Havens Waddenzee moeilijk uit te breiden

De recreatievaart op de Waddenzee heeft de komende jaren meer ruimte nodig, maar de jachthavens kunnen niet verder uitbreiden.
Dat bleek tijdens het symposium ‘Havens Waddenzee klaar voor de recreatievaart in de toekomst?
' in het Maritiem Instituut Willem Barentsz op Terschelling, dat bijgewoond werd door 175 belangstellenden.

Dat de havens nog lang niet klaar zijn voor later, bleek evenzeer.
Zelfs een splinternieuw ingerichte en uitgebreide haven van Vlieland
(anderhalf keer zo groot geworden) is dat nog niet.
Daar is voor tien miljoen euro geïnvesteerd in veiligheid en milieu, terwijl de capaciteit gelijk bleef, meldden burgemeester Baukje Galama en Dick Visser, voorzitter van het Vlielander jachthavenbestuur.
De haven was en is nog steeds geschikt voor zo'n 300 recreatieschepen.
En voor de charterschepen is niets veranderd, zo constateerde een charterschipper onder de 175 aanwezigen, waardoor deze schepen nog steeds meer dan ‘drie dik' boord aan boord aangemeerd moeten worden.
De vernieuwde haven van Vlieland zal 26 juni worden geopend, aldus Galama,
die zei te verwachten dat binnen tien jaar nog eens honderd extra ligplaatsen nodig zijn.

Groeiende vloot
Verwacht wordt dat de capaciteit van alle jachthavens aan de Waddenzee moet worden opgekrikt, niet alleen omdat de vloot recreatieschepen nog steeds groeiende is en volgens verwachting blijft uitdijen, maar ook omdat nieuwe schepen steeds langer worden en er steeds meer wadvaarders naar de eilanden komen.
Het door de overheid gestelde maximale aantal van 4600 ligplaatsen rond het Wad is onder invloed van deze trend alweer losgelaten.

Door ligboxen te maken, wordt de veiligheid vergroot.
Daarvoor moet een jachthaven zoals op Terschelling, alleen om dezelfde capaciteit te behouden, qua oppervlakte flink worden vergroot.
Om dan ook nog eens meer vaarrecreanten te kunnen bergen, moet er extra oppervlak bij komen.
En dat kan nu vaak niet vanwege te weinig ruimte aan de landzijde en door regels op het Wad, dat valt onder Natura 2000, die uitbreiding naar de zeezijde verhinderen.

Margreeth de Boer, voorzitter van de Raad voor de Wadden, bevestigde dat de stroom recreatieschepen op de Waddenzee fors is toegenomen, om precies te zijn een verdubbeling in de laatste 25 jaar.
Ze citeerde enkele zaken uit een analyserapport van de Raad, dat aan de Tweede Kamer werd aangeboden.
Ook in dat rapport wordt geconstateerd dat dit problemen veroorzaakt in de jachthavens.
In dit rapport over de omvang en betekenis van recreatie en toerisme in het Waddengebied wordt verder gepleit voor meer overtochten naar de eilanden met milieuvriendelijke, kleine fluisterboten.
Ecotoerisme is de toekomst voor het Waddengebied, aldus De Boer.

Jaap Baalbergen, directeur van de brancheorganisatie voor de beroepschartervaart BBZ, haakte daarop in door aandacht te vragen voor de fluisterschepen van zijn vloot, de zeilschepen in de chartervloot.
Hij voorspelde een afname van de chartervloot van tien tot twintig procent als gevolg van strengere wetgeving, hoewel hij eraan toevoegde:
‘Dat zei ik vijf jaar geleden ook, maar het is nog steeds niet gebeurd.
' Hij zei van de havens ligplaatszekerheid te verwachten en dat de schepen niet meer dan drie dik liggen.
Verder zou hij onder meer graag in alle getijdenhavens drijvende steigers zien.

‘Niet wegsturen'
Burgemeester Jurrit Visser van Terschelling vond dat terugsturen van schepen die de oversteek hebben gemaakt of wegsturen van schepen die vanaf de Noordzee een vluchthaven zoeken, vanwege volle jachthavens geen optie is.
‘Er moeten goede accommodaties zijn aan het begin en eind van de vaarroutes.'

Hij kondigde aan dat Terschelling in beroep gaat tegen de beslissing van de minister van LNV om de Plaat voor de Dellewal onder de Natura 2000-regels te laten vallen.
Deze beslissing blokkeert de gewenste uitbreiding van de jachthaven aan de zeezijde.
De gemeente Terschelling stelt dat de Plaat een kunstwerk is en geen natuurgebied, dat destijds is gecreëerd ter bescherming van de kust voor West-Terschelling. Dergelijke beslissingen van bovenaf en tegenstrijdige regels irriteren de eilanders, stelde Visser.
‘De steun van de locale bevolking is nodig, dat beseft men niet altijd in Den Haag.'

Half miljard omzet
De toeristische branche in het Waddengebied is jaarlijks goed voor ruim 656 miljoen euro aan bestedingen, waarvan op de eilanden bijna 430 miljoen euro wordt besteed.
Dat citeerde Margreeth de Boer op het havensymposium op Terschelling uit het analyserapport over het toerisme in het Waddengebied.
De vijf eilanden krijgen de meeste toeristen over de vloer, 8.706.409 overnachtingen jaarlijks, de Friese kuststreek 1.106.100, terwijl langs de Groninger kust 632.000 toeristen overnachten.
In de totale waterrecreatie gaat landelijk bijna vier miljard euro om, aldus Geert Dijks van de Hiswa Vereniging.
‘Meer dan in de akkerbouw, betaald voetbal of visserij.' De besteding per boot per vaardag schatte hij op 75 euro.

De chartervloot met 548 schepen had in 2007 een gezamenlijke jaaromzet van 76,6 miljoen euro, aldus Jaap Baalbergen van de BBZ.
De gemiddelde lengte per schip is 29 meter met gemiddeld 21 kooien per schip. Gemiddeld zijn er 121 vaardagen per jaar. (GM)