De T. wagnerianus is familie van de meer voorkomende T. fortunei. Wagnerianus groeit trager en heeft kleinere stijve bladeren die veel minder last hebben van de wind. Deze palm is zelfs nog iets beter bestand tegen strenge vorst (kan tot -18°C volgens de literatuur). Het exemplaar op de foto staat hier al minstens 10 jaar in volle grond. En als het in Vlaanderen koud kan zijn in de winter dan doen ze er in de Kempen nog snel een extra graadje af! Het enige nadeel van T. wagnerianus is de aankoopprijs!
Op de achtergrond zie je een boomvaren, nl. Dicksonia fibrosa. Deze is niet winterhard. Ik heb het één winter geprobeerd met een Dicksonia antartica in de volle grond. Helemaal netjes ingepakt, extra bescherming aan de groeipunt aangebracht maar helaas. Boomvarens zijn ook niet goedkoop. Deze gaat elke winter rond allerheiligen de veranda in. Overwinteren op 10-15°, de plant behoudt zijn blad en in mei na de ijsheiligen terug naar buiten. Moest het dan toch nog een graadje vriezen is dat geen probleem!
Volgens sommigen kan het echt niet: exoten in de tuin! Die horen hier echt niet thuis hoor je dan. Die mensen vergeten dan dat 90% van onze tuinplanten eigenlijk ook exoten zijn. Phlox, hosta, lelies, herfstanemonen, dahlia's, ... allemaal exoten. En iedereen mag toch in zijn tuin zetten wat hij of zij leuk vindt. Ik vind zelf dat ik een ecologische tuin heb maar dat hoeft toch geen beletsel te zijn om hier en daar een exotisch accentje te leggen. Dat kan gaan van de tropische driehoekspalm uit Madascar of een Clivia die de winter binnenshuis doorbrengen tot de Chinese waaierpalm Trachycarpus wagnerianus die -18° kan hebben en dus in de volle grond staat. De Dicksonia fibrosa uit Tasmanie overwintert bij +10° in de veranda. De plant houdt dan al zijn blad en kan in mei naar buiten tot rond Allerheiligen.
Persoonlijk vind ik zulke combinaties best kunnen maar iedereen mag daar een andere mening op nahouden. Geniet nog even van de fotootjes!
Een subtropisch hoekje in de tuin. De Z-Afrikaanse osteospermums doen het net als de agapantus prima deze zomer. Zo ook de salvia's die eigenlijk uit Mexico komen. In de natuur ga je deze combinatie dus nooit tegenkomen.
Dit van origine Z-Afrikaans gewas is al vele jaren een bekende in de tuin. Naast de blauwe zijn er ook cultivars met witte bloemen. Het aantal cultivars moet momenteel in de honderden lopen. Sommige zijn perfect bestand om onze winters in volle grond zonder problemen te overleven. Andere, vooral dan smalbladige, moeten in de winter naar binnen. Zet ze in een lichte koele ruimte bij een temperatuur tussen 5-10°C en geef zeer spaarzaam water. In het voorjaar verpotten en de plant zal je belonen met een rijkelijke bloei. De plant op de foto is een niet winterharde soort.
Carissa grandiflora is een groenblijvend heestertje uit Z-Afrika en is ook bekend onder de naam Natal pruim. De plant wordt in zijn herkomst gebied wel meer dan 5 meter hoog. De bladeren zijn dik glanzend en donkergroen van kleur en er verschijnen stekels tussen het loof.
Bij ons zijn ze jammer genoeg niet winterhard, tot +2°C is er geen probleem. Je kan ze wel als kuipplant houden en overwinteren op een koele vorstvrije plek. Ik overwinter ze in de veranda op 10-12°C. Ze houden dan gans de winter praktisch al hun blad. In mei kunnen ze terug naar buiten. Niet schrikken als ze dan plots toch nog hun blad verliezen, de nieuwe knopjes zitten al klaar en na enkele weken staan ze terug mooi te blinken! Als ze voldoende warm en zonnig staan zullen ze je heel de zomer trakteren op heerlijk geurende witte bloemen. Die geur komt vooral ’s avonds vrij en doet wat aan jasmijn denken. Zalig voor op het terras!
Na een aantal jaren kunnen de uitgebloeide bloemen eetbare vruchten opleveren. Als deze rijp worden zijn ze rood gekleurd. Ze zouden smaken als een mix van cranberry's en hele zoete pruimen. Ik spreek in de voorwaardelijke wijze want ik heb zelf nog niet het genoegen gehad om ze te proeven. Nog een aantal jaartjes geduld!
