Terwijl de achterkant van de oude tuin en de afscheiding tussen de twee gedeelten in hoofdzaak schaduwtuin zijn is er aan de boorden van de vijver en in de prairieborder volop zon te vinden. Zo kan het water sneller opwarmen in het voorjaar, tot groot plezier van de kikkers en salamanders. Momenteel wedijveren aan de oever verschillende geraniums en salvia's voor de prijs van "plant van de week".
De vorige dagen was ik eerder in het zonnetje terug te vinden maar nu het warmer wordt ben ik meer een schaduwmens geworden. Daarom vind ik het belangrijk om, indien mogelijk, zowel zon als schaduwplekjes te voorzien. Het gazon in het oud gedeelte (bovenste foto) heeft zon in de voormiddag en schaduw vanaf een uur of twee. De bostuin vangt maar zo af en toe een straaltje zon op 's morgens vroeg of 's avonds laat. De vijver daarentegen ligt een groot deel van de dag in het zonnetje. Zo kan je zowel schaduwplanten als zonaanbidders kwijt.
Het leliehaantje ziet er dan misschien wel mooi uit maar is een pest voor alle lelies en lelieachtigen in de tuin. Als ik ze zie ga ik heel behoedzaam te werk want ze reageren op zicht en op trillingen als je in de buurt van de plant komt. Ze laten zich dan op hun rug op de grond vallen zodat je ze niet meer terugvindt. Als jij het dan na enkele minuten opgeeft klimmen ze terug omhoog en gaat de vreetpartij vrolijk door.
Eén van hun andere favoriete bezigheden is babietjes maken. De eitjes worden nadien afgezet op de onderkant van de bladeren. De uitgekomen larven beginnen zich net als de kevers ook direct rond te vreten met bladgroen. Ze houden zich schuil tussen hun eigen mest zodat er geen enkele vogel het in zijn hoofd haalt ze voor een lekker hapje aan te zien. Als je even niet oplet kunnen ze in één of twee dagen een plant volledig kaalvreten tot enkel de stengel overblijft. Ook de bloemknoppen staan mee op hun menu !
Ik heb niet zo veel lelies zodat ik makkelijk meermaals per dag controle kan houden. Ik heb ook ondervonden dat ze favorieten hebben, sommige lelies zijn blijkbaar niet zo lekker. De Turkse lelie (Lilium Martagon) is waarschijnlijk een delicatesse want die wordt druk bezocht (en door mij gecontroleerd). Normaal gesproken ben ik nogal een dierenvriend maar als ik een leliehaantje tegenkom gebeuren er gruwelijke dingen die ze bij Gaia best niet weten !!!
Ze zijn er weer ! De scheefbloemwitjes waren enkele jaren geleden nog een grote zeldzaamheid maar nu zie je ze hier meer en meer. Met drie waren ze zaterdag de Iberis aan het verkennen. En als ik erbij vertel dat de Nederlandse naam voor Iberis scheefbloem is wordt één en ander duidelijk. Ze waren op zoek naar een plaats om hun eitjes te deponeren. De rupsjes die daaruit komen, eten namelijk bijna uitsluitend blaadjes van de Iberis. De volgende generatie is verzekerd !
Libellen en waterjuffers brengen het eerste deel van hun leven 's winters als larve onder water door. Het zijn geduchte rovers, alles wat niet te groot is wordt aangevallen en opgegeten. Dikkopjes en zelfs hele kleine visjes zijn niet veilig. Op een gegeven moment in het voorjaar klimt de larve via een rietstengel of iets dergelijks omhoog, uit het water, om te vervellen. Het oude omhulsel blijft in zijn geheel achter en na het drogen van de vleugels vliegt onze juffer of libel de wijde wereld in. In de loop van de zomer zal ons juffertje nieuwe eitjes onder water afzetten en begint de cyclus opnieuw.
Boven : larvenhuidje Onder : volwassen azuurwaterjuffer
Een prima plant voor de moeraszone van de tuinvijver is de gele lis. Het is een inheemse plant en dus volkomen winterhard. Je moet ze wel wat ruimte gunnen en in een piepklein vijvertje horen ze niet thuis. Ze durven namelijk wel eens gaan woekeren als ze het naar hun zin hebben. Dat neemt niet weg dat de heldergele bloemen een sierraad zijn. Eens uitgebloeid vormen ze zaad dat op het water blijft drijven tot het ergens terug voet aan de grond krijgt. Lissen zijn ook prima waterzuiveraars, ze nemen heel veel voedingsstoffen op uit het water waardoor de algen het lastig krijgen om zich te handhaven.
