Een waterpartij , maar dan ...

Achtentwintig jaren geleden,bij het aanleggen van de tuin,wouw ik een vijver in het geheel betrekken . Veel keuzemogelijkheden voor het uitbouwen van een waterplas waren er toen nog niet ! Van vijverfolie en voorgevormde vijvers was er nog geen sprake,ja polyestervijvers aanleggen was helemaal uit den boze . Ofwel werd het een betonnen vijver of een vijver uitgewerkt in metselwerk,meer was er niet in de handel .

Na het uitgraven van een kuil van 7m x3m x 0.80m (lxbxd)werden de wanden uitgemetseld met betonstenen , waarop een net in ijzerdraad werd bevestigt om daarna alles te bepleisteren met een mengsel van cement en rivierzand , waaraan een dichtingsmiddel werd toegevoegd .

De vijver had een diepte van 80 cm en een dieper gedeelte van 120 cm,de plaats voor overwintering van de vissen . Boven de waterspiegel is 20 cm natuursteen gemetseld , heeft een mooier uitzicht aan het geheel en een veiligheid doordat er geen katten bij de vis kunnen .

Na het uitharden van het beton werd deze geschuurd met water en een bleekmiddel(uitlogen).

De vijver werd met water gevuld(9000l)met daarin enkele kilo’s keukenzout . Zo bleef de vijver nog wel enkele maanden staan zonder planten of vissen.

Na het leegpompen werd er op aanraden van een tuinman 20 cm aarde (klei,turf en gewone tuingrond) aangebracht op de bodem van de vijver vermengd met 2 à 3 kruiwagens paardenmest . In dit mengsel werden de waterplanten gepoot : gele lis,waterlelie,snoekkruid en lisdodde . De vijver werd opnieuw met leidingwater gevuld en na een tijdje groeiden de waterplanten (in zo’n bodemsubstraat)dat het een lust was .

Het water was glashelder en massa’s watervlooien kwamen zich vestigen in onze waterplas .

Tijd om eindelijk wat goudvisjes in dit biotoop los te laten . Het was een plezier te zien hoe de visjes zich tegoed deden aan de lekkernij(watervlooien).

Na een poosje had ik graag grotere vissen in onze vijver gezien en liet toe dat vrienden-vissers vissen (30 cm grote spiegel - en schubkarpers , brasem ) bezorgden uit openbare wateren . Deze dieren kwamen mijn goudvisjes gezelschap houden . Had ik nu grote vissen , in een etmaal was het heldere vijverwater omgetoverd in een groene plas waaruit wat lisdodde omhoog stak. Geen enkele vis was nog te zien , er werd in die bodem gewoeld ,sporadisch zag ik een kanjer van een karper zijn kop boven water steken happend naar een stuk brood om dan weer te verdwijnen in de smerige poel . Mijn vijvervreugde sloeg om in ergernis …

Een waterpartij , maar dan ... (deel 2)

Na een jaar moe gekeken te zijn op die troebele boel besloot ik alle vissen terug te zetten op de plaats van herkomst . Wat had ik mij op de hals gehaald ! Misschien waren er ziekten en schadelijke bacteriën meegebracht met die uit het wild gevangen vissen . Alles werd afgevoerd . De lisdodde die in een 5 mm dikwandige kuip was gepland was zo gegroeid dat de kuip ervan gebarsten was . Was mij dat een karwei om die 20 cm dikke modderige brij uit de vijver te verwijderen . Alles werd netjes opgekuist en ontsmet . Daar stond ik nu met een betonnen lege kuil , juist zoals bij de start .

Op zoek naar lectuur die toen over vis voorhanden was , las ik dat goudwinde een uitstekende vis was om een vijver te bevolken met weinig kans op ziekten , altijd te zien daar deze vissen hoofdzakelijk aan het wateroppervlak leven op zoek naar voedsel . Zo gezegd zo gedaan , 13 goudwinden van 15 cm werden in de waterplas uitgezet . Dertien ! Is dit nu een geluks – of ongeluksbrenger ? In ieder geval die nieuwe aanwinst beviel mij uitstekend . Geen grond meer in de vijver want daar had ik mijn buik van vol , Waterlelies werden in bakken gezet en aangezien goudwindes geen planten eten bracht ik ook gedoornd hoornblad in de plas .Die plant kwam mij goed uit daar deze geen grond van doen heeft om te groeien .Ik was trots met het resultaat , glashelder water , mooi drijvende leliebladeren die later prachtige bloemen gaven en dartele vis die bij warm zomerweer zo boven de waterspiegel sprongen om muggen te vangen .

Wat zei ik daarjuist over het getal dertien ! Enkele jaren heb ik van mijn waterbiotoop genoten , vissen hadden zich uitgebreid met vele kleintjes en om overbevolking tegen te gaan gaf ik de nieuwkomertjes weg aan vrienden . Mijn goudwinden waren al 25 cm groot toen het noodlot toesloeg . Op een zwoele zomeravond hadden wij van op het terras nog de speelse vis gade geslagen , niets liet vermoeden welke tegenslag mij ’s anderendaags zou te wachten staan !