Een bijzondere fraaie verschijning is het zilverwitte kruiskruid Senecio candicans 'Angel Wings'!
Deze plant kan je als éénjarige beschouwen en met de perkplanten in de volle grond in de border zetten. Hij zal dan waarschijnlijk de winter niet overleven! Ze kunnen in principe -10°C aan maar onze winters zijn meestal veel te nat.
Ik heb de plant in pot ingegraven in de border gezet. Als er vorst komt gaat hij op een vorstvrije plek. Je kan ze zelfs ook als kamerplant houden en in de zomer buitenzetten. Dat doe ik bijvoorbeeld ook met Clivia.
Zoals de naam van de cultivar al aangeeft lijken de bladeren wel op vleugels van een engel, zo mooi van kleur. Deze blikvanger is prachtig in de woonkamer op de vensterbank maar zeker ook ideaal voor in rotstuinen en zonnige borders en in grote bloembakken op het terras of balkon.
Het zilverwitte blad contrasteert heel mooi met de vurige kleuren van Kniphofia (vuurpijlen) of Crocosmia. Wil je het iets minder uitbundig houden kan je bijvoorbeeld combineren met het blauw van Agapanthus of met siergrassen. Al deze planten hebben dezelfde condities nodig : veel zon en een bodem met goede drainage zodat er geen water blijft staan.
Mijn trachycarpus fortunei staat in bloei, niets wereldschokkend maar ik word er toch blij van. Ik heb hem (of haar) een jaar of 5 geleden aangeplant als klein plantje van 50-60cm hoog. Ondertussen is dit kleintje uitgegroeid tot een boompje van zo’n 2.5-3 meter. En nu staat ie dus voor de eerste keer in bloei. Ik denk dat boompje het best naar zijn zin heeft. Het staat op een goed doorlatende zandgrond met redelijk wat compost eronder verwerkt. Zonnetje van ’s morgens vroeg tot een uur of 3 in de namiddag. En, ook belangrijk, enigzins beschermd tegen westenwind. Als het stormt komt de wind meestal uit westelijke richtingen, de grote bladeren van Trachycarpus fortunei raken hierdoor makkelijk beschadigd. Is het niet mogelijk de plant wat uit de wind te zetten kan je beter T. wagnerianus zetten, zijn bladeren zijn kleiner en harder en dus beter tegen harde wind bestand. Wagnerianus groeit wel langzamer en is bijgevolg duurder. Je kan niet alles hebben in het leven.
Een buur die regelmatig al eens in mijn tuin langskomt begon al direct te fantaseren over honderden zaailingen en ik zag de eurosymbooltjes al in zijn ogen staan. Helaas ! Trachycarpus is tweehuizig, er zijn afzonderlijke mannelijke en vrouwelijke planten. Een alleenstaande palmboom Trachycarpus fortunei kan nooit nakomelingen krijgen! Stekken en dergelijke gaat ook niet.
Overigens is het ook al niet makkelijk te zien of je een vrouwelijke of een mannelijke Trachycarpus in de tuin hebt staan. Enkel tijdens de bloei kan je het verschil zien. Ik ga me daar niet mee bezighouden maar het blijft wel mooi om naar te kijken.
Overigens is wat verderop in de tuin Trachycarpus wagnerianus ook in bloei gekomen. Hier geldt net hetzelfde verhaal : ook deze is tweehuizig.
En wat als T. wagnerianus een vrouwtje is en T. fortunei een mannelijke boom? Zou het ...?
Het blad van Tetrapanax papyrifer is groot genoeg om als paraplu te gebruiken. Helemaal waterdicht zijn ze helaas niet want de slakken hebben gesnoept van het jonge blad. Maar da's enkel een detail voor muggenzifters.
Als je kou krijgt kijk dan maar even naar dit fotootje, je warmt er direct van op. Men neme één Agave, wat Gazania's voor de oranje gloed en enkele éénjarigen voor nog wat extra kleurcontrast. Meer heeft een mens niet nodig om zich in Mexico te wanen (zolang het niet te hard regent tenminste).
Campestris, met zo'n naam moet je wel goed zitten in de Kempen. Als je palmbomen voor de volle grond zoekt kom je meestal vrij snel bij Trachycarpus uit. Dit zijn zowat de enige soorten die -15°C aankunnen. En daar stopt het meestal. Wel, dit klopt niet helemaal !
