Wat is epilepsie bij honden


Epilepsie is het herhaald optreden van toevallen. Meestal komen die
aanvallen met een zekere regelmaat van gemiddeld eens per maand.
Treden ze vaker op, dan zijn medicijnen noodzakelijk.
Aanvallen ontstaan doordat er in de hersenen bepaalde signalen niet worden
afgezwakt. In normale gevallen worden in de hersenen een heleboel signalen
ontvangen, verwerkt en verzonden. Het wordt allemaal automatisch in de
juiste banen geleid. Als een hond epilepsie heeft, worden de signalen niet
allemaal op de juiste manier verwerkt. Ze hopen zich als het ware op en op
een bepaald moment komen ze tot een uitbarsting in de vorm van een aanval.
De hond zelf merkt daar in principe weinig van.
Er bestaan twee soorten epilepsie: primaire epilepsie, ook wel idiopatische,
genetische of 'echte' epilepsie genoemd en secundaire epilepsie, waarbij een
aanwijsbare oorzaak te vinden is. Epilepsie bestaat zoals al eerder verteld
uit het herhaaldelijk optreden van aanvallen. Bij honden zijn er drie
soorten aanvallen te onderscheiden:
Partiële aanvallen, waarbij bepaalde delen van het lichaam betrokken zijn,
zoals bijvoorbeeld stuiptrekken, vlieghappen, zenuwtrekjes in het gezicht of
het trekken met een oor.
Gegeneraliseerde aanvallen, ook wel grand mal genoemd. Deze aanvallen
bestaan uit twee fasen: de tonic en de clonic fase. De tonic fase is
herkenbaar aan het omvallen van het dier, verlies van bewustzijn, het
verstijven van de poten en krampen van het hele lichaam. Soms stopt ook de
ademhaling. Deze fase duurt gewoonlijk ongeveer 10-30 seconden. De clonic
fase bestaat uit het bewegen van het hele lichaam, waaronder het heftig
bewegen van de poten (het zogenaamde 'lopen'). Bij beide fasen kan ook de
controle over blaas of darmen wegvallen en kan er salivatio optreden. In
sommige gevallen verschijnt er schuim om de mond.
Atypische aanvallen, welke niet in te delen vallen bij de vorige twee
soorten.
De meeste aanvallen zijn in drie fasen in te delen.
De prodrome is de beginfase voor de werkelijke aanval. Hierin treedt een
bewustzijnsverandering op. De hond is onrustig en vertoont soms afwijkend
gedrag. Het dier kan aanhankelijker worden, of zich juist terugtrekken. Soms
is er een vreemde blik in de ogen te zien. De prodrome kan enkele minuten
tot enkele dagen aanhouden. Enkele seconden tot enkele minuten voor de
feitelijke ictus (zie hieronder) vindt de aura plaats, een kortdurend vreemd
gedrag, of raar kijken van de hond.
De ictus is de werkelijke aanval, waarin dus de tonic en de clonic fase
optreden. De hond valt om, verstijfd gedurende een korte periode (± 30
seconden), gevolgd door ontspanning, waarbij krampen en heftige beweging met
de poten optreed. De ictus duurt ongeveer 1-3 minuten.
De postictale fase is de periode na de aanval. De hond komt bij bewustzijn,
krabbelt overeind en is meestal een poosje de kluts kwijt. Sommige honden
hebben extreme honger of dorst. Vaak zien ze slecht en hebben moeite met
bewegen. Enkele honden zijn vlak na de aanval overactief en anderen zijn
juist geheel uitgeteld. De post-ictale fase kan enkele minuten tot enkele
dagen duren.
 