Big is hij wel, de bladeren van deze hosta zijn zo groot als een bord en zo taai dat zelfs de meest gemotiveerde slak zich moet gewonnen geven ! Er is geen doorkomen aan. Alleen het jonge blad is gevoelig voor slakkenvraat maar dit jaar was het voorjaar zo droog dat we nauwelijks slakken gezien hebben. De kans is dan ook groot dat hosta "Big Daddy" het seizoen doorkomt met bladeren zonder gaten ! We zullen alleen af en toe een emmertje water moeten bijgeven want zo'n joekel van een hosta verdampt wel wat vocht. Maar da's graag gedaan. Een emmertje voor de plant en een glaasje voor het baasje !
Ze zijn niet met zo heel veel : blauwe bloemen ! En met blauw bedoel ik dan echt blauw zonder enig zweem van rood of paars. Ze zijn er wel hoor, het mooiste voorbeeld is de Meconopsis betonicifolia of blauwe schijnpapaver. Probleem is dat deze plant heel specifieke groeicondities heeft waarbij alles moet juist zijn: licht, vochtigheid, pH, temperatuur, ... . Komt daar nog bij als deze éénmaal gebloeid heeft, de plant afsterft en je terug een paar jaar kan wachten tot de zaailingen groot genoeg zijn. Ik heb één keer een poging gedaan, het werd een dikke flop!
De kogeldistel komt aardig in de buurt, lavendel valt af wegens een zweempje purper. U ziet, mijn eisen liggen vrij hoog.
Dan zijn er nog de Boshyacintjes, Vergeet me nietjes of deze blauwe Salvia : wel mooi blauw en een stuk makkelijker te houden.
Ik heb nog een echt blauwe phlox op mijn verlanglijstje staan maar die is er voor zover ik weet nog niet. Een blauwe roos moet dan voor mij weer net niet. Het moet nog een beetje natuurlijk blijven ! Blijven verder dromen en ondertussen ook van andere kleurtjes genieten !
Laburnum anagyroides (Gouden Regen) is een populaire heester/kleine loofboom. Het grootste deel van het jaar is het een eerder saaie heester behalve dan in de maand mei. Eind mei komen de hangende gele trossen bloemen tevoorschijn die tot 20 cm lang zijn. De bloei van de gouden regen is ongelooflijk mooi en da's dan ook de hoofdreden om er eentje (of meerdere) aan te planten.
Na de bloei verschijnen de giftige peulen. Het is daarom niet aan te raden deze boom te planten in een tuin waar kinderen of honden spelen. Hier op Bernerhof staat hij helemaal achteraan de border waar de honden niet mogen komen.
Alliums zijn er in allerlei formaten. Het blad stelt meestal niet veel voor en verwelkt soms al, nog voor de plant goed en wel bloeit. Je kan ze dan ook best tussen lage beplanting zetten, dan valt dit niet zo op. De bloemsteel komt sowieso tussen het groen omhoog kijken wat er rondom gebeurt. De juiste naam van deze ben ik kwijt want één van de honden heeft mijn botanische kennis willen testen door naambordjes op te eten ! Dat belet niet dat de hommeltjes er gek van zijn !
Dit leuke kleine bolgewasje uit Z-Afrika zie je niet zo gauw in onze tuinen. De smalle gestreepte bladeren zijn op zichzelf al attractief maar als in het voorjaar de zacht-lilakleurige bloemetjes tevoorschijn komen is het een echte schoonheid. Hier staan ze in een kuip in de nieuwe koude serre. Zo raken ze niet vlug overwoekerd door grotere en snellere groeiers en zijn in de winter beschermd tegen de ergste vorst. Enkele graden onder nul kunnen ze wel hebben mits ze niet te nat staan : hier hebben we dat in de hand. Enkele uurtjes zon per dag zijn voldoende. Het is niet omdat ze uit Z-Afrika komen dat ze de ganse dag moeten staan bakken en braden in de zon !