In Argentinië en Uruguay groeit in de eindeloze vlaktes en in de bergen Trithrinax campestris of de blauwe dadelpalm. Heel bestendig tegen koude, zomerhitte, overstromingen evenals droogte. Ze zijn ook prima bestand tegen felle wind.
Hun grijsgroene bladeren zijn zeker één van de taaiste van alle palmbomen en zij blijven na uitdroging aan de plant hangen. Hierdoor bedekken zij de stam, wat dit een heel herkenbare soort maakt. Ze vertakken zich meestal vrij laag boven de grond.
Ze worden weinig gecultiveerd wegens hun trage groei. En toch is dit een zeer interessante soort door zijn uitzonderlijke resistentie tegen de koude. Plant ze in volle grond op een zonnige plek op een verhoogde, goed gedraineerde plaats zodat ze in de winter geen natte voeten hebben. Je vind ze wel niet in het normale tuincentrum, je zal het bij gespecialiseerde kwekers moeten gaan zoeken!
Brahea armata, in het Nederlands blauwe hesperpalm of Mexicaanse waaierpalm genaamd is een wintergroene palmboom afkomstig van het schiereiland Baja California in NW-Mexico. Zijn forse stam en grote diep ingesneden zilverblauwe waaiervormige bladeren doen enigszins aan de ''Washingtonia'' denken, alleen is het blad veel impressionanter. Deze traaggroeiende waaierpalm bloeit na enkele jaren in de zomermaanden met talrijke geurende, roomwitte bloempjes die in grote bloeiwijzen, vrijhangend bijna de grond raken. Later worden dit bolvormige, eerst groenige, later helderbruine vruchten van ongeveer 2cm. Brahea armata houdt van een beschutte standplaats in de volle zon en een goed doorlaatbare, kalkrijke, liefst niet te rijke grond. Deze plant is slechts matig winterhard en wie geen risico wil nemen houdt hem best als kuipplant en overwintert hem in een niet- of matig verwarmde serre. Afhankelijk van de bron vindt je voor de winterhardheid minimum temperaturen gaande van -5° tot -10°C. Bij deze laatste moet de grond dan wel goed droog zijn wat in onze winters niet vanzelfsprekend is. Bij mij gaat hij van het moment dat er nachtvorst verwacht wordt de veranda in (10-15°C), bij deze temperaturen moet de plant dan wel 1 keer per week wat water krijgen. Mijn exemplaar is momenteel nog een klein ukkepukkie wat in de winter een voordeel is want de winterparking staat elk jaar goedgevuld. Van ziektes schijnt deze soort weinig of geen last te hebben.
Is afkomstig uit de bergachtige streken, boven 1200m, in het noordwesten van Mexico. Dit is een vrij compacte agave, ze bereiken een maximum diameter van ongeveer 60cm eens ze volwassen zijn. De rozet bestaat uit een aantal korte brede stekelige bladeren, ongeveer 30cm lang en 10-15cm breed. De bladkleur is zilvergrijs waardoor ze makkelijk te onderscheiden zijn van A. parryi die gelijkaardig van vorm is maar gewone groene bladeren heeft. Ze kunnen redelijk goed tegen ons vochtig klimaat, vooral in de winter. Tot -8°C is er geen enkel probleem. Ik heb deze plant in de prairieborder staan op een zeer zonnige droge plek, beschut tegen de oostenwind door de zijgevel van het huis en een beukenhaag. Om helemaal zeker te spelen staat hij in een pot die ingegraven is zodat ze bij extreme koude makkelijk een aantal dagen in de serre (tussen 0 tot +5°C) kunnen gaan schuilen tot het ergste voorbij is. Zet er wat Gazania’s of Osteospermum rond en de tropensfeer is compleet. Wil je het iets subtieler houden qua kleur : Rudbeckia’s en andere prairieplanten of siergrassen doen het ook uitstekend!
Tot slot nog een waarschuwing : zorg dat ze buiten het bereik van zeer kleine kinderen staan. De stekels op de randen van de bladeren kunnen gemeen uithalen !
Chamaerops humilis 'Vulcano', een hele mondvol. Chamaerops humilis komt oorspronkelijk uit het zuiden van Europa en ze zijn daarmee de enige palmen die van nature in Europa voorkomen. Vulcano komt, je raadt het nooit, van de noordkant van de Etna vulkaan. Ze onderscheiden zich van de Humilis door hun meer compacte uiterlijk. Ze zien er een beetje bonzai-achtig uit. Vulcano heeft meer bladeren die korter en compacter zijn dan bij de gewone Humilis. Ook hebben de bladeren van de Vulcano minder stekels dan zijn grote broer. Er zit aan de onderkant een doorzichtige waxlaag op. Ook is Vulcano bijna even winterhard als de gewone Humilis (tot -10°C). Deze palm is niet gemakkelijk in de handel te verkrijgen. Zeker de zaden zijn zo goed als onvindbaar. De Chamaerops humilis 'Vulcano' oogt erg mooi in een pot!
