De Vreemdeling

Een paar maanden voor ik werd geboren ontmoette mijn vader in de plaats waar hij woonde een vreemdeling. Mijn vader raakte meteen geboeid door die vreemdeling en nodigde hem na een tijdje uit om bij hen thuis in te trekken. De vreemdeling voelde zich weldra thuis en was al helemaal ingeburgerd toen ik enkele maanden later geboren werd.

Ik groeide op en ik vroeg me nooit af wat hij eigenlijk deed in ons gezin. In mijn kinderlijke gedachtewereld had ieder zijn eigen plaats. Mijn broer, Bill, die vijf jaar ouder was dan ik, was mijn voorbeeld. Fran, mijn jongere zus, gaf mij de gelegenheid om zelf een "grote broer" te zijn en ontwikkelde in mij de kunst om te plagen. Mijn ouders vulden elkaar perfect aan: mama bracht mij de liefde bij voor Gods Woord en mijn vader leerde mij om het te gehoorzamen.

Maar de vreemdeling was onze verhaaltjesverteller. Hij kon de meest fantastische vertellingen opdissen. Avontuur, geheimzinnigheid, humor... het maakte allemaal deel uit van zijn dagelijks repertoire. Hij kon heel ons gezin elke avond uren geboeid houden.

En wanneer ik iets wilde weten over politiek, geschiedenis of wetenschap dan kon ik altijd bij hem terecht; hij wist alles. Hij kende het verleden, begreep het heden en hij leek soms de toekomst te kunnen voorspellen. De beelden die hij ophing waren zo levendig dat ik er de ene keer mee moest lachen en de andere keer bij kon huilen.

Hij was een vriend voor het hele gezin. Hij nam mijn vader, mijn broer Bill en mij mee naar onze eerste grote voetbalmatch. Hij moedigde ons aan om nieuwe films te gaan bekijken en zorgde er zelfs voor dat we verschillende filmsterren konden ontmoeten. Mijn broer en ik kwamen diep onder de indruk van sommigen van die persoonlijkheden.

De vreemdeling was zelfs een beetje opdringerig in onze gesprekken. Vader scheen dat niet zo te storen maar moeder stond soms op terwijl hij aan het vertellen was over allerlei vreemde plaatsen en ze trok zich dan terug op haar kamer om haar Bijbel te lezen en te bidden. Ik vraag me zelfs af of ze nooit in stilte bad dat die vreemdeling uit ons leven zou verdwijnen.

Want mijn vader probeerde ons allemaal wel bepaalde morele waarden bij te brengen maar onze vreemde gast scheen zich daar helemaal niet zo aan te storen. Vloeken werd in ons huis bijvoorbeeld niet getolereerd, niet voor ons, kinderen, niet voor vrienden, ook niet voor andere volwassen bezoekers. Maar onze vreemdeling liet regelmatig krachttermen horen die mijn oren deden tuiten en die mijn vader deden zuchten. Voor zover ik mij herinner werd de vreemdeling daar nooit voor terechtgewezen. Mijn vader was een geheelonthouder en er kwam bij ons geen druppel alcohol in huis, zelfs niet in de keuken. Maar de vreemdeling vond dat we alle dingen in het leven moesten leren smaken en hij prees ons bier en andere alcoholische dranken aan.

Hij zei dat sigaretten erg goed smaakten, dat een sigaar of een pijp mannelijk waren. Hij praatte vrijuit over seks. Zijn commentaren hierop spraken vaak sterk tot de verbeelding en waren soms wel vervelend. Ik weet dat mijn eerste ideeën over de relaties tussen mannen en vrouwen sterk beïnvloed waren door deze vreemdeling.

De vreemdeling begon ook vaker persoonlijke onderwerpen aan te snijden zonder zich te bekommeren om diegenen die eventueel meeluisterden. Hij hield er in zijn conversatie ook geen rekening mee dat we bijvoorbeeld zaten te eten; soms was het zelfs zo erg dat moeder van tafel weg liep.

Als ik er nu aan terugdenk dan geloof ik dat het door Gods genade was dat we niet nog meer door die vreemdeling werden beïnvloed. Keer op keer weerlegde hij de opvattingen en de waarden van mijn ouders. En toch werd hem nooit gevraagd om hiermee op te houden of om te vertrekken.

Het is nu al heel lang geleden dat die vreemdeling introk bij dat jonge gezin waar ik in opgroeide. Mijn vader is al lang niet meer zo geboeid door hem als in die eerste jaren. Maar wanneer ik vandaag bij mijn ouders op bezoek kom dan zit hij daar nog altijd op zijn vaste plaats te wachten op iemand die naar hem wil luisteren, aan wie hij zijn verhalen kwijt kan.

Hij heeft ook nooit verteld hoe hij heette.
Wij noemden hem altijd bij zijn initialen: T.V.