“De verzelfstandiging van Vlaanderen stuit op allerhande grote belangen die in dit land aan de macht zijn en die macht niet vrijwillig zullen prijsgeven.”
De herwonnen arrogantie van de traditionele partijen
Karel De Gucht en slechte manieren
17-02-2013
DE MENING VAN Carl Devos
N-VACW
Carl Devos, politoloog aan de Gentse
universiteit op deredactie.be (uittreksel)
Geloofwaardigheid
De hebzucht van het ACW als speculant was
medeverantwoordelijk voor veel miserie, maar dat bracht de organisatie geen
grote bescheidenheid toe. Integendeel, van enig schuldgevoel of nederigheid
lijkt geen sprake. Sindsdien probeert ze haar verliezen te minimaliseren door
offensief zoveel mogelijk uit de kast te halen. Hoe meer het ACW daarbij uit de
brand kan slepen, hoe meer de hoofdaandeelhouder van overheidsbank Belfius (de
Belgische belastingbetaler) daarvoor moet betalen. Nu komt daar nog eens
fiscale optimalisatie bij, met de meest ingenieuze technieken die normaal
toegepast worden door wie het ACW zo vaak bekritiseert: grote bedrijven en multinationals
die er alles aan doen om hun rechtvaardige bijdrage tot de (sociaal
herverdelende) belastingen te beperken. Het lijkt alsof ACW enkel aan haar
eigenbelang denkt, niet aan dat van de belastingbetaler.
Moraliteit
Het valt te verwachten van een schitterende
organisatie als ACW, die normen en waarden hoog in het vaandel draagt, dat ze
na al wat gebeurde moreel hoogstaand is. Helaas. Daarmee overkomt het ACW wat
bv. ook Flor Koninckx overkwam. Toen de man de regels die hij zo vaak in Kijk
uit had bepleit zelf overtrad, was hij nooit meer de geloofwaardige
verkeersspecialist van SP.A. Rudy De Leeuw kan het nooit meer hebben over de
notionele intrestaftrek, zonder dat een hoop mensen denken aan de boekhouding
van Immo DL. Koninckx had (verkeers)regels overtreden. De Leeuw had geen enkele
wet overtreden. Behalve de wet die luidt dat wie een hoge moraliteit bepleit en
andere daarop terecht wijst, op dat terrein zelf onkreukbaar moet zijn.
Verontwaardiging
N-VA weet dat veel mensen boos, zelfs
ronduit woest zijn, op wat daar rond Dexia allemaal is gebeurd. Zonder echt de
finesses te begrijpen, die zijn zelfs niet cruciaal, voelen velen dat aan deze
hele afloop onrechtvaardig is en dat vooral jan met de pet het gelag moet
betalen. De aanval van N-VA is dus niet gratuit en veel meer dan louter wraak
voor kritiek vanuit het ACW. N-VA is de spreekbuis van veel van die
verontwaardiging. Want bij de andere partijen wil of kan (wegens te klein)
niemand anders dat doen.
Perceptie
N-VA is de partij die durft. De partij die
de zaak wil uitspitten en in het verweer gaat tegen deze oplichting van de
staatskas. N-VA vraagt een parlementaire onderzoekscommissie, al wist ze heel
goed dat de traditionele partijen die nooit zouden toestaan. Dat is niet erg,
het was de vraag die telt, niet het antwoord. De volgende stap: een klacht bij
justitie. Maar of die er komt, of wat de uitkomst van dat onderzoek ook is, de
belangrijkste boodschap is al gegeven. En die situeert zich op het niveau van
de perceptie, van de emotie, waar N-VA meesterlijk is. N-VA valt via het ACW
het hele Belgische systeem aan. ACW is een absolute pijler van dat systeem, ze
is via allerlei deals met vooral de traditionele partijen diep in het Belgisch
weefsel genesteld. N-VA valt via het ACW ook de federale regering aan. De klassieke
tripartite als behoeder van de bevriende zuilbelangen, op kosten van de
belastingsbetaler. Die regering lijkt deze klassieke zuilorganisatie te
beschermen, met overheidsmiddelen. Deze regering maakt deals met haar bevriende
achterban, klinkt in de N-VA-kritiek door. Het maakt zelfs Open VLD, die zich
daar het liefst van wil distantiëren, nerveus. Daarom stelt ook zij kritische
vragen over de relatie tussen ACW en Belfius, maar Vanackere wil wegens
corporate governance niet antwoorden.
En zie, het is alweer N-VA vs. Het
Systeem. N-VA is alvast in de beeldvorming bij velen de stem van de boze burger
die zijn geloof in dat systeem (case ACW) verloren is. De slimste reactie was
die van slimme John Crombez, bevoegd staatssecretaris: laten we dit tot op het
bot uitzoeken. Maar wat dat onderzoek ook oplevert, dat ACW wel bijzonder
weinig belastingen betaalde op haar winstbewijzen (en dat ze die nog heeft)
ondanks haar pleidooi voor rechtvaardige belastingen, raakt nooit meer
uitgewist. Evenmin dat het N-VA is die kat de bel aanbond en de luide
woordvoerder was van al dat stille protest tegen al die rare dingen rond
ACW-Belfius.