Een leuk hebbeding om het terras mee op te vrolijken tijdens de zomermaanden. In de winter kan je ze wel best ergens beschut bewaren. Die -10°C waar de kwekers en tuincentra graag mee uitpakken geldt voor exemplaren in volle grond die dan ook nog niet te nat mag zijn. Onze typische kwakkelwintertjes met lange natte periodes en dan enkele graden vorst kunnen de plant toch makkelijk de doodsteek geven.
Dus vooraleer er eentje aan te kopen denk je best eerst even na waar je er in de winter kan mee blijven! Een overdekt balkon kan al veel bescherming tegen de regen geven. En als je echt geen plaats hebt is er maar één alternatief in onze contreien dat voldoende zekerheid biedt om een palm buiten (in volle grond) te laten overleven : de familie Trachycarpus. Daar hebben we het later nog wel eens over.
Deze planten zijn beter gekend onder de naam "mimosa" maar eigenlijk is niet niet correct. Ze bloeien in de winter en in het voorjaar en hun pluizige hoofdjes met ronde gele bloemen hebben een duidelijke, vaak sterke viooltjesgeur. Ze zijn goede potplanten voor een serre, zodat men kan genieten van hun vroege bloei. De potten kunnen 's zomers worden buiten gezet en worden daarbij best voorzien van een steunstok. In hun thuisland (Z-Australië, Tasmanië) kunnen ze bomen vormen tot 30m hoog. Zo'n vaart zal het hier niet lopen met onze koele zomers en lange winters. Na een aantal jaren kunnen ze nog altijd wat gesnoeid worden zodat ze de serre niet ontgroeien. Bij mij staat de plant het ganse jaar in de volle grond in een serre die 's winters net vorstvrij wordt gehouden. Ook de oleanders overwinteren hier in hun pot ! Wanneer in februari de gele pluizenbollen verschijnen geeft dit telkens een vroeg lentegevoel.
Je zou de neiging kunnen hebben om een boeketje af te knippen en binnenshuis in een vaas te zetten. Mijn advies, doe dit niet ! Aan de plant kan je er weken van genieten, eens binnen in een vaas gezet beginnen ze na enkele uren al te verschrompelen tot onooglijk kleine dorre mini bolletjes !
't Is weer zo ver. Vannacht heeft het gevroren, alles wat niet direct beschutting had van bomen zag mooi wit deze morgen.
We hadden onze voorzorgen genomen en alle subtropisch spul enkele dagen geleden al naar warmere oorden verhuisd. Eén van de warmere oorden is de veranda, daar blijft het de ganse winter tussen 10-15°C. Nadeel is wel dat we vanaf nu tot in mei niet meer in de veranda kunnen gaan zitten wegens geen plaats meer! Tja, je moet er wat voor overhebben zeker?
Ik heb ook nog plaats in de serre. Die houd ik tussen 0-5°C, hier mogen o.a. oleander en siergember overwinteren. De siergember sterft bovengronds af maar vermits de kluit daar niet kan bevriezen loopt de plant in het voorjaar snel terug uit. Ik heb bij wijze van test dezelfde soort ook in de volle grond staan, als winterbescherming krijgt deze een omgedraaide kuip gevuld met bladeren als dak. Doordat de bladeren droog blijven isoleert dit redelijk goed. Vorige winter was er geen enkel probleem, alleen had de plant enkele weken achterstand op zijn neefje dat in de serre mocht overwinteren. Morgen gaat de snoeischaar in het buitenexemplaar en krijgt deze zijn winterjasje. Zo kan je ten andere ook dahlia's overwinteren zonder ze uit te graven.
