Het wurgende establishment
Wordt België een autoritaire staat? Een wispelturige nep-democratie met een slaafse pers, een oppositie die grotendeels buiten spel gezet wordt en met vervolging van dissidenten? Of speelt de oligarchie het hier slimmer? Vele waarnemers wezen al op de sterke collusie tussen het politieke establishment en de top van haar bedrijfsleven. De leiders van de politieke partijen, de vakbonden, de mutualiteiten en de CEO's van banken, holdings en de grote (semi-)openbare maatschappijen vormen een kaste, lui die mekaar eindeloos gunsten toedelen en de hand boven het hoofd houden.
Getuige daarvan het stuitende gebrek aan vervolging van de verantwoordelijken voor de miljarden-debacles bij Dexia, Gemeentelijke Holding, Arco en Ethias, en bij Belgocontrol, de NMBS, ... en de slechts symbolische straffen voor ex-directeurs van Fortis. De lijst van de mislukkingen in het bestuur is lang, maar de lijst van diegenen die daarvoor vervolgd worden ultra-kort, want quasi leeg. Erger, hier mogen verantwoordelijke bestuurders voor miljarden-fiasco's officieel zelfs vereffenaar worden van hun eigen puinhoop! Francine Swiggers, één van de hoofdverantwoordelijken voor de catastrofes bij Arco en Dexia, is nu vereffenaar van Arco. Zoiets is een gigantische schande, een aanfluiting van de rechtsstaat.
Het gros van de pers zwijgt echter over de objectieve verantwoordelijkheid van de bestuurders van deze maatschappijen, vooral politici. Het geeft dat veel minder aandacht dan de beweerde verdiensten van een federale coalitie die de crisis zogenaamd onder controle aan 't krijgen is.
Maar of dat laatste ook zo is, daarvoor zijn er geen harde bewijzen. Diezelfde pers negeert al even vlot dat een Belgische regering, zelfs indien ze kordaat en verstandig zou handelen, de crisis niet kan onder controle krijgt; daarvoor hebben de regeringspartijen teveel privileges te verdedigen en is België meerdere maten te klein. Wat ze wel zou kunnen en moeten doen, is het contraproductieve beleid van haar voorgangers, waardoor die de crisis niet enkel hielpen veroorzaken maar ook nog verergeren en verlengen, terugdraaien. Daar moet Di Rupo I echter nog aan beginnen.
Harde aanwijzingen voor de stelling dat de crisis nog lang gaat duren en dat mede omdat de regeringen zwaar tekort schieten, die zijn er echter in overvloed.
De laatste maanden hoorden we daarenboven kritische economen klagen dat ze bedreigd worden. Zowel Geert Noels (Econopolis), als Ivan Van de Cloot (Itinera) als Johan Van Over 't Veldt (Trends) luidden eerder al de noodklok. Ze signaleerden zware druk en regelrechte bedreigingen. Gezien de aard van deze aanklachten en de auteurs ervan lijken die klachten terecht. Of hun analyse van het beleid klopt, dat zal de toekomst uitwijzen. Onze eigen analyse lijkt hun kritiek te bevestigen. Maar één ding staat nu al vast: zo'n dreigementen zeggen de politici die die bedreigingen uitten alle democratische afspraken op.
Kort daarop bekloeg Geert Lenssens, één van de advocaten van gedupeerde Arco-coöperanten zich over druk om zich terug te trekken. Hij vertegenwoordigt een aantal aandeelhouders die de vereffenaars, Francine Swiggers, Mark Tinant en Ludo Foqué, een gebrek aan transparantie verwijten, plus te vage rapportering en tegenstrijdigheid van belangen. De vereffenaars waren inderdaad zelf bestuurders van Arcopar wat een bizarre situatie oplevert die strijdig is met fundamentele beginselen van de rechtsstaat.
Tegelijk krijgen de dagbladen een bijzonder gulle federale subsidiëring. Dat maakt de krantenbedeling spotgoedkoop, vergeleken met de werkelijke kosten. Die subsidie wordt door media-experten op enkele honderden miljoenen per jaar geschat. Ze menen dat die voorkeursbehandeling ook een onprofessionele vriendelijkheid tegenover het federale gezag bevordert. De nieuwe, digitale media krijgen echter geen enkele reële steun. Teveel kritische stemmen in die nieuwe media?
En zonet neemt Tecteo, een door de PS gecontroleerde intercommunale, lAvenir over van Corelio. Tecteo onderhandelt ook over overname van andere dagbladtitels. Maar nergens vindt men uitleg over het belang van media voor de openbare dienstverlening die deze intercommunale moet leveren. Kortom, alles wijst hier op een federale coalitie die haar invloed op de media nog verder wil versterken.
Het Belgische establishment, met vooral de ACW en de PS in de frontlinie, lijkt de aard van het politieke bestel fundamenteel te willen veranderen. In '92 omschrijf prof. Wilfried Dewachter dat nog als 'De mythe van de parlementaire democratie'. Dat degenereerde toen even met zwaar geweld binnen de PS, met de moorden op André Cools en een te kritische journalist. Weinigen weten dat toen ook twee financiële verantwoordelijken van de socialistische mutualiteit vermoord werden. Maar die ontsporingen niet te na gesproken, bleef het nog 'redelijk beschaafd'. Daar lijkt nu verandering in te komen: het establishment grijpt naar de vuile wapens.
Rudi Dierick, hoofdredacteur Bron (de-bron.org)
|