De volgende morgen , door het raam kijkend naar mijn vijver , zag ik een vis bijna volledig met zijn rug boven het water uit zitten . Zuurstofgebrek was mijn eerste reactie (goudwindes vragen veel zuurstof in het water) , vlug bracht ik het vijverwater in beweging om zo zuurstof toe te voegen . Na een tijd zwom die goudwinde terug rond maar het viel mij op dat ik geen andere vissen meer zag . Wat leliebladeren opzij geduwd en inderdaad mijn vermoeden werd bevestigt : twaalf goudwindes waren verloren . Ontgoochelt en mijzelf de schuld gevend verwijderde ik de dode vissen . Ik had al eens koi vissen gezien , vond dat zeer prachtige vissen , mooi kleurpatroon , niet schuchter , maar ik had dat van mij afgezet met de gedachte : men kan toch niet alles houden . Nu had ik door deze tegenslag maar één winde meer , misschien was dit het signaal om mij de eerste koi aan te schaffen .

Het houden van koi werd voor mij een nieuwe uitdaging !

Onze eerste vijver (9000 l ) waterinhoud . Mijn eerste ontwerp van waterval ( klungelig geflanst ). Het water was door al die soorten vissen en het substraat zoals beschreven in artikel zeer troebel , echt een groene erwtensoep !

Op deze foto ziet u dat de waterval anders en beter is dan op vorige foto . Het vijverwater is hier glashelder .

Onze eerste vijver had een opgemetselde boord in natuursteen wat zeer dekoratief was . Een voordeel was dat het vijverwater 15 cm lager stond dan de boord , dit was een veiligheid ! Katten konden de vis niet bereiken en als de koi eens sprongen kwamen ze op de boord terecht en vielen terug in de vijver i.p.v.in de tuin .

Zelf een filterinstallatie bouwen ...

Ik had mij eveneens verdiept in boeken over filtermaterie , een plan op schaal gemaakt zodat ik exact kon weten hoeveel materialen ik zou nodig hebben .

Mijn filter bestaat uit 2 delen van elk 11 filterkamers , 1 vortex en 2 droge kamers , één droge ruimte waar 3 pompen staan opgesteld en een zware luchtpomp ( 21 luchtstenen op aangesloten ) en een tweede ruimte met 13 afvoerkranen voor de vortex en filterkamers om vuil af te laten .Iedere filter bevat een waterinhoud van 3200 L,de vortex 2000 L ,dus totaal 8400 L water.

Na info om een bestaande filterinstallatie uit de handel aan te kopen veel te duur zou uitvallen , dan maar zelf aan de slag !

Over de werking van een filter moet ik het niet hebben , daaromtrent bestaat er genoeg info via vijverboeken .

Totale duurtijd voor het maken van het filter : 6 maanden .(na dagtaak en tijdens weekends)

Sorry,voor de technische uitleg , het kan nu éénmaal niet anders .

De plaats waar het filter moest komen is een houten terras van 4x4 m die was uitgegraven te samen met de vijver 80 cm diep. Eerst werden de filterkamers en vortex uitgetekend in de aarde , dan geulen graven 20 cm diep (vortex 40 cm diep)voor de afvoer buizen . De buizen plaatsen en verlijmen . Van de vortex en de eerste vier kamers kan het vuil afzonderlijk afgelaten worden per filtereenheid , de andere zijn met elkaar verbonden omdat daar minder vuil aanwezig is . Vooraleer de geulen dicht te gooien werden de afvoerbuizen afgestopt met een prop om verstopping van de buizen met aarde te voorkomen. Nu de bodem weer egaal was werden de kamers en vortex opnieuw uitgetekend waarna het metselwerk kon beginnen , de wand van de vortex werd met betonstenen gemetseld en in het midden van de overige ruimte een muur die zo de twee filtereenheden scheidde . Ondertussen was het september geworden , om uit de regen te kunnen doorwerken de komende maanden werd bovenop die muren een tent gemaakt , zodoende speelden de weersinvloeden mij geen parten bij de verdere afwerking . De dagen werden korter , verlichting voorzien!

Op de grond werden de filterkamers uitgemetst met een betonsteen van 20 cm hoogte , daarna werd de aarde met een truweel weggenomen uit de filterkamers conisch naar het middelpunt per filterkamer / vortex ,zodoende kwam de (prop)afvoerbuis te voorschijn . Alles werd bepleistert met cement en fijn rivierzand , na uitdroging alles in poleyster gezet . Nu had ik de conische bodems van de vortex (40 cm) en iedere filterkamer(20cm).

De filterkamers werden verder uitgewerkt met houten platen die verzaagd waren en op de betonstenen gezet . Ook deze werden in poleyster gezet , zo had ik 22 waterdichte compartimenten. Daar de plaat 18 mm dik was en de betonstenen 10 cm breed waren had ik langs beide zijden van de wand een boord van 4 cm waarop plastieken latten werden gelegd (40 cm boven de afvoergaten ) waarop de 40 cm hoge matten werden geplaatst nodig voor de bacteriën .Iedere filterkamer werd voorzien van een zuurstofsteen ,pompen aangesloten , de nodige afvoerkranen voorzien , overloop , filter met water vullen en klaar was kees !

