Op de vlucht in WOII vanuit Lanaken met fatale afloop
lanakenaren op de vlucht in WOII
21-12-2009
19 mei 1940 Lanakenaren komen om tijdens luchtaanval op Oudenaarde
Uit het dagboek van Lysanderspiloot Andrew Geddes over de aanval op Oudenaarde op 19 mei 1940.
Het was bij deze aanval dat de 10 leden van de Lanakense families het leven lieten. 3 Zussen Eertmans die met hun echtgenoten en kinderen sinds de 10e mei op de vlucht waren werden slachtoffer van deze Duitse aanval. De piloot beschrijft hier de laatste minuten van hun leven.
Hiernaast een bidprentje voor de overledenen van Ghelen Eertmans, vader moeder en drie jonge kinderen.
De eenheid van Andrew Geddes.
2 SQUADRON - Army Co-Operation, Westland Lysander 51 (Army Air Co-Operation) Wing (No. 2 and no. 26 Squadron)
Bij de start van WOII vloog ik met een Lysanders (type vliegtuig). In september/oktober 1939 werd ons peloton ingeschakeld in Frankrijk, met onze basis in Drucat, bij Abbeville in Frankrijk. Op 10 mei 1940 ging het 2e en 4e peleton naar voor richting Lille-Ronchin. Peleton 2 ging de grens van België over met 17 Lysanders, om de beste dekking aan de B.E.F. te geven en verspreidden hun vliegtuigen naar de vliegvelden van Abbeville, Bethune, Roncq, Lille en Brussel.
Andrew Geddes (die later Air Commodore AJW Geddes werd) schrijft
Het OC-peleton vertrok in de ochtend van 19 mei 1940 met schutter LAC Clarke. Er was geen rugdekking beschikbaar voor deze verkenningsmissie en wegens de gevaarlijkheid van deze specifieke vlucht besloot Geddes om zelf te vliegen. 3 Korpsen trokken zich terug over de Schelde maar hadden geen idee wie deze controleerde. Het was Geddes zijn missie om dat uit te zoeken. De 3 korpsen waren zich aan het terugtrekken over de Schelde maar ze wisten niet wie de bruggen controleerde. Toen ze de bruggen vanuit het westen naderden zag Geddes dat er Ju 87 Stuke bommenwerpers ook op weg naar de brug waren. Ze cirkelden in 2 secties van 10 vliegtuigen elk op een hoogte van 5000 ft. Nergens in de lucht waren geallieerden vliegtuigen te zien. In zijn dagboek schreef Gedde: Het was duidelijk voor ons dat ze zich klaarmaakten om de brug te bombarderen. Wij voelden ons blootgesteld aan het gevaar`.
Toen zei Clarke, een goede kerel die in Siciliïe vermoord werd in 1943 als piloot-officier: het is niet eerlijk, Sir, ik denk dat we ze een lesje moeten leren. Mijn enige 2 opties waren: verassen en aanvallen. Mijn Lysander KO-T was in uitstekende doen. We namen het initiatief voor de Duitsers hunnen bommen konden lossen of ons neerschieten. Hun leider had ons verwisseld voor een Duits vliegtuig wat een beetje gelijkenissen toonde met de onze. Geen enkel van de Duitse vliegtuigen verbrak hun formatie toen wij kwamen aanvliegen. Wij sloten langzaam aan bij het einde van de 2e formatie. Toen de eerste Stuka dook om bommen te lossen, volgden de andere. Ik wist dat de luchtschieters ons niet zouden zien wanneer hun vliegtuig in duikvlucht was. Toen de laatste Stuka optrok, deed ik hetzelfde en schoot een stevig salvo af. Ik zag de kogels hun vliegtuig raken en de stukken vlogen ervanaf. Echter, tot mijn verbazing, vlogen de vliegtuigen niet in brand en leken verder te vliegen zonder enige opvallende schade. Het frustrerende was dat we het verrassingselement verloren hadden. Het was duidelijk dat de Duitsers niet blij waren met wat ik gedaan had. Toen ik dichterbij vloog zag ik dat ik de boordschutter heb moeten raken voor hij verdween en het geweer opgetrokken was . De hele formatie verbrak door de paniek en de eerste Stuka kwam achter mij aan. Ik ging zeer laag boven de grond vliegen in defensieve cirkels. Sommige momenten vloog ik zo laag dat mijn wielen de boomtoppen raakten. Clarke schreeuwde toen dat hij een blokkage had en of ik even kon blijven hangen zodat hij het kon herstellen. Ik kon de Stukas ontwijken door platte draaien te maken zonder te spinnen dankzij de grote automatische vleugels. Toch werd mij duidelijk dat een Stuka-piloot zeer professioneel was en mij met een sluwe truc bijhaalde.