Soorten Epilepsie en aanvallen    
  

Er bestaan dus twee soorten epilepsie: primaire en secundaire epilepsie.
Primaire epilepsie wordt ook wel idiopatische, genetische of 'echte'
epilepsie genoemd. Voor dit soort epilepsie is meestal geen oorzaak te
vinden. De diagnose wordt gesteld door alle andere oorzaken uit te sluiten.
Primaire epilepsie ontstaat meestal als de hond een leeftijd heeft tussen 6
maanden en 5 jaar (met een gemiddelde van 3 jaar).
Door onderzoeken is inmiddels aangetoond dat idiopatische epilepsie een
erfelijke grondslag heeft. Het is dus ook verstandig met honden die
epilepsie hebben niet te fokken. U kunt het beste de fokker van uw hond
inschakelen, aangezien het noodzaak is de lijn waarin de epilepsie voorkomt,
geheel van de fok uit te sluiten.
Secundaire epilepsie wordt gekenmerkt door een aanwijsbare oorzaak die voor
de aanvallen te vinden is. Er zijn tal van oorzaken voor secundaire
epilepsie, waarbij het doel van de behandeling is, de oorzaak weg te nemen,
wat echter soms moeilijk is, omdat de oorzaak niet altijd duidelijk is vast
te stellen.
De meestvoorkomende oorzaken voor secundaire epilepsie is
hepato-encefalopathie en hersentumoren. Hepato-encefalopathie treedt vaak op
bij hele jonge honden (<1 jaar) of oude honden (>6 jaar). Bij jonge honden
wordt het vaak veroorzaakt door een levershunt. Een levershunt is een
aangeboren afwijking waarbij bepaalde bloedvaten niet goed zijn aangelegd.
Hierdoor kan de lever gifstoffen niet uit het bloed zuiveren, waardoor o.a.
ammoniak in het bloed achterblijft. Deze ammoniak kan zorgen voor
gedragsveranderingen, agressie en epileptiforme aanvallen.
Bij de oudere hond wordt hepato-encefalopathie vaak veroorzaakt door acute
hepatitis.
Hersentumoren zijn er in vele soorten en maten. Vaak kan alleen middels een
hersenscan (CT-scan) worden aangetoond of er sprake is van zo'n tumor. Over
het algemeen komen hersentumoren meer bij de oudere hond voor, dan bij de
jongere en helaas is er in de meeste gevallen weinig aan te doen als bij een
hond een tumor wordt vastgesteld.
Secundaire epilepsie komt meestal tot uiting als de hond jonger is dan 6
maanden, of ouder is dan 5 jaar.
Naast hepato-encefalopathie en tumoren zijn er nog een aantal andere
aandoeningen die epileptiforme aanvallen veroorzaken. We noemen er een
aantal van:
Hypoglycemie, ofwel een te laag bloedsuikergehalte. Dit komt soms voor bij
pups en bij jachthonden (hunting dog hypoglycemic syndrome). Ook bij een
insulinoom wordt dit symptoom gezien. Een insulinoom is een woekering van
kliercelletjes in de alvleesklier. Deze gezwelletjes produceren insuline,
waardoor de hond aanvalsgewijs een veel te laag bloedsuikergehalte heeft.
Doordat de hersenen te weinig voeding krijgen, kunnen er epileptiforme
aanvallen optreden.
Intoxicaties, waarbij vaak acute epileptiforme aanvallen optreden. In het
bloed worden veelal geen afwijkingen aangetroffen. Diagnose is echter erg
moeilijk als er geen duidelijke aanwijzingen zijn.
Meningo-encephalitis (hersenvliesontsteking) is een progressief verlopende
aandoening, waarbij ook epileptiforme aanvallen kunnen optreden. Vooral bij
een infectieuze ontsteking kunnen de aanvallen het enige duidelijke symptoom
zijn.
 
Epilepsie Tips !!      