Als we terugblikken op afgelopen zomer zien we dat we dikwijls bezoek hebben gehad in Bernerhof. Voor sommige gasten moest je al heel goed kijken en wat geluk hebben om ze te zien. Er waren er echter ook waar je niet kon naast kijken. Eén van de meest merkwaardige exemplaren kwam langs op 11 juli vroeg in de morgen. Ik moest me even in de ogen wrijven toen ik deze zag. Normaal gesproken horen ze thuis in Afrika. Bij de Oude Egyptenaren hadden ze een heilige status, vandaar de naam Heilige Ibis. Ze zijn verre familie van de lepelaars en leven meestal in de buurt van ondiep water waar ze op jacht gaan naar een kikkertje of een visje. Het feit dat er een vijver is in Bernerhof zal wel meegespeeld hebben dat deze juist bij ons even kwam uitrusten. Vermoedelijk was dit een exemplaar dat ergens ontsnapt was. Meneer of mevrouw is nog de ganse dag in de buurt blijven hangen en is toen terug vertrokken.
Eén van de mooiste bananenplanten vind ik persoonlijk : Ensete ventricosum (Abbesijnse banaan) .
Mijn Abessijnse banaan is gisteren naar zijn winterstandplaats verhuisd. In tegenstelling met een aantal Musa soorten, die mits goed ingepakt, de winter bij ons in volle grond kunnen overleven kan deze absoluut geen vorst verdragen. Van zodra de nachten koeler worden dan 5-6° gaat hij naar binnen. Die verhuizing is geen kleinigheidje, de plant is meer dan 3 m hoog en weegt behoorlijk zwaar. We trachten zo veel mogelijk blad aan de plant te laten, dat is niet strikt noodzakelijk, zonder blad loopt de plant ook wel terug uit maar het duurt dan wel veel langer vooraleer je terug iets hebt dat het bekijken waard is. Ik heb Monty Don op Gardener's World (BBC) ooit zulke bananenboom zien "onthoofden" en de stronk (zonder grond) in een jute zak ergens in een vorstvrij schuurtje laten overwinteren. In hun land van herkomst worden ze overigens tot 6 m groot.
Wist je trouwens dat een "bananenboom" eigenlijk geen boom is maar een uit de kluiten gewassen vaste plant?
Er zijn geen houtachtige delen aan de plant, dus per definitie is dit geen boom.
Veel mensen hopen ook dat hun "bananenboom" snel bloeit en banaantjes krijgt, ik dus niet.
Deze bananenboom is "monocarp", dat wil zeggen dat éénmaal er banaantjes zijn geproduceerd, de plant zijn werk in de natuur gedaan heeft en afsterft. Er is voor nakomelingen (zaad) gezorgd dus de plant is verder niet noodzakelijk meer, zo zit de natuur nu éénmaal ineen. Ze vormen geen uitlopers dus vermeerderen kan enkel via zaad (of tegenwoordig met weefselkweek). Die kleine banaantjes zijn wel eetbaar maar absoluut niet lekker! Ze bevatten harde zwarte ronde zaden.
Hun donkergroen blad met rode nerf is wel een blikvanger en maakt ze zeer gegeerd. Zorg er wel voor dat ze ergens een plekje krijgen waar ze niet teveel in de wind staan. Hun gigantisch blad wordt er niet mooier op na een zomerstormpje. Enkele jaren geleden was er hier een zomeronweer met dikke hagelbollen, de plant was zwaar toegetakeld. Gelukkig maken ze redelijk snel terug nieuw blad en was er na een maand of twee niet veel meer van de schade merkbaar.
Zon wordt uiteraard op prijs gesteld maar ze hoeven niet persé heel de dag in de de volle zon te staan. Is dat toch het geval zal je tweemaal per dag met een emmer water moeten langskomen want de gigantische bladeren verdampen massaal veel water.
Fatsia is natuurlijk het hele jaar een blikvanger wegens zijn exotisch uitziend groen gebladerte dat het ganse jaar aanwezig blijft. Nu echter doet de plant er nog een schepje bovenop door zich uitbundig met kleine witte klimopachtige bloemetjes te tooien. Een welgekome afwisseling op het menu van bijen en andere insecten nu andere bloemen die nog nectar bevatten stilaan schaars beginnen te worden. Ook voor ons mensen is dit nog een kleine bonus zo laat op het seizoen! Wij kunnen het echter best bij kijken alleen houden want de plant is giftig, je bent gewaarschuwd!
De bovenste foto is gisterenmorgen genomen toe de hele tuin in een rosse schijn stond van de zon die gesluierd werd door Saharastof en roetdeeltjes van de bosbranden in Portugal en Spanje. Vandaar het rare kleurtje, niks mis met het fototoestel!
Ik ben Roger
Ik ben een man en woon in de Kempen (België) en mijn beroep is jong gepensioneerde.
Ik ben geboren op 29/05/1954 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: tuinieren, fotografie, zeewateraquarium, modelbouw, ....
Bernerhof