Toen ik aan zijn achtervleugel kwam remde de Duitser zodat het leek of hij in het midden van de lucht recht voor mij bleef hangen. Ik werd gedwongen om rakelings over hem te vliegen, hierdoor moest hij enkel zijn neus omhoog halen en mij beschieten met zijn machinegeweer. De eerste keer dat hij het deed, kwamen de kogels naast mij aan stuurboord net naast mijn cockpitvenster en mijn aandrijven. Gelukkig had Clarke zijn geweer toen hersteld en was ik in staat een flauwe bocht te nemen zodat ik een mooi zicht had op de Stuka, die door Clarke dodelijk geraakt werd. De Duitse piloot kon nog net op tijd ontsnappen voor zijn vliegtuig crashte.
Ik zorgde dat ik wegkwam, soms door de wegen tot Wevelgem te volgen met mijn onderstel tussen de bomen, om zo laag mogelijk te blijven. Ik herinner mij dat we op bepaalde momenten zelfs onder de stroomkabels vlogen. Clarke zei: Sir, ik kijk liever achteruit, het bespaart mij de angst om die lijnen te zien naderen.
Nadat Gredde geland was en zijn overwinning rapporteerde bij Fg Officier Tony Doidge sprong hij in een auto en reed naar Kruischbos. Hij keerde terug met een stukje van de Stuka. Helaas werd dit verloren toen het peloton naar Belgïe vluchte, om een gevangenschap door de Duitse Panzertanks te vermijden een paar dagen later. Uiteindelijk trok het peloton terug naar Engelanden gebruikte daarbij de luchthavens van Hatfield, Cambridge en Sawbridgeworth.
Het 2e peloton vierde het einde van de oorlog terwijl ze in Twente gestationeerd zaten.
Hier begint het verhaal van enkele Lanakense families die op de vlucht gingen voor het Duits geweld op 10 mei 1940. Zij zouden ver van huis de dood vinden door het Stukageweld. 10 mensen in Oudenaarde en enkele dagen later 7 mensen in Therouane. In Oudenaarde is een groep mensen die bereid zijn om medewerking te verlenen aan de omstandigheden op de 19e mei 1940 waar een aantal mensen van Lanaken de dood vonden tijdens een aanval met Stukas in de strijd om de Schelde. Ook in Duitsland is een onderzoek gestart bij het Wherarchief en zal men mij informatie gaan verstrekken over die bewuste luchtaanval in Oudenaarde. En uit de beschrijving van een Brits piloot blijkt dat er twee groepen van tien stukas de aanval inzetten waarvan hij er een heeft kunnen neerhalen. In Oudenaarde waren het drie zussen Eertmans die met hun echtgenoten van een luchtaanval te lijden hadden waarbij van de dertien familieleden er 10 de dood vonden. In Therouane was het de familie Slangen-Hustinx met drie kinderen, de weduwnaar J: Slangen en Agnes Pass die de dood vonden bij een luchtaanval. Als u zelf informatie heeft over deze gebeurtenissen, of informatie over vluchtelingen van uit Limburg meer bepaald het Maasland tijdens de 18 dagen van de oorlog, mag u altijd een bericht achterlaten in het Gastenboek.
Hier begint het verhaal van enkele Lanakense families die op de vlucht gingen voor het Duits geweld op 10 mei 1940. Zij zouden ver van huis de dood vinden door het Stukageweld. 10 mensen in Oudenaarde en enkele dagen later 7 mensen in Therouane. In Oudenaarde is een groep mensen die bereid zijn om medewerking te verlenen aan de omstandigheden op de 19e mei 1940 waar een aantal mensen van Lanaken de dood vonden tijdens een aanval met Stukas in de strijd om de Schelde. Ook in Duitsland is een onderzoek gestart bij het Wherarchief en zal men mij informatie gaan verstrekken over die bewuste luchtaanval in Oudenaarde. En uit de beschrijving van een Brits piloot blijkt dat er twee groepen van tien stukas de aanval inzetten waarvan hij er een heeft kunnen neerhalen.