Ze zijn er weer, en nog een maand vroeger dan vorig jaar ! Ik bedoel de azuurwaterjuffers, de meest voorkomende soort van juffers op Bernerhof. Ik schat dat er gisteren zo'n 100 tot 150 exemplaren rondvlogen boven de vijver. De mussen hebben voorlopig nog niks in de gaten. Zo één keer per jaar worden onze tuinmussen duidelijk carnivoren. Ze jagen dan op de pas uitgekomen juffers die nog geen handige vliegers zijn de eerste uren van hun bestaan. Nu zullen die juffers morgen waarschijnlijk nogal schrikken, ze dachten waarschijnlijk dat de zomer al begonnen was maar straks gaat de temperatuur terug naar af.
Tussen al dat blauw van de azuurjuffers vloog ook nog een eenzame vuurjuffer.
Het oude en het nieuwe gedeelte van de tuin zijn altijd grotendeels (doelbewust) gescheiden gebleven. De oude tuin is meer besloten door bomen en heeft zo uiteraard meer schaduw. Dat vertaalt zich in een andere beplanting. Hier staan verschillende rododendrons die deze tijd van het jaar de hoofdrol opeisen. Het nieuwe gedeelte is meer open, naast de vijver met vlonderterras is er een honden speelgazon voorzien en een grote zonneborder. Tussen de twee delen zijn twee verbindingen gemaakt. Zo zie je nooit de tuin in zijn geheel. Daar zorgen een beukenhaag en een border met rododendrons en andere heesters voor. Zo hebben we ook wat privacy op het terras aan het huis. Ik eet graag buiten maar de buren moeten niet persé weten wat er op mijn bord ligt. Vanuit het huis heb ik via de zijvenster wel een uitkijk op het nieuwe deel. Het is een arbeidsintensieve tuin maar ik geniet er alle dagen van en zolang we het kunnen bolwerken is er geen enkel probleem !
Op de achtergrond : ons tuinslaafje maait het gazon
De Rosse Metselbij is een rossig behaard bijtje. Het zijn zogenaamd solitaire bijtjes, ze wonen dus niet zoals bvb. honingbijen in grote kolonies.
De kop, het borststuk en de voorste achterlijfsegmenten zijn rosbruin behaard (maar net als bij mensen wordt hun beharing ook grijs/wit naarmate ze ouder worden).
De vrouwtjes maken nesten in allerlei kleine holletjes, die ze met leem/zand dichtmetselen. De mannetjes verschijnen meestal eind maart enkele dagen voor de vrouwtjes tevoorschijn komen. In april beginnen de vrouwtjes onvermoeid nestjes te bouwen. Nestje na nestje wordt met stuifmeel bevoorraad, zodat het nageslacht genoeg te eten zou hebben. Tot eind mei/begin juni kan je vrouwtjes vinden die nog nestjes bouwen. Ze nestelt vooral in oude kevergangen van 4 tot 8 mm doorsnee (voorkeur 6mm), maar ook bamboestokken, oude muren of rietstengels worden geaccepteerd.
Als je deze en andere solitaire bijtjes wil helpen kan je een insectenhotel voorzien. Je kan zoiets kant en klaar kopen of zelf maken door bvb. wat bamboestokjes horizontaal ergens tussen te klemmen.
De aurikel (Primula auricula) is een plant uit de sleutelbloemfamilie (Primulaceae). De plant is een relict uit de laatste ijstijd en oorspronkelijk afkomstig uit het Tiroler Gschnitztal.
De dikke bladeren zijn met een waslaagje bedekt om de plant tegen al te felle zon en uitdrogen te beschermen.
Aan het eind van de negentiende eeuw was het kweken van aurikels een ware rage. Er werden en worden soms waanzinnige prijzen geboden voor sommige planten met afwijkende bloemen. Er waren veel verschillende rassen in verschillende vormen. In Engeland zijn er ook nu nog veel liefhebbers. Ze proberen zo veel mogelijk verschillend gekleurde aurikels te verzamelen. Ze bestaat dan ook nog steeds een grote Primula- en Aurikelvereniging, de 'National Auricula and Primula Society', die regelmatig tentoonstellingen organiseert en in 1872 werd opgericht. Ik vind ik het gewoon een mooi bloemetje.
