De relatie tussen voeding en kankerxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Dr. Ir. E. De Maertelaere

Directeur stadslabo Gent

Deel 1: Kankerbevorderende stoffen in de voeding

1)    Opgepast voor te hoge energieopname van vetten en enkelvoudige suikers. Overgewicht en zwaarlijvigheid geeft meer kans op hormoongerelateerde kanker.

2)    Vermijd zwart geblakerde eiwitrijke voedingsmiddelen, zoals bij vis en vlees. Dus barbecues en grillades niet laten aanbranden.

3)    Occasioneel beschimmeld voedsel onmiddellijk weggooien. Ze bevatten mycotoxines die kanker van de lever kunnen veroorzaken. Beperk ook de consumptie van schimmelkazen tot 1 portie per week.

4)    Beperk ook gezouten en gerookte voeding, zoals vlees en vis, tot 1 portie per 2 weken.

5)    Let op de combinatie van agressieve specerijen + warmte + alcohol. In deze combinatie levert gebruik van tabasco, pilli pilli, sambal, nootmuskaat e.d. meer kans op slokdarm, maag- en darmkanker. Corned beef bevat bvb teveel nitrietpekel. Veel groenten en fruit kunnen het wel neutraliseren. Wij eten gemiddeld toch al 12 mg zout per dag.

6)    Veelvuldig gebruik van sterke alcoholische dranken (> 40°) kan mon-, keel-, lever- en pancreaskanker veroorzaken.  Let op: beperkt gebruik werkt wel cholesterolverlagend.

7)    Beperk de opname van ROOD vlees: bevat Haemijzer in de hemoglobine wat kan leiden tot poliepen en darmkanker. Je kan het wel neutraliseren via de chlorofyl in groenten zoals boerenkool, spinazie, andijvie en sla. Je moet rood vlees afwisselen met roos en wit vlees. Ter inlichting: onze gemiddelde vleesconsumptie bedraagt xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />250 g per dag terwijl wij slechts 120 g per dag mogen consumeren;  beperk dus de vleesconsumptie tot 3 maal per week.

8)    Pas op voor chips en frieten. Gezonde frieten (?) zien goudgeel en zeker niet bruin of zwart. Daarom slechts kort frituren bij 180 °. Tip = rauwe frieten 10 minuten in heet zout water met een scheutje azijn doen en dan goed afdrogen vooraleer te frituren.

Ter inlichting: Tijdens een onderzoek in 2006 in Nederland bleek dat 5000 mensen nog altijd sterven door teveel eten van zout.

Deel 2: Kankerwerende stoffen  (zie volgende bladzijde)

Deel 2: Kankerwerende stoffen in de voeding

1)     Calcium: te vinden in zuivelproducten , bananen, noten (deze bevatten ook vitamine E), en donkergroene bladgroenten.

2)     Voedingsvezels: in havermout, volkoren, pectine (in groenten en fruit vb. appels). Let op: tarwezemelen steeds combineren met veel water voor een goede transit.

3)     Antioxidant vit C: in citrusvruchten en donkergroene groenten

4)     Vit E : in olijfolie, volle graanproducten en noten.

5)     Vit D : in vette vis, boter, groenten en zonnestralen. Vit D bevat calcitriol wat het risico op borstkanker vermindert. Optimaal zouden we per dag 2000 IE moeten consumeren + 10 min blootstelling huid aan de zon.

6)     Carotenoïden: in in donkergroene, oranje en rode groenten, tomaten, ketchup, tomatensap. Gekend is het β-caroteen in worteltjes. Rode ajuintjes zijn beter dan witte .

7)     Curcumine  = sterk antioxidant.  In kurkuma (geelwortel). 3 afgestreken koffielepeltjes per week is voldoende. Curcumine is ook goed als preventie voor dementie en Alzheimer, als ontstekingsremmer voor maag- en darmkanker, en als regenerator voor een beschadigde lever.

8)     Anthycyanines (vernietigen vrije radicalen):  Te vinden in kersen, rode biet, aardbeien, bessen en rode wijn (doodt in-vitro leukemie-cellen). Werkt ontstekingsremmend tegen artrites en jicht en vermindert ook het risico op Alzheimer.

9)          Selenium (sporenelement): in zeevis, ajuin, selder, eieen, radijs, kool, para-noten en zeevruchten. Kan je ook kopen bij de apotheker maar dan moet vermeld staan “ 50% HDA). Gewone consumptie van 2 noten (okkernoten) per dag is normaal voldoende of 250 g vis per week waarvan de helft vet, omdat deze veel omega 3-vetzuren bevat.

10)     Omega-3-vetzuren: in 120 g vette vis per week, zoals makreel, zalm, haring, sardientjes. Ook in alle koolsoorten van de brassica-familie, zoals waterkers en broccoli en ook in spruiten en bloemkool. Je moet deze groenten wel rauw opeten of beetgaar.

11)     Organische zwavelverbindingen: slechts 10 g per dag nodig. Te vinden in groenten van het Alliumgeslacht zoals uien, prei, bieslook en knoflook.

12)     Catecholen en catechenen:  in groene thee, rode wijn en fondant-choclade (met 70 -75% fondant). Rokers zouden zeker meer groene thee n groenten en fruit moeten consumeren.

Gezondheidsspreuk:

 “An Apple and a tomato each day keep the disease away!”

Aanbevelingen en tips

1.     Kies voor plantaardig voedsel rijk aan groenten en fruit. Eet dagelijks 300 gram groenten en 2 stukken fruit.

2.     Vermijd onder- en overgewicht.

3.     Zorg voor en onderhoud een gezonde fysische conditie. Beweeg minimum 30 minuten per dag via wandelen, fietsen, trappen lopen, zwemmen, enz.

4.     Vermijd teveel alcohol- en vleesinname

5.     Vermijd overgebakken vlees en vis

6.     Drink dagelijks aanvullend 1,5 liter water om je vochtbalans in evenwicht te houden. Ons lichaam bestaat uit 50 tot 70% water. Je neemt dagelijks water op via voedingsmiddelen en drank, maar je voert water ook af via de nieren (urine), de huid (zweten), de longen (ademen) en de darmen (ontlasting). Een volwassene neemt per dag ongeveer 2 tot 3 liter water op en voert dat ook af.

7.     Begin elke dag met een stevig ontbijt.

8.     Eet veel groenten en fruit, aardappelen en volle graanproducten en matig het gebruik van vlees, vet, suiker en zout.

9.     Stop met roken

10.                        Was je appel en peer maar schil ze niet want vitamines en voedingsvezels bevinden zich net in en onder de schil.

11.                        Magere melk bevat dezelfde hoeveelheid calcium als volle melk maar bevat minder vet.

12.                        Microgolf, wokken, stomen zijn vetarme kooktechnieken. In de microgolfoven blijft de voedingswaarde en de oorspronkelijke smaak van de voedingsmiddelen bewaard en heb je minder zout nodig.

13.                        Vis (vooral vette) bevat vetstoffen die goed zijn voor hart en bloedvaten.

14.                        Bereid groenten en fruit onmiddellijk na het wassen of schillen. Bewaar etensresten afgedekt in de koelkast en nooit langer dan anderhalve dag.

Tip: Aanbevolen lectuur

“Lichaam en geest” van Paul Martin bij Uitgeverij CONTACT

Verslag door Guy De Prez van de infoavond van de CM te Brakel op 24 oktober 2007