Bomen in onze wijk.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
door Dolf Dijk.
Acer of esdoorn.
Van alle bomen ter wereld bestaat de esdoorn wel uit de meeste soorten, over de hele wereld ruim honderd, en wat betreft variatie in kweekvormen en op het gebied van vorm en kleur van het blad ongeëvenaard.
Bij ons in de wijk beperkt zich dat tot enkele soorten en kweekvormen. Als eerste wil ik de Acer pseudoplatanus of gewone esdoorn noemen. Bij ons staat hij als kweekvorm aan de kop van de Hoekersingel bij de Pinkstraat. (zie foto) n.l. de A. pseudoplatanus "Leopoldii" met zijn bonte roomwitte bladeren. Van nature komt de A. pseudoplatanus uit het midden en zuiden van Europa waar hij een leeftijd van 200 jaar kan bereiken. Zijn maximale hoogte is 35 meter en is daarmee de hoogste esdoorn van Europa. De geteelde bomen bereiken maximaal een hoogte van 20 meter. De boom is te herkennen aan de hangende bloemtrossen, die mannelijk, vrouwelijk of tweeslachtig kunnen zijn, en aan de bladeren die veel weg hebben van de plataan, vandaar ook de naam A.pseudoplatanus. Het hout is van grote waarde, vooral bij de vioolbouwers is het een geliefde houtsoort. Verder wordt het gebruikt voor meubelen, fineer en houtsnijwerk. Voor woningbouw is het ongeschikt. In de christelijke middeleeuwen werd de boom zozeer vereerd dat er eerst werd gebeden en beloften werden uitgesproken voordat men de boom met ontbloot hoofd omhakte.
De boom wordt nogal eens geplaagd door de inktvlekkenziekte veroorzaakt door de schimmel Rhytisma acerinum en door de rode galmijt, Phyloptus aceris, die soms bij honderden op het blad zitten. Beiden kunnen geen kwaad voor de boom.
Een andere esdoorn staat o.a. op het serumpark namelijk de Acer platanoides Emerald Queen of Noorse esdoorn. Deze soort komt voor in grote delen van Europa en Amerika. In Amerika wordt hij zelfs als bosonkruid beschouwd omdat hij zo verwildert dat hij al de ondergroei overschaduwt. De bloei van deze esdoorn, die 27 meter hoog wordt, vindt plaats in april nog voordat het blad zich ontwikkeld. De bloemen zijn recht opstaand. Evenals bij de A. pseudoplatanus komen in de zomer de bekende gevleugelde zaden aan de boom. In het voorjaar produceert de esdoorn suiker welke vroeger werd afgetapt maar de hoeveelheden waren maar klein in tegenstelling tot de Acer Saccharum of suikerboom die in oostelijk Noord-Amerika voorkomt. Het blad van deze esdoorn siert vanaf 1965 de nationale vlag van Canada. De productie vindt plaats vanaf februari wanneer gaten worden geboord, in de stam, tot op het kernhout. Op zonnige dagen loopt het sap naar buiten waar het wordt opgevangen in bekers die s' avonds worden geleegd. Om te voorkomen dat het gaat gisten wordt het gelijk gekookt en ingedikt. Er zijn bomen bekend die jaarlijks meer dan 100 liter sap gaven en dat meer dan honderd jaar lang. Vooral in Canada worden er miljoenen kilo's sap (ahornstroop) afgetapt. Ons klimaat is helaas ongeschikt voor deze soort. Terug naar een esdoorn in onze wijk n.l. de Acer saccharinum of witte esdoorn waarvan enkele A. saccharinum Aspenifolium. Hij staat o.a. voor de ingang van "de Boog" en op het talud van de dijk t.o. Huize Thomas. De boom valt vooral op als de wind door de bomen waait en de witte onderkant van het blad zichtbaar wordt. Hij kan echter niet teveel wind hebben want de broze takken breken gauw af maar de wond herstelt snel. Als laatste zijn in 2004 langs de Horvathweg t.h.v. de Buislaan een aantal A.saccharinum Pyramidale gepland. Benieuwd naar nog meer esdoorns? Brengt U eens een bezoek aan het Arboretum Trompenburg, een oase van rust, waar buiten de esdoorns nog vele andere soorten bomen, struiken en planten te zien zijn.
|