Soms komt u als eigenaar van een epileptische hond in een situatie terecht,
waar u niet zo gauw meer uit weet te komen. U heeft vragen maar kan uw
dierenarts niet bereiken, of u twijfelt of uw dierenarts u wel het juiste
verteld heeft.
Om die reden hebben wij een aantal situaties opgesomt waarin u misschien uw
antwoord terug kan vinden.
Wijzig nooit zomaar de medicatie van uw hond! Het wijzigen, vergeten,
uitbraken of stoppen van de medicijnen kunnen aanvallen veroorzaken en soms
zelf leiden tot een status epilepticus! Raadpleeg bij elke verandering uw
dierenarts.
Meldt uw dierenarts altijd dat uw hond epilepsie heeft en welke medicijnen
hij gebruikt. Sommige behandelingen en/of medicijnen kunnen al dan niet in
combinatie met anti-epilepsiemedicijnen aanvallen in de hand werken.
Pas op met vaccinaties! Deze kunnen epileptiforme aanvallen opwekken.
Overleg met uw dierenarts voor een aangepast schema.
Geef geen voeding met chemische anti-oxidanten. De stoffen BHA, BHT en
ethoxiquin zijn belangrijke opwekkers van aanvallen. Beter is het om voeding
te geven die geen onnodige toevoegingen bevat, zoals versvleesvoedingen.
Shampoos, anti-vlomiddelen en bestrijdingsmiddelen kunnen aanvallen opwekken
 Vermijd ze zo veel mogelijk.
Als uw hond meer aanvallen krijgt gedurende de loopsheid, zou het een optie
zijn uw hond te laten castreren.
Overleg met uw dierenarts of dit raadzaam is.
Hou vanaf het begin een logboekje bij. Dit is handig bij het instellen en
eventueel aanpassen van de behandeling van uw hond.
 
WAT TE DOEN ALS...

... mijn hond een aanval heeft. Blijf rustig en doe zo weinig mogelijk. U
kunt de aanval toch niet meer stoppen. Probeer niet tijdens een aanval
medicijnen toe te dienen; dit is zinloos en gevaarlijk. Verwijder andere
honden uit de kamer of hou ze uit de buurt. Praat zachtjes tegen uw hond.
Probeer niet het hoofd vast te houden; uw hond maakt onwillekeurige
bewegingen en kan middels het klappen van de kaken een beet veroorzaken. Dit
is ook de reden dat u NIET de bek vast moet houden of een "bekbandje" moet
aanleggen, zoals door ondeskundigen nog wel eens wordt aangeraden om een
tongbeet te voorkomen. Een tongbeet komt echter zelden voor en het
dichtbinden van de bek is derhalve enkel een onnodige belasting voor uw hond
 Zorg ervoor dat uw hond zich niet kan bezeren aan meubilair of scherpe
voorwerpen.

... de voorgeschreven medicijnen niet (goed) werken. U kunt overwegen het
medicijn meerdere keren per dag te geven. Dus in plaats van twee keer daags
drie keer daags. Zorg er wel voor dat de totale hoeveelheid medicijn gelijk
blijft. Probeer ook de giften zo gelijk mogelijk over de dag te verdelen:
twee maal daags betekend dus elke 12 uur en drie maal daags betekend elke 8
uur. Mocht deze wijziging ook niet effectief zijn, overleg dan met uw
dierenarts om de spiegel te bepalen en/of eventueel een ander medicijn te
proberen.

... mijn hond geopereerd moet worden. Vertel uw dierenarts dat uw hond
epilepsie heeft en eventueel medicijnen krijgt. De toediening van de
medicijnen mag niet gestaakt worden. Ook bij het nuchterblijven moet uw hond
de medicijnen krijgen toegedient. Vraag uw dierenarts rekening te houden met
de narcose; een aantal anesthetica kan aanvallen opwekken.

... mijn hond zijn medicijnen uitbraakt. Als uw hond kort na het toedienen
de medicijnen uitbraakt en u ziet dat de tabletten nog vrijwel intact zijn,
dan kunt u een nieuwe dosis toedienen. Zit er echter een (korte) periode
tussen het toedienen en het uitbraken, en ziet u de tabletten niet (meer),
dan is het verstandig de helft van de normale dosis toe te dienen, om te
voorkomen dat de spiegel te ver daalt. Op het eerstvolgende toedien-tijdstip
geeft u dan weer de volledige dosis.

... de aanvallen niet stoppen. Schakel direct diergeneeskundige hulp in! Uw
hond kan in een status epilepticus verkeren en niet tijdig ingrijpen kan het
leven van uw hond in gevaar brengen!
Wil u meer weten over epilepsie bij honden kan u alle informatie terugvinden
op deze website :  http://www.epilepsiebijhonden.nl/xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Met dank aan dokter Fonz