze Willem kreeg er zelfs de Zuidelijke Nederlanden bij. De gloednieuwe Koning had heimelijk nogal wat bewondering voor de despoot Bonaparte en hij besloot het beste uit de Franse tijd te continueren in zijn nieuwe staat. Daar hoorden zeker de registers van de burgerlijke stand bij, want op die manier kreeg de koning de beschikking over goede statistieken (de Franse koningen wisten alleen bij benadering hoeveel inwoners hun rijk telde en schatten er dikwijls één à twee miljoen mensen naast). Dat was interessant voor de dienstplicht en dat had het voordeel dat zeker in het Zuiden de parochieregisters niet de enige bron van informatie voor de overheid waren, want koning Willem had nog al wat redenen om de katholieke priesters te wantrouwen. Willem beval dus onder luid protest dat de burgerlijke stand bleef bestaan met de namen die onder Bonaparte al in de registers stonden. Voortaan moesten dus nogal wat Nederlanders door het leven met zogenaamde belachelijke namen. De klos Dat verzetsverhaal klopt niet. In werkelijkheid was er iets anders aan de hand. Het Noorden was zelfs in 1815 nog altijd zeer dun bevolkt en had daarenboven op Amsterdam na geen echt grote steden. Eeuwenlang volstond dus een voornaam eventueel gevolgd door een referentie naar de vader (Corneliszoon, bijvoorbeeld) en iedereen wist over wie men sprak. Toen de verplichte registratie begon, moesten vele en dikwijls analfabete mensen een achternaam kiezen die ze niet hadden. Ze gaven dan maar een beroep of een bijzondere eigenschap op: vandaar de vele korte namen. Velen haalden eens hun schouder op en vertelden gewoon hun bijnaam. De Schele is bijvoorbeeld een gewone Nederlandse naam. De ambtenaar van de burgerlijke stand noteerde alles netjes en kende in veel gevallen de persoon in kwestie. En soms schreef hij op eigen initiatief als achternaam de bijnaam op, die niet altijd even vleiend was. De burger in kwestie had daar geen probleem mee, maar de achterkleinkinderen die de achtergrond van het verhaal niet meer kenden, waren natuurlijk de klos.
Waarschijnlijk zal het achtbare lid van de Tweede Kamer Hans de Kwaadsteniet wel eens het slachtoffer van flauwe grapjes geweest zijn. Dat deelt hij dan met gelukkigen die een naam dragen als Vroegop, Sukkel, Indewei, Kwakernaake en Vanhetzelfde. Maar alles went; ook een eerder zeldzame achternaam. De vedette van Studio Voetbal op zondagavond en de sidekick van Matthijs van Nieuwkerk bij "De wereld draait door", is de bekende sportjournalist Hugo Borst. Hij is inmiddels in Nederland (en bij de voetballiefhebbers in Vlaanderen) zo bekend dat niemand nog enige bijgedachte koestert of een allusie maakt op zijn achternaam.
Willem de Prater Correspondent van 't Pallieterke voor Nederland
De oorzaken van het ontstaan van twee-eiige meerlingen op een rij:
- de leeftijd van de moeder. De kans dat er meerdere eitjes vrijkomen neemt toe met de leeftijd van de moeder. - het gebruik van (genees)middelen die de ovulatie stimuleren of een IVF-behandeling waarbij meerdere eitjes teruggeplaatst zijn. - een erfelijke factor: sommige vrouwen hebben een erfelijke aanleg die ervoor zorgt dat bij de eisprong meerdere eitjes vrijkomen.
Alleen de eerste en de laatste oorzaak kan een rol gespeeld hebben in de tweelingen van deze gezinnen. Daarom de vraag van mijn dochter en haar man of dit al meer is voorgekomen bij de voorouders. Erfelijkheid, is dat dan enkel in de vrouwelijke lijn? Daarop heb ik nog geen antwoord gevonden. Het onderzoek naar tweelingen toonde deze in verschillende takken, zowel in de vrouwelijke als mannelijke lijn. In de vrouwelijke lijn : de jongste Alex & Anthony Maes ° 21 mei 2002
Eliané & Paul D'Hooghe ° 6 december 1948, evenwel niet in de vrouwelijke stamlijn. In de andere takken zijn ze meer vertegenwoordigd. Tamara & Tatjana Maes ° 1 februari 1993 Georges & Lodewijk Nees ° 23 maart 1947 Petrus & Eduardus Van Hoof ° 23 maart 1898 Eduard & Karel Van Hoof ° 4 juni 1909 alle 4 in hetzelfde gezin. Petrus & Isabella Lins ° 31 januari 1877 Leonia & Ludovicus Lins ° 25 November 1887 deze 4 ook. Elisabeth & Petrus Aerts ° 2 februari 1777 Ludovicus & Angela Aerts ° 6 juli 1912 Maria Susanna & Maria Antonia Reynders ° 17 mei 1868
Besluit : gezien de verspreiding in de tijd en de takken in een bestand van bijna 2200 personen denk ik niet dat er een erfelijke factor heeft gespeeld bij de tweeling Alex en Anthony.
Is er door anderen ook al naar tweelingen gezocht?
De laatste opzoeking was deze naar Cornelius. Geboren 25 februari 1913. Bij het opnieuw archiveren van akten besloot ik om de geboorte- en overlijdensakten van die niet in de stam zitten samen te voegen in één kaft. Zo zag ik de geboorteakte van Cornelius Franciscus Benedictus AERTS terug. Ooit mij bezorgd door mijn schoonzus Josée maar er toen geen aandacht aan gegeven. Cornelius was de broer van Augusta Aerts mijn moeder. Maar er is nooit iets gezegd over hem. Na de kopie van het bevolkingsregister van Deurne nog eens te hebben nagezien waar hij als oudste kind van het gezin op ingeschreven staat viel mijn oog op de vermelding van overlijden. De overlijdensakte van de Burgerlijke Stand te Deurne gaf de juiste plaats. Cornelius is overleden in Gouda Nederland op 13 februari 1915. De familie was gevlucht naar Nederland bij de inval van het Duitse leger in 1914. Later daarover misschien meer.
Hartelijk welkom op mijn blog van de familiestamboom. Reeds vele jaren hou ik mij bezig met het zoeken naar de wortels van de families Van Dyck, Van Hoof en aanverwanten. Alles wat binnen mijn bereik is, dit is ook het verzamelen van documenten als trouwboekjes, doodsbrieven, bidprentjes, enz. of een kopie daarvan. Het verzamelen van geboorte-, doop-, trouw- en overlijdensakten van onze voorouders. Met de tijd zal er meer bericht worden over het verleden maar het heden kan ook aanbod komen.
Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek. Vond je het interessant, heb je iets nieuw gelezen, het is nog in volle ontwikkeling.
