Toon Hermans - Snieklaas

Toon Hermansxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Volledige naam Antoine Gerard Theodore Hermans

Geboren 17 december 1916

Overleden 22 april 2000 (83 jaar)

Geboorteland Nederland

Antoine Gerard Theodore (Toon) Hermans (Sittard, 17 december 1916 — Nieuwegein, 22 april 2000) was een bekend Nederlands cabaretier, zanger, kunstschilder en dichter. Met Wim Kan en Wim Sonneveld wordt hij gerekend tot "de Grote Drie", de drie grootste Nederlandse cabaretiers van de generatie vlak na de Tweede Wereldoorlog.

Bekendheid kreeg Hermans door zijn formule van de onemanshow, een cabaretvoorstelling door één man uitgevoerd (weliswaar geruggensteund door een paar muzikanten), wat hij als eerste in het Nederlandse taalgebied heeft aangedurfd (Wim Sonneveld, Wim Kan en latere generaties zijn hem daarin gevolgd). Groot succes op de scène had hij met zijn 'typetjes' en zijn verbluffend gevoel voor woordspelletjes. Als schrijver en dichter valt Toon Hermans vooral op door zijn zorgzame aandacht en liefdevolle waarnemingen: gebaren, kleine gedichten (door hem versjes genoemd), kwinkslagen. Veel versjes van hem zitten in het collectief geheugen en kwamen op wandtegeltjes te staan.

Hermans kende tijdens zijn leven verschillende tegenslagen. Hij ondervond in zijn jeugd de ontberingen die volgden op de Eerste Wereldoorlog, de economische crisis van de jaren dertig (hij behoorde tot een bankiersfamilie) en de Tweede Wereldoorlog gevolgd door de noodzakelijke wederopbouw. De bank van zijn vader ging failliet en niet veel later stierf zijn vader. Ten gevolge hiervan waren Toon en zijn broers straatarm, zoals wordt verteld in zijn conference over Snieklaas.

Toon ging zich toen bezighouden met het schrijven van sinterklaasgedichten voor een speelgoedwinkel. Op jonge leeftijd schreef hij zijn eerste revue, die al snel helemaal uitverkocht was. Dankzij de kaartverkoop had hij ineens weer genoeg geld om in het onderhoud van zichzelf en van zijn moeder en broers te voorzien.

Hij was gehuwd met Rietje, en verhuisde rond 1970 met haar naar Maastricht en later naar Amsterdam. Toon heeft veel liedjes geschreven voor deze liefde van zijn leven, waaronder "Lente me". Rietje kreeg echter kanker en Hermans heeft vaak zijn tournees afgezegd, om bij haar te zijn. Nadat Rietje was overleden in 1990, had hij veel moeite met het brengen van zijn liefdesliedje en barstte hij bij sommige voorstellingen zelfs in tranen uit tijdens de opvoering van "Lente me".

Met Rietje had Toon drie zoons, waarvan hij er een, Maurice, herhaaldelijk in zijn show liet figureren, waardoor het dan geen onemanshow meer was

Naast zijn theaterwerk en gedichten was Hermans ook kunstschilder. Dit deed hij puur ter ontspanning en hij wilde hier eigenlijk nooit mee op de voorgrond treden. Hij heeft daarom bijna nooit zijn schilderijen geëxposeerd. In november 2004 is er een openbare veiling geweest van een deel van zijn schilderijen en deze bracht een onverwachte som van meer dan € 600 000 op. Dit bedrag ging voor het grootste deel naar de stichting Toon Hermans Huis, een door Hermans opgerichte organisatie voor de opvang van kankerpatiënten en hun familie.

Enige jaren na Hermans' dood is er tijdens een verbouwing in een huis in de Sittardse Paardenstraat nog een zelfportret van hem aangetroffen. Hij had dit vermoedelijk gemaakt voor een daar destijds woonachtig vriendinnetje.

Zijn standbeeld staat voor de Sittardse schouwburg