Ondertussen was het eind februari 1997 en hadden we een strenge winter .

De vijver onderging een zware test , er vormde zich een 20 cm dikke ijslaag op de vijver ,ik was bang dat de vijverwanden zouden scheuren , maar gelukkig gebeurde dat niet .

De tent werd afgebroken , plankenvloer gelegd bovenop het filter voor het terras ,aërobe bacteriën toegevoegd in de filterkamers en het filter kon opstarten .Water wordt uit de vijver gepompt via 3 bodemdrains,3 afvoeren in de zijwand op verschillende hoogte en terug via 3 instromers of 1 kabelend riviertje en 1 waterval .

Ik verpomp 12500 L vijverwater per uur dit 24/24 u en dit 365 dagen per jaar.

In de zomer verpomp ik regelmatig (2^e pomp)25000 l per uur .

De vijver is glashelder en gezonde koi , laat het maar zo blijven …

Uitmetselen van de vortex.Onderste buisopening , 15 cm diameter ,is de toevoer van de bodemdrains en de wandafzuigingen naar de vortex.De bovenste 2 buizen met diameter 11 cm zijn de toevoer naar de 2 filtereenheden bestaande uit elk 11 kamers . Inhoud vortex 2000 l water ..

Waarom een plantenvijver als aanvulling bij een koivijver .

Willen we het nog even hebben over de waterwaarden van het vijverwater .

Wil u de PH- ,eventueel de GH- en KH -waarde ,ammoniak en nitriet –nitraat onder controle houden dan dient u het water regelmatig 1/3 te verversen . Die waarden kan u opmeten met zo’n staafjes die verkleuren ( 5 testen in één ). Hoe die waarden moeten zijn : PH tussen 7 - 8,5 de KH tussen 5 - 12 en de GH 8 - 14 , dit bevordert ook het behoud van kleuren bij de vis indien de waarden onder controle zijn . Ik vond om iedere week 24 kuub vijverwater te vervangen door vers leidingwater teveel van het goede en een boorput heb ik niet .

Vissen voeden zich , geven uitwerpselen af in het vijverwater , dit vormt ammoniak en nitriet die uitgefilterd wordt door de aanwezige bacteriën in het filter en omgezet in nitraat die voeding geeft aan het water . Indien er teveel is aan nitraat ( voeding ) krijgt u een explosie van zweefalgen , eventueel draadalgen ,het kan ook dat er zich een schuimlaag vormt op de waterspiegel van de vijver (is een teken van teveel nitraat)(eiwit) ,daarom waterverversing , geeft verdunning van nitraat en houd het vijverwater beter in evenwicht . In de natuur wordt dit nitraat (voeding) indien het er is , weggenomen door waterplanten die het voedsel uit het water opnemen en zo is de kringloop rond . In een koi vijver kunnen we moeilijk onderwaterplanten houden omdat die door koi (zeker als er een groot aantal vis op de vijver zit) worden weggevreten en andere waterplanten worden losgewoeld indien ze nog niet lang zijn aangeplant . Er bestaat een afdoend product die u aan het vijverwater kan toevoegen (in de handel verkrijgbaar) die groen water voorkomt , maar of dat zo gezond is voor de vis ?

Ik heb het in ieder geval anders opgelost , de natuur als bondgenoot !

Ik laat het vijverwater uit de koi vijver zeer langzaam in de met waterplanten gevulde plantenvijver (met 13000 L water) sijpelen . Daar krijgt het de nodige tijd om de voeding die in het water aanwezig is te laten opnemen door de planten om dan even rustig via een beekloop terug in de koi vijver te belanden ,zo is de kringloop ook rond en is het vijverwater ontdaan van het nitraat ,die eigenlijk niet schadelijk is voor de vissen , Het maakt alleen uw vijverwater onhelder , groen en dat trachten wij als koi vrienden te vermijden om toch die prachtige kleurpatronen in de koi variëteiten te kunnen bewonderen .

Pas op groen water ( zweefalgen ) is zeer gezond voor koi , bij iedere hap hebben ze voeding binnen , bevordert de kleuren , alleen u ziet uw vissen niet , wat uiteraard niet de bedoeling is.

In de plantenvijver is het diepste gedeelte 80 cm diep , dan resp.60,40 en 20 cm .De wanden zijn eveneens uitgemetseld in betonstenen en in polyester gezet , op de bodem ligt een 2 à 3 cm fijne lavalaag om ook goede bacteriën te huisvesten en zo bij te dragen aan de goede werking van het geheel . Na een tijdje kwamen er zich salamanders vestigen tussen de waterplanten en groene kikkers bevolkten de waterplas , de plantenvijver bevat geen vis.

Alles gaat uitstekend en laat het zo blijven !

( Wat er met de plantenvijver gebeurt is kan u lezen in artikel : "Een plantenvijver als aanvulling op de koivijver . Was dit de goede oplossing ? ).

Een zicht op de ontstane plantenvijver waar het theehuis over komt te staan .