De meeste vijgen zijn in in onze contreien winterhard. In strenge winters kunnen vijgen wel boven de grond afvriezen. De vijgenboom groeit dan gewoon weer de grond uit. De afgevroren takken kun je meteen verwijderen. Er zijn wel veel verschillende rassen waarbij een aantal die niet goed rijpen in ons klimaat. Vraag hierover advies bij een goede teler of tuincentrum. Probleem in tuincentra is wel dat ze daar zelf meestal niet weten welk ras ze verkopen. Plant ze op een droog zonnig plekje, liefst nog tegen een zuidmuur, en je zal weinig problemen ondervinden met je vijgenboom.
Omdat het woord ‘web’ in de naam voorkomt, veronderstel je misschien dat deze spin een web weeft om prooien te vangen, maar dat is niet het geval. De kraamwebspin is een actief jagende spinnensoort. Ze grijpt haar prooi na een korte, snelle sprint. Waaraan heeft deze spin dan het woord ‘web’ in haar naam te danken? Wel, nadat het vrouwtje een hele tijd met haar eicocon heeft rondgelopen, weeft ze een tentvormig spinsel waarin ze die eicocon ophangt: het ‘kraamweb’. Als de kleintjes uit de cocon kruipen, blijven ze nog een tijdje samen in dat beschermende spinsel. De moeder blijft ook nog even in de buurt om een oogje in het zeil te houden, tot de kleintjes klaar zijn om alleen op jacht te gaan.
Er is nog iets bijzonders aan deze spin. Bij heel veel spinnen lopen de volwassen mannetjes gevaar wanneer ze een wijfje benaderen om te paren. De kans bestaat immers dat het vrouwtje het mannetje aanziet voor een prooi en hem aanvalt. Daar heeft het mannetje van de kraamwebspin iets op gevonden. Voor hij een vrouwtje benadert, vangt hij een prooi die hij doodt en mooi als een cadeautje in spinnendraad wikkelt. Dan benadert hij voorzichtig het vrouwtje en als ze enigszins gerustgesteld is, overhandigt hij haar zijn ‘bruidsgeschenk’. Doordat het vrouwtje nu haar gifkaken vol heeft met het insect, kan hij met haar paren zonder het risico te lopen om gebeten te worden. Bij spinnen gaat de liefde nog wel eens door de maag van de vrouw... . Zeg nu nog dat mannen niet vindingrijk kunnen zijn !
Het is elk jaar weer een verrassing te zien waar de akeleien gaan opdagen. Eén ding is zeker, het zal waarschijnlijk een andere plaats zijn dan vorig jaar ! En ook de kleur kan een verrassing zijn want de bloemen worden bestoven door insecten en als je meer dan één soort akelei in de buurt hebt staan ontstaan er zeer gemakkelijk spontane kruisingen. Spannend hé !
Dit prikkeding met een haast onuitspreekbare naam komt in de nieuwe "Mexicaanse" border. Het is een soort cactus uit Mexico die desondanks toch temperaturen van -12°C zou moeten overleven (mits droog). En juist daar zit het probleem in ons klimaat, onze winters zijn niet droog !
Maar mits in november naar de koude onverwarmde serre staat ie wel droog en voor we daar aan -10° komen moet het buiten al deftig winteren. Onze prikkemans wordt in de zomer met pot en al ingegraven in de tuin. Hij krijgt enkele yucca's en Dahlia's als buren zodat ze een Mexicaans onderonsje kunnen houden.
Ik heb een klein redelijk beschut hoekje in de tuin tussen het tuinhuis en de muurserre waar de zon een redelijk deel van de dag op schijnt. Daar zou al dat tropisch spul moeten komen. Maar eerst moeten we nog een "braambessenslag" leveren om plaats te maken. Dat wordt iets voor vandaag en de volgende dagen. We houden je op de hoogte !
O ja, nog iets. Zo'n Opuntia pak je best met handschoentjes aan. De doornen breken makkelijk af en blijven met weerhaakjes in je vel hangen ! Dat ze liefst in de zon staan zal gezien hun afkomst wel duidelijk zijn zeker ?
Ik ben Roger
Ik ben een man en woon in de Kempen (België) en mijn beroep is jong gepensioneerde.
Ik ben geboren op 29/05/1954 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: tuinieren, fotografie, zeewateraquarium, modelbouw, ....
Bernerhof
